DERİ VE DERİ MAMULLERİ SANAYİ

(1)

(2)

DERİ VE DERİ MAMULLERİ SANAYİ

SITC No: 211-Deri kösele ve kırpıntıları, 61-Hazır deriler postlar ve mamulleri, 831-Deri seyahat ve el çantaları, 8481-Deri köseleden giyim eşyası ve aksesuarları, 851-Deri Ayakkabılar.

G.T.İ.P. No: 41-Ham ve işlenmiş deri, 42-Deri eşya, 43-Postlar kürkler, 6403-Yüzü deri tabanı kauçuk sunii vb. kösele ayakkabı.

ÜRETİM

Deri sektörü, 1970’lerden beri Türk ekonomisinde giderek artan önemde bir rol oynamıştır.

Özellikle son 15-20 yılda, sektör hızla gelişmesini sürdürmüş ve yurtiçi geniş ham deri kaynaklarının yanı sıra, önemli ölçüde ithal ham madde kaynaklarını da kullanarak yüksek tutarda deri ürünleri ihracatı gerçekleştirilmiştir.

1990’lı yıllarda ihracatın gelişmesindeki en büyük etken, Rusya Federasyonu ve Doğu Avrupa ülkelerine gerçekleştirilen ihracattaki artış ve bu ülkelerden gelen turistlere yönelik satışlar olmuştur. 90’lı yıllarda gerek yurtiçi gerek yurtdışı deri ve deri ürünleri talebindeki yüksek oranlı artışlar sayesinde, deri sektöründe büyük yatırımlar gerçekleştirilmiş, üretim kapasitesi önemli oranda artmıştır. 1998 yılında yaşanan Rusya krizi sonrasında, üretiminin yaklaşık yarısını bu pazara ihraç eden sektörde, tek pazara bağımlılık nedeniyle ciddi bir sarsıntı meydana gelmiştir. Bu kriz sonrasında sektördeki firmaların bir kısmı kapanmış veya kapanma noktasına gelmiştir. 1998 Rusya krizi sonucu azalan üretim, 2000’li yıllarda, sektörün alternatif pazarlara yönelmesi ve yurt içi talebin canlanmasının etkisiyle artmıştır. Ancak, 2001 yılında ülkemizde ortaya çıkan mali kriz sonucunda sektörün ihracatı artmasına rağmen, iç talebin daralmasıyla üretimde gerileme yaşanmıştır. Uygulanan ekonomik programın 2002 yılı başından itibaren olumlu etkileri gözlenmiş olsa da, deri üretimi 2003’den bu yana azalmaktadır. 2008 ve 2009 yıllarında küresel ekonomik krizin sektör üzerinde olumsuz etkileri görülmüştür. 2010 yılından itibaren sektör ihracatı yeniden ivme kazanmış ve 2014 yılını 1,61 milyar dolarlık kayıtlı ihracat ile tamamlamıştır. Ancak, sektör ihracatı 2015 yılında bir önceki yıla oranla %18,6 oranında bir düşüşle 1,31 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Türk deri sanayi halen üretim değeri açısından ülkemizin sürükleyici sektörlerinden biri olup, sahip olduğu deneyim, rekabet gücü ve yüksek üretim kapasitesi ile sektör dünya devleri ile yarışmaktadır. Ayrıca, Türk deri sektörü teknolojik açıdan da gelişmiş, teknik bilgi ve donanım ihraç edebilecek düzeye erişmiştir.

Türk deri sektörü üretimi; altyapısı, teknolojisi ve ihracata yönelik performansı dikkate alındığında belirli bir rekabet gücüne sahiptir. Ancak deri sektörünün temel girdisi olan ham derinin ülke içi üretiminin yeterli ve standart olmaması nedeniyle, ham ve yarı işlenmiş deri talebi ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Hammadde ihtiyacının büyük kısmını ithalat yoluyla karşılayan ve bunu katma değeri yüksek ürünler haline getirerek büyük bir kısmını bavul ticaretiyle kuzey ülkelerine ihraç eden deri sanayi, bu ticaretin giderek azalması ile kayıtlı ihracata ağırlık vermeye başlamıştır.

Günümüzde deri işleme sanayi, İstanbul-Tuzla, İzmir-Menemen, Tekirdağ-Çorlu, Uşak, Bursa, Balıkesir-Gönen, Bolu-Gerede, Isparta, Hatay, Manisa-Kula’da yoğunlaşmış bulunmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun 2014 yılı için açıkladığı verilere göre, deri ve deri mamulleri sektöründe irili ufaklı 6.767 adet firma bulunmaktadır ve 64.533 çalışan istihdam edilmektedir.

