AVRUPA BİRLİĞİ YATIRIMLARI AVRUPA BİRLİĞİ YATIRIMLARI
DAİRESİ BAŞKANLIĞI DAİRESİ BAŞKANLIĞI
E. Kaan MORALI E. Kaan MORALI
Nisan Nisan-- 20122012
T.C.
T.C.
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
1
İÇERİK
• Başkanlık Tanıtımı
• IPA Hakkında Bilgi (Tanımı, Bileşenleri)
• Çevre Operasyonel Programı (Amaç, Hedefler, Finansman)
• IPA Projeleri
• Prosedürler
• Yeni IPA Dönemi 2014-2020
3
AVRUPA
AVRUPA BİRLİĞİ YATIRIMLARI BİRLİĞİ YATIRIMLARI DAİRESİ
DAİRESİ BAŞKANLIĞI BAŞKANLIĞI
• 4 Temmuz 2011 tarihinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde faaliyet göstermeye başladı.
• Daha önce faaliyetlerini mülga Çevre ve Orman Bakanlığı bünyesinde 2007 yılında kurulan IPA Koordinasyon ve Uyguluma Merkezi adı altında yürütmekteydi.
• Başkanlık, Avrupa Komisyonu tarafından 20 Ocak 2011 tarihinde ihale, sözleşme yapma ve ödeme faaliyetlerini yerine getirmek üzere akredite edilmiştir.
AB YATIRIMLARI DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(12.2007-07.2011) IPA Koordinasyon ve
Uygulama Merkezi
(07.2011 - ) AB Yatırımları Dairesi
Başkanlığı
5
AB YATIRIMLARI DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Görevleri:
• IPA fonları kapsamında Avrupa Birliği tarafından ülkemize aktarılan mali yardımların çevre sektöründeki koordinasyonunu sağlamak,
• Çevre Operasyonel Programı’nı hazırlamak ve uygulamak,
• AB üyeliğinden sonra kullanılacak olan Uyum Fonları için gerekli kapasiteyi hazırlamak,
KATILIM KATILIM ÖNCESİ MALİ ÖNCESİ MALİ YARDIM ARACI YARDIM ARACI
(IPA)
(IPA)
7
IPA IPA
Avrupa Birliği 2007 – 2013 yıllarına ait bütçe dönemiyle birlikte aday ülkelere sağladığı mali yardım mekanizmasında değişikliğe gitmiştir.
Buna göre 2007-2013 dönemi için aday ve potansiyel aday ülkelere yapılan mali yardımlar Katılım Öncesi Yardım Aracı (Instrument For Pre-Accession) adı altında birleştirilmiştir.
IPA’nın temel amacı aday ülkenin AB’ye üye olma yolundaki ihtiyaç ve önceliklerine hizmet eden program ve projelerin desteklenmesidir.
IPA kapsamında 2007-2013 yılları itibarıyla bütçelenen toplam fon 11,5 milyar avrodur. Bu tutarın 4,9 milyar avrosu Türkiye için tahsis edilmiştir.
IPA kapsamında verilecek hibe niteliğindeki fonlar beş ana bileşen altında toplanmıştır.
IPA BİLEŞENLERİ
BİLEŞEN SORUMLU KURULUŞ
(I) Geçiş dönemi ve
Kurumsal Kapasite Geliştirme AB Bakanlığı (II) Bölgesel ve Sınır-ötesi İşbirliği AB Bakanlığı
(III)Bölgesel Kalkınma
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bilim, Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
(IV) İnsan Kaynaklarının Gelişimi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
(V) Kırsal Kalkınma Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
9
MERKEZİ OLMAYAN YAPILANMA SİSTEMİ (DIS)
KALKINMA BAKANLIĞI KALKINMA BAKANLIĞI
(Stratejik Koordinatör)
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
(Program Otoritesi)
AB BAKANLIĞI
(Ulusal Katılım Öncesi Yardım Koordinatörü)
CAO – Yetkili Akreditasyon Görevlisi (NAO’dan sorumlu Bakan)
NAO – Ulusal Yetkilendirme Görevlisi ( Hazine Müsteşarlığı)
NF- Ulusal Fon
Denetim Otoritesi (Hazine Kontrolörleri
Kurulu) AB Delegasyonu
(Ön Onay Makamı)
Nihai Alıcılar(Belediyeler)
IPA FİNANSMANI
2007–2013 döneminde IPA kapsamında tüm aday ve potansiyel aday ülkelere sağlanacak yardımın toplam miktarı 11.5 Milyar Avro'dur.
