Ekolojik söylem

(1)

EKO-SÖYLEM

Prof. Dr. Şükran Şahin Peyzaj Ekolojisi Ders Notu

2003

Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş

(2)

Ekolojik söylem

doğal dünyayı ve insanın doğal

dünyayla ilişkisini inceleyen felsefi

soruşturma etkinliği

(3)

Ekolojik söylem

Bir pozitif bilim olarak ekolojiyi ve onun araçlarını çok iyi kullanma yetisine sahip olunsa dahi, ekolojik söylemin eksikliği pratiğin “niçin” sorusunu cevaplamada her zaman yetersiz olacağından

planlama pratiğine ekolojik çerçeve

gerektiği gibi dahil edilemeyecektir.

(4)

Ekolojik söylem

doğal dünyayı ve insanın doğal

dünyayla ilişkisini inceleyen felsefi

soruşturma etkinliği

(5)

Ekoloji

Yunanca “ev” [oikos] ve “anlama” [logos]

Sözcüklerinden türeyen ekoloji sözcüğü

ilk olarak 1870’de bir Alman biyoloğu olan

Ernest Haeckel tarafından kullanılmıştır.

(6)

Peyzaj ekolojisi

Bir mekandaki canlılar ve bu canlıların çevreleri ile olan karmaşık ilişkilerini çözümlemeye çalışır.

Burada mekan (peyzaj),

▪ belirli sınırları olan ancak geçirgen;

▪ canlı/cansız elemanları ve bunlar arasındaki

etkileşimlerin karmaşası dolayısıyla dinamik; ve zaman boyutunda sürekli değişim ve gelişim

gösteren

bir bütündür.

(7)

Peyzaj ekolojisi

(8)

Modernizm Öncesi Ekoloji ve Hümanizmin parantezleri

Bu dönemde doğa, dinsel

paradigmanın bir parçasıdır.

(9)

Modernizm Öncesi Ekoloji ve Hümanizmin parantezleri

Bu dönemde doğa, dinsel paradigmanın bir parçasıdır.

Luc Ferry (2000)

“Ekolojik Yeni Bir Düzen”

(10)

Modernizm Öncesi Ekoloji ve Hümanizmin parantezleri

Modernizm öncesinde insan, bir yandan kendisine gıda maddesini sağlayan

doğayla, ona verdiği “Toprak ana” kimliği

çerçevesinde bir “organik bağ” yaratmış,

bir yandan da açıklayamadığı doğa ve

doğal olaylar karşısında daima korku

duymuştur.

(11)

Modernizm ve Çevre Sorunları

Modern dönemin başlangıcı aydınlanma projesidir.

Bu hareketin temelinde insan

düşüncesinin dogmatizminin koyduğu

sınırları yıkarak ve onun dışına çıkarak

akıl yürütme ve bilim yoluyla gerçeği

kavrayabileceği kabulü yatmaktadır”

(12)

Modernizm ve Çevre Sorunları

“Öyle görünüyor ki, kentsel gelişme

sürecinin kendisi, bir yandan çorak araziyi mamur bir fiziksel ve toplumsal mekana dönüştürürken, bir yandan da

müteahhidin kendi içinde çorak araziyi yeniden yaratmaktadır. İşte gelişmenin trajedisi böyle işler”

Berman 982: Katı Olan Herşey

Buharlaşıyor.

(13)

Modernizm Dönem Sonrası Ekoloji: Ekolojik söylem

Rachel Carson, doğal oluşumların birbiriyle bağımlı yaygın etkilerine

“The Silent Spring” (Sessiz İlkbahar)

(1962)

(14)

Derin ekoloji

“dağ gibi düşünme”

Derin ekoloji”nin babası Aldo Leopold

(15)

Derin ekoloji

Derin ekoloji doğaya derin bir saygıyı gerektirir.

Filozof Arne Naess bunu “yaşam tarzlarına ve biçimlerine saygı”,

biyosferik eşitlik olarak tanımlar. Derin ekolojinin diğer önemli ilkesi

“çeşitlilik” ve “simbiyoz”

(16)

Gaia Hipotezi

Yeryüzü yaşayan bir canlıdır.

Lovelock (1982) “The Ages of

Gaia”

(17)

Toplumsal Ekoloji

Arslan “hayvanlar kralı” olmadığı gibi “en alt sınıf karıncalar” da

yoktur.

Murray Bookchin: “Ekolojik Bir

Topluma Doğru” (1996)

(18)

Doğa sözleşmesi

İnsan doğa ile olan ilişkisini tek

yönlü olarak, dolayısıyla eşitsiz bir tarzda sürdüren “asalak”

durumundan “ortak yaşayan”

(simbiyoz) durumuna geçmek, ödünç alınanı vermekten ibaret

olan takası kabul etmek durumund

(19)

Yeşil Hareket

Çevreci Akımlar

1. Doğa korumacı ya da gelenekçiler 2. Reformistler

3. Radikal liberter çevreciler

(Porritt 1988).

(20)

Yeşil Hareket

... Gandi’nin dediği gibi, “dünya herkesin

ihtiyacına yetecek kadar olanını sağlar, fakat herkesin hırsını karşılamaya yetecek olanı değil”. İsteklerle ihtiyaçlar arasındaki ayrım çizgisini çizmek hiç kolay değil ancak