1. I. Yazma II. Dolu III. Ada IV. Sal
Yukarıda yer alan kelimelerden hangisi eş sesli değildir?
A. I B. II C. III D. IV
2. “Çıkmak” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde
“süresi dolunca ayrılmak” anlamında kullanılmamış- tır?
A. İki yıl yattıktan sonra ceza evinden çıktı.
B. Tedavisi biten hasta, acil servisten çıktı.
C. Sabah kahvaltısından sonra otelden çıktı.
D. Kontrat süresi bitince daireden çıktı.
3. I. Fenerbahçeli futbolcu köşe atışı yaptı. (terim an- II. lam)Köşe başında durup geçenleri izledi (gerçek an- lam)III. Ev sahibine yakalanmamak için adeta köşe kap- maca oyunuyor. (mecaz anlam)
IV. Mendilin köşesine kuş resmi işlemiş. (deyim an- lam)
Yukarıda numaralandırılmış cümlelerdeki altı çizili sözlerin anlam özellikleri yay ayraç içinde verilmiş- tir.
Buna göre kaç numaralı sözün anlam özelliği yanlış verilmiştir?
A. I B. II C. III D. IV
4. Aşağıda yer alan seçeneklerden hangisinde keli- meler arasında karşıt anlamlılık ilişkisi vardır?
A. Fotoğraf- resim B. Detay - ayrıntı C. Sulh- barış D. İlk- son
5. Yüzyıllar boyu göç almış ve farklı uygarlıklara ev sa- hipliği yapmış olan Hatay, bu uygarlıkların geride bı- raktıklarıyla adeta antik bir kent.
Bu cümlede aşağıdaki kelimelerden hangisinin eş anlamlısı yoktur?
A. şehir B. çağdaş C. asır D. değişik
6. 1. laf açmak söz etmek 2. laf atmak söyleşmek 3. laf çıkmak söz dinlemek 4. laf dinlemek söylenti dolaşmak
Yukarıda verilen deyim - anlam eşleştirmelerinin doğru olabilmesi için hangi ikisinin yer değiştirmesi gerekir?
A. 1 ile 2 B. 1 ile 3 C. 2 ile 3 D. 3 ile 4
7. – Daldaki elmalardan iki tane kopardı.
- Köpek ileri atılınca zinciri kopardı.
- Ailesiyle olan tüm bağını kopardı.
- Daha fazla dayanamayan kadın bir çığlık kopardı.
Yukarıdaki cümlelerde “koparmak” kelimesi kaç değişik anlamda kullanılmıştır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
8. “Sonbahar damlardı üzerimize” dizesinde damlamak eylemi sonbahara aktarılmıştır. Yani doğadaki bir varlığa (su) ait olan özellik, başka bir varlığa yük- lenmiştir.
Böyle bir anlam olayı aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A. Bir aslan miyav dedi Minik fare kükredi B. Göle atılan bir taş Korkutur kurbağaları C. Yine geldi ilkbahar Yalnız doruklarda kar D. Bu suyun akışı Derelerin renkli taşı
9. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde kullanılan kelimeler yakın anlamlıdır?
A. Salon – oda
B. Göndermek - yollamak C. Olur – olmaz
D. Halı - kilim
10. Sıradan günlerin anıları geçen yıllara dayanamayıp silinirken en eski bayram anıları bile rengini korur ve gittikçe koyulaşır.
Bu cümleye altı çizili söz, aşağıdaki anlamlardan hangisini katmıştır?
A. Zamana karşı koyamamak B. Çok çabuk unutulmak C. Canlılığını yitirmemek D. Hatırlanmak istememek
Mesut BAYAR-Özlem GÖK
CEVAPLAR
1.C 2.C 3.D 4.D 5.B 6.D 7.C 8.A 9. B 10. C
(Biz Türkçe Öğretmenleriyiz Facebook Grubu)
1. Aşağıda yer alan kelime çiftlerinin hangileri ara- sında eş anlamlılık ilişkisi vardır?
A. Cüzdan-kimlik B. Saniye-dakika C. İmtihan-sınav D. Durum-kurum
2. “Bir işten vazgeçme veya geri dönme imkanı kalma- yacak biçimde kesin bir davranışta bulunmak” ala- mında kullanılan deyim aşağıdakilerden hangisidir?
