Tepebaşı Rehberlik ve Araştırma Merkezi
DİJİTAL EBEVEYNLİK EĞİTİM PROĞRAMI
1.OTURUM
Dijital Yerli ‘Alfa Kuşağı’ Çocukları ve
Özellikleri
SONUNDA
• ‘Çocuğunuzu ekran başından kaldırmak için bağırmanıza gerek kalmayacak!!!’
Goodnwın,2018
• DİJİTAL EBEVEYNLİK EĞİTİM PROGRAMI (6 OTURUM)
• 1.OTURUM: Dijital yerli “alfa kuşağı” çocukları ve özellikleri
• 2.OTURUM: Çocukların Çevrimiçi Davranışları
• • Çocuklar nerelerde ‘fiziksel mekânlar’ çevrimiçi ortamlara bağlanıyorlar?
• • Çocuklar çevrimiçi dünyada en çok nerelerde ‘sanal mekânlar’ dolaşıyorlar?
• • Çocuklar niçin sanal ortamlara yöneliyorlar
• • Sanal ortam ve fiziksel dünya kıyaslaması.
• • Akademik, sosyal ve duygusal açılardan sanal dünya neler getiriyor neler götürüyor?
• • Fiziksel oyunlarla sanal oyunların kıyaslanması.
• 3.OTURUM: Çocuklar çevrimiçi ortamları nasıl kullanıyorlar?
• • Dijital ayak izi ve yönetimi.
• • Doğru sanal profil ve yönetimi.
• • Çevrimiçi kişisel alan ve yönetimi.
• • Sanal dünyada sosyal ilişkiler.
• • Sanal dünyanın ahlakı.
• • Çocuklar çevrimiçi ortamlarda kimlerle birlikte oluyorlar?
• 4.OTURUM: Çocuğun Teknoloji İle ilişkisini düzenleme
• • Çevrimiçi Zaman ve Yönetimi.
• • Ekran Zamanı ve Yönetimi.
• • Aile Medya Planması Yapma
• • Teknolojinin Bilinçli ve Besleyici Kullanımı
• • Teknoloji Kullanımını Sınırlandırma
• • Çocukların Tekno Öfke Nöbetleri İle Başa Çıkma
• • Teknolojisiz Mekân ve Zaman Planlamaları
• • Sağlıklı Dijital Alışkanlıklar Geliştirme
• 5.OTURUM: Sanal Dünyada Güvenlik ve Ebeveynlere Düşen Görevler
• • Sanal dünyada arkadaş seçimi.
• • Çevrimiçi gruplar, çevrimiçi etkinlikler.
• • Çevrimiçi etkileşimli oyunlar.
• • Sahte (fake) hesaplar, uygun olmayan içerikler
• • Sanal çeteler.
• • Sanal suçlar.
• • Sanal zorbalık
• 6. OTURUM: Eğitim Değerlendirilmesi
Tekno Endişe
• İçinde bulunduğumuz dijital çağda
ebeveynlerin çocuk yetiştirirken karşılaştıkları, daha önce kendi yaşantılarında
deneyimlenmemiş ‘yeni nesil’ sorulara ve sorunlara cevap arayacağız???
KUŞAK,JENARASYON,NESİL…
• ‘Bizim çocukluk anılarımızda ağaçlarda
sallanmak ve bisiklet sürmek var, ekranlara tıklayıp sürüklemek değil.’
Goodnwın,2018
KUŞAK,JENARASYON,NESİL…
• Dünya zor zamanlar geçiriyor. Bugünün gençleri kendilerinden başka hiç kimseyi düşünmüyorlar. Anne babalarına ya da
yaşlılara karşı hiç saygıları yok. Sabırsızlar. Her şeyi biliyormuş gibi konuşuyorlar…” (Peter the Hermit)
• “Bugünkü çocuklar lükse düşkünler,
büyüklerine karşı saygısızlar ve çok fazla
konuşuyorlar. Çocuklar evlerinin hizmetkârları değil adeta zorbalar. Büyükleri odaya
girdiğinde ayağa kalkmıyorlar. Ebeveynleri ile çatışıyorlar, toplum içinde herkesten önce
konuşuyorlar, bacak bacak üstüne atıyorlar, öğretmenlerine kötü davranıyorlar (Plato).
SESSİZ KUŞAK/SAVAŞ KUŞAĞI
• 1925-1945
• En büyükleri 93 yasında, en küçükleri 73 yaşında
• İkinci Dünya Savaşı ve ekonomik buhran
• Türkiye de tek partili yıllar
• 1. Dünya Savaşı kahramanı olmak için çok geç ve kendilerinden bir sonraki kuşak olan Bebek Patlaması Kuşağı gibi özgür ve coşkulu gençler olmak için ise dünyaya çok erken gelmişlerdir.
• İşsizlikler,
• Sade bir yaşam
• Tasarruf
• Tartışma, çıkarım ve süreç odaklı
• Karar vermekte sıkıntı çeken
• Otoriteye karşı sadıktırlar ve direktif bekleyen
SESSİZ KUŞAK/SAVAŞ KUŞAĞI
• Denge ve düzen
• Liderlerine yüksek saygı
• Gelenekçi
• Teknolojiye yavaş uyum gösterir.
• Kıdemi yaşla ilişkilendirme
SESSİZ KUŞAK/SAVAŞ KUŞAĞI
Bebek Patlaması Kuşağı( Baby Boomers)
• 1946-1964
• En büyüğü 72 yaşında, en küçüğü 54
• Kadın hakları ve İnsan hakları hareketleri,
• Ay’a seyahat
• Gelişen şehirleşme ve artan refah düzeyi
• Babası çalışan ve annesi evde çocuk bakan son nesil
• Çok partili hayat
• Daha çok iletişim, paylaşılan sorumluluklar ve bireysel özerkliğe önem
• İşkolik gibi görülmeyi isteme - saat
• Çok çalışırsan hakkettiğini alırsın
• Kendilerini meslekleri ile ifade etme
• İlerleyen yaş ile ailelerine yönelme
Bebek Patlaması Kuşağı( Baby
Boomers)
• Uyumlu ve amaç odaklıdırlar
• Çalışma ortamında pozitif yaklaşım ve çatışmalardan kaçınmacıdırlar
• En çok arzu ettikleri; sürekli büyüyen bir kariyer, tek bir işte çok parlak bir başarıya ulaşmak
• Günümüzün gelişen teknolojisi kimine yakın kimine uzak olmuştur
Bebek Patlaması Kuşağı( Baby
Boomers)
X KUŞAĞI(PATLAMA
SONRASILAR,GÖLGE KUŞAK)
• 1965-1979
• En büyükleri 53,en küçükleri 39
• Cinsiyet rollerinde ve aile yapılarında değişimler
• ABD’de Challenger Faciası, boşanmalar, AIDS, Susam Sokağı, MTV, Game Boy ve ilk kişisel bilgisayarlardır
• Türkiye’de petrol krizleri, ekonomik sarsıntılar, 68 kuşağı, üniversite olayları, sol-sağ çatışması ve televizyon dönemin en önemli olgularıdır
• Türkiye’de de kadınlar bu dönemde yoğun olarak iş gücüne katılmaya başlamışlardır.
• İnsanlar daha iyi yaşamak için, daha az çocuk sahibi
olmuşlardır. Paraya daha fazla odaklanmışlar ve bireycilik önem kazanmıştır.
