Kan ve solunum yoluyla bulaşan hastalıklar

(1)

Kan ve solunum yoluyla bulaşan hastalıklar

Doç. Dr. Hakan EREN

(2)

Kan yoluyla bulaşan hastalıklar Hepatit:

• Karaciğer enfeksiyonudur. virüs ve bakteriler, lokal nedenler, kimyasallar, ilaçlar ve uzun süre alkol kullanımı hepatite yol açabilir.

• Hastada cilt ve sklerada renklenmeye yol açabilir (sarılık). Sarılık bilurubinin dokulara dağılması sonucu gelişen klinik tablodur.

• Viral hepatitler A, B, C, D, E ve G’dir.

(3)

• Hepatit A ve E ağız ve dışkı yoluyla (oral-fekal yol), Hepatit B ve C kan yoluyla, tıbbi işlemlerle ve cinsel yolla bulaşır. Hepatit G parenteral

yolla bulaşır.

• Anne sütü, tükrük gibi vücut sıvıları da enfeksiyon oluşturabilir.

• Klinikte en çok Hepatit A, B ve C görülür.

(4)

• A ve B için aşı ile koruma yapılabilir, ancak C için aşı yoktur.

• Hepatit C daha ağır seyreder, siroz ve karaciğer kanserine neden olabilir.

• Hepatit D ise ancak Hepatit B varlığında enfeksiyon yapar.

• Hepatit B için klinik tablo oluşturmadan ancak antikor da geliştiremeden inaktif taşıyıcılık

görülebilir.

(5)

• Viral hepatit, dişhekimliği uygulamalarında çapraz enfeksiyon riski açısından çok riskli hastalık grubudur.

• Hepatit hastalarında karaciğer fonksiyon

bozukluğu nedeniyle ilaç kullanımına da dikkat

edilmelidir.

(6)

HIV enfeksiyonu ve AIDS

• AIDS; bağışıklık sisteminin kazanılmış yetmezlik sendromudur. Bilinen en ağır klinik tabloya

neden olan öldürücü bir hastalıktır.

• Etkeni HIV virüsüdür. Kan yoluyla veya cinsel yolla bulaşır. Gebelikte anneden bebeğe

geçebilir.

• İlk olarak HIV enfeksiyonu gelişir. 8 ay ile 10 yıl

arasında sürebilir.

(7)

• AIDS temas, tükrük, solunum gibi dış kontaktlarla bulaşmaz.

• Virüs bir kez vücuda girerse yok edilemez.

• Son yıllarda virüsün etkilerini engelleyen

ilaçlar geliştirilmiştir.

(8)

AIDS evreleri

3 evresi vardır:

• Erken dönem: bulaşma sonrası 1-6 hafta sonra gribal enfeksiyon benzeri hastalık yapar. Ateş, vücut kırgınlığı, başağrısı, farenjit, diyare görülür.

• Asemptomatik dönem: herhangi bir klinik bulgu

vermeden bulaşıcı olduğu dönemdir. Ortalama 8-10 yıl sürer. Virüsün alınma şekli, etkinliği ve hastanın yaşına bağlı olarak değişir.

• Semptomatik dönem: virüs bulaştıktan sonra herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir. Genelde 8-10 yıl sonra ortaya

çıkar. Bakteriyel, viral ve fungal enfeksiyonlar ve tümörler görülür.

(9)

• AIDS’li hastaların %75’inde oral bulgular görülür. Bazıları HIV enfeksiyonunu ilk akla getiren bulgu olarak öne çıkar.

• Oral kandidiyazis, anguler stomatit, herpetik lezyonlar, verrükopapüller lezyonlar, hairy lökoplaki, tüberküloz ülserleri, dişeti

enfeksiyonu, kaposi sarkoma, non-hodgkin

lenfoma, sjögren sendromu, lenf tutulumu,

aftlar ve non-spesifik ağız ülserleri görülür.

(10)

• Bu grup hastaların dental tedavilerinde hem çapraz enfeksiyon hem de direkt temasla

personele kan yoluyla hastalık bulaşabilir.

• Enfekte olabilecek tüm yüzeyler koruyucu örtülerle kapatılmalı, dezenfeksiyon ve

sterilizasyon kurallarına dikkat edilmeli,

işlemler kısa ve mümkün olan en az seansta

tamamlanmalıdır.

(11)

• Tüm bulaşıcı hastalıklarda tedaviler mümkün olduğunca ayrı bir odada ve gün sonunda

yapılmalıdır.

• Hasta bu knouda bilgilendirilmeli ve yardımcı olması istenmelidir.

• Sadece el aletleri değil aeretör başlığı gibi geri

emiş yapabilen cihazların hava-su kanallarının

da otoklavda steril edilmesi gerekir.

(12)

Kan ve solunum yoluyla bulaşan hastalıklar