(3)

Deri ve Çevre

Avrupa’da yayılan çevre baskısı nedeniyle Fransa, İtalya ve İspanya gibi ülkeler tabakhane işlentisinden kaçarken, Türkiye bir yandan bu boşluğu doldurmuş, bir yandan da yoğun bir çevre baskısı ile karşılaşmıştır. Türk deri sektörü çevreye duyarlı üretim tekniklerinin adapte edilmesi konusunda 90’lı yılların başından itibaren çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.

Bu çerçevede, çevresel konuların önemli olduğundan hareket eden deri sanayi, Çevre Bakanlığı ile 1994 yılında bir “Çevre Protokolü“ imzalamıştır. Söz konusu protokol ile sektörde faaliyette bulunan işletmelerin en geç 1998 yılı sonuna kadar ya arıtma sistemine sahip herhangi bir organize sanayii bölgesinde yer almaları ya da kendi arıtma sistemlerini kurmalarını benimsenmiştir. Sektörün çevreye uyum çabaları sonucunda bugün üretilen malların % 70’i çevreye duyarlı yöntemlerle üretilmektedir.

TÜRKİYE’NİN DIŞ TİCARETİ

İhracat

Deri ve deri mamulleri sektörü ihracatı 2015 yılında %18,6 oranında azalarak 1,31 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Sektörün en önemli ihraç kalemini %51,1’lik pay ile ayakkabılar oluşturmaktadır. Deri eşya, postlar ve kürkler ile ham ve işlenmiş deri ürünlerinin ihracatımızdaki payları sırasıyla % 24,7, %10,4 ve %12,2’dir.

Deri ve Deri Mamulleri Sanayi İhracatı

Ürün 2013 2014 2015

Değişim (2014-

2015)

Pay (2015) 41 Ham ve İşlenmiş Deri 198.676.452 226.492.957 181.173.802 -20,0% 13,8%

42 Deri Eşya 421.312.114 427.034.628 323.540.827 -24,2% 24,7%

43 Postlar Kürkler 283.010.638 239.768.058 136.824.792 -42,9% 10,4%

64 Ayakkabı 723.219.481 719.258.058 670.445.226 -6,8% 51,1%

Toplam 1.626.218.685 1.612.553.701 1.311.984.647 -18,6% 100,0%

Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi

2015 yılı deri ve deri mamulleri ihracatımızda en büyük pay %14,0 ile İtalya’nındır. İtalya’yı sırasıyla Almanya (%10,4), Rusya (%7,7), Çin (%7,1) ve İngiltere (%6,8) izlemektedir.

Deri ve deri mamulleri ihracatımızda en büyük alt sektör 670,4 milyon dolar ve %51,1 pay ile ayakkabı sektörüdür. Ayakkabı sektörü ülkemizin ihracat ve istihdam imkânları yüksek sektörlerinden biridir. Gerçekleştirilen ayakkabı ihracatındaki en önemli kalem deri ayakkabılardır. Deri ayakkabı ihracatı 2015 yılında bir önceki yıla göre %17,1 oranında azalarak 281,9 milyon dolar olmuştur. Deri ayakkabı sektörünün en önemli ihraç pazarı

%17,1 payla Rusya’dır. Diğer önemli pazarlar İngiltere, Irak, Almanya ve Hollanda’dır.

Ayakkabı sektörünün özellikle İspanya, Portekiz gibi Avrupalı üreticilerle rekabet edebilecek büyük bir arz potansiyeli vardır. Ancak bu potansiyel dünyada bilinmemektedir.

Söz konusu ülkelerle rekabet etmemiz için sektörün tanıtım faaliyetlerinin sürdürülmesi gerekmektedir.

Türkiye ayakkabı sektöründe son yıllarda, dar gelirli gruba hitap eden ve deriden mamul olmayan düşük kaliteli üretime yönelme söz konusudur. Özellikle, Doğu Bloku ülkelerindeki değişimler sonucunda, Rusya Federasyonu ve BDT ülkelerinden gelen alıcılar, düşük maliyetli ayakkabıları aldıklarından bu türe yönelik üretimde yoğunlaşılmıştır. Ancak, Rus

(4)

turistlerin alımlarının zamanla İtalya gibi pahalı ama kaliteli ayakkabı üreten pazarlara doğru kaydığı görülmektedir. Bu nedenle, üreticilerimiz yüksek kaliteli üretime de ağırlık vermeye başlamıştır.

