ESNAF VE SANATKÂRLARIN UYUM YETENEĞİNİN ARTTIRILMASI OPERASYONU
TRH3.2ADAPTESK/P-01
Faaliyet 1.9 – Genel Sekreter ve Personel Eğitimi
ESNAF –SANATKARLAR VE İLGİLİ MESLEK KURULUŞLARI
ESNAF-SANATKAR TANIMI
ALMANYA TÜRKİYE
Nüfus 80 milyon 75 milyon
İşletme sayısı 3.6 milyon 3.5 milyon
İşletmeler içinde mikro, küçük ve orta boy işletmelerin payı
99.5% 99,9%
İstihdamda mikro, küçük ve orta boy işletmelerin payı
68% 75.8%
Mikro, küçük ve orta
boy işletmeler:
çalışan sayısı 500’den az
Mikro, küçük ve orta boy işletmeler:
çalışan sayısı
500’den az
TÜRKİYE’DE KOBİ TANIMI Büyüklük Çalışan sayısı
VE
Yıllık net satış hasılatı (TL)
VEYA
Yıllık mali
bilanço toplamı (TL)
Mikro < 10 ≤ 1 milyon ≤ 1 milyon
Küçük 10-49 ≤ 8 milyon ≤ 8 milyon
Orta 50-249 ≤ 40 milyon 40 ≤ milyon
ALMANYA TÜRKİYE
ESNAF-SANATKAR (ES) TANIMI
ES tanımı, Zanaatlar Kanununda belirtilen mesleklerde faaliyet gösterenleri kapsar.
5362 sayılı yasa, ES tanımını şu şekilde yapmaktadır:
• Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Kurulu tarafından tanımlanmış meslek dallarında faal olan
• mesleklerini gezici veya sabit bir işyerinde icra eden,
• ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına
dayandıran,
• kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan,
• basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabı esasına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf
bulunan meslek ve sanat sahibi kimseler
ALMANYA TÜRKİYE Mesleklerin
belirlenmesi
Zanaatlar Kanunu) Kanunla kurulmuş Kurul Meslek sayısı 147
Grup A:
41 meslek (ustalık belgesi gerekli)
Grup B1:
52 meslek (ustalık belgesi gerekli değil)
Grup B2:
54 meslek (ustalık belgesi gerekli değil)
491
(Esnaf ve sanatkar meslekleri)
ALMANYA’DA ZANAAT SEKTÖRÜ 1.004.000 işletme 5.4 million çalışan
Ek A
(onaya tabi) 41 meslek
600.000 işletme (60 %)
Ek B1
(serbest giriş)
52 meslek 220.000 işletme
(22 %)
Ek B2
(serbest giriş)
54 meslek 180.000 işletme
(18 %)
TANIM ALMANYA TÜRKİYE Tanıma göre
çalışan sayısı
Sınırlı değil Mikro işletme
Tanıma göre gelir düzeyi
Sınırlı değil Kurul tarafından belirlenir
İşletme türü Sınırlı değil Bağımsız tüccar (şahıs işletmesi)
Vergi usulü Basit usulde vergilendirme
ES İSTATİSTİKLERİ
ESNAF VE SANATKAR İSTATİSTİKLERİ
Kaynak: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Esnaf Sanatkar Genel Müdürlüğü İstatistik Bülteni, 2014
TÜRKİYE’DE ES SAYISI
ES sayısı 1.572.473
ES işletmeleri sayısı 1.693.934
Oda sayısı 3,063
Birlik sayısı 82
Federasyon sayısı 13
Konfederasyon sayısı 1
43,2
44,3
44,2
42,6 42,8 43 43,2 43,4 43,6 43,8 44 44,2 44,4
ES YAŞ DAĞILIMI
Kadın Erkek Toplam
13,6
86,4
CİNSİYETE GÖRE DAĞILIM
Kadın Erkek
200.393
113.843
0 50.000 100.000 150.000 200.000 250.000
ES TESCİL-TERKİN SAYILARI-2014
Tescil Terkin
Artış gösteren
Servis aracı işletmeciliği Kadın ve erkek kuaförü Lokantacılık
Aperatif yiyecek imal ve satıcılığı Bakkallık, bayilik, büfecilik
Pazarcılık
Konfeksiyon imal ve satıcılığı Taksicilik
Emlak komisyonculuğu ve danışmanlığı Kafe, kafeterya ve kahvaltı salonu işletmeciliği
Azalan
Şoförlük
Kamyonculuk, kamyonetçilik Marangozluk ve dülgerlik
Plak, Bant, Video, VCD, DVD Kayıt, Kiralama ve Satıcılığı
Seyyar satıcılık
Kuruyemiş ve kurukahve satıcılığı Hızarcılık ve bıçakçılık
Motorsuz taşıt aracı nakliyeciliği
Motorlu araçlarla karayolu taşımacılığı Kavaflık
EN FAZLA ARTIŞ GÖSTEREN VE EN HIZLI AZALAN MESLEKLER
İLLERE GÖRE TESCİL VE TERKİN
Tescil Terkin %
Ankara 12.718 4.515 35
Bursa 7.961 4.313 54
Erzurum 1.646 961 58
Gaziantep 3.875 1.153 29
Manisa 4.955 3.327 67
Mersin 5.700 3.219 56
Ordu 2.158 1.246 57
Şanlıurfa 4.031 283 7
İL VERİLERİ
İl ES sayısı İşletme sayısı
Nüfus İşletme - nüfus oranı
Oda sayısı ES sayısı-Oda sayısı oranı