• Bireyselcidirler, pragmatiktirler
• Farklı kültürlere saygı ve hoşgörü
• X Kuşağı genellikle umursamaz ve amaçsız olarak tanımlanmaktadır.
X KUŞAĞI(PATLAMA
SONRASILAR,GÖLGE KUŞAK)
• Erken yaşta yetişkin olmuşlardır, önceki
kuşaklara göre ailelerinin sorumluluğunu daha çabuk üstlenmişlerdir
• 20’li ve 30’lu yaşlarında bekâr kalmayı tercih etmiş ve çocuk sahibi olmayı ertelemişlerdir.
• Pek çoğu okul yıllarından itibaren çalışmaya başladığı için ailelerine işe göre daha fazla önem verirler, aileleri onlar için daha
değerlidir
X KUŞAĞI(PATLAMA
SONRASILAR,GÖLGE KUŞAK)
• Özgürlüklerine düşkündürler , vefalı değillerdir.
• Kendi yaratıcılıklarını ortaya koyma eğilimlidirler.
• Esnek çalışma , sınırları kendileri koymak isterler.
• Tek başlarına çok iyi çalışırlar, sabırsızdırlar, iş odaklıdırlar.
• İş ve özel yaşam dengesi ve sınırına önem verirler.
X KUŞAĞI(PATLAMA
SONRASILAR,GÖLGE KUŞAK)
• X Kuşağı bir geçiş kuşağıdır. Teknoloji bu dönemde çok hızlı gelişmiştir.
• Teknolojiyi kullanmada Y Kuşağı’nın çok gerisinde kalmışlardır.
• Günümüzde iş dünyasında Bebek Patlaması üyeleri, genellikle üst yönetimde görev
alırlarken, X Kuşağı ve Y Kuşağı üyelerinin daha alt kademelerde ve birbirlerine pozisyonlarda
X KUŞAĞI(PATLAMA
SONRASILAR,GÖLGE KUŞAK)
• Çoğunluğu Sessiz Kuşak’ın çocukları olan bu kuşağın çocukları Bebek Patlaması’dan farklı olarak daha gerçekçi, çalışkan ve kanaatkâr bir kuşak olarak görülmektedirler.??????
X KUŞAĞI(PATLAMA
SONRASILAR,GÖLGE KUŞAK)
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• 1982-2004
• En büyüğü 36,en küçüğü 14 yaşında
• X Kuşağı’nın yaklaşık olarak 3 katı
büyüklüğünde olduğu ileri sürülmektedir.
• Türkiye nufusunun yaklaşık olarak %35'i bu kuşağa aittir.
• Ülkemizde, Avrupa’nın pek çok ülkesindeki toplam nüfustan daha fazla sayıda Y Kuşağı yaşamaktadır.
• Bu kuşağın belirleyici olayları, terörizm, kahramanlık (heroism), vatanseverlik (patriotism), ve global bağlantılardır.
• ABD’deki, 11 Eylül 2001 saldırılarını, silahlı okul baskınlarını televizyondan izleyerek
büyüyen bu kuşak Amerikan kahramanlarını polis memurları, itfaiyecileri ve belediye
başkanları ile yeniden harekete geçirmiştir
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• Türkiye’de ise bu kuşağı etkileyen dönemin başlıca olayları; artan terör olayları, Körfez Savaşı, Irak Savaşı, internet, küreselleşen dünya ve cep telefonu olmuştur.
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• Türkiye’de 1980 dönemi öncesindeki yağ
kuyruklarını, benzin sıkıntısını, karne ile alınan gıda dönemlerini, yurtdışına seyahat eden
tanıdıklar vasıtası ile getirilen alkol, kozmetik ve kot pantolon dönemlerini yaşayanların çocuklarıdırlar.
X KUŞAĞI(PATLAMA
SONRASILAR,GÖLGE KUŞAK)
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• 1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılışı
• 1989 yılında Doğu ve Batı Almanya’yı
birbirinden ayıran Berlin Duvarı’nın yıkılışı
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• Y Kuşağı da, X Kuşağı gibi çalışan anne babaya sahiptir.
• Ebeveynlik yaşı 27’ye yükselmiştir.
• Ebeveynleri önceki kuşak ebeveynlerden çok farklı olan bu kuşak, çocuğunun iyi şartlar altında büyüyebilmesi, iyi bir eğitim alması ve güvende olması konusunda çok daha aktif rollere sahip anne babalara sahiptir.
• Y kuşağı üyeleri düzenli olarak çocuğunun okul notlarını kontrol eden, kötü karneleri sorgulayan, öğretmenleri ile görüşen ve okulu ziyaret eden ailenin çocuklarıdırlar.
• Eksik kaldıkları noktalarda kendilerine ebeveynlerine karşı sürekli savunmak zorunda kalan Y kuşağı bu sayede sistem ile nasıl başa çıkacağını erken yaşlarda öğrenmiştir.
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• Şu ana kadar gelmiş en meşgul kuşak olan Y Kuşağı, dershanelere gönderilmiş, sınavlara girmiş,aşırı korunmuş ve çok yakın ilişkiler içerisinde büyütülmüş ama yine de şu ana kadar en çok strese maruz kalmış kuşaktır
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Bebek patlamasında da olduğu gibi çocuk
doğurmanın ya da çocuk olmanın popüler olduğu yıllarda dünyaya gelmişlerdir.
• İnternetin olduğu yıllarda dünyaya gelmişlerdir.
• Farklı etnikler ve kültürler ile günlük etkileşimi en yüksek olan kuşaktır.
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• Önceki kuşaklara göre en sağlıklı ve ekonomik olarak en güvende olan kuşaktır
• Üniversiteye devam eden ve tamamlama oranı yüksek
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• İnternet ve cep telefonu bu kuşak için doğdukları andan kısa bir süre sonra
hayatlarında var olmaya başlayan teknolojiler
olduğu için sürekli olarak birbirlerine bağlı kalma ,çevrimiçi olma eğilimi
• Eğitim yaşamları boyunca her zaman kısa sürede iyi derece hedefleri olmuştur.
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• 2000’li yıllarda lise ve üniversite yıllarında olan Y Kuşağı üyeleri, günümüzde profesyonel
yaşamda yerlerini almaktadırlar.
• Y Kuşağı üyelerinin almış oldukları eğitimler, stajyerlik deneyimleri, sosyal kurumlardaki gönüllülük hizmetleri ve part-time iş
tecrübeleri sayesinde çalışma yaşamına oldukça hazırlıklı ve donanımlı başlayan gençler olmuşlardır.
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• Bu kuşak için iyi bir maaştan çok, yaptıklarının onaylanması, eğitim ve öğrenme fırsatlarının da dâhil olduğu bütünsel bir iş tatmini çok daha önemlidir.
• Çalışma yaşamına girer girmez terfi
olanaklarını en erken aramaya başlayan çalışanlardır
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• Eleştiriye karşı tahammülleri çok azdır.
• Teknolojinin getirmiş olduğu hız onları hızlı düşünmeye, hızlı hareket etmeye ve
dolayısıyla da hızlı tüketmeye yöneltmektedir.
• Kariyer yaşamları boyunca ortalama olarak 10 kereden fazla iş değiştirecekleri
öngörülmektedir.