A. Köprüleri atmak B. Köprü kurmak
C. Köprülerin altından çok su aktı
D. Köprüyü geçinceye kadar ayıya dayı derler
3. Ertesi gün babam hala gelen giden olmadığını görün- ce küplere bindi.
Bu cümleye ait altı çizili sözün kattığı anlam, aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır?
A. Kendisini takip edenleri fark edince çok korktu.
B. Bu denli üzülmesinin sebebini anlayamadık.
C. Sakinleştirmek için çok uğraştılar.
D. Otobüs saatlerinin değiştiğini duyunca çok öf- kelendi.
4. 1. Eksik 2. Soru
3. Arka 4. Aday
Yukarıdaki kelimelerden hangisinin karşıt anlamlısı yoktur?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
5. Türk pop müzik tarihinin en önemli sanatçılarından Nilüfer, Enka Açıkhava Tiyatrosu’nda sevenleriyle buluşacak. En güzel şarkılarını seslendirecek olan Ni- lüfer, son albümünden paralarına da repertuvarında yer verdi.
Yukarıdaki parçada altı çizili kelimelerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A. Terim anlamlı olması B. Eş anlamlı olması C. Eş sesli olması D. Karşıt anlamlı olması
6. – Sofrayı kurdu, misafileri sofraya buyur etti.
- Turşu kurmak basit gibi görünse de maharet ister.
- Tarla farelerini yakalamak için tuzak kurdu.
- Saati kurdu, yerine yattı.
Yukarıdaki cümlelerdek “kurmak” sözcüğü kaç farklı anlamda kullanılmıştır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
7. “Kötü” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde
“kaba,kırıcı” anlamında kullanılmıştır?
A. Kötü söz söyleme.
B. Bu oda kötü görünüyor.
C. Kötü filmlerden uzak dur.
D. Kötü haber herkesi üzdü.
8. Öyle keskin bakışları vardı ki...
Bu cümlede dokunma duyusuna ait olan “keskinlik”
özelliği görme duygusuna aktarılmıştır. Yani duyular arası bir deyim aktarması yapılmıştır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir de- yim aktarması vardır?
A. Kedi biraz daha miyavlayıp sustu.
B. Ah diye bir iç çekti ve olduğu yere bayıldı.
C. Sineklerin vızıltılarını umursamayan köpek uyu- maya devam etti.
D. Tatlı tatlı konuşuyor, dinleyenleri sakinleştiri- yordu.
9. “Hafakanlar basmak” deyiminin anlamı aşağıdaki- lerden hangisidir?
A. Hiçbir şeyi önemsememek B. Çok sıkılarak bunalmak
C. Sevincinden ne yapacağını bilmemek D. Sinirlenip etrafı dağıtmak
10. I. Hikayede kuru bir anlatım hakimdi.
II. Kuru tahtaları işlenmek üzere bir kenara yığdı.
III. Kuru üzüm birçok hastalığın çaresi oldu.
IV. Kuru öksürük, çocuğu sabaha kadar uyutmuyor- du.
Yukarıda numaralandırılmış cümlelerin hangisinde
“kuru” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır?
A. I B. II C. III D. IV
11. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi soyut anlamlı sözcükleri içerir?
A. El -renk-süt
B. Üzüm-pekmez-çakıl C. Merhamet-ümit-sıkıntı D. Deniz-orman-ağaç
Mesut BAYAR-Özlem GÖK
CEVAPLAR
1.C 2.A 3.D 4. D 5.A 6.D 7.A 8.D 9. B 10. A 11. C
(Biz Türkçe Öğretmenleriyiz Facebook Grubu)
1. Aşağıdaki kelimelerden hangisi terim olarak kul- lanılamaz?
A. Şiir B. Sıfat C. Yağmur D. Hücre
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıt anlamlı kelimeler bir arada verilmiştir?
