T e K Pa Me e O a K c : . B e (1974) E 2020 (Y 46 / Sa 323)
Nerede bir olda arsa, T rki e Kom nist Partisi oradad r!
Bir as rl k m cadele tarihimi ilgili-ilgisi de i ik kesimlerce or mlan or, sahiplenil me e al l or, o nl kla da ar p t l or.
100 ll k m cadele tarihinde a an anlar, ol ml -ol ms nleri le bi im tarihimi dir, biriktirdi imi dene im lerdir 100 l nce lkemi topraklar n da ekilen toh mlar e erdi, serpildi, de bir nara d n t .
Sa a bo lar nda, ba en do al ol larla d kt apraklar n . Ho rat bir r garla dallar k r ld . S k a sald r a rad , ama k lmad .
Kendinden bildikleri sald rd sonra. Ya praklar k r d . K r mecalsi dallar r gar n n ne sa r ld . Her k r dal, g deden a r lman n a k nl la t kendi, feri gitti, kapitali m denilen b l r gar n o nca old .
As l g de sald r lara, b t n rselen mi li ine ra men toprakta, k kleri derin de di Yalanla beslenen m ts l klara ra men, s na la p e erecek ollar arad .
Y da a ;
Bi ler r garla, ld r mlarla or ko l larda g deden kop p r gar n n nde sa r lan k r bir dal olma a ra olmad k.
Hep s ndan beslenen e ko la g n e erme ollar ara an enternas ona list kom nistlerdik
B g n, r gar n n nde k r bir dal gi bi sa r lanlar n, partimi ad na a nlad klar 100. l mesajlar n n tarihimi ger ekli i le rt medi ini i i s n f de
rimcileri bili or -G de orada
Marksi m-Lenini m, 3. Enternas onal ilkeleri erinden, lkemi ba ms l k m cadelesinin ate bo lar nda li lenen,
a anan b t n gelgitlere ra men s n dan a r lma an erdedir Bi ler b g de i , asl ndan b enleri . Yeniden
e erip g r, e it e s m r s bir d n a aratacak olanlar .
T RK YE KOM N ST PART S 100 ll k m cadele tarihinde, k r bir daldan d ne d ne d enlere, sald r lara, sahtecile re ra men en ars r garlara kar dire ni or, sa a or
B g n esir ar n her e
100. YIL D REN , M CADELE AZM YLE KUTLU OLSUN.
TKP T rki e nin en eski partisidir. 10 E l l 1920 de k r l m t r. K r c Genel Ba kan m M stafa S phi olda , k r c Genel Sekreterimi Ethem Nejat Yolda , aralar nda Merke Komitesi elerimi de olan toplam 15 olda m , 28-29 Ocak 1921 gecesi T rki e b rj a isi taraf ndan Karadeni in derin s lar nda han erlenerek, bo larak katledildiler. Halb ki M stafa S phi e olda lar Ankara a Ul sal K rt l Sa a n Topl msal K rt l a amas na kseltmek i in, bi at emper a li m ile sa a n i inde er almak i in gidi orlard . Kom nist gr plar Anadol da e Trak a da Silahl Birlikleri ile emper ali me kar sa a orlard . Ankara hen d enli ord s n k ramam t . Onlar da et eden Bi rinci Meclisin Ba kan M stafa Kemal idi. Birinci Meclis Gi li T tanaklar ile de let ar i inde b l nan belgeler b cina etin karar n n nas l e kimler taraf ndan erildi ini apa k g ler n ne seri or.
TKP nderlerinin katledilmesini partimi in 12 E l l 1922 asaklanmas i ledi. B a sak o g n b g nd r s rmektedir. Kemalist b rj a i TKP nin etkisinden o derece ra hats olm t r ki, hen partimi asaklanmadan, ama M stafa S phi e olda lar katledildikten seki b k a sonra, 18 Ekim 1920 tarihinde M stafa Kemal in emri le, i inde kendisinin de b l nd e en nemli k rma lar n n netiminde resmi e sahte TKP ad alt nda parti k rd lar. B parti i le ini erine getirdikten sonra 9 E l l 1923 te a n kadrolar ile CHP i k rarak T rki e i b g nlere ta d lar. CHP i k rd ktan sonra, asl nda 23 Nisan 1920 tarihinde k r lm olan T rki e C mh ri eti ni 29 Ekim 1923 te bir daha k rarak Ul sal K rt l Sa a nda elde edilen t m ka an mlar tek tek ok ede rek rk , milli et i e dinci T rki e C mh ri eti ni k rd lar. Birinci Meclisin apt 1921 Ana asa s n iptal edip 1924 te eni bir Ana asa apt lar. B Ana asa e niteli i iti bar la g n m e kadar gelmi tir.
T rk- slam Sente i ; TKP nderlerini katleden, TKP i asakla an, K rt l s n ok sa an e imha etme politikas i le en, Ale i inan n asakla an e S nnile tirme e al an, R mlar , Ermenileri, S r anileri, E idi e Keldanileri katleden, a ad klar topra klardan s ren anla n ad d r. T rke in, Bah eli nin e a Erdo an n icad de ildir. T r ki e C mh ri etinin Kemalist doktrinidir.
Partimi in k r l nda ona lanan Birinci Program Amele e Ren ber ralar C m h ri eti ( i e K l So etleri C mh ri eti) n g r ord . B ama Anadol e Trak a halklar aras nda derin bir sempati and ran R s a da 1917 l nda ger ekle en B k Ekim De rimi nin etkisini g steri ord . B rj a i b amac n halklar taraf ndan be nimsenmesinden rkt . nce kom nistleri sonra da K rt l Sa a na bi at kat larak destek eren halklar n l sal, dinsel, k lt rel e me hepsel de erlerini hedef al p etkisi le tirme e al t .
G n m T rki e de leti b g n a n sor nlarla kar kar a. 1920 lerden itibaren ok etme e al t si asal, l sal e topl msal g lerle sa a or. i s n f , K rt l s , Ale i topl m ba a kamad klar e d manla t rd klar hede erin ba nda ge li or. B sor nlar n hi biri TKP nin Birinci Program nda ng r ld gibi lmedi i i in de let bask s , asaklar e ter r ile lme e al l or. Neki, b le bir m m mk n de ildir.
***
100 l sonra b g n, ellikle g ncel olarak i inde a ad m COV D-19 salg n s reci bahane edilerek serma e g lerinin e onlar n politik temsilcileri olan iktidar n i i s n f na, emek ilere e oks l halklara nelik sald r lar art or. Serma e g leri kendi aratt klar e i inden kamad klar sor nlar n bedelini i i s n f na, emek ilere, oks l lara detme e al or. Serma enin e on n iktidarlar n n de let politikas haline gelen
YOLDA LAR,
Pa i i TKP i 100. k
Pa i i i 100. Ya G T i, E ek i e Y k Ha k a a K O !