Deri Ayakkabı İhracatında İlk 10 Ülke (GTİP: 6403)

Ülke 2013 2014 2015

Değişim

(2014-2015) Pay (2015) RUSYA FEDERASYONU 91.838.919 81.862.290 48.259.006 -41,0% 17,1%

İNGİLTERE 19.884.630 29.148.903 18.136.005 -37,8% 6,4%

IRAK 23.265.157 20.572.630 17.468.347 -15,1% 6,2%

ALMANYA 8.764.437 20.138.495 15.815.823 -21,5% 5,6%

HOLLANDA 8.017.313 5.817.752 15.182.036 161,0% 5,4%

SUUDİ ARABİSTAN 14.538.455 9.716.381 13.520.278 39,1% 4,8%

İTALYA 11.141.316 13.081.062 10.526.849 -19,5% 3,7%

FRANSA 3.473.114 8.482.618 8.956.707 5,6% 3,2%

ROMANYA 5.722.906 4.870.486 8.220.848 68,8% 2,9%

BULGARİSTAN 3.728.133 6.656.125 7.458.904 12,1% 2,6%

DİĞER 117.970.847 139.580.360 118.410.085 -15,2% 42,0%

GENEL TOPLAM 308.345.227 339.927.102 281.954.888 -17,1% 100,0%

Deri giyim eşyası en önemli alt sektörlerdendir. Sektörün ihracatı, 2009 yılında yaşanan krizle azalmaya başlamış ve 2015 yılında bir önceki yıla oranla %27,8 oranında düşerek 156 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Deri giyim eşyası ihracatımızda en büyük pay %20,7 ile Almanya’nındır. Almanya’yı Fransa, Rusya, İtalya ve İngiltere takip etmektedir.

Deri Giyim Eşyası İhracatında İlk 10 Ülke (dolar) (GTİP:4203)

Ülke 2013 2014 2015

Değişim

(2014-2015) Pay (2015)

ALMANYA 41.434.525 42.865.865 32.291.128 -0,3 20,7%

FRANSA 29.651.202 29.271.566 19.441.127 -0,3 12,5%

RUSYA FEDERASYONU 29.073.108 27.538.306 11.976.594 -0,6 7,7%

İTALYA 13.390.026 12.752.694 11.700.812 -0,1 7,5%

İNGİLTERE 11.169.725 14.974.064 10.236.600 -0,3 6,6%

A.B.D. 12.288.298 13.028.550 9.573.322 -0,3 6,1%

İSPANYA 5.443.866 4.930.159 8.692.812 0,8 5,6%

HOLLANDA 4.481.540 6.486.148 5.971.657 -0,1 3,8%

AVUSTURYA 6.611.140 6.557.310 4.904.001 -0,3 3,1%

IRAK 2.531.568 2.804.067 3.792.377 0,4 2,4%

DİĞER 61.849.477 54.996.679 37.513.262 -0,3 24,0%

GENEL TOPLAM 217.924.475 216.205.408 156.093.692 -27,8% 100,0%

Deri ve deri mamulleri ihracatımızın alt sektörlerinden olan deri ve köseleden seyahat eşyası ihracatı, 2015 yılında %20,6 oranında azalarak 154,98 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Sektörde en önemli ihraç pazarları İtalya, İngiltere, Almanya, Irak ve İran’dır. Ülkemizdeki başlıca saraciye üretim merkezleri İstanbul'un Eminönü ilçesinde

(5)

bulunan Mercan, Gedikpaşa ve Laleli'dir. Bu bölgeler aynı zamanda önemli toptan satış merkezleridir. Deri eşya ve çanta sektörünün toptan ve perakende satış merkezi olarak kimlik kazanan Mercan ve Laleli-Beyazıt’da çok sayıda fabrika satış mağazaları ve küçük mağazalar bulunmaktadır. Saraciye sektörü iç pazar talebini önemli ölçüde karşılamış, dış pazarlardaki payını da belli düzeylere getirmiştir.

Deri Kösele vb.’den Seyahat Eşyası İhracatında İlk 10 Ülke (GTİP: 4202)

Ülke 2013 2014 2015

Değişim (2014-

2015)

Pay (2015)

İTALYA 63.528.103 61.610.851 34.062.288 -44,7% 21,9%

İNGİLTERE 28.918.920 27.752.724 26.295.645 -5,3% 16,9%

ALMANYA 17.594.846 16.607.341 15.698.879 -5,5% 10,1%

IRAK 5.889.158 8.591.076 9.577.242 11,9% 6,2%

İRAN 79.724 1.687.777 7.590.565 349,7% 4,9%

İSPANYA 5.771.870 7.667.191 7.530.118 -1,8% 4,9%

FRANSA 5.355.520 4.766.669 5.340.466 12,0% 3,4%

DANİMARKA 4.314.860 4.930.671 3.920.012 -20,5% 2,5%

İSVİÇRE 4.371.723 4.068.325 3.721.073 -8,5% 2,4%

A.B.D. 6.671.378 4.638.244 3.416.859 -26,3% 2,2%

DİĞER 48.439.143 52.834.988 37.830.696 -28,4% 24,4%

GENEL TOPLAM 190.935.245 195.155.857 154.983.843 -20,6% 100,0%

Ülkemizin deri ve deri mamulleri sektörü, standart ham deri üretiminin yetersizliği sebebiyle ithalata bağımlı konumda ve ham deri fiyatlarından etkilenir durumdadır. Ham ve işlenmiş deri ihracatı ise, bu duruma paralel bir şekilde, 181,17 milyon dolar ile sektör ihracatından