A. Gündüzleri uyuyan çocuk, geceleri uyumaz ol- muştu.
B. Düğüne davet edilen Ayşe geldi ama ablası gel- medi.
C. Bu defter çizgili ve güzel, diğeri ise güzel değil.
D. Sevimli, neşeli bir çocuk olmuştu Gökçe.
3. I. Islanan pantolonunu kurttu.
II. Fazla gübre domates fidelerini kuruttu.
III. Lodos rüzgarı çamaşırları hemen kuruttu.
IV. Bu hastalık zavallı çocuğu kuruttu.
Yukarıda numaralandırılmış cümlelerin hangisinde
“kurutmak” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır?
A. I B. II C. III D. IV
4. Kara gecenin ak sabahında
Yorduğum aydınlık düş müsün sen?
Yukarıdaki şiirde altı çizili kelimeler arasında nasıl bir anlam ilişkisi vardır?
A. Eş seslilik B. Eş anlamlılık C. Karşıt anlamlılık D. Yakın anlamlılık
5. Aşağıdaki kelimelerden hangisi beş duyu organıyla algılanamayan (soyut) bir kelimedir?
A. Kara masa B. Su çiçeği C. Sevgi seli D. Saç tokası
6. 1. Kuzu gibi
2. Kuzu postuna bürünmek.
3. Kuzu kesilmek 4. Kuzu gibi olmak.
Yukarıdaki deyimlerden hangisi “uslanmak, uysallaş- mak, uysal” anlamlarına gelmez?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
7. I. Bin dereden su getirip yüzlerce mazeret uydur- dular.
II. Sayfalara şöyle bir göz atalım.
III. Fazla durmadım üzerinde.
IV. Arkadaşlara, fabrika yönetiminde olanlara hur- ma götürmüştüm.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde de- yim kullanılmamıştır?
A. I B. II C. III D. IV
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer alan ikileme karşıt anlamlı kelimelerden oluşmuştur?
A. Bu olayda az çok senin de payın var.
B. Koşa koşa gelip annesine sarıldı C. Yalan yanlış masallarla oyalandı
D. Sizlere kucak kucak sevgi, selam getirdik 9. 1. İkinci golü yiyen takım dağıldı.
2. Yere düşen toplu iğneler etrafa dağıldı.
3. Rüzgarda uçuşan saçları dağıldı.
4. Dışarıdan gelen gürültüden dikkatim dağıldı.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde “da- ğılmak” sözcüğü mecaz anlamda kullanılmıştır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “gelmek” sözcüğü
“kadar olmak” anlamında kullanılmıştır?
A. Onun boyu ancak benim omzuma geliyordu.
B. Osmanlının ilk yıllarına ait birçok eser günümüze kadar gelmiştir.
C. Vakit bir hayli ilerlemiş öğleye geliyordu.
D. Herkes ondan söz ederken kimseye kötülük gel- mez, derdi.
11. Zengin ve fakir, yerli ve yabancı, yaşlı ve genç her- kes kendine yetecek kadar mutluluk biriktirmişti yüzünde.
Bu cümlede altı çizili sözcükler arasındaki anlam ilişkisi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş- tir?
A. Eş anlamlılık B. Karşıt anlamlılık C. Eş seslilik D. Mecaz anlamlılık
12. 1. Küçük bahçeye de fidanlar dikildi.
2. Küçük bir kalabalık bize doğru geliyor.
3. Küçük bir memur olarak işe başladı.
4. Küçük kardeşi üçüncü sınıfa gidiyor.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde “küçük” kelimesi
“eni, boyu az” olan anlamında kullanılmıştır?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Mesut BAYAR-Özlem GÖK
CEVAPLAR
1.C 2.A 3.D 4.C 5.C 6.B 7.D 8.A 9. D 10. C 11. B 12. A
(Biz Türkçe Öğretmenleriyiz Facebook Grubu)
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “bulmak” sözcüğü
“bir zamana erişmek, ulaşmak” anlamında kullanıl- mıştır?
A. Bunun resimlerini bilgisayarda bulamadım.
B. Ben de bu düşünceyi akıllıca buldum.
C. Bu yıl da yazın ortasını bulduk sayılır.
D. Bu özelliklerin hiçbirini kitapta bulamadım.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük mecaz anlamda kullanılmıştır?