T ki e K i Pa i i Me ke K i e i i 10 E 2020 Ta ih i Bi di i i
Dea 2. afada
b nelimleri ine i i s n f , t m emek iler e oks l halklar tar af ndan geri p sk rt lecektir. Egemenler a s ndan art k minare k l f na s m or. Ne kadar orlasalar da, halklar n milli e dini has sasi etlerini ne kadar s mr p k t e k llanma a al salar da nesnel olarak atmalar o namaktad rlar. lkede bask e ter
r n de etkisi le, ama en ba ta kirli milli e dini propagandalar ile e ilen, s m r len mil onlar n ok n bir s re o alanmas e kand r lma a de am edilmesi m mk n de ildir. B t r s re ler hi kimsenin tahmin edeme ece i bir anda topl msal tepki olarak di namik patlamalar arat r. Bir anda egemenlerin g endikleri t m da lar ker e topl mda bir de rimci alt- st ol r a an r.
- T rki e kapitali minin ekonomik kri inin k n i i e emek iler ekme eceklerdir. Kendi r m l klerini salg n neden g stererek hedef a rtmalar kab l edilme ecektir. Ekonomik kri
in nedeni salg n de il T rki e ekonomisinin ap sal niteli idir. i s n f e emek iler serma e d enine gerekli an t ok a r olarak
ereceklerdir.
- K rt halk na kar r t len sa a son b lmal d r, K rt l sal sor n politik olarak ele al nmal e K rt halk n n demokra tik, k lt rel, si asal haklar tan nmal d r. K rt halk t m bask e ter re ra men b g lamalara bo n e me ecek e g rl i in insi atif k llanacakt r.
- Ale i topl m n n, E idi, S r ani, Keldani, Ermeni, R m e di er inan lar n e it hakl ibadet haklar sa lanmal d r.
S kon s topl mlar asimile edilme i kab l etme ecekler e k l t rlerine sahip kacaklard r.
- Irak, S ri e, Lib a, da s cak sa a , Akdeni e Ege de sa a senar olar na son erilmelidir. Kom lkeler ile bar l bir d politika geli tirilmelidir. lkenin bar e demokrasi g leri sa
a , i gal e ter r politikalar n n kar s nda bir set ol t rmakta d rlar.
- lkenin do as n n rant e ka an ama l serma e pro jeleri r na tahrip edilmesi engellenmelidir. Halklar m n a am alanlar sa n lmal d r. Do an n dok s n de i tiren HES, JES e do a tahrip ederek k r lan RES talan d rd r lmal d r. T m demokrasi g leri, HES, JES e RES ma d r ba ta k l ler ol mak ere halklar m la, hakl direni lerinde om om a m ca dele etmektedirler e b s recektir.
- Kad nlar n e it hakl e g r a am sa n lmal , id det, taci e teca c ler en a r ce alara arpt r lmal d r. Topl m n geni kesimleri k art c insanl k s lar e kad nlar n
ifte s mr s ne kar olan d arl l klar n e leme e irmektedirler e b direni dalga dalga a lmaktad r.
80 mil on n f sl T rki e de i si sa s 25 mil ona akla maktad r. si ka d olma anlar hesaba kat ld nda b rakam 40 mil on a maktad r. N f s n ar s na tekab l eden b oran hi bir lkenin ekonomisi kald rama . B etmi orm gibi, sigortal e sos al g enceli olarak al anlar n sa s sadece 20 mil on d r. T rki e de sendikal i i sa s sadece toplam 2 mil ond r.
Halb ki her i inin sendikal olmas haklar n sa nmak e kor mas i in en do al hakk olmal d r.
Yakla k 10 mil on i i e emek i de sigortas e sos al g encesi al t r lmaktad r.
T rki e i k skanan Alman a da asgari cret 1.800 A ro, ani 15.642 TL dir. T rki e de asgari cret ise 2.943 TL dir. Et e s t r nleri atlar da T rki e bir tar m e ha anc l k lkesi olmas na ra men Alman a n n ok st ndedir. T rki e halklar bebek e
oc klardan ba lamak ere beslenme sor n la kar kar ad r.
T RK- erilerine g re T rki e de a l k e oks ll k s n r n n al t ndaki n f s n sa s 65 mil on ki idir.
bir an deni lerle e rili lkemi bal k ithal eder d r ma gelmi tir. Taban atlar d r lmekte, abanc toh m art ko l makta, b da dan ete, k r fas l eden samana kadar lkemi de boll k i inde eti ecek tar msal e ha ani r nler rt d ndan ithal edilmekte, tar m e ha anc l k ok edilmektedir. ift imi , k l m a l kla kar kar ad r.
Sadece b sa lar dahi lkemi in ekonomik e sos al felaketi ni ans tmaktad r. Bir lke halk n n b ko llarda ilelebet a a ma kab l etmesi m mk n de ildir.
Yine 80 mil on olan lke n f s n n akla k ar s n , 35 mi l on n K rtler, 30 mil on n ise Ale iler ol t rmaktad r. Ve K rt halk n n l sal haklar , Ale i topl m n n ise k lt rel haklar ok sa lmaktad r. lkedeki oks ll k e a l k gibi b kon n n arl bir dinamit etkisi aratmaktad r.
Kapitalist T rki e C mh ri eti T rki e i i s n f n n, K rt l s n n e Ale i topl m n n sor nlar n eme , ama n g rd gibi onlar ok da edeme . T rki e nin t m ekonomik, sos al, k l t rel e politik sor nlar n n m ancak Sos alist T rki e de m mk nd r. Emper ali m ile g bek ba bi iminde i birli i i inde olan i birlik i tekelci b rj a inin T rki e si erine TKP nin g ncel program tasla nda n g rd Federatif Sos alist T rki e C m h ri eti k r lmad k a sor nlar n hi biri kal c olarak leme
e T rki e ba ms bir de let olama . B amaca la mak i in ise acil olarak ilk a amada nce insanl k e halk d man MHP des tekli AKP-Sara Diktat rl n n k lmas gerekmektedir. B n sa lamak i in de si asal anlamda de rimci demokratlar, sos alist ler e kom nistler, topl msal olarak da i i s n f n n, k l lerin, K rt halk n n, Ale ilerin demokratik ittifak e birle ik m cadelesi
r lmelidir. Bar tan, emekten, demokrasiden, ba ms l ktan e g rl kten ana t m g lerin b g nden bir ara a gelerek ortak da ran ortak hedefe neltmeleri acili et ta or.
T rki e C mh ri eti de leti tili hen ate lenmemi bir dina mit erinde ot rmaktad r. B tespit nel de il nesneldir.
***
T rki e Kom nist Partisi, lkenin s ralad m e s rala ama d m bir di i sor n n n m i in n f s n e ici o nl n n temsilcisi olarak arl n s rd r or. TKP 100 ld r i i s n f n n politik nc rg t olarak s n f m cadelesinin ba ra n ta or. B rda binlerce esi katledildi, i kencelerden ge iril di, indanlara at ld , s rg nler a ad . TKP ok a r bedeller dedi
e deme e de am edi or. TKP i i s n f n n partisidir, ancak a n amanda t m T rki e halklar n n karlar n n en ate li sa n c s d r, takip isi e sa a rg t d r.
TKP, sa a s , s m r s e s n fs bir d n a m cadelesinin T rki e deki m fre esidir. Marks, Engels e Lenin in k ram olan, i i s n f n n bilimi do r lt s nda m cadele eder. Marksi m-Leni ni m i arat c olarak T rki e ko llar na arla arak sa a r.
