UYUM GÜÇLÜĞÜ GÖSTEREN ÇOCUKLAR

(1)

UYUM GÜÇLÜĞÜ GÖSTEREN ÇOCUKLAR

(2)

• Çocukların davranışları yönünden dengeli ve uyumlu yetişmeleri,

sağlıklı ve başarılı bir toplumun temelini oluşturmaktadır. Büyümekte ve gelişmekte olan çocuk bir yandan çevresine uyum sağlamak için devamlı çaba harcarken, bir yandan da gelişmenin ve uyum

sağlamanın getirdiği yeni sorunlarla karşılaşmaktadır

(3)

• UYUM VE UYUMSUZLUĞUN TANIMI

• Bütün canlıların yaşayabilmeleri ve varlıklarını sürdürebilmeleri için, doğa şartlarına alışmaları, doğanın güçlüklerini yenmeleri, doğa

güçleri ile uzlaşarak olumlu bir işbirliği kurmaları gerekir. Bu işlemler

dizisine “uyum” denir.

(4)

• Uyumun sağlanmasında sinir sistemi önemlidir. Sinir sistemi, içten gelen dürtülere ve dıştan gelen etkilere uygun tepkiler göstererek uyumu sağlar, sinir sisteminin bu tepki cevaplarına davranış adı verilmektedir. Davranışlar, uyumu sağlamaya yönelik ise uyumlu, uyumu sağlamaya yönelik değil ise uyumsuz davranışlar olarak

adlandırılmaktadır

(5)

NEDENLERİ

• Uyumsuz davranışın ortaya çıkmasında

• kalıtımın,

• bedensel etmenler ve hastalıkların,

• temel ihtiyaçların doyurulmamasının

• çevre ve sosyoekonomik etmenlerin, yanlış eğitimin etkili olduğu

belirtilmektedir

(6)

• UYUM GÜÇLÜĞÜ GÖSTEREN ÇOCUKLARIN SINIFLANDIRILMASI

• Uyumsuz çocuklar alışkanlık ve eğitim problemi olan çocuklar,

duygusal gelişimle ilgili problemi olan çocuklar, gelişim problemi

olan çocuklar, anti-sosyal davranış gösteren çocuklar olmak üzere

dört grupta incelenmektedir

(7)

• Alışkanlık ve Eğitim Problemi Olan Çocuklar

• Alışkanlık ve eğitim problemi olan çocuklar; parmak emen, tırnak

yiyen, altını ıslatan, yalan söyleyen, tikli olan ve masturbasyon yapan

çocuklar olmak üzere altı grupta incelenmektedir:

(8)

• Duygusal Gelişimle İlgili Problemi Olan Çocuklar

• Duygusal gelişimle ilgili problemi olan çocuklar kaygılı, korkulu,

öfkeli, inatçı, kaprisli, utangaç, kıskanç ve saldırgan çocuklar şeklinde

sınıflandırılmaktadır

(9)

• Gelişim Bozuklukları Olan Çocuklar

• Gelişim bozuklukları olan çocuklar kekeme olan, dikkat dağınıklığı

gösteren ve otistik olan çocuklar şeklinde sınıflandırılmaktadır.

(10)

• Anti-sosyal Davranış Gösteren Çocuklar

• Anti-sosyal davranış gösteren çocuklar kaçak çocuklar, suçlu çocuklar

ve hırsızlık yapan çocuklar şeklinde gruplandırılmaktadır.

(11)

UYUM GÜÇLÜĞÜ GÖSTEREN ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ

• Ağır ve çok ağır derecede uyum güçlüğü yaşayan çocuklar akranlarından çok farklı özellikler gösterirler. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir:

 Özbakım becerilerinden yoksun olan bu çocuklar, uygun yaşa geldikleri halde kendi başlarına giyinip soyunamazlar, tuvalet ihtiyaçlarını karşılamada zorluk yaşarlar.

 Görsel, işitsel, dokunsal algıları akranlarına göre yetersizdir. Bu yetersizliklerinden dolayı çevrelerine karşı duyarsızdırlar.

