KARE
Dört kenar uzunluğu da birbirine eşit ve iç açıları 90° olan düzgün dörtgendir.
a
A B AB BC CD DA
ˆ ˆ ˆ ˆ
s(A)=s(B)=s(C)=s(D)
=90°
a a
Ç(ABCD)=4.a D a C A(ABCD)=
a2Örnek:
D C Yandaki şekilde ABCD kare, DEA üçgeni
eşkenar üçgen olduğuna göre s( EDC ) kaç ˆ E
derecedir?
A B
Çözüm:
D x? C x+60=90
60°
x=30°
60° E eşkenar
üçgen 60°
A B
Örnek: Bir kenarının uzunluğu 25 m olan bir eşkenar üçgen ile çevre uzunluğu eşit olan karenin bir kenar uzunluğu kaç cm dir?
Çözüm:
A S x R
25 m 25 m x x
B C P Q
25 m x
4.x=75m=7500 cm x=
7500 1875 cm4
Örnek:
D Şekilde ABCE kare, ECD üçgeni
eşkenar üçgendir. ABCE karesinin çevre uzunluğu 104 cm olduğuna
E C göre tüm şeklin çevre uzunluğu kaç
cm dir?
A B
Çözüm: D
x x Ç(ABCE)=104
4.x=104
E x C x=26 cm
Ç(ABCDE)=5.x=5.26=130 cm
x x
A x B
DİKDÖRTGEN
Karşılıklı kenarları birbirine eşit ve iç açıları birer dik açı olan dörtgenlerdir.
a
A B Ç(ABCD)=2.(a+b)
b b A(ABCD)=a.b
D C
a
Örnek:
D C Yandaki şekilde ABCD dikdörtgendir.
AE AD olduğuna göre s(
DEBˆ)
kaç derecedir?
A E B
Çözüm:
D C 2x+90=180
x 2x=90
x=45°
x s(
DEBˆ)=180-45=135°
A E B
İkizkenar dik üçgen
Örnek: Bir dikdörtgenin çevre uzunluğu, bir kenarı 8 cm olan karenin çevre uzunluğuna eşittir. Bu dikdörtgenin boyu, eninin
53
üne eşit olduğuna göre eni kaç cm dir?
Çözüm:
Çdikd. Çkare
Çdikd. 4.8=32
cm
Boy 5kEn 3k
A 5k B
3k 3k
D 5k C
Çdikd.=32
cm 2.(5k+3k)=32
2.8k=32
k=2 En=3k=3.2=6 cm
Örnek: Boyu, eninin 3 katı olan dikdörtgen şeklindeki salonun alanı 192 m dir. Bu salonun
2çevresi kaç metredir?
Çözüm:
A 3x B A(ABCD)=3x.x=192
3 x =192
2x x x =
2 1923
x =64
2D 3x C x=8 m (en)
3x=3.8=24 m (boy) Ç(ABCD)= 2.(8+24)=2.32=64 m
PARALELKENAR
Karşılıklı kenarları birbirine eşit ve paralel, karşılıklı açıları birbirine eşit olan dörtgenlerdir.
a
A B A B
b b
haD a C D E C
a
Bir paralelkenarda daima: Ç(ABCD)= 2.(a+b)
*Karşılıklı kenarlar birbirine eşit ve paraleldir. A(ABCD)= a.
ha* Karşılıklı açılar birbirine eşittir.
* Ardışık iki açının toplamı 180° dir.
Örnek:
D E C Şekilde ABCD paralelkenar,
AD DF FE , s( ˆ C )=80° ise
s(
EFBˆ) kaç derecedir?
A F B
Çözüm: ikizkenar
D E C
80° 80° 80°
20°
80° 80° 80° 100°
A F B
ikizkenar 20°
Örnek:
A B Şekildeki ABCD paralelkenarında DC =24 cm
hb
=16 cm olduğuna göre, ABCD paralelkenarının
ha=8 cm F çevre uzunluğu kaç cm dir?
D E C
Çözüm:
A B A(ABCD)=24.8=x.16 192=x.16
hb
=16 cm x=12 cm
ha
=8 cm F x cm
Ç(ABCD)= 2.(24+12)
D E C =2.36
24 cm =72 cm
Dört kenarı ve karşılıklı açıları birbirine eşit olan paralelkenardır. Eşkenar dörtgen aynı zamanda bir paralelkenar olduğundan, paralelkenara ait tüm özellikleri sağlar.
A a B
Ç(ABCD)=4.a
a h a A(ABCD)=a.h
D a C
Örnek: D C Yandaki şekilde ABCD eşkenar dörtgen, ADE eşkenar üçgen ve s(
ˆB)=110° ise s( ˆ DCE ) kaç
derecedir?
E
A B
Çözüm:
D C s(
ˆB)=s(
ˆD) (Eşkenar dörtgende
110° 50° x° karşılıklı açılar eşit idi.) 60°
İkizkenar üçgen olur (EDC üçgeni).
x°
60°
E 60° 110°
A B
EDC üçgeni ikizkenar üçgen olduğundan taban açıları eşittir. Üçgende iç açılar toplamı 180° olduğundan:
x+x+50=180
2x+50=180
2x=130
x=65°
Örnek: Bir kenar uzunluğu 14 cm, bu kenara ait yüksekliği 10 cm olan eşkenar dörtgenin çevresini ve alanını bulunuz.
Çözüm:
A 14 B Ç(ABCD)=4.14=56 cm h=10
A(ABCD)=14.10=140
cm214
h=10 14
D 14 C
YAMUK
Sadece karşılıklı iki kenarı birbirine paralel olan dörtgenlerdir. Yamuklarda, paralel kenarlara “taban”, paralel olmayan kenarlara “yan kenar” denir. Paralel iki kenar arasındaki uzaklığa da “yükseklik” adı verilir.
A üst taban B A c B
yan kenar yan kenar
yükseklik d h b
D H C D H C
alt taban a
Ç(ABCD)= a+b+c+d A(ABCD)=
(a+c).h2
D C Yandaki ABCD yamuğunda, AD =8 cm
AB =13 cm BC =7 cm
A E B DC =11 cm
DE =6 cm dir. Verilenlere göre ABCD yamuğunun çevresini ve alanını bulunuz.
Çözüm:
D 11 C
Ç(ABCD)=8+13+7+11=39 cm 8 7 A(ABCD)=
(13+11).6 24.62 2
6 =
1442