ANKARA 76.582 80.339 5.045.083 %1,59 114 672
BURSA 59.694 64.569 2.740.970 %2,36 105 569
ERZURUM 14.283 15.370 766.729 %2,00 41 348
GAZİANTEP 31.482 32.686 1.844.438 %1,77 78 404
MANİSA 41.672 45.449 1.359.463 %3,34 94 443
MERSİN 44.389 48.035 1.705.774 %2,82 72 617
ORDU 19.106 20.767 731.452 %2,84 44 434
ŞANLIURFA 29.179 30.183 1.801.980 %1,67 58 503
TURKEY TOTAL
1.572.473
1.693.934
76.667.864
%2,21
3.063
513
İL VERİLERİ
ES sayısının en yüksek olduğu iller
İstanbul 186.770, İzmir 109.688, Ankara 80.339, Antalya 76.622, Bursa 64.569ES sayısının en düşük olduğu iller
Bayburt 1.734, Tunceli 2.262, Ardahan 2.290, Iğdır 2.830, Hakkâri 2.914ES-nüfus oranı en yüksek olan iller
Muğla %4,79 Burdur %4,01 Çanakkale %3,99 Artvin %3,65 Edirne %3,64ES-nüfus oranı en düşük olan iller
Şırnak %0,83 Batman %0,97 Diyarbakır %0,99 Hakkari %1,07 Ağrı %1,16ES sayısı-oda sayısı oranı en yüksek olan iller
İstanbul (1.092) Muğla (988) Muş (903) Antalya (888) Batman (838)ES sayısı-oda sayısı oranı en düşük olan iller
Gümüşhane 247 Erzincan 254 Çankırı 262 Bolu 275 Bayburt 278KAPSANAN VERİLER KAPSANMAYAN VERİLER
İşletme sayısı Brüt gelir Eğitim düzeyi, beceri seviyeleri
ES sayısı İnternet ve dijital teknolojilerin
meslekte kullanım düzeyi
Brüt katma değer
Oda sayısı Mesleklere ilişkin Pazar verileri Ortalama meslekte kalma süresi
Tescil Mesleklerde sürdürülebilirlik
kavramının yeri
İşletmelerin yerleşim yerleri
Terkin Çırak sayısı Çalışma süreleri (saat)
Artan/azalan meslekler Usta sayısı Satış kanalları
ES yaşı Kalfa sayısı Kullanılan malzemeler
ES cinsiyeti Çalışan sayısı Genel işletme becerileri
BAKANLIK İSTATİSTİK BÜLTENİ
TÜRKİYE VE ALMANYA’DA ES
TEMSİLCİSİ KURULUŞLAR
ADAPTESK
TÜRKİYE’DE ES TEMSİLCİSİ KURULUŞLAR
TESK 3063 ES Odası 82 Birlik
13 Federasyon
TOBB
12 Sanayi Odası 60 Ticaret Odası 178 Sanayi ve Ticaret Oda sı
766 Ziraat Odası Serbest Meslek
Odaları
TÜRKİYE’DE ES TEŞKİLAT YAPISI
ALMANYA’DA ES TEMSİLCİSİ KURULUŞLAR
HWK
53 Zanaat Odası
IHK
79 Sanayi ve Ticaret Odası
7 Ziraat Odası Serbest Meslek
Odaları
TEMSİLCİ KURULUŞLAR ALMANYA TÜRKİYE
SANAYİ VE TİCARET ODALARI
Oda sayısı (IHK) 79 250
(12 Sanayi Odası 60 Ticaret Odası
178 Sanayi ve Ticaret Odası)
Üye sayısı 3.6 million
Şemsiye kuruluş DIHK
Sanayi ve Ticaret Odaları Derneği
TOBB
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
ESNAF-SANATKAR ODALARI
ALMANYA TÜRKİYE
Oda sayısı (HWK)
53 Oda
48 Ulusal konfederasyon (Dernek)
3063 Oda 82 Birlik
13 Federasyon
Üye sayısı 600,000 1,500,000
Şemsiye Kuruluş ZDH
Alman Zanaatlar Federasyonu
TESK
Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu
ALMANYA VE TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI
Almanya Türkiye
ZDH
Özel Hukuka göre kurulmuş
Tüm oda ve konfederasyonların Şemsiye Kuruluşu
TESK
Kamu hukukuna göre kurulmuş kamu tüzel kişiliği Tüm oda ve konfederasyonların Şemsiye Kuruluşu
Kapsam 53 Zanaat Odası
(İl düzeyinde)
48 Ulusal Konfederasyon
Esnaf ve sanatkar
odaları (meslek bazında ve karma))
Federasyonlar (Meslek bazında)
Hukuki temel Kamu hukukuna göre kurulan kar amacı gütmeyen kuruluş
Özel hukuk Kamu hukukuna göre
kurulan kamu tüzel kişiliği
Kamu hukukuna göre kurulan kamu tüzel kişiliği
Üyeler Zanaat işletmeleri Federal/eyalet düzeyindeki zanaat konfederasyonları
Esnaf-sanatkar işletmeleri
İlgili meslek odaları
Üyelik Zorunlu Gönüllü Zorunlu Gönüllü
Aidatlar Genel Kurul tarafından belirlenir Kanunla belirlenir (Asgari Ücret bazında)
Yeni ekonomi
• Bilgiye dayalı
• Hızlı değişen teknoloji
• Elektronik bağlantı
• Sınırların ortadan kalkması
Yeni perspektifler
• Değişen hükümet politikaları
• Uluslar üstü kuruluşların artan etkisi
• Çevresel ve sosyal konulardaki farkındalığın artması
İşletmelerin ve odaların çalışma şekillerini
etkilemiştir.