 Problem çözme, ilişki kuma, neden sonuç ilişkisini ortaya koyma gibi bilişsel becerilerde yetersizdirler.

(12)

 Sosyal davranışlardan yoksun oldukları için toplumdaki diğer bireylerle ilişki kuramazlar.

 Bu çocuklar kendini ifade etmede yetersizlik yaşarlar. Konuşulanları anlamaz ve anlamsız şekilde konuşurlar.

 Aynı kalıplarda, sürekli olarak tekrarlanan yalnızca duygusal uyaran

elde etmeye yarayan davranışlar görülmektedir.

(13)

TANI VE DEĞERLENDİRME

• Uyum güçlüğüne sahip olan çocukların tanılamasında şu yöntemler kullanılmaktadır.

• Projektif testler: Bu testleri uygulayıcıların belirli yeterliliğe sahip olması gerekir. Bu testleri yorumlamak oldukça güçtür. Bu testler bireye kişisel gereksinimlerini ve algılarını açığa vurması için belirsiz uyaranları kullanma olanağı sağlar (Culatta ve Tompinks 1999).

• Objektif testler: Bu testlerin güvenilir olması bu testlere çocuğun doğru cevap vermesine bağlıdır. Uyum güçlüğü olan çocuklarla normal çocukların verdiği cevapların karşılaştırılmasını sağlar.

(14)

• Davranış problemi kontrol listesi: Öğretmenlerden ya da aile üyelerinden çocuktaki bazı anahtar davranışların varlığının belirlenmesi istenir. Bu arada gözlemcinin doğruluğu ve güvenirliği önemlidir.

• Davranışların gözlemi: Çocuk sınıfta arkadaşlarıyla birlikte gözlemlenir.

Çocuğun tepkilerinin karşılaştırılacağı önceden belirlenmiş bir cevap şablonu yoktur. Tanılama için davranış örneğine gereksinim duyulmaktadır.

(15)

EĞİTİMİ

• Uyumsuz çocukların eğitimi çok yönlü etkinliklerin bileşimi olup, çeşitli tedavi, terapatik hizmetleri gerektirir. Terapatik hizmetler bireysel ve grup terapisi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

• Bireysel terapi; genellikle problemin, terapist ve çocuğun karşılıklı

oturup konuşarak çözüldüğü bir terapi şekli olup çocuk açısından daha

yaralıdır.

(16)

• Grup terapisi ise durumları birbirine benzer kişilerin bir araya

getirilmesiyle oluşturulur. Grup hep birlikte ortak problemler üzerinde tartışır, bu arada birey sırasını beklemeyi, tartışmayı, kendini tanımayı öğrenir

(17)

• Uyumsuz çocukların eğitimlerinde sanat ve mesleki eğitim çalışmaları önemli bir yer tutar. Resim ve heykel çalışmaları uyumsuz çocukların eğitimlerinde oldukça yararlı sonuçlar sağlamaktadır. Uyumsuz

çocuklar çeşitli araçlar, gereçler ve renkler kullanarak kendi duygu ve

düşüncelerini şekillerle ifade edebilirler.

(18)

• Çocuk için bilhassa yeni şeyler yaratmak kendisine karşı güven duymalarını sağlar. Bu çalışmaların çocuğun yaş seviyesine göre ayarlanması, kullanılacak araç ve gereçlerin de ona göre seçilmesi

gereklidir. Resim için her türlü boyalar ve kağıtlar, heykel ve modelaj

çalışmaları için kil çamuru, yumuşak ve sert taşlar, çeşitli ağaçlar gibi

gereçler kullanılabilir

(19)

 KAYNAKLAR

• Aral,N., 2011. Okul Öncesi Eğitimde Kaynaştırma, İstanbul: Morpa Yayınları.

• Aral, N. ve Gürsoy, F. 2007. Özel eğitim gerektiren çocuklar ve özel eğitime giriş. İstanbul:

Morpa Kültür Yayınları.