G n m deki geli meleri, kapitali min mr n atmak i in ge li tirdi i ntemleri dikkate alarak sa a politikalar n s rekli eni le erek g lar. Ama bir e apma . Marksi m-Lenini m in temel ilkelerinden, Proletar a Enternas onali minden enilenme ad na bir milim ta i erme . Ta i erirse hi bir elli i kalma . On n i in re i oni me, oport ni me e her t rl sapma a kar sa lam teorik e ideolojik bir d r sergiler. TKP nin b rj a de leti tar af ndan asakl olmas , ok e itli ntemlerle tas e edilme e
al lmas sa a m n s rd rmesi n nde bir engel de ildir. E er TKP s n f d man taraf ndan b kadar dikkate al nmam olsa d asakl olma d . TKP n m deki s re te daha da g lenecek, etki alan n e politika a m dahale etme etene ini geli tirecektir.
TKP kapitalist s m r s rd e i i s n f ar old s rece arl n g lenerek s rd recektir. TKP i hi bir g ok edeme . T rki e Kom nist Partisi nin 100. K r l Y ld n m , i i s n f m a, emek ilere e oks l halklar m a k tl ols n!
T K Pa
Merke Komitesi 10 E l l 2020
Dea 4. afada A : Taner olda , partimi 100.
k r l ld n m n kar l or. Zaman a rd n i in te ekk r edi or, b b k l d n m nde g r lerini i almak is ti or .
S.Ta da : Bi t m parti eleri mi , parti rg tlerimi , Merke Komitemi
e ahs m ad na te ekk r ederi . st lendi imi g re kolektif bir g re dir.
fadelerim ahsi kirlerim de ildir. T m rg t m n iradesini temsil eder. Bili nen e s rekli erinde d r lan kon lar isterseni tekrar etme elim. Si de kat l r san , nemli g rd n e ok ele al nmam kon lar ele alal m.
A : Yolda m, bir di i kon ele almamak or olacak. Bi sor lar m neltelim, si nem g rd n kon lar daha kapsaml ele al n. U g n m d r si ce de? Birinci sor m genel olacak.
TKP son 100 lda ok etin s re ler a ad b n nas l de erlendiri ors n ?
S.Ta da : Tabii te ekk r ede ri . Partimi , lkenin en eski partisidir.
B n lke n f s n n de doksando k bilme . B kmadan, sanmadan ok geni nlara ger ekleri anlatmak or nda . 1920 de Osmanl art Ana dol e Trak a co raf as n eniden e killendirmek i in k r lm t r. Fiilen Ul sal K rt l Sa a na kat lm e kahramanl klar g stermi tir. B lkenin nce emper alist g lerden e a n a manda da onlar n i birlik ilerinden temi lenmesi i in sa a m t r. B rj a i i
rk ten de b olm t r. O d nemde B k Ekim De rimi nin etkileri alt nda Anadol e Trak a halklar aras nda par timi in ok ciddi bir kar l ard . le olsa d son c le ol rd demek belki anl olacak ama ok som t old i in b riske girerek s le elim. M stafa S phi e olda lar M stafa Kemal nder li indeki b rj a demokrat kesimler taraf ndan katledilmese di T rki e farkl bir geli me ol i ler e b g n b le ol ma d . M stafa Kemal in arl ko l lar nda dahi geli im farkl ol rd . M stafa S phi e Ethem Nejat olda lar m ok nitelikli e itim alm , alanlar nda man e kom ni m ideallerine s ms k ba l olarak b t n bilgi e becerilerini sa
a m n prati inde, sahada da icra eden olda lar m d . M stafa Kemal dahil, t m k rma lar da i inde tabiri erinde se onlar n her birini on defa ceplerinden
karacak bilgi, dene e cesarete sahip tiler. B elliklerinin kom nist ki ilikleri ile b t nle mi olmas , Lenin e Stalin olda lar ile mesai harcam dene e sa hip olm olmalar onlar n niteliklerini be
lirli ord . Bi ce b kesin bir olg d r.
Sadece e sadece b nedenle Onbe nder olda m katledildi, partimi a sakland . B cina ete e partimi in asa klanmas na ba ka bir neden aramak
anl ol r. Kon a sade e sarih olarak bir de b n le bakmak gerekir. Ve b rj a inin 100 l bo nca partimi e kar ta r da hi bir aman de i me mi tir. Onlar partimi i ba d man olarak g rm ler e kendilerince ona g n da ranm lard r. 1920 den g n m e binlerce olda m topra a d t , onbin lercesi a r e insanl k d i kencelerden ge ti, sakat kalanlar m n sa s binlerle ifade edilir. Binlerce olda m s rg n edildi, lercesi s rg nde ld . Ve parti mi halen asakl . B bir anlam ifade et meli.
Partimi in 100 ll k sa a ol n be lirle en b k noktas old . Defalarca
ok ettiklerini sand lar, ancak her d nem eniden toparland , rg tlendi e sa a m n s rd rd . Yasakl olmas na ra men lkemi in en nam sl tan nm a d nlar ; sanat lar , edebi at lar , bilim adamlar , h k k , doktor e profes rleri her d nemde partimi i desteklediler, i i s n f n n sa a m n desteklediler. Y lercesi partimi de rg tlendi, onlarcas partimi in merke i organlar nda g re ler ald lar. B olda lar m e parti dost lar m lene kadar d enli aidatlar n
dediler, ba lar n apt lar. Ya a anlar ise geleneklerine ba l olarak katk lar n s rd r orlar. San r m isimleri s ralama a gerek ok. Bilinenleri herkes bili or, gi li kalanlar da parti haf am bili or.
D n n , M stafa Kemal 1920 l nda, partimi k r ld ktan bir a bir hafta sonra 18 Ekim 1920 de, daha sonra CHP i k racak kendi k rma lar na, ki i lerinde Rafet Bele, smet n n , Ka m Karabekir, En er Pa a e bi at kendisi de ar, sahte e resmi bir T rki e Kom nist Partisi k r d r or. Bili ors n b n n talimat n da kendi el a s e Ga i M stafa Kemal im as la not olarak a
or. B belgenin orijinal foto raf n bi de a nlad k ama Habert rk ga etesinde tarih i M rat Bardak da a nlad . B parti le Komintern e dahi elik ba r s apt lar e reddedildiler. Deta a gir me elim. B ra a kadar de indi imi
rnekler bi e partimi in T rki e politika lar a s ndan nemini e de erini an lat or. B rj a i de b ndan rahats ol or. B g n de rahats olma a de am edi or. Partimi in ll k tarihini belir le en k rm hat b d r.
A : So etler Birli i e D n a So
s alist Sistemi ndeki kar -de rim TKP erinde nas l bir etki aratt ?
S. Ta da : Tek c mle ile ifade etmek gerekirse, ok k t bir etki aratt di ebiliri . ok ciddi bir aprak d k m a ad k. S rt n d nenler old . Sadece bi de de il, t m d n ada, ellikle So s alist De letlerde. sterseni a ad klar m n deta lar na sonra girelim.
B rada ba ka bir kon a de inelim. Hi birimi kond rm ord k ama halk aras nda s lenen bir s ard r.
Per embenin geli i ar ambadan belli ol r . Maalesef So etler Birli inde b s re a and . Yani birden b son la kar la mad k. Bi s rekli birileri i erden m dahale eder e son c n b ra a gel mesini engeller di e d nd k. B le bir son c a k as beklemi ord k. Ama 1987 l ndan itibaren art k SBKP de en st d e de etkili olanlar n rota Sos al Demokrasi e e irdikleri orta a km t . Yine de m d m ard ama olmad .