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler)
• Doğdukları andan aldıkları bilgi bombardımanı sayesinde farklı kaynaklardan bilgi toplayarak ve
topladığı bilgileri filtreleyerek problemlerin çözümünde kullanabilmek gibi doğal bir yeteneğe sahiptir.
• Önümüzdeki senelerde başarılı yöneticiler oldukları zaman, kurumsal hiyerarşide yer alan klasik
yöneticilerin yaptığı gibi bilgiyi saklamak yerine ihtiyacı olan çalışanlarına verecekleri öngörülmektedir
• Y Kuşağı üyelerinin benzersiz bir özelliği de, her türlü dijital teknolojiyi pek çok farklı görevi yerine getirmek için çok iyi kullanabiliyor olmalarıdır.
Z KUŞAĞI
Z KUŞAĞI
• 2000-2010
• En büyuğü on sekiz yasında, en kuçüğü 8 yaşında
• İletişim ve ulaşım daha kolay
• Uzaktan da ilişki kurabildikleri için yalnız yaşamaya eğilimlidirler
• Aynı anda birden fazla konuyla ilgilenebilme becerileri oldukça gelişmiştir.
• Dikkat ve konsantrasyon zorlukları
• Yaratıcılığa izin veren aktivitelerden hoşlanmaktadırlar.
• Uzun dönemli hafızaları, ezberden çok oyun, hikâyeleştirme ve hayallerle etkin hale
gelebilmektedir.
• Sonuç odaklıdırlar.
• Tatminsiz, kararsız ve doğuştan tüketici oldukları için yaşamlarında otoriteye önem vermezler
Z KUŞAĞI
• Onların çalışma yaşamına gelişleri ile birlikte pek çok olgunun da değişeceğine
inanılmaktadır.
• Y Kuşağı’nın çalışma yaşamına getirdiği
teknolojiden kaynaklanan hız bağımlılığını, Z Kuşağı daha da ileriye götürecektir.
• Doğdukları andan itibaren içinde yaşadıkları ağlar, kimliklerini şekillendirmelerinde en
büyük rolü oynayacaktır.
Y KUŞAĞI(Milenyum Kuşağı-Dijital
Kuşak-Eko Patlaması-Bir Sonrakiler) Z KUŞAĞI
• Z Kuşağı üyelerinin markalara ve çalıştıkları organizasyonlara karşı sadakatsiz olmaları, azimli ve hırslı olmamaları, çabuk sıkıldıkları için kolay vazgeçebilecek olmaları nedeniyle gelecekte şirketlerin ellerindeki bu yetenekleri tutmakta zorluk çekebilecek olması, üyelerinin standart işleri yapmak istemeyecek olması ve her şeyi kişiselleştirmek istemeleri gibi
ihtimaller de olumsuz özellikleri arasında sayılmaktadır.
Z KUŞAĞI
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
Alfa Kuşağı’na Hazır mıyız???
• 2010 sonrası doğanlar
• En büyüğü 7 yaşında
• En teknoloji odaklı nesil
• Dünyayı dokunmatik ve ekranlardan tanıyan nesil
• Dijital ortamda aileleri tarafından açılan ve yönetilen sosyal medya sayfaları ve yine aileleri tarafından
yüklenen fotoğraf ve videoları ile ayak izleri
• Anlık,haz odaklı ve sabırsız
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
• Alfa'lar tamamen tabletlerin, mobil, giyilebilir cihazların ve çeşitli tür ve boyutta ekranların olduğu, işaret parmağını kalem sanan çağa doğan ilk nesil.
• Alfa çocuklar düşüncelerini saniyeler içinde
paylaşma kabiliyet ve kolaylığı ile doğan, hiper iletişimin hakim olduğu, tamamen
online/mobil çağın ilk dijital dünya mahsulü.
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
• Multitasking (aynı anda birden fazla işle meşgul),
• Farklı, şu anda hiç bilmediğimiz, hatta aklımıza dahi gelemeyecek kadar bilinmedik, tuhaf ama yararlı (ve tabii ki zararlı) kişisel uzmanlık
alanları geliştiren,Görselleri, videoları,
animasyonları, holografik iletişimi, eğlenceyi yazıya, konuşmaya tercih eden, düzlemsel okuyamayan, tek bir olaya odaklanamayan
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
• Hafızaları fazla şeyi tutmayan, az konuşan, gerekmedikçe fiziksel buluşmalardan hoşlanmayan,
• Sanal & robot & hologram arkadaşlarıyla daha iyi anlaşan, direkt kişisel kontaktan çok makinalar aracılığı ile iletişim kurmayı seçen, yani makinaları insanlara tercih eden
• İhtiyacım olursa Google'a, dijital ya da robot asistanıma sorarım diyen,
• Kendine odaklı, bireysel çalışmayı tercih eden, yaptıklarını hemen kişiselleştiren ve kolayca yayabilen, taahhüde
girmekten, kendini bağlamaktan kaçınan ve bunun için çoğu zaman mobil/akıllı cihazlardan, robotlardan yararlanan,
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
• Reset, Reload (baştan başlat, yeniden yükle vb.) nesli oldukları için hataların bir tuşa basılarak hemen düzelebileceğini, dünyanın
değişebileceğini düşünen,
• Dijital nesil oldukları için duyguları çok ve çabuk değişen, anında reaksiyon bekleyen, derhal övgü ve ödül almayı, her şeyi oyunlaştırmayı isteyen, kötü, eksik, yanlış, çirkin hissetmekten hiç
hoşlanmayan,
• Şimdide yaşayan ve her şeyin gereksiz olduğunu düşenen
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
• Beyinleri üzerlerine akan binlerce bilgi, uyaran ve mesajla aşırı (hiper) uyarılmış, dikkatleri, algıları ve konsantrasyonları sığ,
• Daha becerikli, daha akıllı ancak çoğunlukla geniş çaplı düşünmeyi ve kültürel derinliği ihmal eden,
• Her türlü siyasi, ailevi, askeri, mesleki, statü vb.
ile ilintili otoriteyi reddeden,
• Ciddi anlamda doğa mahrumiyeti çeken, düzensiz beslenen, doğal gıdalardan çok; en kolay, hızlı
yiyip, içebileceği pratik şeyleri tercih eden, hatta kendi yiyeceğini basan
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
• Dünya vatandaşı
• Öğrenmesi gerekenleri genetik modifikasyonlarla ya da Matrix filmindeki gibi hazır bilgi, beceri
yüklemeleri ile kazanan, buluttaki okula giden, robot/hologra/sanal öğretmeninden,
danışmanından destek alan,
• Ölümü hastalık, bir arıza gibi düşünen,
ölmeyeceğine inanan, çünkü genetik ve nano teknolojilerle tüm canlıların arızalarının
giderilebileceğini, hastalıkların iyileştirebileceğine inanan bir nesil geliyor..
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
Ebeveyn olmak yeterince zordur ve her dönem kendi zorluklarını beraberinde getirir.
Bu dönem de daha mı zor?
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
Araştırmacılar bu jenerasyonun en materyalist ve teknoloji odaklı jenerasyon olacağını, ebeveynlerin her çocuk için teknolojiye
yılda 500 dolar harcadığını belirtti .