%13,8 pay almaktadır (%13,8).

Ham ve İşlenmiş Deri İhracatında ilk 10 Ülke (GTİP:41)

Ülke 2013 2014 2015 Değişim

(2014-2015)

Pay (2015) İTALYA 13.650.131 27.171.519 23.712.112 -12,73% 13,09%

ÇİN 32.150.614 31.633.895 21.770.021 -31,18% 12,02%

HONG KONG 40.005.793 23.890.116 13.617.774 -43,00% 7,52%

RUSYA FEDERASYONU 15.156.151 15.261.518 11.055.796 -27,56% 6,10%

PORTEKİZ 614.929 6.526.742 8.949.356 37,12% 4,94%

GÜNEY KORE 7.316.071 6.965.900 8.612.220 23,63% 4,75%

HİNDİSTAN 2.264.426 5.480.672 8.601.999 56,95% 4,75%

ALMANYA 6.623.039 10.040.932 8.218.556 -18,15% 4,54%

BULGARİSTAN 6.413.077 6.685.171 7.064.477 5,67% 3,90%

UKRAYNA 24.102.213 21.963.380 6.933.521 -68,43% 3,83%

DİĞER 50.380.008 70.873.112 62.637.970 -11,62% 34,57%

GENEL TOPLAM 198.676.452 226.492.957 181.173.802 -20,01% 100,00%

İthalat

Deri ve deri mamulleri sektöründe 2015 yılında 1,60 milyar dolar tutarında ithalat gerçekleştirilmiştir. İthalatın en önemli kısmını ham postlar ve deriler oluşturmakta olup, bu ürün grubu toplam ithalatın %43,3’üne karşılık gelmektedir.

(6)

Deri ve Deri Mamulleri Sanayi İthalatı

Ürünler 2013 2014 2015

Değişim (2014-

2015)

Pay (2015) 41 Ham ve İşlenmiş Deri 681.459.528 506.535.609 286.961.119 -43,3% 17,9%

42 Deri Eşya 547.520.899 554.651.783 486.422.963 -12,3% 30,3%

43 Postlar Kürkler 115.781.639 101.223.461 37.620.786 -62,8% 2,3%

64 Ayakkabı 992.947.486 953.894.053 794.561.643 -16,7% 49,5%

Toplam 2.337.709.552 2.116.304.906 1.605.566.511 -24,1% 100,0%

DÜNYA TİCARETİ

Emek yoğun bir sanayi olan deri ve deri mamulleri sektöründe, emek maliyetlerinin yüksekliği ve çevre kirliliği gibi nedenlerin yanında kaynaklarını daha yüksek gelir sağlayan teknoloji ve bilgi yoğun sektörlere tahsis eden gelişmiş ülkeler, lider oldukları bu sektörü 1980’li yıllarda terk etmeye başlamışlardır. Ham deri işlemeciliği az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere doğru kaymıştır.

Sovyetler Birliği’nin ve Doğu Bloğu’nun dağılması ve serbest piyasa ekonomisinin önem kazanarak yaygınlaşması, deri ticaret ve sanayinde de dengelerin değişmesine neden olmuştur. Daha önce Avrupa’da olan deri üretiminin merkezi giderek doğuya kaymıştır.

Bugün dünya deri üretiminin ağırlık noktası Asya’dır. Emek yoğun bir niteliğe sahip bulunan deri sanayinin Asya’ya ve göreceli olarak Kıta Amerika’sına kaymasının üç ana nedeni bulunmaktadır.

-Artan üretim ve işçilik maliyetleri

-Gelişmiş ülkelerin düşük maliyetli mamul deri ithalatını artırmaları

-Giderek sıklaşan çevre koruma önlemleri nedeniyle ortaya çıkan yüksek maliyetler

Deri sanayi üretimi Asya’ya kayarken, dünya deri ticaretini etkileyen bir diğer sonuç da, bu ülkelerde nüfus artış hızının dünya ortalamasının üzerinde olması, deri eşyaya yönelik tüketim eğilimi ve dolayısıyla harcamaların artış göstermesidir.

