İnsanda Vücut Bileşimi
Prof.Dr. Timur Gültekin
Vücut Bileşimi Nedir?
• Yağ?
• Kas?
• Vücut Sıvıları?
• Organlar?
• ….
TARİHÇE
• Vücut Bileşimiyle İlgili Çalışmalar
• Vücut bileşimi, biyolojinin içinde alt bir çalışma konusu olarak gelişmiştir. Asıl inceleme konusu vücut bölümleri, bu bölümlerdeki değişimler ve değişimleri etkileyen faktörlerdir.
• Bu araştırmaların tarihi, Khorsabad’da bulunan ve İsa’dan önce 800 yıllarına ait olduğu saptanan yazıtlarda, Asur Kralı II. Sargon’un, savaştaki yenilmezliğini, boy ve kuvvetinin tanrılar tarafından artırılmasına bağladığını görmekteyiz.
• Milattan önce 440’da, tıbbın babası olarak bilinen Hippocrates ise vücudu dört bölüme ayrılarak incelenebileceğini belirtmiştir. Bu bölümler kan, balgam, siyah safra ve sarı safradır.
• Buna benzer hipotez aynı zamanda eski Çinli bilginler tarafından da önerilmiştir.
Bu bilginler insan vücudunda beş öğenin bulunduğunu (metal, odun, su, ateş ve toprak) ve bu öğelerin insan vücudunu dengede tuttuğunu, bu öğelerdeki herhangi bir orantısızlığın hastalığa yol açabileceğini belirtmişlerdir.
• Dikkat edilecek olursa, bu dönemdeki görüşler herhangi bir deneye dayanmıyordu.
Vücut Bileşimiyle İlgili Erken Dönem Araştırmaları (1850 –
1950)
• Kimya, anatomi, biyoloji ve beslenme alanındaki bilgiler bu alana büyük katkı sağlamıştır.
• Örneğin; ünlü Alman kimyacı Justus von Liebig (1803 – 1873) ilk olarak yiyeceklerde bulunan bazı maddelerin insan vücudunda da bulunduğunu tespit etmiştir.
• Bu ilk dönemdeki çalışmalar daha çok üç bölüme ayrılabilir. Bunlar; vücut bileşimindeki temel kurallar, metodoloji ve vücut bileşimindeki değişimler şeklinde sıralanabilir.
• Fakat bu ilk dönemdeki çalışmalarda göze çarpan olay o dönemde kadavra dışında in vivo (vücut içi) tekniklerinin gelişmemiş olmasına rağmen, yine de vücut bileşimiyle ilgili somut bilgilerin ortaya konulmuş olmasıdır.
Vücut Bileşimiyle İlgili
Araştırmalarda Son Dönem (1960’dan günümüze)
• Son dönemlerdeki bilim ve teknolojideki gelişmelere paralel olarak vücut bileşimi
metotları in vivo nötron aktivasyon analizi ve
görüntüleme teknikleriyle devam ettirilmektedir.
Bu yeni teknikler sayesinde birçok kronik akut hastalıkların vücut bileşimindeki değişimler
neticesinde oluşabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Hatta vücut bileşimiyle morbidity ve mortality
arasında ilişkinin olabileceği kanısı vardır (Wang et al. 1999).
Tipik Bir Vücut Bileşimi
Genetik ve Vücut Bileşimi
Vücut Bileşimi
SAĞLIKLI BİR KADININ VÜCUT AĞIRLIK YÜZDESİ
SAĞLIKLI BİR ERKEĞİN VÜCUT AĞRLIK YÜZDESİ
• Vücut yağının Erkeklerde %5
• Kadınlarda %12 nin altında olması sağlık için problemler yaratır
• Hatta yeme davranış bozukluklarını düşündürmektedir.
• Öz Yağlar = Vücut Fonksiyonları için çok önemli
Cinsiyetler açısından Deri Altı Yağ Dağılımı