D n a daki karde partilerde e bi de ciddi bir demorali as on e inan s l k ba g sterdi. Sos ali m hele Kom ni m ka ramlar k llan lmaktan imtina edildi.
Orak- eki sembolleri rafa kald r ld . r g ts l k rg tlenme e ba land . B n dan sonra nc parti , Leninci Parti ka ramlar k llan lama , eski kom nist ler aras nda daha geni , o lc , sol partiler i inde al mal kri at a g n la t r lma a al ld . Mar e Engels in
mlemelerinin 19. l i in f k a c old ama 20. lda art k ge erlili ini itirdi i ileri s r lerek Post Marksist teoriler retilme e ba land . Lenin e Stalin olda lara ok ak me safe kond . 1917 de le di ama art k d n a de i ti s lemleri a g nla t r ld .
B t n b nlar ileri s r l rken Mar , Engels e Lenin in t m teori e g r ler ini erine k rd klar te ler eteri kadar sorg lan p de erlendirilmedi. E et, kar - de rim ile ge ici bir enilgi a ad k ama acaba b rj a i art -de er s mr s nden a m ge ti, emek-serma e eli kisi gibi la ma bir eli ki ortadan m kalkt , ka pitalist-emper alist sistemin do as nda olan s m rgecilik e sa a politikalar terk mi edildi? B e ben eri sor lar ba eski partili olda lar m aras nda eteri kadar sorg lanmad kan s nda . Kat l or , eni eli kiler e sor nlar da ol t , ama b nlar n hi biri b rj a inin a r ka an elde etme g d s nden ba ms ol an sor nlar de illerdi. Pe ki i, b rj a i kendi ideolojisinden a ge mi or ise bi ni e ge ecektik? B n g reme enler old e el eda dediler.
TKP MK Genel Sekreteri S. Taner Yolda la S le i
T ki e' i Ge ece i TKP' i Be i e e e !
A : erine ok kon ld ama li kidas on ile ilgili ne s lersini ?
S. Ta da : Likidas on n ko l lar n ol t ran nedenler Sos alist De letler de a ad m kar -de rim olg s ile bire bir ilintilidir. Kom nist Partilerin ideolojik merke ini ol t ran SBKP deki ol ms geli meler do al olarak karde partilerimi i e partimi i de do r dan et kiledi. Kar k lar old , olmad de il.
Ama Leninci parti disiplini i inde fraksi on ol t rmamak, parti disiplinine mak ad na b kar k lar parti rg t e org anlar i inde r t len tart malar ile s n rl kald . Ba karde partilerin r ne in PB e MK lar nda da s de eni lenmesi kadrolar kt , ancak Genel Sekreter e MK o nl n n Marksist- Leninist ilkelere ba l kalmalar ndan do la bir ila l s ren tart malar son c nda, enilenmeciler partilerinden a r ld lar, kimisi o lc sol partilerde er ald lar, kimileri sos al demokrat partiler de, kimileri de e re hareketleri e e il partilerde kendilerine er b ld lar. Ba
lar da do r dan b rj a inin sa ar na ge tiler.
Bi im partimi de d r m farkl geli ti.
Yenilenmeciler MK i inde k k bir gr p de il, Genel Sekreter e PB den ba la mak ere o nl ol t rd lar e el birli i ile partimi i s rekli sa a nelterek son nda Kom nist Partisi ne gerek ok t r anla ile tepeden bir likidas on g lad lar. B da partimi in t m n atomi e edercesine da tt . nk da tarak, par ala arak, ok ederek, sol parti adlar nda partilere neltip onlar n i inde eriterek TKP nin rg tsel ap s n da tma a al t lar. Bi e g re b s re 1986 l nda T P ile birlik g r melerinin ba lamas la g ndeme gelmi tir. TBKP nin k r lmas b s recin par as d r.
B g nden bakt m da o s re lerde parti politikalar na e ideolojik nelimle rine kar kan kadrolar n daha rg tl da ranmalar gerekirdi di ebili or . Fraksi on olarak de il ama farkl g r le rin parti i inde a k a tart l p karar alma s re lerini etkilemesi sa lanabilirdi. O d nemde likidas on r ten neticile rin b na parti disiplini e Leninci Parti il keleri ad na kab l g stermeleri m mk n de ildi. Halb ki onlar Leninci Parti ilke lerini aten anl b l r d r ma gelmi lerdi. B g n o g n de partimi in en b k hatalar ndan birinin tek do r bi
i te ini sa nd n ileri s r orlar e o lc l do r b l orlar. le se onlara g re enilenme e a kl k s re lerinde parti i inde g r lerin tart l mas na neden i in ermediler? B noktada olma an samimi etlerini sorg lama a hi gerek kalm or. De ilse, ap malar gereken, g r lerin ol mas son c nda kacak kararlara kendilerinin de mas , hatta art k Kom nist Parti e
ihti a ok di e d n or idi seler, isti fa edip kendi ollar nda gitmeleri idi. An cak onlar b n apmad lar, parti i
kar dan a a a tas e etme ol n se tiler, ondan sonra da k p TKP nin sa nd ilke e politikalar g n m de art k ge erlili i ok i eri i ile ele tir me e ba lad lar. Madem okt , o aman a r lsa d n Koskoca bir parti i tas e etmek i in aba harcamak ni e? te b noktada orta a as l ni etleri ne di? so r s k or. B kon a da b rada ok fa la girmek istemi or . B sor n n
an t n belgeler e tarih er ge orta a karacakt r.
A : B kon da hi mi g r n ok?
S. Ta da : Var, ama
da ran lardan e son lardan ni et ok ma erine arolan e hen orta a k ma an belgeler erinden kesin kon mak gerekir. B n n eri e aman geldi inde gereken a klamalar apa ca . imdi b kon da derinle me elim.
A : 1991 den sonraki s reci nas l de erlendirirsini ?
S.Ta da : B g n partimi in iskeletini ol t ran olda lar olarak 1986 l ndan itibaren g r e ele tirilerimi i b l nd m rg t e organlarda her
aman tart t k. Hatta d nemin parti netimi 1986 l nda bi leri SBKP nin Mo sko a daki Marksi m Lenini m Enstit s ne a kl k e enilenme politi kalar kon s nda ikna etmek i in delege etti. Bir ila a l k d nemlerde So et olda larla e itim, g r me e tart ma lar a ad k. Etkinliklere en st d e den MK e SBKP Bilimler Akademisi esi ideologlar kat ld . Bi ikna olmad k.
Kat lan olda lar n i inde daha nce TKP MK e PB sinde llarca b k eri ile g re alm Zaro e D man olda lar da ard . B olda lar m dahil b g n a a an e a ama an toplam 25 olda t k.
