GLOBALLEŞME SÜRECİNDE TÜRK DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜ
Dr. Veysel YAYAN
I. GENEL DEĞERLENDİRME
Türk demir çelik sektörü 2000 yılında, 14.3 milyon ton yıllık üretimi ve 7 milyon ton civarındaki toplam ihracatı ile, gelişmekte olan ülkeler arasında, öncü role sahip bulunmaktadır.
Türkiye’de her birinin yıllık kapasitesi 1.000.000 ton ile 3.000.000 ton arasında değişen üç adet entegre tesis ve kapasiteleri 400.000 ton ile 2.000.000 ton arasında değişen 15 adet elektrik ark ocaklı tesis bulunmaktadır.
19.8 milyon tonluk ülke ham çelik kapasitesinin, %31’üne tekabül eden 6.2 milyon tonu entegre tesislere, % 69’una tekabül eden 13.6 milyon tonu ise 15 adet elektrik ark ocaklı tesislere aittir. (Grafik 1) (Tablo 1)
Ülke ham çelik üretim kapasitesinin, 3 milyon tonluk bölümü yassı ürünlere, 16,3 milyon tonu uzun ürünlere ve geriye kalan 450.000 tonu da vasıflı çelik üretimine yöneliktir. Sektörün, yassı, uzun ve vasıflı çelik de dahil olmak üzere, 2001 yılının ilk 6 aylık döneminde toplam ham çelik üretimi, 7,5 milyon tondur. Bu rakam G.S.M.H’nin
% 8,3, G.S.Y.H.’nin ise % 6,1 oranında küçüldüğü bir dönemde, % 6,6 oranında üretim artışını işaret etmektedir. (Tablo 1)
2000 yılı toplam ham çelik kapasitesinin
% 83’ünü uzun ürün, % 15’ini yassı ürün ve % 2’sini vasıflı çelik oluşturmaktadır. (Tablo 1) (Grafik 2)
2001 yılı 6 aylık dönemde üretim yöntemi açısından, toplam üretimin % 36’sı entegre tesisler ve % 64’ü ise ark ocaklı tesisler tarafından gerçekleştirilmiştir. (Grafik 3)
Çelik ürünlerinin toplam ülke ihracatındaki payı, 1981 yılında % 1.9 iken, 2000 yılında % 8.07’ye çıkmış ve Türkiye çelik ithalatçısı ülke konumundan çelik ihracatçısı ülke konumuna yükselmiştir. Aynı zamanda, Türkiye’nin 1980 yılında % 0.6 olan Dünya çelik üretimi içindeki payı, 2001 yılının 7 aylık döneminde %1.8’e ulaşmıştır.
Ne var ki, 1999 yılında meydana gelen deprem ve Gayri Safi Milli Hasılada görülen % 6 oranındaki küçülmeden dolayı, kişi başına düşen tüketim, 200 kg. civarında kalmıştır. Buna karşılık, gelişmiş ülkelerde tüketim 400-500 kg.
civarındadır. Türkiye’deki, uzun ürün üretim fazlasının ihraç edilmesi gereğinden kaynaklanan baskının ortadan kaldırılması için, üretim tüketim dengesinin kurulmasını teminen, uzun ürün kapasitesinin kısmen yassı ürüne dönüştürülmesi ve
kişi başına tüketim oranlarının arttırılması, gerekli görülmektedir.
Türkiye, esas itibariyle uzun ürün ve kütük ihracatı yapmakta ve en önemli pazarlarını AB ülkeleri ve Orta Doğu oluşturmaktadır. 2000 yılında çelik ürünleri 130’dan fazla ülkeye ihraç edilmiştir.
Türk demir çelik endüstrisi, hem kalite hem de kapasite açısından, son 15 yılda büyük gelişme göstermiş ve Dünyada gelişen demir çelik endüstrilerinden biri olmuştur. Halen, Dünyadaki 63 çelik üreten ülke arasında, 15. sırada, Avrupa’da ise 5. sırada yer almıştır. 2001 yılının 4 aylık döneminde yapılan yaklaşık 2,8 milyon tonluk toplam demir çelik ihracatında, AB ülkelerinin payı
%35, Orta Doğu’nun % 21 ve Uzak Doğu’nun ise
% 15 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 2). IISI istatistiklerine göre, 1999 yılında Dünya nervürlü demir ihracatının % 38’i, Türkiye tarafından gerçekleştirilmiştir.