Diğer bir gelişme ise Çin’in dünyanın en büyük deri üreticilerinden biri konumuna gelmesidir. Çin’de yabancı sermayeli teşebbüsler deri üretimini sürekli artırmaktadırlar. Bu ülkede kaliteli deri üretimi de hızla artmaktadır.

Sektörde giderek önem kazanan Pakistan, Hindistan, Brezilya, Arjantin, Meksika gibi ülkelerin avantajı ham deri bolluğu, ucuz iş gücü, büyük bir iç pazarın varlığı ve geleneksel olarak sanayinin bilinmesidir.

Güney Kore, Tayland, Tayvan gibi ülkelerde düşük iş gücü maliyetinin yanı sıra sanayiye sağlanan teşviklerle sektörde büyük gelişmeler kaydedilmiştir. Bu gruptaki ülkeler sektörün gelişmekte olan ülkelere doğru ilk nesil göçünden yeterli hızda yararlanmış olup, Asya kıtasını dünyanın en büyük üretim merkezi haline getirmişlerdir.

İleriki yıllarda Almanya’da deri üretimin gerilemeye devam edeceği, ithalatın artarak süreceği tahmin edilmektedir. Bu nedenle, bu büyük ve önemli pazarda payımızı kalıcı kılarak, istikrarlı bir şekilde artırmak sektörümüz açısından büyük önem arz etmektedir.

Ayrıca ülkemizde potansiyeli olan ancak bazı teşebbüslere rağmen, bir türlü gelişemeyen

(7)

kürk hayvancılığının, kürk işleme teknolojisinin ve kürk hazır giyiminin geliştirilmesi konusunda Almanya ile sıkı bir iş birliğine gidilmesinde fayda olduğu düşünülmektedir.

İngiltere’de sektör üretiminin, özellikle nihai tüketime yönelik ürünlerdeki üretimin gerilemeye devam etmesi beklenmektedir. Bu durumda yurt içi talebin gittikçe artan oranda ithalat ile karşılanması gerekecektir. Bu çerçevede, ülkemizin karşısına İngiltere’de daha geniş pazar fırsatlarının çıkacağı düşünülmekte ve bu fırsatların iyi değerlendirilmesi gerekmektedir.

Sovyetler Birliği’nin dağılması sonrası coğrafi yakınlık nedeniyle Rusya’nın deri ürünleri talebi ilk etapta Türkiye’den karşılanmıştır. 1990’lı yılların başında bu ülke ile yaptığımız gerek bavul ticaretimiz gerek ihracatımız sektörümüze önemli katkılar sağlamıştır. Bu dönemde, Rusya’nın her tür ürüne olan yüksek talebi nedeniyle bu ülkeye kalitesiz, asgari standartları bile sağlamayan ürünler de satılmış; bu nedenle Türk malı imajı zedelenmiştir.

Sonuç olarak, 1997 yılında bavul ticareti azalmaya yüz tutmuş ve 1998 yılındaki Rusya krizinden sonra da iyice gerileme eğilimine girmiştir. Son yıllarda Rus alıcıların daha uygun fiyat teklif eden Çin’e büyük ölçüde yönelmeleri sonucunda bavul ticaretinin ülkemize olan katkısı azalmıştır. Ancak, Rusya’da kaliteli ürünlerimiz için gittikçe genişleyen bir pazar bulunmaktadır.

Yukarıda bahsedilen ithalatçı ülkelere ek olarak, önemli sayılabilecek diğer ithalatçı ülkeler Hollanda, Avustralya, Avusturya ve Meksika’dır. Bunlardan Avusturya ve Meksika’nın dış ticareti ithalat lehine bir fark verse de bu ülkelerin önemli birer üretici oldukları unutulmamalıdır.

Dünya ham ve işlenmiş deri ihracatı 2014 yılında 36,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Dünya ham ve işlenmiş deri ihracatında ilk sıralarda İtalya, A.B.D. ve Brezilya bulunmaktadır. Bu ülkelerin dünya ham ve işlenmiş deri ihracatından aldıkları paylar sırasıyla %15,3, %10,5 ve %8,1’dir.