Alfa nesli
Dokunmatik nesil Ekran kuşağı
App (uygulama) kuşağı Dönüştürücü nesil
ALFA KUŞAĞI,T KUŞAĞI
Pek çok alışkanlıkları farklı
Öğrenme biçimleri
Bilgiye kolaylıkla erişebiliyorlar (kesinlikle yetişkinlerin ve öğretmenlerin yardımı olmadan) Okuma ve kitapla ilişkileri
Dil ve yazışma biçimleri
Algı biçimleri ve algıladıklarını işleme biçimleri
Sabırsızlık, beklemeyi bilmeme, anında tatmin için güçlü bir istek gösterir Sosyal ilişkileri
Beslenme alışkanlıkları Uyku düzenleri
Dikkat süreleri
Bazı nörogelişimsel bozuklukları Anti sosyallik
Hareketsizlik
Dikkat konusu önemli…
• Çok çabuk sıkılıyorlar. Onlara ulaşmak için dikkatlerini hızlı ve güçlü bir şekilde yakalamanız gerekiyor.
• Kısa süreli, 10 saniyelik ilgi alanlarına (“sabırsızlık çağına”) sahip olacaklar,
• Görsel (izleyici), görsel hedonizm
• Sözel öğrenmeden çok görsel (infografik), dinlemeden ziyade deneyim
• Kinestetik
• İnteraktif
• Ağlara bağlı
• Mobil
• Kural ve kısıtlamadan hoşlanmıyorlar
Ekran okuması..
• Bu nedenle uzun içerik okuyamıyoruz ve bunun yerine gözden geçirmeyi tercih ediyoruz.
• ilk birkaç paragraf
• alıntılar
• vurgulanan metinler ve bağlantılar
• başlıkları
• alt başlıkları
• vb.
Ebeveynlik tarzı değişiyor….
Günümüzde elektronik cihazların yaygın kullanımı, ebeveynlerin çocukları 21.
yüzyılda olumlu bir şekilde yetiştirmek için
yeni ebeveynlik tarzlarına uyum sağlamasını talep ediyor .
Ebeveynlik hayatlarını teknoloji etrafında
kıvırmayı ve sadece on yıl önce varolmayan yeni becerileri öğrenmeyi içerir
Alfa’ların eğitiminde neler önemli?
• Beceri, yetenek, yetkinlik, yaşam becerileri, dijital yetkinlikler, dijital zeka ve girişimcilik
• Değer öğretimi
• Sosyal beceri öğretimi
• Ekran zamanı yönetimi
• İş ve sorumluluk öğretimi
• Sanal (çevrim içi ) güvenlik
• Dijital ayak izi yönetimi
• «Yeşil zaman» planlaması
Onların dünyası;
4. Sanayi devrimi Toplum 5.0
Yapay zeka
Sanal gerçeklik
Büyük verilerin (big data) analizi (veri madenciliği) Nesnelerin interneti, karanlık fabrikalar
Hümanoit görünümlü robotlar
Gelecekte bugün hiç bilinmeyen mesleklerde çalışacaklar
2.OTURUM
Dijital Ayak izi ve Yönetimi
Çocukların Çevrimiçi Davranışları
DİJİTAL AYAKİZİ VE YÖNETİMİ
• Dijital Ayak izi, Dijital gölge, Çevrimiçi Ün, Dijital Dövme
• İçinde yaşadığımız dijital dünyada görmezden gelemeyeceğimiz bir kavram
• İnternette veya dijital cihazlarda ortaya çıkan benzersiz izlenebilir dijital etkinlikler, eylemler, katkılar
• İnternet’i kullanırken geride bıraktığınız tüm izler
• Formlar ,E-postalar , videolar ,dijital görüntüler yüklerken ve bilgi aktarımında çevrimiçi iletilen bilgiler
• Bunların hepsi kendiniz hakkında kişisel
bilgilerinizin izlerini bırakır ve yaptıklarınız,
çevrimiçi olan başkaları tarafından kullanılabilir.
• Dijital izinizi rutin olarak taramanız ve kaldırmanız önemlidir.
DİJİTAL AYAKİZİ VE YÖNETİMİ
Pozitifliği Teşvik, Korkuyu Değil
• İnternet Denilen sanal sokakta korkmadan dolaşmalıyız.
• Dijital ayak izlerimizi korumamız,
biçimlendirmemiz ve olumlu olduklarından emin olmaya çalışmamız gerekir.
• Geleceklerini uygun biçimde şekillendirmeleri yönünde rehber olmak
• Sadece güvenlik konusuna odaklanmak yeterli değildir.
• Dijital ayak izleri: kimlik, beceri ,ilgi
yönlerinden dış çevreye bir yansımadır.
• Hiç dijital iz olmaması da kötü yönetmek anlamına gelebilir.
• ”Hayatınızı hikayesini yazarken, başka birinin kalemi tutmasına izin vermeyin.”
Pozitifliği Teşvik, Korkuyu Değil
Ama Biz Her Zaman Kontrol Altında Değiliz
• Veriler bizim bilgimiz olmadan saklanır ve erişilebilir.
• Kişisel etkileşimler paylaşılabilir.
• Bireyler izinsiz olarak etiketlenebilir
• Görüntüler değiştirilebilir.
• Kelimeler yanlış yazılmış olabilir. Niyetler yanlış olabilir.
• Her zaman kontrolümüz olduğunu varsayamayız.
• “Artık yaptığınız herşey kalıcı bir kayıt haline geliyor. En iyi plan Google’u uzunca bir iyi şeyler listesiyle doldurmak ve devamlı bir
kameranın karşısındaymış gibi davranmaktır.”
(Seth Godin)
Dijital ayak izinin ağırlığı
• “Dijital ayak izinizin” özgeçmiş veya özgeçmişe ekleyebileceğiniz herhangi bir şeyden çok
daha fazla ağırlık taşıyacağı çok uzak olmayan bir gelecekte (eğer zaten burada değilse) bir gün görebiliyorum (Chris Betcher, 2009).
• Yalnızca karakteriniz hakkındaki bilgilere odaklanılmıyor
• Bir çevrimiçi çalışma arşivi, eski bir nitelikten veya rastgele kişisel referanstan daha fazla ağırlık taşımaya başlayacak.
Dijital ayak izinin ağırlığı
O halde neler paylaşılmalı?
• Dijital ayak izleri kimliğinizi, becerilerinizi ve ilgilerinizi sergiler
• Çocuklara, çevrimiçi tavırlarını nasıl şekillendirecekleri öğretilebilir
• İhtiyaç duydukları her şeyin gizlenmesi gerekmediği anlatılabilir
• Şekillendirme, neyin gösterileceğini ve neyin gizli kalacağını bilmektir.
• Okul projeleri, ödüller, yazılar ve dijital sanat eserleri ise onlara atfedilecek paylaşılmaya uygun örneklerdir.
O halde neler paylaşılmalı?
Ne Yapmalı?
Çocuklarınızın kesinlikle çevrimiçi ortamlarda paylaşmaktan uzak durmaları gereken bilgiler vardır.
Bunlar neler?...
• Tam adınız
• Adresiniz
• Telefon numaranız
• Şifreleriniz
• Etkinlik planlarınız
• Çevrim içi ortamlarda oluşturduğunuz ve paylaştığınız içeriğin kamusal (herkesin
görülebilmesinde sakınca olmayan) olduğuna karar verme becerisi
Ne Yapmalı?
• Çevrim içi ortamlarda oluşturduğunuz ve paylaştığınız içeriğin kamusal (herkesin
görebilmesinde sakınca olmayan) olduğuna karar verme becerisi
Öğretmenler ve Ebeveynler ne yapar?