2000 yılı istatistikleri göz önünde bulundurulduğunda, Türk demir çelik sektörünün Dünyadaki diğer çelik üreten gelişmiş ülkelerden farklı bir yapıya sahip olduğu açıkça görülmektedir.
Gelişmiş ülkelerde, toplam üretimin % 60’ı yassı ürünlere, % 40’ı ise uzun ürünlere yöneliktir. Fiili üretim itibariyle, 2001 yılının 6 aylık döneminde bu oranlar Türkiye’de % 78 uzun ürün, % 20 yassı ürün şeklindedir (Grafik 4). Bu durum, Türk demir çelik sektörünün bazı yapısal problemler yaşadığını göstermektedir. Bu dengesiz yapılaşmadan dolayı, Türkiye’de iç Pazar talebine ek olarak, 5 milyon ton civarında uzun ürün fazlalığı ve 4 milyon ton civarında yassı ürün açığı ortaya çıkmıştır (Tablo 3).
II. TÜRK DEMİR ÇELİK SEKTÖRÜNÜN REKABET GÜCÜ
Son üç yıldır yaşanmakta olan ekonomik kriz ve 1999 yılında yaşanan deprem, Türk demir çelik sektörünün rekabet gücünü ve adaptasyon yeteneğini ortaya koyan mihenk taşları olmuştur.
Türk demir çelik sektörü bu dönemde, iç talepteki olağanüstü daralmaya rağmen, işgücü azaltma yöntemine başvurmadan üretimine devam etmeyi ve ihractını arttırmayı başarabilen birkaç sektör arasında yer almıştır.
2000 yılında, Doların EURO karşısında aşırı değer kazanması ve ekonomik program çerçevesinde yurtiçinde uygulanmakta olan sabit kur sistemi yüzünden, bir önceki yıla göre ihracatı gerileyen ve ithalâtı artan demir-çelik sektöründe,
% 120’lerden % 80’ler seviyesine inmiş olan ihracatın ithalatı karşılama oranı; 2001 yılı şubat devalüasyonu sonrasında ithalatın kısılması ve ihracatın % 25 civarında artması ile, yeniden % 130’lar seviyesine çıkmış bulunmaktadır .
Bugün Türkiye, ihracatının yaklaşık 50’sini son derece keskin rekabet şartları altında, ABD, Kanada ve AB ülkeleri gibi, demir-çelik konusunda ciddi birikime sahip olan ülkelere gerçekleştirmektedir.
III- AVRUPA BİRLİĞİNE ÜYELİK SÜRECİNDE TÜRK DEMİR ÇELİK SEKTÖRÜ
2001 yılının ilk 7 ayında 8.7 milyon ton ham çelik üreten ve ihracatı ile, Türkiye’nin 2. en büyük ihracatçı sektörü olan Türk Demir-Çelik Sektörü’nün, Avrupa Birliği (AB) ile gümrük birliğine girişi, 25 Temmuz 1996 tarihinde imzalanan Anlaşma ile olmuştur. Bu tarihte, AB’nin kuruluşuna temel teşkil eden, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) ile, taraflar arasında kademeli bir şekilde gümrük birliğine geçişi öngören, Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmıştır.
Türkiye ve Topluluğun, Anlaşma’nın yürürlüğe girdiği, 1 Ağustos 1996 tarihinden itibaren, demir-çelik ürünleri ticaretindeki mevcut miktar kısıtlamalarını ve eş etkili tedbirleri tamamen kaldıracakları ve herhangi bir yeni miktar kısıtlaması ya da eş etkili tedbir getirmeyecekleri hükmünü de amir bulunan sözkonusu anlaşmanın yürürlüğe girmesi, Türk Demir-Çelik Sektörü ile, AB ülkeleri arasındaki ticaretin gelişmesi açısından, bir dönüm noktası teşkil etmiştir.
Gerçekten de, 1996 yılına kadar ithalat ağırlıklı olarak gelişen Türk demir-çelik sektörü ile AB arasındaki ticari ilişki, Anlaşma’nın yürürlüğe girmesini müteakip, ihracatla dengelenen bir yapı kazanmaya başlamıştır.