B 25 olda n i inden de 1986 ile 1991 aras nda farkl son lara aran olda lar old , ama hi birisi parti netiminin liki das on politikas n ona lamad e b g n likidas on ger ekle tirenler ile birlikte de iller.
lk ok 1989 da Demokratik Alman C mh ri etinin Federal Alman a C mh ri eti taraf ndan ilhak d neminde a an d e as l k amet 1991 Aral k a nda SSCB nin resmen sonlanmas ile kopt . O saatten sonra art k herkes bir anlamda bo a d m t . 1991 de TBKP ard e a n neticiler on da nas l ok ederi derdine d m lerdi. Dola s la bi g r lerimi i TKP liler olarak sa nmakta g rd k. TBKP s recinde TKP nin illegal rg t ap s n ndan kalan diri ns rlar ile TKP nin illegal faali etlerini kor mak ar t la, TBKP i TKP i gisinde reformist ol
ma an legal bir KP e d n t r r d ncesi ard , ancak TBKP nin son s tanb l l Kongresi nde a anan geli me ler b ol t kad .
B geli melerden sonra geri ekildik.
Bi im d m da d rt karde Kom nist Partisi e So etlerden bir gr p olda la KP ler olarak b ndan sonra nas l bir ol i lenmelidir, politik hat ne olmal d r, Mark si m-Lenini m e, Leninci Parti teorisine nas l akla lmal d r, Lenin in Emper a li m teorisi nas l ele al nmal d r, Stalin i karalama kampan alar na kar nas l ta
r al nmal d r, So etler Birli i e di er Sos alist De letlerde a anan kar -de
rimin nedenleri nelerdir, in Halk C m h ri eti ndeki geli meler nas l de erlendirilmelidir gibi e daha bir di i kon da ol t rd m al ma Gr b er e esinde i eriksel tart malar e g r meler r tt k. Be karde parti olarak b kon lardaki g r lerimi i net le tirdik, bir anlamda program tart mas niteli inde bir faali et r tt k. A n d nemde tek tek olda lar olarak da ok malar apt k, Marksist-Leninist temel eserleri eni d r m g e alarak incele dik, kimi b rj a teoris enlerin, Sos ali me s rt n d nm eski kom nistlerin
a lar n , kitaplar n ok d k, inceledik, tart t k. Sos alist De letlerin KP lerinin 1991 ncesi nemli neticilerinin farkl de erlendirmeler i eren kitaplar n de er lendirdik e t m b al malardan so n lar kard k. Bir taraftan ara t rd k, di er taraftan rg t eniden a a a kal d rma al malar na de am ettik.
A : G n m e ili kin nas l bir faa li et r t ors n ?
S. Ta da : ncelikle n be lirtmek gerekir ki, TKP tekrar rg tl bir
ap a ka m d r mdad r. Yolda m ok nl bir al ma r t l or. Takdir edersini ki de rimci programatik hede e faali et r ten partimi in ama lar eri ne getirmek i in farkl alanlarda r tt
al malar ard r.
S n f i inde e halklar m aras nda r t len al malardan s edelim. l kede ili konspiratif parti rg tlenmesi d nda da bir andan 80 ncesi
olda lar m e sempati anlar m kapsa an geni bir parti dost e remi de ili kileri kor or e geli tiri or . Di er
andan, parti rg tlerimi , olda lar m e geni e remi ile s n f i inde n al mas r t or . B al malar sendikalarda, kitle rg tlerinde, erel derneklerde, da an ma a lar nda e a sal k r lm si asi parti ol mlar i inde s rd r or . S n f i inde k k salma he de le sahada r t len faali etler belir le ici nem ta or. erlerinde, fabrikalarda r t len al malar , i i ata semtlerde r t len al malara ba l or . Dea 5. afada
Partimi in konspiratif rg t ap s dar, dene limli e nitelikli bir kadro a da
an or e g n m ko llar nda s n f i inde si asal e demokratik n al mas n n se k e idaresi kon s nda e terlilik g steri or. al malar geli tik e ihti a lar temelinde b dar ap n n ge rekti i kadar b t lmesi n g r l or.
G n m de belirle ici olan illegal r g tlenmenin asal e a ar asal bir r g tlenme tar na d n t r lmesi de il, parti politikalar n n de i ik ara , gere ler e demokratik m halefet alan nda her demokratik e si asi ap i inde a g n la t r lmas temelinde r t lmesidir.
Tam ifade etmek gerekirse, en k k e rel birimden herhangi bir demokratik e a si asal k r l n en tepesine kadar parti politikalar m n etkileme oran n art rma a al or . B alanlar n i ine parlamento e parlamentoda temsil edilen si asal partileri de eklemek gere kir. Di er andan belirlenen sa da g re li olda lar m HDP e HDK
al malar na aktif olarak kat l orlar.
Parti politikalar n n a g nla t r lmas faali etinin an s ra lkede bilimsel alanda o la ma a kar ciddi bilimsel al malar r t or . A d nlar aras n da e k lt r sanat emek ileri ile birebir di aloglar ol la o la ma a kar poli tik faali etler r t or . E itim siste mindeki gericile me e o la ma a e
ellikle korona ir s salg n d neminde sa l k alan nda de letin g lamalar na kar bilimsel g r ler geli tirme kon lar nda etkimi olmaktad r. Bir di i m halif a ar, profes r, bilim adam , h k k , kendi g r lerini ol t r rken partimi in g r lerinden etkileni orlar.
B da r t len sistematik ili kiler sa e sinde ol or. Ben er bir al ma sendi ka neticileri aras nda da r t or . Farkl konfederas on e i kol sendika neticileri ile sa l kl , s rekli di aloglar geli tirdik. Sa la lar aras nda da a n do r lt da al malar s rd r lmektedir.
T m b e belirtemedi imi alanlarda bire leri parti politikalar e g r lerimi do r lt s nda etkileme al malar m bir anlamda diplomatik nitelikli titi bir al ma gerektiri or ki, b n i i ap
t m d n or .
Gen kad n e erkekler aras nda al malara a r bir nem eri or . Y n al malar i inde birlikte olma a ba lad m gen lerde parti politika lar m a nelim art or. Gen li in lke nin i inde a ad o la ma e on n da
tesinde sol i inde a anan o la ma dan etkilenme erek e itilip eti tirilmesi temel bak a m ol t r or. Parti politikalar m la tan an e ilgi d an gen kad n e erkeklerin formas on ka
anmalar a r bir al ma olarak r t l or. Partimi i g n m den gele ce e ba lamak, s reklili ini sa lamak
i in sadece g ncel dene ler etmi or.
Kadro olacak gen kad n e erkeklerin partimi in ge mi dene leri e Komin tern gelenekleri do r lt s nda ekillen meleri ihmal edilmeden r t len
al malar n ba nda geli or.
A : Partimi in eni program tas la ge mi ten farkl hangi ellikleri ta or?
S. Ta da : En b k farkl l k d n adaki de i imler alan ndad r.
D n an n te birini kapsa an Sos alist De letler Topl l n n art k olmamas g n m de d n a, b lge e lke anali
inde eski e oranla ciddi farkl l klar ta or. Yetmi or, b eni ko llarda em per ali min sald rganl n n daha da ar t n e kapitalist lkelerde otoriter, bask c , fa i an netim bi imlerinin a g nla t ger e i dikkate al nmak or nda. G n m de T rki e de si il g r n ml , gerici, otoriter, bask c e fa i an ntemler g la an bir dik tat rl k ile netili or.