A. Doktor dişin kökünü zorlukla çıkardı.
B. Onun ne kadar ham bir insan olduğunu anladım.
C. Yolu kısaltmak için yeni tüneller yapılıyor.
D. Sırtında ağır çuvallarla yokuşu çıkıyordu.
3. “Açmak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde temel anlamıyla kullanılmıştır?
A. Bu renk gömlek seni açtı.
B. Ona dertlerimi açmaya karar verdim.
C. Kapıyı usulca açarak içeri girdi.
D. Psikolog hastayı konuşarak açmaya çalışıyordu.
4. “Bu yazarımız Türk insanını konuşturmada, sözcüğün temel anlamıyla özgün bir sanatçıdır.”
Yukarıdaki cümlede altı çizili sözün yerine aşağı- dakilerden hangisi getirilirse cümlenin anlamında bir değişme olmaz?
A. Yan B. Terimsel
C. Karşıt D. Gerçek
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük terim anlamda kullanılmamıştır?
A. Koşma bir lirik şiir biçimidir.
B. Bu maçta beş serbest vuruş kullanıldı.
C. Bu işe kafa yorman gerekiyor.
D. Bu kitaptan Rize ili ağızları ele alınıyor.
6. Tek sözcükle anlatılabilecek bir varlığı birden çok sözcükle anlatmaya “dolaylama” denir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylama yoktur?
A. Sarhoş bir kırlangıç kırık dala kondu.
B. Gönüller sultanı bu memlekette yaşıyor.
C. Bu yıl beyaz altının fiyatı arttı.
D. Bu roman beyaz perdeye uyarlandı.
7. “O, yazarken uzaklara, yeni iklimlere gitme eğilimin- de değildir. Etrafında gördüklerini, sıradan olayları anlatırken yazdıklarına kendi boyasını vurmaktan öteye gitmez.”
Yukarıdaki cümlede altı çizili sözle anlatılmak is- tenen aşağıdakilerden hangisidir?
A. Olayları kişisel ve özgün bir biçime dönüştürmek.
B. Olayları sanatsal yönden zenginleştirmek.
C. Eserlerinde sürekli yenilik peşinde olmak D. Gözlemlerini değişiklik yapmadan aktarmak.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük- ler, anlamca birbirine en yakındır?
A. Her konuda kendini tecrübeli ve deneyimli gö- rüyordu.
B. Onlarda bu tartışma ve akıma kendilerini kap- tırdılar.
C. Duru cümleler, özgün cümlelerden daha kısadır.
D. Gecikince onu çok merak etmiş, karşısında gö- rünce iyice şaşırmıştı.
9. “Arka” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde
“koruyucu” anlamında kullanılmıştır?
A. Kışın arkasından yaz gelir.
B. Romanın arkasını çok merak ediyordum.
C. Elbisesinin arkasına çamur lekesi bulaşmış.
D. Arkasına güvendiği için çok rahat davranıyor.
10. “Geminin güvertesinden bakınca çoğunun yüzündeki aydınlığı görüyorum.” cümlesindeki altı çizili söz- cüğün anlam özelliği için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A. Terim anlamlıdır.
B. Gerçek anlamlıdır.
C. Sesteş bir özelliğe sahiptir.
D. Mecaz anlamlıdır.
11. • Irmak kenarında oturan çocuğun adı Irmak’tı.
• Eski eşyalarının hepsini yenileriyle değiştirmeye karar verdi.
• Kelime hazinesi yeterli olmayan kişi kendini yeter- li sözcüklerle ifade edemez.
Yukarıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcükler arasındaki anlam ilişkileri aşağıdakilerin hangisin- de sırasıyla doğru verilmiştir?
A. Zıt anlamlılık - Eş anlamlılık - Eş seslilik B. Soyut anlamlılık - Eş anlamlılık - Zıt anlamlılık C. Eş seslilik - Zıt anlamlılık - Eş anlamlılık D. Eş seslilik - Zıt anlamlılık - Soyutanlamlılık
Mesut BAYAR-Özlem GÖK