Öyle ki, 1996 yılında 438.000 ton olan AB ülkelerine yönelik toplam demir-çelik ürünleri ihracatımız, 1997 yılında 891.000 bin ton, 1998 yılında 1.307.000 ton, 1999 yılında 2.205.000 ton, 2000 yılında 2.025.000 ton, 2001 yılının ilk 4 ayında ise 970.000 ton olarak gerçekleşmiştir (Tablo2).
Böylelikle 1996 yılında toplam demir-çelik ürünleri ihracatımız içindeki payı, miktar yönünden
% 7.4, değer yönünden, % 8.7 olan AB ülkelerine yönelik demir-çelik ürünleri ihracatımız, yıllar itibariyle sistematik bir şekilde artış göstermiş ve 2000 yılında, miktar yönünden % 31, değer
ihracatımız içerisindeki payı, EURO’nun Dolar karşısında aşırı ölçüde değer kaybetmesine rağmen, miktar yönünden % 35’e ve değer yönünden % 36’ya ulaşmıştır. Başka bir ifade ile, Anlaşma’nın imzalandığı 1996 yılında 438 bin ton olan AB ülkelerine yönelik ihracatımızda, son 5 yıl içerisinde 5 misli artış gözlenmiştir.
1996 yılında Türkiye’nin demir-çelik ürünleri ihracatında, sırasıyla; Uzakdoğu, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’dan sonra 4. sırada yer alan AB ülkeleri, 2001 yılının ilk 4 ayında, kendisinden sonra gelen, 2. sıradaki Ortadoğu bölgesine kıyasla, yaklaşık % 68 daha fazla ihracat yapılan 1. bölge olma konumunu kazanmış bulunmaktadır (Tablo2).
İhracattaki bu artışta;
- AB ülkelerinin, Anlaşma’yı müteakip, gümrük vergilerini kaldırmış olmalarının, - Gümrük vergilerinin kalkmasının pazarı
cazip hale getirmesi üzerine, Türk üreticilerinin, ihracat yapabilmek maksadıyla her ülke için alınması gerekli olan sertifikasyon işlemlerini süratle tamamlamalarının,
- Avrupa’da Türk ürünlerinin ve Türk üreticilerinin tanınmasının,
- Özellikle Uzakdoğu’daki pazar daralmasının, sektörü yeni pazarlar arayışı içine itmesinin,
- 1980’li yıllarda gerçekleştirilen ark ocaklı tesis yatırımlarının sahip olduğu en son teknolojilerin, ucuz ve kaliteli iş gücü faktörü ile birlikte, sektörü, AB ülkelerindeki demir çelik sektörüne kıyasla, karşılaştırmalı üstünlükler açısından, avantajlı duruma getirmesinin,
önemli rol oynadığı değerlendirilmektedir.
Buna karşılık AB ülkelerinden yapılan ithalat, 1996 yılından bu yana toplam ithalatımızda gözlenen büyük artışlara rağmen, önemli ölçüde gerilemiştir. 1996 yılında 1.230.031 ton ve 834.746.000.- dolar olan AB ülkelerinden demir çelik ürünleri ithalatımız, 2000 yılında, 1.023.422 ton ve 597.486.000 dolar olmak üzere, miktar yönünden % 16,6, değer yönünden ise % 31,4 olarak gerçekleşmiştir. Başka bir ifade ile, ilk defa, AB ülkelerine yönelik demir-çelik ürünleri ihracatımız, hem miktar ve hem de değer yönünden, bu ülkelerden yaptığımız ithalatı geride bırakmaya başlamıştır (Tablo 8).
şiddetli itirazları ile karşılaşmış ve Avrupa Demir- Çelik Üreticileri Federasyonu (EUROFER) tarafından, 22 Mayıs 1999 tarihinde, Türkiye’den yapılan filmaşin ithalatı aleyhine, anti damping soruşturması açılmıştır . Benzer şekilde 12 Ocak tarihinde, yine EUROFER tarafından nervürlü demir için de, koruma tedbiri alınması için müracaatta bulunulmuştur .