• Toplumun geniş kesimlerinde olduğu gibi;
öğretmenlerin ve ebeveynlerin ya hiç dijital ayak izi yok, ya da internet profillerini kötü yönetiyorlar.
• Oysa öğretmenler ve ebeveynler öğrenciler için rol modeldirler.
• Çocuklara başarılarını, becerilerini ve dijital kimliklerinin bazı yönlerini düzenlemeyi
öğretmek, ileriki yaşlarda gelecek olan daha geniş çevrimiçi özgürlük için hazırlamanıza yardımcı olur.
Ne Yapmalı?
Bebeğinizin dijital ayak izi var mı?
Büyük ihtimalle…
• Günümüzde bir bireyin dijital ayak izi
genellikle doğmadan önce oluşturulmaya başlar.
• Daha fazla eğitim, tartışma ve farkındalık
• Erken yaştan itibaren dijital ayak izi üzerine sohbet edilmelidir.
Bebeğinizin dijital ayak izi var mı?
Büyük ihtimalle…
• OLUMLU BİR İZLENİM BIRAKIN: Çevrimiçi varlığınızı çevrimiçi ortamlarda olumlu bir
şöhretinizin olması için kullanın ve başkalarına ilham kaynağı olun! Çevrenizde gelişen güzel şeylerden bahsetmek için bir blog oluşturun.
Hassas olduğunuz bir konuda sanal bir yardım kampanyası başlatın veya bir arkadaşınıza
iltifat içeren mesajlar atın.
• GİZLİLİK AYARLARINI KONTROL EDİN: Son kontrol edilişinizden bu yana favori web
sitenizin ve ya sosyal medya uygulamanızın gizlilik ayarları değişmiş olabilir. Güncel
ayarları anlamak için zaman ayırın. Neleri
paylaştığınızı öğrenin ve herkese açık olmasını istemediğiniz şeyler varsa ayarlarınızı
güncelleyin.
SİBER GÜVENLİK
• GÜÇLÜ ŞİFRELER KULLANIN: İster bankacılık ister elektronik posta sitesi olsun farklı siteler için farklı şifreler kullanmak iyi bir fikir
olacaktır. Farklı hesaplarınız ve sizin için
hatırlaması kolay başkaları için zor için benzer harf, sözcük rakamların kombinasyonlarını
kullanın ve zaman zaman şifrelerinizi değiştirin.
SİBER GÜVENLİK
• BİR GÖNDERİYİ PAYLAŞMADAN ÖNCE
DÜŞÜNÜN: Dijital ayak iziniz hakkınızda web ortamında ulaşılabilir olan bilgilerden daha fazlasıdır. Dijital ayak iziniz aynı zamanda sizin çevrim içi tüm etkileşimleriniz anlamına
gelmektedir. Çevrimiçi ortamlara herhangi bir şey bırakmadan önce kendinize o şeyin
başkalarının görmesini istediğiniz ya da
hakkınızda bilmesini gerçekten istediğiniz bir paylaşım olup olmadığını sorun.
SİBER GÜVENLİK
• YAZILIMINIZI GÜNCELLEYİN: Bilgisayar virüsleri ve virüs koruma yazılımları bilgisayarınız üzerinde
hasara yol açabilir. Daha önce ihmal etmiş
olabileceğiniz yazılım güncellemelerini kontrol edin veya internette bulabileceğiniz, Sisteminiz için en güncel güvenliğe sahip olduğunuzu
doğrulayan, birçok güvenlik programından birini indirin. Otomatik güncellemeler zamanlayabilir ve bilgisayarınızın tüm işi sizin yerinize yapmasını
sağlayabilirsiniz.
SİBER GÜVENLİK
• MOBİL CİHAZINIZI GÖZDEN GEÇİRİN: Mobil
cihazınızın ayarlarını anlamaya zaman ayırın ve bir şifre oluşturun. Daha önce indirdiğiniz
uygulamaları ve onların paylaşım politikalarını gözden geçirmek de iyi bir fikir olabilir.
Kullanmadığınız uygulamaları silin.
SİBER GÜVENLİK
• OLUMLU BİR İZLENİM BIRAKIN: Çevrimiçi varlığınızı çevrimiçi ortamlarda olumlu bir
şöhretinizin olması için kullanın ve başkalarına ilham kaynağı olun! Çevrenizde gelişen güzel şeylerden bahsetmek için bir blog oluşturun.
Hassas olduğunuz bir konuda sanal bir yardım kampanyası başlatın veya bir arkadaşınıza
iltifat içeren mesajlar atın.
SİBER GÜVENLİK
• ESKİ FOTOĞRAF ve GÖNDERİLERİNİZE SİLİN:
Sosyal medya sayfalarınıza kimlerin göz
atabileceğini asla bilemezsiniz. Artık kişiliğinizi yansıtmadığını düşündüğünüz ve sayfanızda gereksiz yer işgal eden eski fotoğraf ve
gönderilerinizi silmeyi aklınızın bir köşesinde tutun.
• Böylelikle yabancılara ait hesapları silebilirsiniz ve zaman tüneliniz sizi gülümsetecek insanlarla
dolacaktır.
SİBER GÜVENLİK
• KULLANMADIĞINIZ HESAPLARINIZLA SOSYAL MEDYA HESAPLARINIZI İLİŞKİLENDİRMEYİN:
Pek çok internet sitesi facebook ya da Google hesabınızı kullanarak üye olabilmenize ve giriş yapabilmenize olanak sağlamaktadır. Bir
taraftan bu durum farklı kullanıcı adı ve
sifreleri hatırlama ihtiyacını ortadan kaldırarak işinizi kolaylaştırsa da bu tür üçüncü kişilerin verilerinizi paylaşabileceğini hatırlamakta
büyük yarar vardır.
SİBER GÜVENLİK
Çocukların Çevrimiçi Davranışları
Çocukların Çevrimiçi Davranışları
• Dünya nüfusunun 7.4 milyar olduğu biliniyor.
• Bu insanların %50’sinin internete erişimi ve
%40’ının sosyal medya kullanıyor
• Bütün bu istatistikler bir sanal ‘yaşam alanı’
inşa etmiş olduğumuzu gösteriyor
Sosyal Medya
• Sosyal medyayı insanları kışkırtmak için kullanabilirsiniz.
• İnsanları hedef gösterebilirsiniz, nefret
söylemlerinde bulunabilirsiniz, bir insanın özel yaşamına müdahil olup hayatına zarar
verebilirsiniz.
• Sosyal medya kullanıcılarının elinde rastgele bir güç var artık ve bunu iyi veya kötü yönde kullanma özgürlükleri de var.
Kendini özgürce ifade etmek
• Kendini ifade şekli olumlu katkıda sağlıyor mu?
• İnsan ilişkilerinde ne gibi bir etkiye yol açıyor?
• En çok kullanılan sosyal medya araçları sırasıyla Facebook, Instagram, Twitter ve Youtube. Zamanımızı neye harcıyoruz?
Çocukların Çevrimiçi Davranışları
• Sosyal medyada gerçek kimlik ve ya çarpıtılmış gerçek olmayan kimlik
• Ün, reklam, pazarlama
• Kişiler arası ilişkiler
• Beğenilme isteği
• Taraf olma (Kendini bir grupta ifade etme)
• Zamanınızı ve sosyal medyayı nasıl amaçlar için kullanacağınız konusundaki seçim kendi elinizdedir
• 13 ila 18 yaş arasındaki bireylerin sosyal
medyada harcadıkları zaman ve rastgele gücün kontrol altına alınması gerekiyor sonucu
çıkarılabilir
• Gelecek nesiller artık bu dijital çağın içinde var olacaklar ve gelecekteki toplumu onlar
şekillendirecekler.
