(1)ibrahim fidan

Tam metin

(1)ibrahim fidan. arapça. KELİME

(2) Okula-a gitti.. Dilde sesler kelimeleri, kelimeler de cümleleri meydana getirir. Yukarıdaki ifade bir cümledir ve şu üç kelimeden oluşmaktadır: -. Okul ( ). -. -a ( ). -. gitti ( ). Bu kelimeler tek tek incelendiğinde her birinin diğerinden farklı olduğu anlaşılır. Sizce bu kelimelerin arasındaki fark ne olabilir? Arapçada sözcükler kuşattıkları anlam bakımından temelde üçe ayrılır: isim, fiil ve harf (buna edat da denilebilir). İsim canlı-cansız, somut-soyut tüm varlık ve olayları karşılayan sözcüktür. Fiil geçmiş, şimdiki, geniş veya gelecek zamanda bir oluş ve eylem bildiren sözcüktür. Harf ise manası ancak bir başka sözcükle tam olarak ortaya çıkan sözcüktür. Burada harften kastedilen kelimelerin kendilerinden meydana geldiği alfabe harfleri değildir. Yukarıda verilen cümlesini oluşturan üç kelime birini diğerinden ayıran TELAFFUZ ve ANLAM farkı taşır. -. harf-i cerdir. Tek başına bir anlam ifade etmez.. -. . mazi fiildir. Bir iş veya eylemin geçmişte gerçekleştiğini anlatır. Telaffuz. itibariyle cümlede hangi konumda gelirse gelsin son harfi fetha harekeli olur. -.

(3) . isimdir. Öğrenim faaliyetinin yürütüldüğü mekâna ad olmuştur.. . sözcüğünde olduğu gibi anlamında bir zaman sınırlaması bulunmamaktadır. Öte yandan başına elif-lâm alması ve harf-i cer kabul etmesi fiillerde bulunmayan bir durum olup başka cümlelerde son harfinin harekesi değişebilir.. 2.

(4) ibrahim fidan. arapça. KELİME Manası olan lafızdır. İsim Varlıkları karşılar.

(5) . Fiil Zaman + oluş/ eylem ifade eder. . Harf Tek başına kullanılmaz. . (okul). (gitti). (-e, -a). .

(6) . . (kalem). (yazıyor, yazar). (ile). .

(7)

(8) . . (Ali). (aç). (ey …!). 3.

(9) ibrahim fidan. arapça. FİİL ve Sülasi Mücerred Fiil Nasıl tanınır? Nasıl okunur? Nasıl anlamlandırılır? -. Sülâsî: Kök itibari ile üç harfli olması. (yazdı) ve ! (yazıştı) fiilleri kök itibari. . ile üç harfli oldukları için sülâsî olur ama. " #$

(10) %. (yuvarladı) fiili kök itibari ile dört. harfli olduğu için sülâsî olmaz. -. Mücerred: Başına veya ortasına ek almaması, sadece sonuna çekim eki alması. Örneğin dört harften oluşan. ! . (yazıştı) fiili fâelfiil ile aynelfiil arasına ek aldığı. için mücerred olmaz. Ama yine dört harften oluşan. & . (ikisi yazdı) fiili mücerred. olur. Çünkü başına veya ortasına değil sonuna ek almıştır.. 4.

(11) ibrahim fidan. arapça Mazi Fiil Mazi fiilin vezni '( olup örneği fiilidir. VEZNİ. ÖRNEĞİ. '( Buna göre. . fiilinin ilk harfi olan. son harf olan harfi de *. . ) harfi * +, ikinci harf olan , harfi * - ve. ./ olur. Bu durum diğer bütün sülasi mücerred mazi fiiller için. geçerlidir.. 0. 1. 2. ↨. ↨. ↨. . ,. ). “Sülasî mücerredin mazi kipi” tanımlaması fiilin şu üç niteliği taşıması anlamına gelir: • •. SÜLASİ: Kök itibari ile üç harfli olması. (yazdı) gibi.. . MÜCERRED: Fiilden fiil yapım eki almaması (çekim eki alabilir). Örneğin aynı kökten gelen ! (yazıştı) fiili yapım eki aldığı için mücerred olmaz.. . •. MAZİ: Geçmiş zaman anlamı taşıması. Aynı kökten gelen aldığı ek sebebiyle şimdiki veya geniş zaman anlamı taşır..