Dünya Ham ve İşlenmiş Deri İhracatı (Milyar ABD $) (GTİP: 41)

Ülkeler 2013 2014 Değişim

(2013-2014)

Pay (2014)

İTALYA 5.521.320 5.594.942 1,3% 15,3%

A.B.D. 3.757.799 3.833.706 2,0% 10,5%

BREZILYA 2.510.559 2.947.940 17,4% 8,1%

HONG KONG 2.542.056 2.428.788 -4,5% 6,6%

ALMANYA 1.416.441 1.512.259 6,7% 4,1%

HINDISTAN 1.349.059 1.363.716 1,1% 3,7%

AVUSTRALYA 1.192.928 1.139.110 -4,5% 3,1%

GÜNEY KORE 1.006.486 1.003.885 -0,3% 2,8%

ARJANTIN 916.885 1.003.200 9,4% 2,7%

FRANSA 975.105 980.568 0,6% 2,7%

GENEL TOPLAM 35.614.681 36.543.445 2,61% 100,00%

Kaynak: ITC TradeMap

Dünya ham ve işlenmiş deri ithalatı 2015 yılında 35,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

Dünya ham ve işlenmiş deri ithalatında ilk sıralarda Çin, İtalya ve Hong Kong bulunmaktadır. Bu ülkelerin dünya ham ve işlenmiş deri ihracatından aldıkları paylar sırasıyla %22,9, %13,8 ve %8,6’dır. Türkiye 2014 yılındaki 506,5 milyon dolarlık ithalatıyla, dünyanın en büyük 19’uncu ham ve işlenmiş deri ithalatçısı konumundadır.

(8)

Dünya Ham ve İşlenmiş Deri İthalatı (Milyar ABD $) (GTİP: 41)

Ülkeler 2013 2014 Değişim

(2013-2014)

Pay (2014)

ÇIN 8.025.665 8.261.102 2,9% 22,9%

İTALYA 4.588.126 4.957.395 8,1% 13,8%

HONG KONG 3.503.347 3.081.336 -12,1% 8,6%

VIETNAM 1.164.801 1.686.007 44,7% 4,7%

ALMANYA 1.208.793 1.290.625 6,8% 3,6%

MEKSIKA 1.012.630 1.164.592 15,% 3,2%

GÜNEY KORE 1.026.219 1.077.301 4,9% 3,0%

İSPANYA 877.241 948.982 8,2% 2,6%

A.B.D. 720.613 799.386 10,9% 2,2%

ROMANYA 708.846 777.633 9,7% 2,2%

GENEL TOPLAM 33.792.912 35.943.394 6,4% 100,0%

Kaynak: ITC Trademap

Dünya deri ve köseleden seyahat eşyası ihracatı son yıllarda artış göstermektedir. 2014 yılında da bir önceki yıla oranla %1,8 oranında artış göstererek 61,52 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatta en önemli ülkeler Çin, İtalya ve Fransa’dır. Bu üç ülke toplam ihracatın %65,7’sini gerçekleştirmektedir.

Dünya Deri- Kösele vb.’den Seyahat Eşyası İhracatı (Milyar ABD $) (GTİP: 4202)

Ülkeler

2013 2014

Değişim (2013-2014)

Pay (2014)

ÇIN 27.586.307 27.122.787 -1,7% 44,1%

İTALYA 6.818.633 7.310.877 7,2% 11,9%

FRANSA 5.845.617 5.986.363 2,4% 9,7%

HONG KONG 5.541.631 5.184.950 -6,4% 8,4%

VIETNAM 1.687.111 2.244.206 33,0% 3,6%

ALMANYA 1.426.357 1.580.979 10,8% 2,6%

BELÇIKA 1.311.580 1.267.054 -3,4% 2,1%

HINDISTAN 1.216.232 1.259.296 3,5% 2,1%

A.B.D. 1.166.472 1.159.163 -0,6% 1,9%

HOLLANDA 959.885 1.018.450 6,1% 1,7%

GENEL TOPLAM 60.421.339 61.522.244 1,8% 100,0%

Dünya deri ve köseleden seyahat eşyası ithalatı ise 2014 yılında bir önceki yıla göre %4,6 oranında artarak yaklaşık 59,73 milyar dolar düzeyine yükselmiştir. İthalatı gerçekleştiren ülkelerin başında % 18,4’lük pay ile ABD gelmektedir. Bu ülkeyi Hong Kong, Japonya, ve Fransa sırasıyla %8,8, %8,3 ve %6,2’lik payları ile takip etmektedir.