Ancak daha sonra Türkiye AKÇT Temas Grubu’nun 27 Ocak 2000 tarihinde Ankara’da yapılan toplantısında, Türk tarafının iradi olarak ihracatını kısıtlayacağını beyan etmesi üzerine, EUROFER tarafından koruma tedbiri talebi geri çekilmiştir. 2001 yılında da filmaşin ve yassı ürünler için, korumacı eğilimlerden kaynaklanan tedbir arayışlarının devam ettiği, başka bir ifade ile , gelişmiş ülkelerin ihracatları için liberal, ithalat için ise korumacı olmak üzere, iki yüzlü bir ekonomik politikayı sürdürmeye devam ettikleri gözlenmektedir.
Tüm bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, Türk Demir-Çelik Sektörü kalifiye işgücü ve teknolojik donanımı ile, AB üyeliğine en fazla hazır durumda olan sektörler arasında yer almakta ve AB demir-çelik komisyonu ile, AB’nin korumacı yaklaşımlarından rahatsızlık duymaktadır.
SONUÇ
Teknolojideki gelişmelerin uluslar arası ekonomik ve siyasi ilişkileri içiçe bir duruma getirdiği, Arjantin’deki gelişmelerin, Türk ekonomisini yakından etkilemeye başladığı, globalleşmenin tesirlerinin, her geçen gün biraz daha fazla hissedildiği bir süreç içerisinde bulunuyoruz.
Türk demir-çelik sektörü, bu sürece en hazırlıklı yakalanan, en zor şartlar altında dahi ihracatını arttırmaya devam eden, Türkiye’nin ödemeler dengesi açığının kapatılmasına ciddi katkılarda bulunan bir sektör konumundadır.
Sektörün 1980’li yıllarda gerçekleştirdiği, ve sistemli bir şekilde modernize ettiği, en son teknolojilere sahip yeni yatırımlar sayesinde Türkiye, demir-çelik üretimi konusunda ciddi bir birikime sahip olan AB ülkelerine en fazla ihracat yapan ülke konumuna gelmiş bulunmaktadır.
Ancak Dünya çelik üretimindeki kapasite fazlası, başta ABD, Kanada, AB ülkeleri gibi gelişmiş batı ülkeleri olmak üzere, tüm ülkeleri, korumacı tedbirler almaya yöneltmektedir. Son olarak ABD Hükümeti’nin koruma tedbiri alınmasını teminen, uluslar arası ticaret komisyonuna yaptığı başvuru ve açmış olduğu anti- damping soruşturmaları, bir taraftan çelik üreticisi ülkelerde reaksiyon yaratırken, diğer taraftan da benzeri enstrümanların kullanılması eğilimlerinin yaygınlaşmasına yol açmış bulunmaktadır.
Bu açıdan uzun dönemde ihracat esnasında karşılaşılacak sıkıntıların artacağı hususu da
gözönünde bulundurularak, üretim tüketim dengesizliğini süratle giderecek, ithalat gereğini asgariye indirecek, sektörün net ihracatçı yapısını kuvvetlendirecek tedbirlerin alınması hayati önem taşımaktadır.