2007 – 2013 dönemi için Türkiye'ye ayrılan miktara bakılacak olursa;
belirtilen dönemde bütün bileşenler kapsamında Ülkemiz için öngörülen mali yardımın toplam 4. 873 Milyar Avro olduğu görülmektedir.
IPA Bileşenleri 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
TOPLAM (Milyon Avro) I – Geçiş Desteği ve
Kurumsal Yapılanma 252.2 250.2 233.2 211.3 228.6 233.9 238.3 1,664.5
II – Sınır Ötesi İşbirliği 6.6 8.8 9.4 9.6 9.8 9.9 10.2 47.5
III – Bölgesel Kalkınma 167.5 173.8 182.7 238.1 293.4 367.8 378.0 1,801.3
IV – İnsan Kaynakları 50.2 52.9 55.6 63.4 77.6 89.9 96.0 485.6
V – Kırsal Kalkınma 20.7 53.0 85.5 131.3 172.5 197.9 213.0 873.9
TOPLAM 497.2 538.7 566.4 653.7 781.9 899.5 935.5 4,872.94,872.9
ÇEVRE ÇEVRE
OPERASYONEL OPERASYONEL
PROGRAMI PROGRAMI
11
ÇEVRE OPERASYONEL PROGRAMININ AMACI VE GENEL HEDEFLERİ
Amacı
Hem AB Çevre müktesebatına hem de ulusal koşullara uyumlu bir şekilde belediye altyapı ihtiyaçlarının karşılanması ile çevre korumasında daha üst bir seviyeye ulaşabilmek,
AB çevre pratikleri ile yerel uygulamaları yakınlaştırmak,
Aday ülkeleri üye olduktan sonra kullanılacak olan fonlara hazırlamak, Genel Hedefleri
İçme suyu,atık su ve katı atık sektörlerinde gerçekleştirilecek proje yatırımları ile birlikte altyapı tesislerinden faydalanan belediye sayısını arttırarak yaşam standartlarını iyileştirmeye katkıda bulunmak,
Merkez kurumlarda ve belediyelerde kurumsal kapasitenin güçlenmesini sağlamak,
AB standartlarına uyumlu, verimli ve sürdürülebilir şekilde işletilen bir çevresel altyapı geliştirmek,
2007-2009 Bütçesi: 240,1 Milyon Avro 2010-2011 Bütçesi: 250,1 Milyon Avro 2012-2013 Bütçesi: 312,7 Milyon Avro*
2007-2013 TOPLAM BÜTÇESİ 802,9 Milyon Avro*
(682,5 Milyon Avro AB Katkısı + 120,4 Milyon Avro Ulusal Katkı)
Öncelik 1 (545,3 M Avro): Su temini, kanalizasyon ve atık su arıtımının iyileştirilmesi
Öncelik 2 (231,9 M Avro): Entegre katı atık yönetiminin iyileştirilmesi Öncelik 3 (25,7 M Avro): Teknik Yardım
ÇEVRE OPERASYONEL PROGRAMININ BÜTÇESİ
13
IPA PROJELERİ
IPA PROJELERİ
PROJELER PROJELER
PROJE BAŞVURULARI PROJE BAŞVURULARI
36
Çevre Altyapı Projesi
7 katı atık projesi 29 su projesi
TOPLAM : 810 M Avro
PROJE YERLERİ
SU PROJELERİ Ordu, Erdemli, Doğubayazıt,
Manavgat, Ceyhan, Amasya, Erzurum, Erzincan, Diyarbakır, Lüleburgaz, Adıyaman, Siverek, Seydişehir, Akşehir, Soma, Polatlı, Merzifon, Sorgun, Aksaray, Nizip, Bulancak, Erciş, Bartın, Silvan, Akçaabat, Çarşamba, Kars, Suluova, Şanlıurfa
KATI ATIK PROJELERİ Konya, Çorum, Balıkesir, Batman, Van, Ereğli, Diyarbakır
IPA Projelerinin Finansman Modeli
% 85 AB katkısı
% 15 Bakanlık + Belediye Katkısı
Projelere AB tarafından en fazla %85 oranında hibe verilmektedir.