• “Facebook insanlara paylaşma gücü vermek ve dünyayı birbiriyle daha bağlantılı ve daha açık bir yer yapmak için ortaya çıktı.”
• – Mark Zuckerberg
• Sosyal ağlar alternatif bir iletişim kanalı
• Sosyal ağlar alternatif bir iletişim kanalından fazlası değil.
• Sosyal ağlarda her zaman gerçek bilgilerle karşılaşmayabiliyoruz ancak bu duruma her türlü iletişim ya da sosyal etkileşim gerecinde rastlanıyor.
• Sosyal ağlar, onları doğru kullanmayı
biliyorsanız, eğlenceli ve faydalı olabilir.
• Duygusal açıdan pozitif etki yaratabilir. Değer verdiğimiz insanlardan gelen onay ve sosyal açıdan kabul görmek.
• Tüm bunlar sosyal ağı, yalanlarla dolu bir gösteriye dönüştürebilir.
• Bilgisayar ekranının önündeki kişinin gerçek hayatıyla hiç ilgisi olmayan sanal hayatlar.
• Çok azımız sosyal medyada mutlu bir imaj
çizmekle, kendimizi yanlış tanıtmak arasındaki sınırı bilir.
• İnsanları mutlu etme arzusu duymak mantıklı ve anlaşılabilir bir şey olsa da, sanal bir araçta yaptığımız şeylerin sınırlarını belirleyememek duygusal sorunları, kimlik sorunlarını ve
tedirginliği beraberinde getirebilir.
İşte sosyal ağlarda yapmamamız gereken bazı şeyler:
• Arkadaşlar, tanıdıklar ve yabancılar için uygun bir gizlilik filtresi oluşturmamak.
Beğeni sayısı
Her şeyi ortaya dökme riski
Abartılı davranışlar
İmalar , göndermeler
Kendini daha güçlü gösterme
• Sosyal ağları seviyorum ama sanal yalancılığı sevmiyorum. Lider olmakla ilgilenmiyorum.
Beğenilerin hakimiyetine karşın ben huzurumu ve kişiliğimi korumakla ilgileniyorum. Bir süre önce onları eğlenceli buluyordum şu anda
onlardan hiç hoşlanmıyorum. Beğeniler
yalnızca sayılabilen bir şey, ne gerçek beğeni ne de memnuniyet göstergesi.
Artık böyle oynuyorlar
Faydası var!
• Stratejik ve kavramsal düşünmeyi geliştirmesi.
• İşbirliği yapma ve inisiyatif alma gibi
toplumsal becerilerin gelişmesine yardımcı
Çocuğunuzla Dijital Oyunlar Oynayın!
• Çocuğunuzla, oynadığı oyun ya da oyunlar hakkında konuşun.
• “Şimdi ne yapıyorsun?”,
• “Niye oraya gidiyorsun?”,
• “En sevdiğin karakter hangisi
Çocuğunuzla Dijital Oyunlar Oynayın!
• Minecraft gibi bazı oyunlar oldukça zengin bir kültüre ve karmaşık kurallara sahiptir.
• Çözemediğiniz bir durumla karşılaştığınızda kenara çekilip çocuğunuzu izleyin.
• The Lego gibi işbirliği gerektiren aksiyon
oyunları da oyunculara, bulmacaları birlikte çözme şansı verir.
Çocuğunuzla Dijital Oyunlar Oynayın!
• Hafta içerisinde bir zaman dilimi seçip bunu
“aile oyun gecesi”ne dönüştürebilirsiniz.
• Ailenin birlikte vakit geçirdiği ortak alanlarda oyun oynamak, çocuğunuzun oyun başında uykusuz ve ölçüsüz kalmasının da önüne
geçecektir.
Çocuğunuzla Dijital Oyunlar Oynayın!
• Ekran başında geçen zamanı denetleyin
• Günde bir saat civarı oyun, kabul edilebilir bir süre.
• Yaşına uygun içeriklere erişimini sağlamak için
“Aile kontrolleri” ve “Güvenli Arama” gibi araçları kullanabilirsiniz.(KİDS)
Çocuklarınız oyun oynarken yapmanız gereken, sadece birtakım kurallar getirmek olmalı!!
• Ekran Süresi’ndeki İçerik ve Gizlilik
Sınırlamaları’nı kullanarak çocuğunuzun aygıtındaki belirli uygulama ve özellikleri engelleyebilir veya sınırlayabilirsiniz
Çocuklarınız oyun oynarken yapmanız gereken, sadece birtakım kurallar getirmek olmalı!!
3.OTURUM
Çocuğun Teknoloji İle İlişkisini
Düzenlemek
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini Düzenlemek
• Kendi çocukluk anılarımızı referans alarak bugünün dijital dünyasına doğan çocukları anlayamayız
• Biz çocukluğumuzu gökyüzüne bakarak geçirdik ekranlara bakarak değil!
• TV sabit bir yerde, pijamamızın cebine sığmazdı
• TV tek seçenek değil, seçim yapılabilecek açık bir büfe var
• Anne baba olarak çocuğun elinden tableti, akıllı telefonu almadan bilgisayarın fişini çekmeden çözüm bulmamız gerekiyor
• Kimse kendisine nasıl yapılması gerektiğinin söylenmesinden hoşlanmaz
• Çocuklar için ekranlar ve cihazlar günlük yaşamın bir parçası
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• Teknoloji çok hızlı değişiyor, ayak uydurmakta zorlanıyoruz
• Çocukluğun bir çok yönü teknoloji
• Teknolojinin olumsuzluğu yönünde yapılan haberler endişe yaratıyor
• Teknolojinin olumlu yönleri nadiren haber
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• EKRAN TAVSİYELERİ (AVUSTRALYA)
• 0-2 yaş : 0 ekran zamanı
• 2-5 yaş : günde 1 saat
• 5-12 yaş : günde 1-2 saat
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• Skpyde babaanne ile konuşmakla tv seyretmek aynı şey değil…
• TV,ATARİ,WALTMEN,FOTOĞRAF MAKİNASI
• Matbaa makinası 1440 panik yaratmıştır.
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• Tekno Suçluluk (ben çocuğumun akıllı telefon , tablet kullanmasına izin veriyorum… kötü bir anneyim!)
• Tekno Utanç (Çocuğum yanında akıllı telefonumu kullandım!)
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• Akıllı telefonla bağımlı ilişki
• Nomofobi
• 2013 yapılmış bir araştırma sonuçlarına göre;
150 kere telefonu kontrol ediyoruz= 3 saat Ortalama 1.72 saat sosyal medya
• Dr geoogle
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
Modern Ebeveynlik Alışkanlıkları
• Çocukların önemli anılarını internette paylaşmak
• Tekno ihmal
• Anıları kaybetme korkusundan muzdarip olma
Bizim alışkanlıklarımız neden önemlidir?