(12) (yazıyor) fiili başına. Sülasî mücerred mazi fiillerin malum (etken) kiplerinde okunuş usulü şöyledir: •. İlk harfin harekesi fethalıdır.. . (yazdı),. 3 (zulmetti), ' ( . (yaptı) ve. #45. (baktı). gibi. Fakat fiil malûm (etken) değil de meçhul (edilgen) bir yapıya sahipse o zaman ilk. harf dammeli okunur: gibi.. . •. •. Orta harfin harekesi aynı fiil için değişmez ( -6

(13) & ). Farklı fiillere göre değişebilir. ki şu üç örnekten biri gibi olur (#7 5 - - 8 9 $ ).. Son harfin harekesi kendisine bitişen eke göre değişebilir ( -& -:& -;

(14) ).. . Bu ekleri tanımak, fiilin telaffuzunda ve anlamında gerçekleştirdikleri değişimi. kavrama, diğer mazi fiilleri tanıma, okuma ve anlamada son derece önemlidir.. 5.

(15) ibrahim fidan. arapça Üçüncü Şahıs (O - o ikisi - onlar) Üçüncü şahıs mazi fiil çekimi: 3. şahıs eril (ĞÂİB). :& . & . yazdılar. . ikisi yazdı. yazdı. 3. şahıs dişil (ĞÂİBE). ;

(16) . & . yazdılar. 6

(17) & . ikisi yazdı. yazdı. Aşağıdaki tabloda bu altı fiil eklerinden ayrıştırılmıştır. Aldıkları ek sebebiyle iki fiilin lâme’l-fiilinin okunuşunda değişim olmuş diğerleri yalın halindeki durumunu korumuştur. Aldığı ek. Fiil. O. -. O ikisi. .... Onlar. .... ...& ...& ...& . . ... .... O O ikisi. ♀. & ...&

(18) .... .... Onlar. ♂. Fiile bitişen ekler hem fiilin failini temsil etmekte hem de fiilin son harfinin okunuşunda değişikliğe yol açmaktadır. Buna göre özellikle çoğul çekim eki bitişen fiillerin son harfindeki değişikliğe dikkat ediniz. Diğer bazı fiiller ve eklerin bu fiillerin anlamında sebep olduğu değişiklik İkisi bildi (eril) İnkâr ettiler (eril) İndi (dişil) İkisi güzel oldu (dişil) Çıktılar (dişil). * . =# > . 6

(19) ?5 @9 $ 8

(20) A. ← ← ← ← ←. #> 0?5. 8 9 $ ' A. Bildi İnkâr etti İndi Güzel oldu Çıktı. 6.

(21) ibrahim fidan. arapça ALIŞTIRMALAR (1) Verilen mazi fiilleri örneklerdeki gibi harekeleyiniz.. . ;. ←. &. ←. 6&. ←. :&. ←. &. ←. 8*. ←. *. ←. 6*. ←. :*. ←. *. ←. 89$. ←. @9$. ←. 6@9$. ←. :@9$. ←. @9$. ←. . B#>. ←. !#>. ←. ,#>. ←. =#>. ←. #>. ←. . 8?5. ←. ?5. ←. 6?5. ←. :?5. ←. /?5. ←. ! " #. 8A. ←. A. ←. 6A. ←. :A. ←. CA. ←. $

(22) . (2) Aşağıda verilen mazi fiilleri aldıkları eklere göre tablodaki uygun sütuna yazınız.. 6A - :* - 0?5 - &. - ,#> - 8* - 'A - ; - @9$ - 6?5 - =#> - @9$ - 8A - - :*. %. %. %. %. %. . (3) Aşağıda verilen mazi fiillerin kökünü ve Türkçe karşılıklarını yazınız. Anlamı Yazdılar (eril). Fiil. Kökü. Fiil. %. . %. 6A. 8A. #>. =#>. 6*. . :?5. 6?5. 6E#D 89$ . 8E#D 6@9$. Anlamı İkisi yazdı (eril). 7.

(23) ibrahim fidan. arapça İkinci Şahıs (Sen - İkiniz - Siz) İkinci şahıs mazi fiil çekimi: 2. şahıs eril (MUHÂTAB).

(24) &

(25) . * &

(26) . yazdınız. 6 &

(27) . ikiniz yazdınız. yazdın. 2. şahıs dişil (MUHÂTABA). G F &

(28) . & 6

(29). * &

(30) . yazdınız. ikiniz yazdınız. yazdın. Aşağıdaki tabloda bu altı fiil eklerinden ayrıştırılmıştır. Aldıkları ek sebebiyle iki fiilin lâme’l-fiilinin okunuşunda değişim olmuş diğerleri yalın halindeki durumunu korumuştur. Aldığı ek Sen İkiniz Siz Sen İkiniz Siz. Fiil. ...

(31) ... ... ... . .... ♂. &

(32) . ♀.