TABLO 1 : Ham Çelik Kapasitesi ve Üretimi (1000 T0N)
Üreticiler Kapasite Üretim
2000 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001-6ay
Kardemir (Uzun ürün) 1.000 622 719 724 660 637 875 382
İsdemir ( Uzun ürün) 2.200 1.580 1.868 1.921 1.951 1.891 1.965 826
Erdemir ( Yassı ürün) 3.000 2.041 2.458 2.711 2.545 2.611 2.388 1.471
Entegre Tesisler 6.200 4.243 5.045 5.356 5.156 5.139 5.228 2.679
EAO, (Uzun Ürün) 13.140 8.127 7.993 8.519 8.615 8.927 8.757 4.628
EAF, (Vasıflı çelik) 450 375 324 400 377 244 339 160
EAO'lı Tesisler 13.590 8.502 8.317 8.919 8.992 9.171 9.096 4.788
Genel Toplam 19.790 12.745 13.382 14.275 14.148 14.309 14.324 7.467
TABLO : 2 Türkiye'nin Bölgelere Göre Toplam Demir-Çelik Ürün İhracatı
1996 1997 1998 1999 2000 2001 (4ay)
ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$
ABD 315.972 95.691 584.571 190.100 448.730 131.205 388.194 88.474 709.006 166.337 193.352 42.998 AB 438.441 143.215 890.897 280.911 1.306.856 354.677 2.205.410 480.290 2.024.686 502.225 970.429 213.160
BDT 7.946 3.666 2.163 1.632 5.765 2.392 4.065 1.131 2.960 826 144 190
Uz.Doğu& G. Asya 2.665.957 704.317 2.840.677 731.442 936.203 223.392 1.059.702 195.283 1.107.195 205.558 409.662 73.041 O.Doğu &Körf.Böl. 1.556.899 423.954 1.750.608 459.753 1.618.737 381.097 1.921.338 380.921 1.438.585 304.043 577.593 121.478 Kuzey Afrika 734.421 213.731 422.646 120.399 970.410 231.774 611.729 129.998 442.961 99.572 320.388 67.118 Diğerleri 211.631 69.857 405.430 123.656 758.103 200.061 829.114 187.189 900.812 214.088 296.484 68.072 Genel Toplam 5.931.267 1.654.431 6.896.992 1.907.893 6.044.804 1.524.5987.019.552 1.463.286 6.626.205 1.492.649 2.768.052 586.057
TABLO 3: 2000 Yılı Nihai Ürün Üretimi, Tüketimi, Dış Ticareti ve 2001 Yılı Dış Ticareti (1000 TON)
Üretim Tüketim İhracat*İthalat*İhracat*(2001-4ay)İthalat*(2001-4ay)
Uzun Ürünler 10.828 6.533 5.758 1.234 2.317 295
Yassı Ürünler 3.130 6.035 754 4.611 407 873
Vasıflı Çelik 309 502 113 306 44 83
Toplam 14.267 13.070 6.625 6.151 2.768 1.251
* Yarı ürünler dahil.
TABLO : 4 Türkiye'nin Ürünlere Göre İhracatı
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001-4ay
ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$
Kütük,blum 1.725.396 416.978 1.023.431 240.988 1.321.412 305.178 764.438 152.682 631.263 102.995 1.158.175 202.402 551.444 93.670
Slab 10 16 5 5 12 5 61 31 3 2 13 7 1 2
Uzun ürün 3.807.238 1.077.607 4.283.328 1.185.468 4.617.226 1.244.404 4.598.748 1.103.795 5.622.121 1.132.903 4.600.314 976.690 1.765.843 363.185 Yassı ürün 267.395 109.483 538.486 184.524 847.235 308.266 598.622 223.767 687.910 191.366 754.349 270.596 406.691 111.734 Vasıflı çelik 92.273 48.077 86.017 43.446 111.107 50.040 85.006 45.038 78.255 36.021 113.354 42.953 44.073 17.465 TOPLAM 5.892.312 1.652.161 5.931.267 1.654.431 6.896.992 1.907.893 6.046.875 1.525.313 7.019.552 1.463.287 6.626.205 1.492.648 2.768.052 586.056
TABLO : 5 Türkiye'nin Ürünlere Göre İthalatı
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 - 4 ay
ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$ ton 1000$