• Çocuklar bizi taklit ediyor
• Dijital alışkanlıklarımız
• Süper kahramanlar , peri karakterler
• Çocuklar dijital cihazlara çabuk adapte olurlar…
• Çocuğun teknolojik deneyimlerini onun
gelişim ihtiyaçları ile eşleştirdiğimizde sorun olmaz…
• TETİKTE OLUN AMA PANİĞE KAPILMAYIN
• Çocukların TEKNOJİK MENTÖR olmamıza ihtiyacımız var.
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
İHTİYAÇLARI VAR
• Ağaçlara tırmanmak
• Kumdan kaleler yapmak
• Arkadaşlarıyla etrafta koşturmak
• Bisiklete binmek….
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
Aile medya kullanım planı
• Teknolojisiz alanlar
• Teknolojisiz zamanlar
• Teknoloji diyeti
• Yeşil zaman yönetimi
Aileler bu planı kullanabilir
• Ekranlar içermeyen bölgeleri ve saatleri, cihaz sokağa çıkma yasaklarını ve yatak odalarının dışındaki şarj noktalarını belirlemek;
• Dengeyi sağlamak ve çocukların yeterince uyku ve egzersiz yapmasını sağlamak;
• Çocuk medya deneyimlerinde aile değerlerini; ve
• Uygulamaların ve programların yaş uygunluğunu ve puanlarını nasıl araştıracağınızı öğrenin.
http://www.aappublications.org/news/2016/10/21/MediaParents102116
AİLE MEDYA PLANLAMASI
• Hüseyin’in akıllı telefonuyla ilgili sürekli bir bir takıntısı vardı. Kahvaltı masasında e-
postalarını okuyordu (ayrıca uyanır uyanmaz da onları kontrol ediyordu.)Dört yaşındaki kızı Deniz’i parka götürüyor, onu salıncakta
sallarken aynı zamanda sosyal medya
hesaplarına bakıyordu. Bir e posta uyarısı işitirse, Denizle yaptığı sohbeti orta yerinde kesebiliyordu.
• Deniz onun dikkati için yalvarıyordu.Hüseyin ise telefonunda ‘ sadece bir şey daha ‘
yaptıktan sonra karşılık veriyordu. Deniz o sıralar dört yaşında olsa da Hüseyin’in
yaptıklarının gayet farkındaydı ve çoğu zaman babasının telefon takıntısı onu çok üzüyordu.
• Deniz babasından bir öpücük alamadan
anaokuluna bırakıldığı bir gün gözyaşlarına
boğuldu. Babası onu öpememişti çünkü ‘önemli bir iş görüşmesi’ yapıyordu. Deniz çok dokunaklı bir şekilde öğretmenine şöyle dedi:’ Babamın
akıllı telefonu yok. O bir aptal telefon. Babam benim sıkıcı olduğumu düşünüyor, çünkü tek istediği telefonuyla konuşup onda bir şeyler
okumak.’ ( Krısty Goodwin,Dijital Dünyada Çocuk Büyütmek kitabından uyarlanmıştır.)
NE YAPALIM
• Mobil cihazsız zamanlar yaratın.
• Gün içinde mobil cihazların kullanılabileceği kesin zamanlar belirleyin.
• Sosyal medyayı, e postayı kontrol etme zamanları
• Mobil cihazsız mekanlar
TEKNOLOJİNİN BİLİNÇLİ VE BESLEYİCİ KULLANIMI
• Teknoloji çocukların öğrenme gelişimini destekleme bakımından değerli bir
yardımcıdır.
• Dijital teknolojiler özenle seçilip kullanıldığında faydalı olabilir.
DİJİTAL CİPS DİJİTAL LAHANA
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• Çocukların gelişim ihtiyaçlarının önemli yapı taşları:
• Bağlar ve ilişkiler
• Dil
• Uyku
• Oyun
• Fiziksel Hareket
• Beslenme
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• Bağ ve ilişki kurmada teknoloji yardımcı olabildiği gibi köstek de olabilir
• Özellikle bebeklik döneminde ekranın ışığından çok gözümüzden gelen ışığa ihtiyaçları vardır
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• Görüntülü sohbet teknolojileri ( Pin Pon Etkileşimi)
Günün iyi bir vaktini seçin
Ortam için uygun mobil cihazı kullanın
Hazırda destekleriniz olsun
Bazı konuşma konularını belirleyin
El kol hareketleri yapın
Aşina karşılama ritüelleri kullanın
Hareketi teşvik edin
Bitirme ritüelleriniz olsun
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• İnteraktif Teknolojiler
The Wrong Book (Kitap uygulaması-ses kaydetme)
Kindoma
Quality Time
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
• Karakter İlişkileri
• Parasosyal ilişkiler
• Uğur böceği, Karakedi, Işılın Renkli dünyası, Enes Batur
• Chlange
Çocuğun Teknoloji ile İlişkisini
Düzenlemek
Bellek inşasında uyarıcı olarak fotoğrafların kullanımı
• Olumlu geçmiş olayların hatırlatılması
• Hayvanat bahçesinde aile gezisi
• Doğum günü partisi
Gelişime köstek olma!!
• Tekno İhmal
• Akıllı telefonlarımızı, tabletlerimizi
çocuklarımızın yanında kullanırken daha dikkatli olmamız gerekir.
• Teknolojiden bağımsız bölgeler
• Teknolojiden bağımsız belli zamanlar
• Çocuğumuzun dikkatimizi çekmeye çalıştığını fark etmek
AKK (Anıları Kaybetme Korkusu) ÖRNEK OLAY
Bir itirafta bulunmam gerek. İkinci oğlum yürümeyi
öğrenirken ilk adımlarını kocam işteyken attı.Babasıyla paylaşabilmek için o anı yakalama çabasıyla,sonraki
adımlarını videoya çekebileyim diye hemen telefonumu elime aldım.
Kıvançlı bir anne olarak videoyu çekerken
heyecanla,’Bak…Baran ilk adımlarını atıyor!’ diye
bağırdım.Ancak dört yaşındaki çocuğum arka plandan araya girip,’’Hayır anne,bu onun ikinci adımları.Daha azönce yürüdü ya.Görmedin mi ? dedi.Eyvahlar olsun!
( Krısty Goodwin,Dijital Dünyada Çocuk Büyütmek kitabından uyarlanmıştır.)
Kendini–yönetme becerileri
• Dijital Emzik
• Tekno-Öfke
ÖRNEK OLAY
Ekin sekiz yaşında mutlu bir çocuktu. Açık havada kardeşleri ile oynamaya bayılır, evde de bebekleriyle ve legolarıyla oynardı. Doğum gününde Ekin’in abisine bir iPad gelince, annesiyle babası Ekin de arasıra oynayabilsin diye cihaza birkaç uygulama yüklemeye karar verdi.
Ekin’in abisi cihazını onunla paylaşmaktan mutluydu.(Minecraft oynamadığı zamanlarda) Başta Ekin iPad le okuldan önce,üstünü giyinip
güne başlamaya hazırlandıktan sonra oynuyordu. Ancak kısa süre sonra daha fazla ve daha sık kullanmayı istemeye
başladı.Sabah kalkar kalkmaz ve eve varıp da kapıdan girer girmez ilk işi iPat’i istemek oluyordu.
Ya abisi ya da annesiyle babası ona ‘hayır’ dediğinde bunu bir tekno-öfke nöbeti izliyordu. Tipik çocuk öfkesine benzer bir biçimde Ekin kendini
yerlere atıyor ve cihazı kullanmak için yalvarmaya başlıyordu. Bir gün Ekin’in öfke nöbeti öyle şiddetli bir hal aldı ki duvar yumruklamakla tehdit etti.