Source: SCI-ZDH, 2001
ES TEMSİLCİSİ KURULUŞLARIN (MESLEK
KURULUŞLARININ) FAALİYETLERİ
ES TEMSİLCİSİ KURULUŞLARIN FAALİYETLERİ
Temsil
Savunma fonksiyonu Hizmetler
Hizmet sağlayıcı
TEMSİL FONKSİYONU
Temsil
Savunma/
Lobicilik
Hakemlik/
Arabuluculuk Devredilen
görevler
Savunuculuk
• Diyalog platformları
• Doğrudan savunuculuk faaliyetleri
• Üye tabanına yönelik
kampanyalar
• Halkla ilişkiler
Hakemlik/
Arabuluculuk
• Hakemlik
• Arabuluculuk
Devredilmiş görevler
• İşletme tescili
• Menşe sertifikası
• Mesleki eğitim
• Mesleki eğitimin belgelendirilmesi
• Kotalar
• Standartlar
Meslek Kuruluşlarının hizmetleri
Bilgilendirme
Bülten
Web sitesi
Yıllık rapor
Hukuki konularda bilgilendirme
yayınlar
Tavsiye ve danışmanlık
İşletmelere yönelik
destek hizmetleri
Vergi
Muhasebe
Çeviri
Eğitim
İşletme eğitimi
Teknik eğitim
Mesleki eğitim
Seminerler
Ticaretin ve pazarın geliştirilmesi
Fuarlar
Etkinlikler
Buluşturma hizmetleri
B2B Anlaşmaları
Sergi salonları
İşbirliği ve ağ oluşturma
B2B toplantıları
İnceleme gezileri
Politika toplantıları
Rehberler
Tesis ve olanaklar
İdari hizmetler
Laboratuvar ve test hizmetleri
Liman hizmetleri
Diğer hizmetler
Sigorta hizmetleri
Kredi Kooperatifler
i Veri tabanı
ve istatistikler
Toplu sözleşmeler
Mahkemede temsil
Hizmetlerin ihtiyaca/talebe dayalı olması
Üyelerde farkındalık oluşturma
Üye ilişkileri yönetimi
Dış kaynak kullanımı
(danışmanlarla işbirliği)HÜKÜMET FONLARI
HİZMETLERDE KRİTİK BAŞARI FAKTÖRLERİ
Source: SCI-ZDH, 2001
Yeterli fon bulunamaması
Kendi-kendine yeterlik düzeyinin zayıf olması
Nitelikli danışman eksikliği
ETKİN HİZMET VERİLMESİNİ ENGELLEYEN FAKTÖRLER
Hizmet pazarının incelenmesi Üyelere yönelik ihtiyaç analizi Hedef ve stratejilerin belirlenmesi
Sunulabilecek hizmetlerin belirlenmesi
Sorumlulukların ve hesap verebilirliğin tanımlanması Eylem planı yapılması
Hükümet desteğinin alınması
HİZMETLERİN VERİLMESİ
Source: SCI-ZDH, 2001
HİZMET SUNUMUNDA KAMU-ÖZEL KESİM İŞBİRLİĞİNİN ÖNEMİ
Source: SCI-ZDH, 2001
Geleneksel yaklaşım İşbirliği yaklaşımı Temel başarı faktörleri
• Özel sektör politika önerir, hükümet politika hazırlar
• Hükümet özel sektörü destekler; Özel sektör hükümeti dinler
• Hükümet ve özel sektör politikaları birlikte tartışır
• Paylaşım-delegasyon- işbirliği
• Birlikte çalışma isteği
• Karşılıklı güven
• Kazan-kazan bakış açısı
Paylaşım/delegasyon işbirliği alanları
• Ticari verilerin toplanması ve saklanması/ Bilgi yayımı
• Mesleki eğitim
• Fuar ve sergiler
• Mesleki belgelendirme
• KOBİ’lerin desteklenmesi
• İşletme tescil ve lisans işlemleri
• Hukuki çerçeve/tüzükler
• Kamu arazisi kullanımı; Şehir güzelleştirme
• Sanayi sitelerinin kurulması ve işletilmesi
Source: SCI-ZDH, 2001