Ulusal katkı Belediyeler ve Bakanlık tarafından sağlanmaktadır.
Belediye katkısı için, genellikle İller Bankası tarafından 15 yıl vadeli kredi sağlanmaktadır.
Kalkınma Bakanlığı’nın 2004 tarihli “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması ” esas alınarak IPA projelerine sağlanacak ulusal katkının
%30 ila % 45 oranındaki bölümü Bakanlığımızca hibe olarak sağlanmaktadır.
17
ÇEVRE ALTYAPI PROJELERİNİN UYGULAMA SÜREÇLERİ
1. Çevre Altyapı Projelerinin Önceliklendirilmesi 3-6 ay
2. Çevre Operasyonel Programının hazırlanması 3-6 ay
3. Projelerin hazırlanması (Master Plan, Fizibilite Raporu, Fayda Maliyet Analizi, Çevresel Etki Değerlendirmesi, IPA Başvuru Formu, Zemin etüdü ve Jeoteknik Rapor, Tasarım Raporu, Projeler, Şartnameler ve İhale
Dokümanları)
18-24 ay
4. IPA Başvurusu ve Finansman Kararının alınması 6-8 ay
5. Bakanlık ile Avrupa Komisyonu arasında İkili Proje Anlaşmasının imzalanması
1-3 ay 6. Bakanlık ile Belediye arasında Operasyonel Anlaşmanınimzalanması 1-3 ay
7. Projenin ihale edilmesi 6-10 ay
8. Teknik uygulama (Yapım işleri) 24-48 ay
TOPLAM 6-7 yıl
19
PROSEDÜRLER PROSEDÜRLER
PROSEDÜRLER
Proje Hazırlama:
Avrupa Komisyonu – Yatırım Projeleri için Fayda-Maliyet Analizi Rehberi
İhaleler :
Avrupa Birliği Dış Faaliyetleri İçin Hazırlanmış Sözleşme Prosedürleri Uygulama Rehberi (Practical Guide - PRAG)
Sözleşmeler :
PRAG – Hizmet Alımı, Mal Alımı FIDIC – Yapım İşleri
HİZMET İHALESİ – ZAMAN ÇİZELGESİ
İhale Ön İlanı (min. 30 gün)
İhale İlanı (Min. 30 gün)
İlk aşama: Kısa Liste Değerlendirmesi ve Kısa Listenin Yayınlanması Tekliflerin Derlenmesi (Min. 50 gün) Toplam süreç: En az 6-7 ay
Kazanan Firmanın İlanı
İkinci aşama:
Tekliflerin Değerlendirilmesi
Sözleşmenin İmzalanması
Yıldızla işaretli aşamalar AB
onayına tabidir.
21
İNŞAAT İHALESİ– ZAMAN ÇİZELGESİ
Toplam süreç: En az 6-7 ay
İhale Ön İlanı (min. 30 gün)
İhale İlanı (Min. 90 gün)
Tekliflerin Değerlendirilmesi Kazanan Firmanın
İlanı
Sözleşmenin İmzalanması
Yıldızla işaretli aşamalar AB
onayına tabidir.
İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ
23
ÖN ONAY (EX-ANTE) PROSEDÜRÜ
Aşağıda sayılan tüm işlemlerde AB Delegasyonu’nun ön onayı aranır.
İhale işlemleri AB Resmi Gazetesi ve web sitesinde ve Başkanlığımızın web sitesinde İngilizce olarak yayınlanır.
Tüm ihale İlanları (Forecast Notice, Procurement Notice, Short-List Notice, Award Notice, Cancellation Notice)
Tüm ihale Dökümanları(Tender Dossier, Corrigendum to PN, Clarification Notice to TD, Changes to TD, Contract Dossier)
Tüm İhale Değerlendirme Komiteleri (Short-list Panel, Tender Evaluation Committee Members)
Tüm Raporlar ( Short-list Report, Tender Evaluation Report)
Müteahhit, Müşavir ve Tedarikçiler ile imzalanan tüm Sözleşmeler ve Ek Sözleşmeler.
25
YENİ IPA DÖNEMİ YENİ IPA DÖNEMİ
(2014
(2014--2020) 2020)
ENTEGRE SU PROJELERİ HAZIRLANMASI İÇİN TEKNİK YARDIM PROJESİ
FAYDALANICI BELEDİYELER Çanakkale Tekirdağ Kırıkhan (Hatay)
Turgutlu (Manisa) Kırklareli Viranşehir (Şanlıurfa)
Aydın Çankırı Iğdır
Kuşadası (Aydın) Niksar (Tokat) Bolvadin (Afyon)
Orhangazi (Bursa) Bandırma Şırnak
Mustafakemalpaşa
(Bursa) Kırşehir Bismil (Diyarbakır)
Tavşanlı (Kütahya) Kastamonu Yüksekova (Hakkari) Proje Hazırlama Maliyeti 2.750.000 € 2.750.000 € 2.750.000 € Öngörülen Toplam Yatırım
İhtiyacı
500.000.000 €
PROJELERİ HAZIRLANACAK BELEDİYELER
KATI ATIK YÖNETİMİ PROJELERİ HAZIRLANMASI İÇİN TEKNİK YARDIM PROJESİ
FAYDALANICI BELEDİYELER/ BELEDİYE BİRLİKLERİ
• TEKKAB-3 Belediyeler Birliği (Çorlu/Tekirdağ)
• DİÇEB Belediyeler Birliği (Diyarbakır)
• MUKAD-BİR Belediyeler Birliği (Muğla)
• Güney Marmara Belediyeler Birliği (Bandırma/Balıkesir)
• Kastamonu Belediyeler Birliği (Kastamonu)
• Körfez Belediyeler Birliği (Balıkesir)
• KIRKAB-2 Belediyeler Birliği (Lüleburgaz/Kırklareli)
• SOMKIRÇEB & AKÇEB Belediyeler (Manisa)
• Yedigöze Su ve Hizmet Birliği (Ceyhan / Adana)
• Çoruh Havzası Kalkınma Birliği (Erzurum)
• Viranşehir ve Ceylanpınar Belediyeleri Katı Atık Bertaraf Tesisi Kurma ve İşletme Birliği (Şanlıurfa)
• Akdeniz Katı Atık Birliği (Mersin)
• Siverek Çevre Hizmet Birliği (Şanlıurfa)
• Ordu İli Merkez ve Çevre Belediyeler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yakma ve İşletme Birliği (Ordu)
• Hakkari İli Belediyeleri Katı Atık Yönetimi Birliği (Hakkari)
• Elbistan Katı Atık Yönetimi Projesi (Kahramanmaraş)
• Silvan Çevre Ekoloji Birliği (Diyarbakır)
Proje Hazırlama Maliyeti 2.800.000 € 2.600.000 €
Öngörülen Toplam Yatırım İhtiyacı
300.000.000 €
PROJELERİ HAZIRLANACAK BELEDİYELER
27