T rki e a s ndan bakarsak, T rki e de art k eski T rki e de il. A geli mi , orta derecede geli mi e a geri b rak t r lm tan mlamalar art k ger e i
ans tm or. T rki e i bir e ik lkesi stat s nde de erlendiri or . Yani, orta derecede geli mi kapitalist bir lkeden,
ok geli mi kapitalist lke e ge i e i inde.
T rki e de nans kapital geli ti, sana i e ellikle askeri sana i at r m lar 30-40 l ncesine g re kat e kat artt , serma e ihra eden bir de let hali ne geldi. B lgesel askeri i galler e sa a lar d politikan n ntemlerinden biri d r m na getirildi. Di er andan T rki e hala a l n e oks ll n kol ge di i, n f s n n ar s ndan fa las n n a l k e
oks ll k s n r n n n alt nda a ad bir lke. Ki i ba milli gelir geli mi kapita list lkelerin ok fa la alt nda se re di or. B geli melerin e eli kili
erilerin t m dikkate al nmak or n dad r. Al nmad nda, kestirmeden, top tanc son lar karmak tehlikesi ard r.
nemlidir. nk de rim stratejisi e de rimci s recin tari lkenin erili ekono mik politik d r m temelinde belirlenir.
Yeni program tasla b noktalar n d nda iki nemli kon da le tirel g r ler i eri or e son lar n politik programatik hat d e ine kselti or.
B nlar n birincisi Kemali m kon s nda partimi in ellikle M stafa S phi e olda lar n n katlinden sonra i lenen po litikalard r. 1973 l na dek ama 1973
l ndan sonra da d nem d nem Kema list politikalar n parti hatt n belirledi ini tespit edi or e b na itira m ar.
Partimi i ok etme e al an e s rekli ona kar sa a an bir b rj a si asal
ak mdan kom nistlere politik dost olma . B kon bira da kom nistler ile sos al demokratlar n ili kisine ben i or ama ondan da te niteliksel bir i erik ta or.
Bi b kon da neti . B rada CHP taban nda, se meninde e ara ile alt r g tlerinde canla ba la al an de rimci- demokrat nitelikli bire lere akla mdan s etmi or . Tamamen politik bir d r tan s edi or e de letin k r c iradesi olan, g n m de de de letin en nemli bile eni olan b politik e ilim ile aram a kesin mesafeler ko lmas ge rekti ine inan or .
Kemali m kon s nda eri ok rt len e ellikle g n m de kam o na farkl ans t lan bir olg a da dikkat ek meden ge me elim. B g n C mh r ba kanl n Recep Ta ip Erdo an n
r tt T rki e C mh ri eti De leti nin g ncel politikalar ile 1924 Ana a sas ile belirlenen si asi i gi aras nda hi bir niteliksel farkl l k okt r. M stafa Kemal in g r leri ne se Erdo an nkiler de onlard r e a le dillendiri or di e lim. G r nt de kimi farkl l klar olabilir ama onlar ko metik farkl l klard r, mak ajd r. ellikle Kemalistlerin de 20-25 band n n st nde o alamad klar bir topl mda Erdo an gibi bir si aset e din tellal na ihti a lar ar. O sa ede de 50 band n a abili orlar. rne in b g n kendisine solc m di en bir o klar Di anet leri Ba kanl kon s n da Erdo an ele tiri or. Hakl lar, ama b k r m k ran M stafa Kemal dir. T rk- slam Sente i ni de let doktrini olarak geli tiren, T rkl k e sadece S nni sl am n Hane me hebi temelinde l s- de let ap lanmas n k ran M stafa Ke mal dir.
B radan a n derecede nemli di er kon a ge elim. K rt l sal sor n na akla m kon s . B kon da partimi her aman ilkesel bir t t m alm olsa da pratik si asette e politika geli tiril mesinde K rt l s n n haklar kon s n da n llar Kemalist politikalar n esiri ol nm t r. Kemali m ile K rt l sal sor n na bak kon lar birbirlerine s k s k a ba l d r. Bi K rt sor n n mer ke e almadan T rki e de hi bir s n fsal
al ma r t leme ece i e politik pro gramatik hat i ileme ece i son c na
la t k. K rt halk la da an ma! B ne kadar eksik e gereksi bir belgidir. K rt halk T rki e halklar n n bir bile eni. B n a rama , K rt halk n n m cadelesi bi im m cadelemi dir. G ne Afrika Ko m nist Partisi, ABD Kom nist Partisi, si ahlar k lece m amele g r rken
Si ahlar ile da an ma m di ord . B sor n Sos ali m de eri mi di or lard ? Ha r! Si ahlar n sor nlar n n
m n s n fsal sor nlar ile birlikte en ba a al orlard . K t bir ben etme di ebilirsini , derdimi i arp c bir ekil de bilince karmak i in b rne i er Dea 6. afada
mek or nda kald k. T rki eli kom nist lerin de K rt l sal sor n n n m ne b le akla malar gerekmektedir.
T rk solc lar n n K rt de rimcilerine ak l retme e al maktan a ge me leri gerekmektedir. T rki e de s n f sa a m , de rim m cadelesi, K rt l sal sor n n me m cadelesi ile bir b t nd r, birle ik bir m cadeledir. Ve in an n ki K rt de rimcileri, T rki eli kom nistlerden, de rimcilerden nas l bir di i kon dene sel olarak rendiklerini ifade edi orlarsa, T rki eli kom nistlerin de sadece son 40 ll k m cadelelerin den de il, llara da anan K rt g rl k m cadelesinden strateji a s ndan, taktik a dan, direngenlik e sa a dene i a s ndan renecekleri
ok daha fa la e ard r.
Bir di er kon Ortado ger e ine akla m sor n d r. T rki e b b lgenin nemli bir par as . T rki e halkal n n ar s ndan ok fa las Ortado hal klar d r. K rtler Ortado da d rt lke e b l nm lerdir. En b k b l m T r ki e dedir. Araplar T rki e de erle ik olarak arlar. Arap, K rt, T rkmen, Er meni, S r ani, erkes halklar b lgede i i e ge mi lerdir. Emper alist g ler b lge e a r nem eri orlar, i gal e abl ka pratikleri s r or. B d r mda T rki e nin b lgede o nad sa a , i galci role kar , T rki eli kom nistler ama sadece kom nistler de il, t m de
rimci g ler, bar e demokrasi g leri b lge e ili kin bar l, demokratik e anti-emper alist, anti-kapitalist bir politi ka geli tirmek or ndad rlar. Filistin sor n kangren olm d r mda. D rt par ada t tt jeopolitik e stratejik rol itibar la K rtler Ortado sor n n n m nde kilit rol o n orlar. ran, r d n, S ri e, Irak, L bnan, srail e Filis tin Kom nist Partileri karde partilerimi dir. Ortak nelimler geli tire cek al ma gr plar ol t r lmas i in
ok ge kal nm t r ama anl n nere sinden d n lse kard r. Ortado politika lar kon s nda, b lgenin bar e demokrasiden ana geli imine g n stratejik anlamda eni a l mlar orta a ko ama an e b n n ara lar n arat ma an hi bir si asi ak m n b lgede e kendi lkelerinde politik ba ar elde et me ans okt r. Program al malar n da b an eksik kalm t r, geli tirilmesi gerekmektedir. Y n A r pa a d n m bir partiden Ortado a d nm bir parti e e rilmemi gereki or. B kon
eni bir akla m belirli or.
