ATIL YÜKSEL

(1)

Dr. Atıl YÜKSEL

İstanbul Tıp Fakültesi KHD AD, Perinatoloji BD Türkiye Maternal Fetal Tıp ve Perinatoloji

Derneği

(2)

 Vakanın tanımlanması, nedeninin belirlenmesi, sonraki gebeliklere hazırlık yapılması.

 Doğum yeri, şekli ve zamanlamasının belirlenmesi,

 Varsa, tedavi seçeneğinin sunulması,

 Terminasyon alternatifinin sunulması.

(3)

 Konjenital anomaliler,

 Kromozom anomalileri,

 Tek gen hastalıkları,

 Fetal enfeksiyonlarlar,

 Çoğul gebeliklere özgü sorunlar;

 Selektif fetosit,

 Embriyo redüksiyonu

(4)

 Tetkik, tanı ve danışma aşaması (gereğinde multidisipliner)

 Çoğu kez multidisipliner yaklaşımla, nondirektif tutum ile terminasyon alternatifinin sunulması ya da sunulmaması,

 Anne adayı ve eşi tarafından değerlendirme aşaması,

 Anne adayı ve eşi tarafından kabul / red,

 Girişim.

(5)

 Letal hastalıklar: Trisomi-18 v.b.

 Ciddi morbiditeye yol açan hastalıklar: Açık spina bifida v.b.

 İzole mental retardasyona neden olan hastalıklar: Down sendromu, frajil-x v.b.

 Fetal prognozun net olmadığı durumlar: korpus kallosum agenezisi v.b.

(6)

1. Yaşamla bağdaşmayan hastalıklar

2. Yaşam şansının çok kısa olabileceği durumlar

3. Yaşam şansının normale göre kısa olduğu, ancak ciddi mental, mental ve fiziksel sorunlarla birlikte

süregeleceği durumlar

4. Yaşam şansının değişken olduğu, ancak ciddi fiziksel sorunlarla birlikte süregeleceği durumlar

5. Doğum öncesi sadece bulgunun tanımlanabildiği, altta yatan ciddi hastalık olasılığının fazla olduğu durumlar,

6. Doğum öncesi sadece bulgunun tanımlanabildiği, altta yatan ciddi hastalık olasılığının az olduğu durumlar,

7. Doğum sonrası tedavi şansının yüksek olduğu anomaliler

(7)

 İlk üçay sınırı,

 Fetal hareketler algılanmadan önce,

 Fetal yaşam şansı başlamadan önce,

 Geç terminasyon

 22-23 hafta miti ???

 Fetosit

 Fetal ağrı

 Ne kadar geç?

 Dolanan hastalar sorunu

(8)

 Tanısı ilerleyen haftalarda koyulabilen hastalıklar:

CMV, mikrosefali, lissensefali v.b.

 Erken dönemde ilk bulguların saptandığı, ancak klinik tablonun ilerleyen haftalarda belirginleştiği hastalıklar: progressif hidrosefali v.b.

 Tanısını erken koyulabilmesinin mümkün olduğu, ancak gerekli incelemelerin yeterli standartlarda

yapılmaması nedeni ile tanıda gecikilen hastalıklar,

 Tanının viyabilite sınırından önce koyulduğu, ancak karar sürecinin çeşitli nedenlerle uzadığı

hastalıklar.

(9)

 Anomalinin niteliğine göre karar,

 Koriyonisiteye göre yöntem seçilmesi,

 Zamanlama

 Tanı koyulduktan hemen sonra,

 32. haftayı bekleyip fetosit yapma

(10)

 Klinik genetik değerlendirme

 Gereğinde x-ray

 Doku örneklerinin genetik, mikrobiyolojik incelemeler için elde edilmesi

 Fetopatolojik inceleme

 Klasik

 Endoskopik

 MRI

POSTMORTEM İNCELEMENİN ÖNEMİ AİLEYE VAKİT AYIRARAK ANLATILMALI VE AİLELER BU KONUDA DESTEKLENMELİDİRLER.

(11)

(12)

(13)

 1983 tarihli 2827 sayılı Nüfus Planlaması Hakkında Kanun:

 “Gebelik süresi on haftadan fazla ise rahim ancak gebelik, annenin hayatını tehdit ettiği veya edeceği ya da doğacak çocuk ile onu takip edecek nesiller için ağır maluliyete neden olacağı hallerde kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ve ilgili daldan bir uzmanın objektif bulgulara dayanan gerekçeli raporları ile tahliye edilebilmektedir.”

(14)

 On haftayı geçen gebeliklerde rahim tahliyesi resmi yataklı tedavi kurumları ve özel

hastanelerde bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından yapılmalıdır.

 Rahim tahliyesi yapan hekim, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ve ilgili daldan bir uzmanın gerekçeli raporunu en geç bir hafta içinde

illerde sağlık ve sosyal yardım müdürlüklerine, ilçelerde hükümet tabipliklerine göndermek

zorundadır.

(15)

 Kadının hayatını veya hayati organlarından birini tehdit eden ya da çocuk için tehlikeli olan

hastalıklar ve durumlar

 A, B, C, D, E, F, G, H, İ, J, K, ve L alt başlıkları gebeye ait ciddi jinekolojik, obstetrik ve sistemik hastalıkları sıralanmaktadır.

 Bu listenin M maddesi: ‘Enfeksiyon Hastalıkları:

 Teratojen intrauterin enfeksiyonlar (kızamıkçık,

toksoplazmozis, sitomegalovirus, herpes virüs grubu hastalıklar),

 Cüzzam, sıtma, frengi, brusella ve diğer ağır kronik enfeksiyonlar

(16)

 Marfan sendromu,

 Mesane ekstrofisi,

 Down sendromu,

 Sakat çocuk doğurma ihtimali yüksek diğer herediter hastalıklar,

 Gonadlara zararlı röntgen ışını ve ilaç,

 Teratojenik ilaçlar

 Nörofibromatozis

(17)

 Tüzük prenatal tanının çok sınırlı olduğu bir dönemde hazırlanmıştır. Fetal endikasyonlar açısından yeniden gözden geçirilebilir.

 Yeni tüzükte;

 Fetal hastalıklar listelenebilir ya da liste oluşturmaktan kaçınılabilir.

 Geç terminasyon engellenmemelidir. Ancak uygulama kararının verileceği ve uygulamanın yapılacağı klinikler sınırlandırılabilir.

 Fetosit tanımlanmalıdır.

(18)

 Yaşamla bağdaşmayan fetal hastalıklarla, bir erişkinin desteği olmaksızın yaşamını tek başına sürdüremeyecek boyutta ağır olan ve tedavi edilemeyen, mental ve/veya fiziksel ve/veya fonksiyonel maluliyete

neden olan fetal hastalıklarda ve bu

hastalıklara ait ciddi risklerin varlığında gebeliğin sonlandırılması mümkündür.

(19)

 Fetal nedenlerle gebelik sonlandırılması tıbbi bir ihtiyaçtır.

 20. hafta sınır olarak çok risklidir. Fetal viyabilite sınırı olan 22-23. haftalar daha gerçekçi sınırlardır.

 Viyabilite sınırının ötesinde geç terminasyon bir gereksinimdir. Yeniden yapılandırılabilir.

 Terminasyon aileye sunulması gereken bir alternatiftir. Anne adayı ve partneri isterse yapılır, istemezse yapılmaz.