(9)

Dünya Kösele vb.’den Seyahat Eşyası İthalatı (Milyar ABD $) (4202)

Ülkeler 2013 2014 Değişim

(2013-2014)

Pay (2014)

A.B.D. 10.565.985 10.975.671 3,9% 18,4%

HONG KONG 5.213.083 5.249.911 0,7% 8,8%

JAPONYA 5.316.589 5.212.131 -1,9% 8,7%

FRANSA 3.446.918 3.716.782 7,8% 6,2%

ALMANYA 3.047.463 3.337.033 9,5% 5,6%

İNGILTERE 2.878.083 3.165.660 9,9% 5,3%

İTALYA 2.472.204 2.708.902 9,6% 4,5%

GÜNEY KORE 1.830.266 2.023.366 10,5% 3,4%

ÇIN 1.563.210 1.598.540 2,3% 2,7%

İSPANYA 1.224.180 1.395.650 14,0% 2,3%

GENEL TOPLAM 57.110.179 59.738.319 4,6% 100,0%

Deri sanayi Asya ve Güney Amerika’ya kaymaktadır. Bununla birlikte İtalya deri giyimde dünya modasına yön veren ülkelerden biri olmaya devam etmektedir. İtalya’nın 2014 yılı deri giyim eşyası ihracatı 1,4 milyar dolardır. İtalya, çok gelişmiş tabaklama sektörü, modern aksesuar üreticileri ve yenilikçi tasarımları sayesinde kaliteli, markalaşmış, son modayı yansıtan ve yüksek fiyatlı ürünleri ile dünyadaki üst gelir gruplarına hitap etmektedir.

Çin ise İtalya’nın tam tersine, Hong Kong, Hindistan ve Pakistan’la birlikte dünyanın en önemli ucuz deri giyim eşyası üreticilerindendir. Çin, 2014 yılında gerçekleştirmiş olduğu 2,17 milyar dolarlık ihracatı ile dünya deri giyim eşyası ihracatında ilk sırada yer almaktadır. Çin, dünya deri giyim eşyası ihracatının %22,8’ini karşılamaktadır. Çin’de işçiliğin ucuz olması bu ülkenin düşük maliyetlerle üretim yapabilmesine olanak sağlamaktadır.

Dünya Deri Giyim Eşyası İhracatı (Milyon ABD $) (GTİP: 4203)

Ülkeler 2013 2014 Değişim

(2013-2014)

Pay (2014)

ÇIN 2.194.211 2.171.060 -1,1% 22,8%

İTALYA 1.361.636 1.478.947 8,6% 15,6%

HINDISTAN 1.067.211 1.045.437 -2,0% 10,9%

PAKISTAN 696.646 703.488 0,9% 7,4%

HONG KONG 664.400 605.380 -8,9% 6,4%

FRANSA 540.460 577.479 6,9% 6,1%

ALMANYA 459.405 467.923 1,8% 4,9%

İSPANYA 217.753 267.952 23,1% 2,8%

A.B.D. 235.687 236.399 0,3% 2,5%

HOLLANDA 234.479 233.175 -0,6% 2,5%

GENEL TOPLAM 9.373.328 9.513.312 1,5% 100,0%

Genelde Avrupa ülkelerinde deri giyim eşyası tüketimi çok az artmaktadır. Deri eşya kullanımı İspanya ve İtalya’da popülerdir. Avrupa ülkelerinde deri giyim sanayi, moda ile yakından ilişkilidir. Deri giysiler, uluslararası modanın çizgilerini taşımaktadır. Özellikle

(10)

Belçika, Fransa, İtalya ve Almanya’da imal edilen kaliteli ve pahalı deri giysiler, pazarın en üst kesimine hitap etmekte olup, bütün giysilerin pazarı genişlerken, deri giyim eşyalarında üretim düşmektedir.

Dünya deri giyim ve aksesuarları toplam ihracatı 2014 yılında 9,51 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Çin ve İtalya dışında dünya ihracatında pay sahibi olan ülkeler Hindistan, Pakistan ve Hong Kong’tur. Ülkemiz % 2,3’lük payı ile dünya deri giyim ihracatında 11. sırada yer almaktadır.

Dünya deri giyim eşyası piyasasının ithalat tarafı incelendiğinde; ABD %18,87’lik payla en önemli ithalatçı konumundadır. Almanya ise, AB içinde en büyük deri giysi ithalatçısıdır.

Ancak, Almanya’daki üretici firmalar, üretim teknolojilerini geliştirerek, rekabet güçlerini korumaya çalışmakta; en iyi hammaddeyi kullanarak pahalı ve kaliteli deri giysiler imal etmektedirler. Almanya aynı zamanda AB ülkeleri arasında İtalya’dan sonra en önemli deri giyim ihracatçısıdır.

Avrupa Birliği içinde en önemli deri giysi üreticisi ülkelerden biri de Fransa’dır. Aynı zamanda önemli miktar deri giysi ithal eden Fransa’nın ithalatı 2014 yılında 679,27 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.

Dünya deri giyim eşyası ithalatı, 2014 yılında %3,0 oranında artışla 9 milyar dolar seviyesinde gerçekelşmiştir. En önemli ithalatçılar ABD, Almanya, Fransa ve Hong Kong’dur.

