SUMMARY Moya Moya syndrome
Moya moya syndrome (MMS) is a rare cerebrovascular disor- der caused by segmentary stenosis and occlusions of the small vessels around the circle of Willis and distal branches of ca- rotid arteries. The name of “moyamoya” means “puff of smo- ke” in Japanese and describes the look of the tangle of tiny vessels formed to compensate for the blockage. This disorder may presented transient paresis, headache, epilepsy, dementi- a, aphasia, ataxia and subarachnoid hemorrhage. Although MMS is considered a disease of unknown etiology, infectious and genetic causes have been blamed. In this article, we des- cribed a 48 year-old woman who diagnosed as MMS after in- vestigation for etiology of transient ischeamic attacks and epi- leptic seizure. Also, clinical and radiological findings of this case are discussed in the light of the literature.
Key words:Moya moya, cerebrovascular diseases, epilepsy Anahtar kelimeler:Moya moya, beyin damar hastal›klar›, epilepsi
Moya moya sendromu (MMS) nadir bir beyin damar hastal›¤› olup, karotid arterlerin uç dallar›ndaki anasto- mozlarda segmental daralma ve t›kanmalar›n olmas› ile flekillenen bir hastal›kt›r
(1). Hastal›k, geçici veya tek- rarlay›c› hemiparezi, bafl a¤r›s›, konvülsiyon, nistagmus, demans, afazi, ataksi ve subaraknoid kanama gibi bul- gularla ortaya ç›kar
(2). Bu yaz›da, epileptik nöbet ve geçici iskemik ataklar ile araflt›r›l›rken MMS tan›s›na ulafl›lan 48 yafl›ndaki kad›n hasta ve onun klinik ve rad- yolojik bulgular› sunulmufltur.
OLGU
Öncesinde sa¤l›kl›, 48 yafl›nda kad›n acil poliklini¤imize, sa¤
kolda kas›lma sonras› tüm vücutta kas›lma ve ç›rp›nman›n ol- du¤u yaklafl›k 1 dakika süren bir bilinç kayb› ata¤› nedeniyle getirildi. Hastan›n soy geçmiflinde her hangi bir özellik sap- tanmad›. Öyküsünden son 2 y›l içerisinde toplam 3 kez olan ve yaklafl›k 24 saat sürüp kendili¤inden düzelen sa¤ hemipara- zi ataklar› oldu¤u ö¤renildi. Nörolojik muayenesi normal s›-
n›rlar içerisinde saptanan hastan›n elektroansefalografi (EEG) incelemesinde sol temporal bölgede diken dalga aktivitesi iz- lendi. Kontrastl› kraniyal manyetik rezonans görüntülemede ise; solda belirgin periventriküler beyaz cevherde çok say›da milimetrik boyutlu, yer yer birleflme e¤ilimi gösteren FLAIR (fluid-attenuated inversion-recovery) ve T2 kesitlerde hiperin- tens görülen iskemik odaklar izlendi. Ayr›ca, aksiyel kesitler- de sa¤ hemisferde belirgin anormal vasküler anastomozlar›n varl›¤› dikkati çekti (Resim 1). Bunun üzerine yap›lan serebral anjiografide ise, sol internal karotid arterin supraklenoid ve in- trakavernöz segmentlerinde çaplarda belirgin azalma ve sa¤
internal karotid arterin distal anastomotik dallar›nda belirgin art›flla karakterize duman görüntüsü izlendi (Resim 2).
Bu bulgular temelinde hastaya moya moya sendromu (MMS) tan›s› kondu. ‹kincil jenaralize tonik-klonik nöbet öyküsü ve EEG bulgular› zemininde hastaya antiepileptik olarak karba- mazepin 800 mg/gün tedavisi ve geçici iskemik ataklar›na yö- nelik dipiradamol 150 mg/gün ile asetil salisilik asit 300 mg/
gün tedavisi düzenlendi. Poliklini¤imizce bir y›ld›r takibi sür- dürülen hastada nörolojik aç›dan kötüleflme izlenmedi.
Moya Moya sendromu
fievki fiAH‹N (*), Sunay AYALP (**), Sibel KARfiIDA⁄ (***)
T.C Maltepe Üniversitesi T›p Fakültesi Nöroloji Anabilim Dal›, Yard. Doç. Dr.*; Arafl. Gör. Dr.**; Prof. Dr.***
OLGU SUNUMU Nöroloji
Resim 1. Kraniyal MRG’de aksiyal FLAIR kesitte sa¤ serebral hemisferde oluflmufl yayg›n kapiler anastomozlar izlenmektedir.