(33) ... & .... Fiile bitişen ekler hem fiilin failini temsil etmekte hem de fiilin son harfinin okunuşunda değişikliğe yol açmaktadır. Buna göre özellikle çoğul çekim eki bitişen fiillerin son harfindeki değişikliğe dikkat ediniz. Çıktın (eril) İkiniz terk ettiniz (eril) Taptınız (eril) Vardın (dişil) İkiniz kaldınız (dişil) Bindiniz (dişil). 6 E

(34) #D *

(35) #! H

(36)

(37) & I

(38) J 6 *

(39) L& 8F &

(40) . ← ← ← ← ← ←. " #D )#! &. K J M & . Çıktı Terk etti, bıraktı Taptı Vardı, ulaştı Kaldı Bindi. 8.

(41) ibrahim fidan. arapça ALIŞTIRMALAR (1) Verilen mazi fiilleri harekeleyiniz.. GE#D. ←. *E#D. ←. 6E#D. ←. E#D. ←. *E#D. ←. 6E#D . G #!. ←. * #!. ←. 6 #!. ←. #!. ←. * #!. ←. 6 #!. 8! &. ←. N &. ←. , &. ←. H &. ←. N &. ←. , &. GIJ. ←. *IJ. ←. 6IJ. ←. IJ. ←. *IJ. ←. 6IJ. GL&. ←. *L&. ←. 6L&. ←. L&. ←. *L&. ←. 6L&. G& . ←. *& . ←. 6& . ←. & . ←. *& . ←. 6& . (2) Aşağıda verilen mazi fiilleri aldıkları eklere göre tablodaki uygun sütuna yazınız.. 6E#D - GL& - 6 #! - *E#D - 6IJ - GIJ - L& - N & - 6& - 6 #! - H & - GL& - 6IJ - *L& E#D %. % . %.

(42) %. %. (3) Aşağıda verilen mazi fiillerin kökünü ve Türkçe karşılıklarını yazınız. Anlamı yazdınız (eril). Fiil. Kökü. Fiil. %. . % . 6E#D #! 6. GE#D. H &. N &. 6IJ A. GIJ 6A. *?5. 6 ?5. Anlamı yazdın (dişil). #!. 9.

(43) ibrahim fidan. arapça Birinci Şahıs (Ben - Biz) İkinci şahıs mazi fiil çekimi: 1. şahıs (MÜTEKELLİM). @&

(44) . @&

(45) . yazdık. 6 &

(46) . ikimiz yazdık. yazdım. Aşağıdaki tabloda bu altı fiil eklerinden ayrıştırılmıştır. Aldıkları ek sebebiyle iki fiilin lâme’l-fiilinin okunuşunda değişim olmuş diğerleri yalın halindeki durumunu korumuştur. Aldığı ek Ben İkimiz Biz. Fiil. ... '.... .... '.... ♂♀. &

(47) . Fiile bitişen ekler hem fiilin failini temsil etmekte hem de fiilin son harfinin okunuşunda değişikliğe yol açmaktadır. Buna göre özellikle çoğul çekim eki bitişen fiillerin son harfindeki değişikliğe dikkat ediniz. Açtım Girdim Duydum Gönderdik Yükselttik Şahitlik ettik. 6 O

(48) 6

(49) D % 6 (

(50) P @

(51) L( J @(

(52) 5

(53) R S. ← ← ← ← ← ←. ' D % Q P M ( J Q R S. Açtı Girdi Duydu Gönderdi Yükseltti Şahitlik etti. 10.

(54) ibrahim fidan. arapça ALIŞTIRMALAR (1) Verilen mazi fiilleri harekeleyiniz.. @E#D. T. 6E#D. @(. T. 6(. @O. T. 6O . @ #!. T. 6 #!. 5 RS. T. , RS. @D%. T. 6D%. 5 &. T. , &. @*. T. 6*. @(P. T. 6(P. @& . T. 6& . @A. T. 6A. @L(J. T. 6L(J. (2) Aşağıda verilen mazi fiilleri aldıkları eklere göre tablodaki uygun sütuna yazınız.. 6(P - 6D% - @O - @L(J - 6( - @D% - 6O - , RS - @(P - 5 RS - @( - 6& - 6* 6L(J - @A ..................................................................................................................................... : %. ..................................................................................................................................... : '%. (3) Aşağıda verilen muzari fiillerin kökünü ve Türkçe karşılıklarını yazınız. Anlamı. Fiil. Kökü. Fiil. Anlamı. yazdık. '%. . yazdım. @O. % 6O. @L(J. 6L(J. @(P. 6(P. 5 RS. , RS. @IJ. 6IJ. @A. 6A. 11.

(55)