Dünya Deri Giyim Eşyası İthalatı (Milyon ABD $) (GTİP: 4203)

Ülkeler 2013 2014 Değişim

(2013-2014)

Pay (2014)

A.B.D. 1.697.698 1.698.921 0,1% 18,9%

ALMANYA 825.113 887.993 7,6% 9,9%

FRANSA 657.656 679.271 3,3% 7,5%

HONG KONG 614.061 596.096 -2,9% 6,6%

İNGILTERE 399.244 440.955 10,5% 4,9%

JAPONYA 433.154 408.468 -5,7% 4,5%

İTALYA 391.614 407.094 3,9% 4,5%

İSPANYA 255.739 290.072 13,4% 3,2%

KANADA 258.960 274.859 6,1% 3,1%

ÇIN 272.193 270.516 -0,6% 3,0%

GENEL TOPLAM 8.737.580 9.002.781 3,0% 100,0%

Son elli yıl boyunca dünyada ayakkabı sanayi sürekli gelişme göstermiştir. Nüfus artışı ve yaşam standartlarındaki iyileşme ayakkabı talebini artırmıştır. Pazar ekonomisinin gelişmesi de ucuz ayakkabı üretimini ve satışını artırmış, Avrupalı ve Kuzey Amerikalı ayakkabı imalatçılarını zor durumda bırakmıştır. Pek çok firma, üretimlerini gelişmekte olan ülkelere transfer etmiş ya da bu ülkelerdeki üreticilerle işbirliği yapmıştır. Japonya, Amerika ve Avrupalı firmalar ve alıcılar, gelişmekte olan ülkelerdeki ayakkabı sanayinin farkına vararak, bu ülkelerdeki ucuz işgücü avantajından faydalanmak için gerekli teknik bilgiyi bu bölgelere aktarmıştır. Bugün, sanayileşmiş ülkelerde satılan ayakkabıların büyük çoğunluğu ithal edilmektedir.

(11)

İtalya, Almanya ve İspanya ayakkabı sektöründeki tasarım, pazarlama ve teknolojik güçleri sayesinde üretimlerine hala devam etmektedir; ancak İtalya’da üretimi dışarı kaydırma eğilimi gittikçe güç kazanmaktadır.

2014 yılında dünya deri ayakkabı ihracatı (%5,7) artarak 58,45 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.

Dünya Deri Ayakkabı İhracatı (Milyon ABD $) (GTİP: 6403)

Ülkeler 2013 2014 Değişim

(2013-2014)

Pay (2014)

ÇIN 11.714.008 12.582.960 7,4% 21,5%

İTALYA 8.839.203 9.140.975 3,4% 15,6%

VIETNAM 3.639.199 4.290.750 17,9% 7,3%

HONG KONG 3.122.659 2.851.899 -8,7% 4,9%

ALMANYA 2.650.520 2.842.247 7,2% 4,8%

İSPANYA 1.887.292 2.251.354 19,3% 3,9%

ENDONEZYA 2.272.075 2.233.324 -1,7% 3,8%

BELÇIKA 2.287.293 2.204.811 -3,6% 3,8%

PORTEKIZ 2.030.977 2.174.735 7,1% 3,7%

HINDISTAN 1.964.725 2.126.775 8,3% 3,6%

GENEL TOPLAM 55.295.116 58.455.348 5,7% 100,0%

Dünya deri ayakkabı ithalatı ise, 2014 yılında yaklaşık 58,05 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. ABD ve Almanya dünyadaki en büyük deri ayakkabı ithalatçısı ülkelerdir.

Diğer önemli deri ayakkabı ithalatçısı ülkeler ise Fransa, İngiltere ve İtalya’dır.

Dünya Ayakkabı İthalatı (Milyon ABD $) (GTİP: 6403)

Ülkeler 2013 2014 Değişim

(2013-2014)

Pay (2014)

ABD 12.321.269 12.849.843 4,3% 22,1%

ALMANYA 4.783.927 5.090.639 6,4% 8,8%

FRANSA 3.810.785 3.975.550 4,3% 6,9%

İNGILTERE 3.411.532 3.807.261 11,6% 6,6%

İTALYA 3.247.211 3.344.127 2,9% 5,8%

HONG KONG 3.087.495 3.059.742 -0,9% 5,3%

HOLLANDA 2.206.321 2.186.300 -0,9% 3,8%

BELÇIKA 1.904.337 1.985.033 4,2% 3,4%

RUSYA 2.155.570 1.854.817 -13,9% 3,2%

JAPONYA 1.492.809 1.420.976 -4,8% 2,5%

GENEL TOPLAM 55.810.192 58.054.111 4,0% 100,0%

(12)