Kütük,blum 690.653 149.257 619.960 132.178 1.028.955 226.357 916.765 172.020 900.085 138.227 929.636 153.708 207.202 35.280 Slab 189.448 56.834 242.696 62.746 357.363 88.939 564.238 152.112 705.511 107.495 951.538 208.078 60.443 14.206 Uzun ürün 234.331 109.476 262.905 120.052 379.453 143.310 346.237 147.185 282.643 106.271 304.515 115.885 87.973 36.251 Yassı ürün 2.470.033 1.047.771 2.183.963 862.468 2.864.851 998.696 3.027.504 997.310 2.454.244 663.165 3.659.301 1.104.473 812.338 222.303 Vasıflı çelik 352.541 382.359 257.559 367.293 293.305 361.632 295.534 353.253 253.100 264.400 305.694 323.647 82.888 84.673 TOPLAM 3.937.006 1.745.697 3.567.083 1.544.737 4.923.927 1.818.934 5.150.278 1.821.880 4.595.583 1.279.558 6.150.684 1.905.791 1.250.844 392.713
Hurda 6.851.971 1.081.235 7.421.148 1.044.010 7.747.725 988.823 6.550.614 809.224 7.877.831 660.284 7.199.918 670.257 2.361.201 229.299
TABLO : 6 Türkiye'nin Ürün Bazında İhracat ve İthalatı (2000- 2001,Ocak-Nisan)
İHRACAT İTHALAT
2000 (4ay) 2001 (4 ay) % değişim 2000 (4ay) 2001 (4 ay) % değişim
ton 1000$ ton 1000$ miktar değer ton 1000$ ton 1000$ miktar değer
Yarı ürünler 293.147 48.791 551.444 93.672 88,1 92,0 580.415 98.203 267.645 49.486 -53,9 -49,6
Yassı ürünler 244.351 85.940 406.691 111.734 66,4 30,0 1.092.469 319.341 812.338 222.303 -25,6 -30,4
Uzun ürünler 1.816.922 376.515 1.765.843 363.185 -2,8 -3,5 92.007 35.259 87.973 36.251 -4,4 2,8
Vasıflı çelik 39.018 14.261 44.073 17.465 13,0 22,5 88.548 103.911 82.888 84.673 -6,4 -18,5
TOPLAM 2.393.438 525.507 2.768.051 586.056 15,7 11,5 1.853.439 556.714 1.250.844 392.713 -32,5 -29,5
TABLO :7 1995-2000; Ham Çelik Kapasitesi, Üretimi ve Kapasite Kullanım Oranları
1000 Tons 1995 1996 1997 1998 1999 2000
Kapasite Üretim Kapasite Üretim Kapasite Üretim Kapasite Üretim Kapasite Üretim Kapasite Üretim
Entegreler 5.900 4.244 5.900 5.045 5.900 5.356 5.900 5.156 5.900 5.138 6.300 5.229
KKO (%) 72 86 91 87 87 83
EAO 14.125 8.502 13.935 8.337 14.235 8.919 14.035 8.892 14.035 9.171 12.962 9.096
KKO (%) 60 60 63 64 65 70
TOPLAM 19.825 12.745 19.635 13.382 19.935 142.751 19.935 14.148 19.935 14.309 19.262 14.325
KKO (%) 64 68 72 71 72 74
TABLO : 8 Türkiye'nin Bölgelere Göre Toplam Demir Çelik İthalatı
1996 1997 1998 1999 2000 2001 (4ay)
ton 1000 $ ton 1000 $ ton 1000 $ ton 1000 $ ton 1000 $ ton 1000 $
ABD 13.089 9.936 21.716 12.366 19.412 14.836 10.243 10.747 10.426 11.503 4.104 5.465 AB 1.230.031 834.746 1.209.753 777.902 1.031.626 708.086 774.268 468.322 1.023.422 597.486 354.668 185.789 BDT 1.900.104 524.740 3.054.517 816.796 2.972.804 725.077 2.776.423 509.225 3.688.041 832.283 597.110 122.414 Uzak Do & G. Asya 27.341 31.771 26.356 23.536 197.163 99.642 340.608 112.500 305.693 140.716 43.622 17.260
Ort. Doğu & Körf. Ü. 232 244 1.349 768 230 228 12.871 2.754 805 943 71 99
Kuzey Afrika - - - - 20.052 4.533 1.100 159 3.283 1.445 0 0
Diğerleri 396.286 143.300 610.236 187.566 929.044 274.014 681.172 176.013 1119015 321415 251.269 61.685 Genel Toplam 3.567.083 1.544.737 4.923.927 1.818.934 5.150.279 1.821.883 4.595.585 1.279.561 6.150.685 1.905.791 1.250.844 392.712
Entegre Tesisler 31%
EAO'ları 69%
2000- Yöntemlere Göre Ham Çelik Kapasitesi
Grafik 1
Vasıflı Çelik 2%
Yassı Ürün 15%
Uzun Ürün 83%
2000-Ürün Çeşitlerine Göre Ham Çelik Kapasitesi
Grafik 2
Entegre Tesisler 36%
EAO'ları 64%
2001 (6 ay) - Yöntemlere Göre Ham Çelik Üretimi
Grafik 3
Vasıflı Çelik 2%
Yassı Ürün 20%
Uzun Ürün 78%