Göztepe T›p Dergisi 22(4):151-152, 2007 ISSN 1300-526X
151
TARTIfiMA
Moya moya sendromu (MMS) internal karotid arterlerin uç k›s›mlar› ve onlar›n beyindeki ana terminal dallar›n›n ilerleyici daralma ve t›kanmas› ile karakterize nadir bir hastal›kt›r
(1). Sendrom genellikle anterior serebral dola- fl›m› etkiler
(3). Moya moya Japonca bir kelime olup, si- gara duman› anlam›na gelmekte ve oluflan ince damar a¤›n› kastetmektedir. Bu durum çok say›da ince damar- sal yap›lar ve arteriyel blo¤a karfl› beyin kan ak›m› de- vaml›l›¤›n› sa¤lamak üzere oluflmufl alternatif damar a¤- lar›n›n sonucu olarak ortaya ç›kmaktad›r
(4). MMS hem çocuklarda hem eriflkinlerde görülebilir. En çok ilk ve üçüncü dekadlarda ortaya ç›kar
(4). Kad›n/erkek oran›
1/1.8’tir
(5). MMS’nin etiyolojisi tam olarak ayd›nlat›la- mamas›na ra¤men, baz› infeksiyoz ve genetik nedenler suçlanm›flt›r
(4). Bir çal›flmada, 6. kromozom üzerindeki D6S441 bölgesi ile hastal›k aras›nda bir iliflki olabilece-
¤i vurgulanm›flt›r
(6). ‹nfeksiyoz ajanlardan ise Cytome- galovirus ve Ebstein-Barre virüs ile iliflkisini gösteren baz› çal›flmalar mevcuttur
(7). Ayr›ca, MMS’nin Sturge- Weber sendromu, nörofibromatozis, Down sendromu, fibromusküler displazi, Fankoni anemisi ile birlikteli¤i- ne de rastlan›lmaktad›r
(8,4). MMS’nin tan›s› radyolojik olarak konur. Ön ve orta serebral dolafl›m aras›ndaki ok- lüzyonlara ba¤l› kollateral oluflumunun, serebral anji-
yografi ile gösterilmesi tan›da alt›n standard› oluflturur
(9)
. MMS’nin kesin bir tedavisi yoktur. Medikal tedavi- de steroidler, antikoagülanlar, antiagreganlar ve vazodi- latatörler kullan›lm›fl olup etkinli¤i tart›flmal›d›r
(10). Yüzeyel temporal arter ile orta serebral arter aras›nda anastomoz oluflturulmas› gibi cerrahi tedaviler ise, özel- likle ilerleyici nörolojik bulgular› olan veya intrakranyal kanamas› olan olgularda tercih edilebilmektedir
(5,11).
KAYNAKLAR
1. Benbir G, Bozluolcay M, ‹nce B: Moya Moya Disease, Morning Glory Disc Ano- maly, and Neurosensorial Hearing Loss. Journal of Neurological Sciences [Turkish]
22:409-413, 2005.
2. B›kmaz K, Coflar M, Basacak K ve ark: Moyamoya hastaligi olan yedi yasindaki ço- cukta çoklu burr-hole ile serebral revaskülarizasyon. Türk Nörosirürji Dergisi 14:59-63, 2004.
3. Cerrato P, Grasso M, Lentini A, et al: Atherosclerotic adult Moya-Moya disease in a patient with hyperhomocysteinaemia. Neurol Sci 28:45-7, 2007.
4. Smith ER, Scott RM: Moyamoya Syndrome. Rev Argent Neuroc 19:31, 2005.
5. Tripathi T, Tripathi V, Naik RN, et al: Moya Moya Cases Treated with Encephaloduroarteriosynangiosis. Indian Pediatrics 44:123-127, 2007.
6. Inoue TK, Ikezaki K, Sasazuki T, et al: Linkage analysis of moyamoya disease on chromosome 6. J Child Neurol 15:179-82, 2000.
7. Tanigawara T, Yamada H, Sakai N, et al: Studies on Cytomegalovirus and Epstein- Barr virus infection in moyamoya disease. Clin Neurol Neurosurg 99:225-8,1997.
8. Jea A, Smith ER, Robertson R, Scott RM: Moyamoya syndrome associated with Down sydrome: outcome after surgical revascularization. Pediatrics 116:694-701, 2005.
9. Kuroda S, Hashimoto N, Yoshimoto T, et al: Radiological findings, clinical course and outcome in asymptomatic moyamoya disease: result of multicenter survey in Japan.
Stroke 38:1430-5, 2007.
10. Gosalakkal JA: Moyamoya disease: a review. Neurology India 50:6-10, 2002.
11. Fujimura M, Kaneta T, Mugikura S, et al: Temporary neurologic deterioration due to cerebral hyperperfusion after superficial temporal artery-middle cerebral artery anasto- mosis in patients with adult-onset moyamoya disease. Surg Neurol 67:273-82, 2007.
Resim 2. (A) Anjiografide, anterior-posterior kesitte sa¤ internal karotis arterde ince ve küçük kapiler dallanma ve anastomozlar nedeniyle tipik ‘duman’ görünümü izlenmektedir. (B) Lateral kesitte, sol karotis internada supraklinoid düzeyinde yetersiz dolufl izlenmektedir.
Göztepe T›p Dergisi 22(4):151-152, 2007