Son olarak n ifade etmemi gere kir. TKP nin eni program tasla partimi in k r l nda ona lanan Birinci Program na d n t r. T S a
F d a C nermesi
s n fsal sor nlarla, l sal e k lt rel sor nlar n birlikte m n n ifadesidir.
A : A n ad ta an asalda k r lm partiler hakk nda nas l bir de er lendirmeni ar?
S. Ta da : B kon da ok ko n ld e a ld . Bi ce b akla m politik programatik de erlendirme a s ndan ele almak gerekir. S le imi de ele ald m kon lar hakk nda d r m s kon s parti e gr plarla olan ili kimi i belirler. Reformist, re i
onist, oport nist, parlamenterist, ke malist, l salc ak mlara kar adlar nda
kom nist ibaresi ge se de ard c l bir ideolojik m cadele ermek or nda .
T rki e C mh ri eti De leti nin sahte TKP ler k rma e k rd rma gelene i a r bir kon d r. B lesi partiler TKP ad na sa g e ba l l k d an e a lke nin k rt l n TKP de g ren bire leri
t p kenara atma makinesi haline gelmi tir. S n f i inde, K rt halk i inde taban t tmalar m mk n de ildir. B nlar etkisi le tirmek TKP nin, partimi in ge li ip g lenmesi ile m mk n olacakt r.
Sadece bir rnek ermemi e i in erin. TKP ad n ta an ica etli parti ge ti imi Ekim a nda d n adaki 124 Kom nist e i Partisi ni 21. B l ma i in mir e da et etmi . Ve b da eti T rki e nin S ri e e Irak a, K rdistan a i gal operas onlar n o nla t rd bir d nemde ger ekle tireceklerdi. B MHP destekli AKP-Sara Rejimine dola l ola rak destek eren, diktat rl itibar la t ran bir etkinlik olacakt . Sanki lkede b rj a demokrasisi ar, sanki S ri e e i gal sald r s n ba latan netim T r ki e nin iktidar de il. Bi hemen da etli olan partilere birer mekt p a arak on lar ard k. Son nda 124 da etli parti den sadece 56 tanesi geldi. Yapacaklar a kha a etkinli ini de si asi ortam kar k gibi gerek elerle iptal ettiler. B re aleti kim sa nabilir? B rnek ok
e anlat or.
Onlar n tesinde partimi in eski e leri ol p, likidas on s recini desteklemi
e a kab llenmi ellikle eski netici kadrolar 100. k r l ld n m m de erlendirerek rg ts l rg tle me e al orlar. Bilgi kirlili i e de en formas on a orlar. De letin politikas olan partimi i tarihsel ilan etme g r ne alet ol orlar. B kon da da t m TKP e resini, ellikle eski eleri mi i an k olma a, sapla saman a r ma a a r or . Gen e eni kadrolar b e reler kon s nda ok daha net g r lere sahipler e kesinlikle prim er mi orlar.
A : E lem e g birlikleri kon s nda nas l bir politikan ar?
S. Ta da : B kon a bir ka a dan bakmak la m. B c ; en acil
olan sor n m arolan iktidara son ermektir. B rj a liberal demokratlar dan kom nistlere kadar ok geni bir si asi elpa e b ortak pa dada bir le i or. c ; program tasla nda da gerek elendirdik. T rki e de t m de
rimci e sos alist rg tlenmeler 1951 den sonra TKP den km t r. D
C er e esinde t m b g lerin bir ara a gelmeleri e de rim s recini birlikte ta malar n sa lamak g re imi dir. B lece a r ma da sor
ml l m gere i ine bi farkl bir d e de a m olaca . B alanda pra tikte at lm olan e r en som t ge li meler ard r. Kon program tasla nda a r nt l ele al n or. c ; K rt de
rimci demokratik g rl k hareketi ile T rki e i i s n f n de rimci g lerinin birle ik m cadelesini sa lamakt r. B sa lanmadan T rki e de hi bir de rimci s re ilerletileme . Ve b alanda e lem e g birlikteli i masa ba nda de il sahada r t len s cak sa a mlar i inde ekillenecektir.
A : Te ekk r ederi Taner olda , son olarak iletmek istedi ini mesaj nedir?
S. Ta da : Partimi in 100 la s an anl bir tarihi ar. M stafa S phil erden g n m e kadar topra a d en binlerce olda m a erdi imi s , on lar n tamamla amad klar g re i tamam lama s d r. Bi ler TKP i tekrar lke politikalar n etkile ecek e programatik de rimci ama lar m ger ekle tirecek kabili ette parti d e ine kseltmek i in rg tleme e al or . deolojik e politik olarak parti program tasla na katk apmak iste en, program tasla n birlikte ekillendirelim d ncesinde olan t m eski olda lar m a b kon da a r apmak isti or . Partimi in ne timi e organlar ge icidir. Program tas
la e t m n ona lanaca
Kongre parti i ileri e ta acak g re lendirmeleri eniden apacakt r. Ancak b s reci rg tlemek de bir netim, ko ordinas on e rg tlenme gerektirir.
MK m n ol t r lma amac b ge ici g re s recini netmektir. TKP e g n l ermi , bilincine kom ni m ideal lerini ka m t m olda lar m b s rece kat lma a e kol kola r me e
a r or .
T rki e nin gelece i TKP si belirle neme ! B bilin , kararl l k, cesaret e
g en ile partimi in 100. a g n n kar l or . Partimi in 100. a g n k tl ols n. T m olda lar m a, dost lar m a e parti rg tlerimi e en s cak kom nist se gi e selamlar m ile ti or .
Te ekk r ederi .
i S f M cade e i de Ah O a
H KAYRAN
i s n f m cadele tarihinde ekonomik, politik e ideolojik m cadele bi imlerini a r t ederken, birbirini destekle en noktadan ba n da net olarak orta a ko m t r. Lenin, s n f tari e i i s n f n n tarihsel g re lerini tan mlarken, politik m cadelenin ta in edici rg s la retim ara lar n n el m lki etini ortadan kald rmak, b rj a de let mekani mas n n da t lmas e iktidar n de rimci oldan i i s n f n n eline ge mesi gerekti i te ini Marksist olman n temel ilkesi olarak ifade etmi ti.
Marksi m-Lenini m in b temel belirlemesine asl nda eni olma an, bilimsel da anaklardan oks n g r ler son llarda a g n e srarl bir ekilde pi asa a s r l or. Ka nak e nedeni bilinen bilim d b akla mlar de ifre etmek, i i s n f m cadelesinin nihai hede ne la mada nemli bir kon . i s n f n n iki l a k n m cadele tarihi emek serma e kar tl
erinden bi imlenirken, sol g r n ml n kesme ama l kaba manip las onlar hep ap ld . Asl nda enternas onal d nemlerin b kon a ili kin retimleri e m cadelesi le mahk m edilen b g r ler, sanki eni mi gibi or d nemlerin m cadele ka k n kom nistlerince! do r dan, kimilerince rkek e eniden i lenmesi, ideolojik m cadelenin nemini bo l k ermeden, s n f m cadelesinin n ne bir g re olarak ko or.