Annesi ne yapacağını şaşırdı-pes edip Ekin’in Ipat almasına izin verdi.
O andan itibaren,Ekin iPad’i istediği her seferde
annesiyle babası pes edip cihazı ona verene dek tekno-
öfke nöbeti geçirmeye başladı.Annesi bu korkunç krizlerin
‘yeni yeni yürümeye başladığı zamanlardan daha da kötü olduğunu söylüyordu.
Ekin bir ekranla kendini sakinleştirmeyi hemen öğrenmişti. Her canı sıkıldığında, üzüldüğünde ya da öfkelendiğinde iPad’i istiyordu.(ve alıyordu)Ekin’in
davranışları kötüleşti ve annesiyle babası sonunda onu bir psikoloğa götürdü. Zamanla ailesi Ekin’in bir cihaz
olmadan kendini yönetmesine yardımcı olabildi ama bunu yapmak birkaç ay aldı.
Peki ne yapalım?
• Ekran başında geçirilecek belli zamanlar
belirleyin ve sınırlarını net bir şekilde koyup kurallara bağlı kalın.
• Tek seferlik ‘evet’ demek ya da ekran başında daha fazla zaman geçirme isteklerine boyun eğmek çabucak riskli bir durum yaratabilir.
Teknolojisiz mekanlar
Teknolojisiz mekanlar
• Ekranlar içermeyen bölgeleri ve saatleri, cihaz sokağa çıkma yasaklarını ve yatak odalarının dışındaki şarj noktalarını belirlemek;
• Dengeyi sağlamak ve çocukların yeterince uyku ve egzersiz yapmasını sağlamak;
• Çocuk medya deneyimlerinde aile değerlerini; ve
• Uygulamaların ve programların yaş uygunluğunu ve puanlarını nasıl araştıracağınızı öğrenin.
4.OTURUM
Sanal Dünyada Güvenlik ve
Ebeveyne Düşen Görevler
SANAL DÜNYADA ARKADAŞ SEÇİMİ Çocuklar Sosyal Medyada Ne
yapıyorlar?
• Facebook , Twitter , WhatsApp , Tumblr ,
Instagram , Pinterest , Skype , YouTube , Viber ve Snapchat ….
• World of Warcraft, Efsaneler Birliği, Klanlar
Çatışması ve The Sims gibi çevrimiçi çok oyunculu oyunlar …
• Oyun sohbet siteleri çocuklar ve gençlerin ilgi alanlarını paylaşan başkalarıyla bağlantı
kurmasının popüler yoludur.
• Sosyal medyayı kullanmak içerik yüklemek ve paylaşmak anlamına gelir
• Çevrimiçi profiller oluşturma
• Yorum gönderme veya sohbet etme
• Fotoğraf ve video yükleme
• Bağlantı paylaşımı
• Fotoğrafları ve içeriği etiketleme
• Oyun değişiklikleri oluşturma ve paylaşma
• Mevcut içeriği remikslemek veya değiştirmek ve paylaşmak
Çocuğunuz sosyal medyadan ne alır
• Sosyal medya, gençlerin ve çocukların sosyal ve yaratıcı yaşamlarının hayati bir yönüdür .
• Sosyal medyayı eğlenmek, arkadaşlıklar kurmak ve sürdürmek, ilgi alanlarını paylaşmak, kimlikleri keşfetmek ve aile ile ilişkiler
geliştirmek için kullanıyorlar.
• Çevrimdışı ve yüz yüze etkileşimlerinin bir uzantısıdır.
• Sosyal medya, çocukları ve gençleri ortak ilgi alanlarına dayalı çevrimiçi küresel topluluklara bağlayabilir .
• Bunlar, destek ağları olabilir - örneğin, engelli veya tıbbi durumu olan gençler, aynı cinsiyetten çekici gençler veya belirli kültürel geçmişe sahip çocuklar…
• Oyunlar, TV dizileri, müzik veya hobiler gibi özel ilgi alanlarıyla ilgili yorumlarda bulunmak ve içerik paylaşma grupları
ÇEVRİMİÇİ ETKİNLİKLER
• Çocuğunuz sosyal medyayı kullanmaktan başka birçok fayda elde edebilir:
• Sosyal medya üzerinde araştırma ve deney yapma
• Çocuğunuz, eğitim içeriğini gayri resmi olarak veya
resmi okul ortamlarında paylaşmak için sosyal medyayı kullanabilir.
• Çocuğunuz profil sayfaları, fotoğraflar ve videolar ile oyunlar için yapılan değişiklikler ile yaratıcı olabilir.
• Genişletilmiş aile ve arkadaşlarla bağlantı kurmak ve yerel ve küresel çevrimiçi topluluklara katılmak
çocuğunuza bağlantı ve aidiyet duygusu verebilir.
Sosyal medyanın riskleri
• Şiddet içeren veya cinsel yorumlar veya
görüntüler gibi uygunsuz veya rahatsız edici içeriğe maruz kalmak
• Kendisinin veya başkalarına ait uygunsuz fotoğraf ve video
• Kişisel bilgilerin başkaları ile paylaşılması
• Siber zorbalık
• Çok fazla reklama maruz kalma
• Verilerini başka kuruluşlara satma gibi veri ihlalleri
Neler yapılabir?
• Sosyal medya kullanımı hakkında konuşmak
• Çevrimiçi ortamda diğer insanlar tarafından nasıl davranıldığını ve nasıl davranılacağını öğrenmek
• Sosyal medya kullanımındaki riskleri anlamak - örneğin, partide çirkin bir fotoğrafta
etiketlenmek gibi riskler
• İçerik ve kişisel bilgilerin paylaşılmasındaki tehlikeleri anlayın..
• Çocuğun siber zorbalıkla karşılaştığında ne yapması gerektiği bilgisini paylaş
• Kendi dijital ayakizini yönetin
• Çocuğunuzun dijital ayakizinin şimdi ve gelecek için konuşun
• Çocuğunuza hangi platformların popüler olduğunu ve hangilerini beğendiğini
sorabilirsiniz.
• Çocuğunuzun sosyal medya seçimlerinin yaşına uygun olup olmadığını kontrol edin.
• Sosyal medyada yaş sınırlamaları uygulamak çoğu zaman zordur, çünkü çevrimiçi yaşınıza ilişkin yalan söylemek kolaydır.
• Bazı sosyal medya platformlarında artık farklı güvenlik ayarları olan, daha fazla ebeveyn
katılımı gerektiren ve yaşa uygun içerik sunan YouTube Kids ve Messenger Kids gibi çocuklar için sürümler mevcut.
Sosyal medyayı yasaklamak mı?!!
• Sosyal medya uygulamalara, oyunlara, web sitelerine ve hatta öğrenme ortamlarına
giderek daha fazla dahil oluyor, bu nedenle yasaklanması zor…
• Sosyal medyayı yasaklarsanız, çocuğunuz evden uzaktayken kontrol etmesi
• 9-11 yaş arası çocuklar için internet güvenliği risklerin belirlenmesi, yönetilmesi verilerinizin ve mahremiyetinizin korunması
• Sosyal medya kurallarını ayarlama
• Aile medya planı-rol model olmak
• Sosyal medyayı kullanmanın uygun olduğu mekan, zaman,ne kadar süre kullanabileceği