Yatırım Analizi

Yatırım Analizi

Ders 4

Hisse Senetleri ve Piyasalarda Alım Satım İşlemleri

Hüseyin İlker Erçen

Hisse Senetleri

• Hisse senetleri

• Hisse Senetlerinin Yasal Çerçevesi

– Pay kavramı

• Hisse senetlerinin yatırımcılarına sağladığı haklar;

– Şirket Karından Pay Alma Hakkı – Yeni Pay Alma Hakkı

– Tasfiye Bakiyesine Katılma Hakkı – Şirket Yönetimine Katılma Hakkı – Oy Hakkı

– Bilgi Alma Hakkı

Hisse Senetlerinin Ekonomik Önemi

• Hisse senetleri piyasaları yolu ile şirketlere önemli tutarda özkaynak sağlar.

• Özkaynak yolu ile sağlanan sermayeye şirketin

ödemesi gereken sabit faiz veya yükümlülük

yoktur.

Hisse Senetlerinin Ekonomiye Katkıları

• Hisse senetleri, geniş halk kitlelerinin küçük tasarruflarını büyük işletmeler içinde bir araya getirerek hızlı bir kalkınma için gerekli semaye birikimi sağlar.

• Hisse senetleri, üretim araçlarının ve iktisadi

işletmelerin mülkiyetini geniş halk topluluklarına

dağıtmak, iktisadi refahı geniş bir tabana yayıp daha

dengeli bir gelir dağılması sağlar.

Hisse Senedi Fiyatları

• Nominal (İtibari) Fiyat

• İhraç Fiyatı

• Piyasa Fiyatı – Borsa Fiyatı

Hisse Senetleri ve Oy Kullanma

• Oy kullanma hakkı

• Yönetim Kurulu Üyeleri seçilirken;

– Çoğunluk Oy Sistemi

– Azınlık Oy Sistemi

Hisse Senetlerinin Şirket Satın Almalarındaki Rolü

• Satın Alma neden ve prosedürü

• Satın alınmak istenen firmanın alabileceği önlemler;

– Reklam, mektup, vb.

– Beyaz şovalye – Greenmail

– Geri alma teklifi

– Zehir hapları

Yönetici Hissedar İlişkileri

• Yöneticiler vs Hissedarlar

• Hisse Senedi Alım Opsiyonları

ENRON Skandalı

Hisse Senetleri Piyasının İşleyişi İle İlgili Temel Tanımlar

• İşlem Miktarı

• İşlem Hacmi

• İşlem Birimi

• Ağırlıklı Ortalama Fiyat

• Baz Fiyat

• Refenrans Fiyat

Emir Çeşitleri

• Normal Emirler

– Limit fiyatlı emir

– Kalanı iptal et (KIE) emri

– Özel limit fiyatlı emir (OLFE) – Özel limit değerli emir (OLDE)

• Özel Emir

• Küsurat Emirler

Emirlerde Geçerlilik Süreleri

• Günlük Emir

• Anlık Emir

• Tarihli Emir

Borsada Suç Olan İşlemler

• Piyasa Dolandırıcılığı (Yapay Fiyat Oluşturmak veya Manüpülasyon)

• Bilgi Süistimali (İçeriden Öğrenenlerin Ticareti

veya Insider Trading)

Piyasa Dolandırıcılığı (Yapay Fiyat Oluşturmak veya Manüpülasyon)

• Gerçeğe uygun olmayan ve görüntüde aktif bir piyasa izlenimi yaratmak.

• Aktif bir piyasa izlenimi yaratarak, menkul kıymetin fiyatında yapay artış veya azalışa neden olmak.

• Piyasaya yanlış bilgiler yayarak menkul kıymetin alım veya satımına teşvik etmek.

• Piyasayı yanıltmak amacıyla bir menkul kıymette fiyatı

desteklemek, sabitlemek veya stabilize etmek üzere, dolyalı veya

dolaysız olarak, bir veya daha fazla kişi ile anlaşarak bir dizi alım

satım yapmak.

Bilgi Süistimali (İçeriden Öğrenenlerin Ticareti veya Insider Trading)

• Sermaye piyasası araçlarının değerini

etkileyebilecek, henüz kamuya açıklanmamış bilgileri kendisine ve üçüncü kişilere menfaat sağlamak amacı ile kullanarak, sermaya

piyasasında işlem yapanlar arasında fırsat eşitliğini bozacak şekilde haksız yarar sağlamak veya bir

zararı bertaraf etmek olarak tanımlanmaktadır.