Bilimsel bilginin kesintisi s re lerini incelerken s rekli kar a do r geli imi, olg lar n i inde eski olan d la p eni olan erinden g n n ko llar n bir st basamakta eniden retmesi topl msal geli imin arka plan d r. B bitimsi geli im s recini ads an d nce tar lar ka n lma olarak daha i in ba nda bilimsel olan d lamak gibi bilin li bir aba la s n fsal tercihlerini orta a ko or. O sa bilim hi bir aman eskimedi.
De i en ko llar n dinamikleri erinden geli ti e do as gere i sons ca b b le olacak. Sos alist sistemin k l la, alla p p lla p kapitali min tarihin son g r le celtilmesi, ard ndan d n a sor nlar na m b lmak erine daha da a rla t rd son c orta a k nca, kapitali me kar kselen m halefeti sistem i inde t tacak k rg sal teorilerin bilim kar s nda aci li ini eniden orta a seri or.
Marksist-Leninist bilime kar orta a s r len arg manlar n ba nda de i en d n a ko llar nda s n f m cadelesinin eskidi i e eni ko llarda de i imin temel dinamiklerini emek- serma e at k s n n d nda aramak gerekti i; de am nda Marks e Lenin in a ld te i. Hatta giderek g nl k polemiklerde b rak n art k Lenin in akas n bi iminde hi le tiren s lemlerin sol ad na k llan lmas ister isteme b cenah n m cadele ge mi i e ni etini sorg lama gerektiri or. De i imin s n f m cadelesinin d nda old iddialar daha ba nda s n f ile topl msal katman aras nda fark anla amama k rl n kan tl or. Bir topl mda s n ar aras nda s m r ili kileri arsa, o topl m n s m ren e s m r len la ma ili kisi etraf nda retim tar n n bi imlendi ini g r r . S m ren e s m r len d nda ol an katmanlar n s n ar n g n anlar n ta sa da erk bir retim tar n n ta c s olmam lard r. A d nlar, orta s n ar b na rnek olabilir. B radan demokrasi m cadelesi e kapitali min e gi e s m r s nden k rt lmas i le ini ce re, a r mc l a ra anlar, d lanm inan g r plar na, kad na e oc klara ap lan bask n n son c ol an g lere da and rmak, de i im dinamiklerini ka ra amaman n a k g stergesi. Elbette ki demokrasi m cadelesinde s n f d katmanlar n, d lanm lar n, cinsi et i a r mc l a kar d ranlar n, inan rg tlerinin, si il ap lanmalar n nemi tart lma . B rada rg lad m nokta b kesimlerin belli bir retim tar n n ta c s olmamas e sor nlar n n kapitali min s m r ili kilerinden kan akl old n n ka ranmas d r. Marksist-Leninist bak a s kapitalist retim tar nda demokrasinin ka an lmas e bir de rimle kapitalist retim tar n n a lmas ancak i i s n f n n etraf nda di er katmanlar n birle mesi le m mk n olaca d r. Temel s n f
eli kilerinin d nda bir retim tar e si asal sistem tan mlamas bilimsel bilgi e dahil olmad gibi, kapitali m d nda bir se ene i nerememesi le de a r c d r.
i s n f tarihinde de rimci m cadelenin ba ar s i in oport ni m ile hesapla mak nemli bir kon d r. i hareketi i inde dola l e a do r dan b rj a ideolojisi e politikas n n Marksi m-Lenini m e kar bir bi imi olan oport ni m teorik
arp tmalar n an nda, bi imsel akla mlarla kafa kar kl arat r. ellikle son llarda Marks ile Lenin i farkl s re lerin ns rlar olarak g steren, Stalin e di er Marksist nderleri kar kar a ko ma abalar kafa kar t rman n bir bi imi olarak deneni or. Halb ki ekonomi, felsefe e si aset biliminin b t nl kl bir sente i son c bilim d e ine kselen Di alektik e Tarihi Mater ali m do a e topl msal geli im s re lerini a klamada en t tarl bilim olarak g n m n ol g stericisi.
Daha Alman deolojisi nden Stalin e kadar biriken Marksist- Leninist literat r, eksik e bo l klar tamamla arak m i inde g n m e b t nl kl ekilde geli mi tir. B ndan sonra da de i en ko llar n biriktirdi i e katt klar la bilimin ok olmad
e s rekli geli ti ini kan tla arak ol alacakt r. Oport ni m, proleter m cadelenin b t n d nemlerinde i erik tart mas ndan ok, spek latif e bi imsel kon lar erinden r mesi bilimsel bilgi kar s nda aresi li inin de g stergesi. En basit bi imi le temel ilkeler erinden arat lmak istenen bir deformas ona, Proleter Diktat rl n n reddi e a s resinin Marks e Lenin de farkl ekillerde sa n ld , b s recin Lenin de daha da at ld sa , elde metre ile dola an i erik oks n kafa kar t r c lar rneklemek m mk n. Asl nda s n f paradigmalar n n de i ti i e kapitali min d n t rebilme etene i ta d , s m ren e s m r lenin g n n sor nlar na ili kin ortak bir topl msal politika retebilece i kar de rimci sa lara emin ha rlaman n bilimsel g l , kaba propagandalarla rt lmek is teni or.
G n m de oport ni min topl msal taban kapitalist- emper ali min ba topl msal kesitlere s nd a r cal klar, topl msal alabora ol larla birlikte, k resel d e de sos alist sistemin k l la ol an si asal ortam n da son c . D n a e lkemi de a anan likidas on d neminde teorile tirilme e al lan her bo dan anti Marksist-Leninist te ler her ne kadar bilim kar t olsa da, konjonkt r ka nakl , k k b rj a e i i s n f n n ba kesimlerinde kar l k b labili or. erik olarak i i s n f n n m cadele tarihi le, temel prensiplerde t m le a r an, hatta b tarihi reddeden g n m ba sos alist-kom nist kon mlan lar, bir ok kon da Marks e Lenin in a ld g r
erinden rg tsel-politik-pratik nelimleri, b ap lar ka n lma olarak nihai s re te kapitali min arl n s rd rmesinin bir aparat haline getiri or.
i s n f partisinin as l d n a g r e politikas n n Marksist-Leninist bilim olmad e a b bilimin g n m ko llar na ce ap ermedi i erinden enilenmesini sa nan her bo dan oport nistlerin ortakla t ; s n f sa a e di er temel ilkelere ili kin g r leri, kapitalist topl m d eninin de rimle a lmas Leninci te inin t mden ads an pratik son lar do rd n orta a sermek g n m de kom nist m cadelenin ads nma bir g re idir. lkemi kom nist m cadele tarihi, s n f m cadelesinin temel ilkeleri le hi bir ba kalmam kom nist ad la k r lm partilerle g n m e ba lanama . Marksi m- Lenini m in re i on son c orta a kan her bo dan sapk nl klar erinden g rl k e sos ali m lk s ne armak bir ha aldir. D n a e lkemi i i s n f kesintisi m cadele tarihi e gelene i le bilim d e ine kselmi b lesi nemli bir k la g rl k e e itlik m cadelesinde g n m e de ol g sterici olarak miras b rakm t r.
Ger ek enternas onalist m cadele, B t n lkelerin proleterleri birle in a r s ile lkemi e d n a kom nistlerinin de rim i in nlendirici ba d r.
Haber, g r e nerilerini i in e-posta adresimi : .b g @g g e a .c - Ederi 50 K r .
