T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
TALİM VE TERBİYE KURULU BAŞKANLIĞI
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
İNKILÂP TARİHİ
VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ
8. SINIF PROGRAMI
TC İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ PROGRAM GELİŞTİRME
ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONU
Adı Soyadı Branşı (Görevi)
1. Prof Dr. Mustafa SAFRAN
Komisyon Başkanı
2. Yrd. Doç. Dr. Bahri ATA
Öğretim Görevlisi
3. Dr. Sevim
CAN
Tarih Öğretmeni
4. Berna
SERDAR
Program Geliştirme Uzmanı
5. Fatma TÜRKAN
Tarih
Öğretmeni
6. Hasan
IŞIK Tarih
Öğretmeni
7. İrfan PURTUL
Tarih
Öğretmeni
8. Kezban
KAYA
Sosyal Bilgiler Öğretmeni
9. Mustafa
GÖKÇE
Sosyal Bilgiler Öğretmeni
10. Suat
KARDAŞ
İngilizce Öğretmeni
T.C.
MILLI EGITIM BAKANLIGI
TalIm ve Terbiye Kurulu BaskanIigi
SAYI:
/6
iTARIH: 23.02.
ÖNCEKI KARARIN
SAYI,106
iTARIH,08.06.1981
126
15.07.1981
34
26.04.1999
KONU:
Ilkögretim T.C. InkiHip Tarihi ve Atatürkçü}ük
(8.SlUif) Dersi Ögretim Programi
Bakanligimiz "Acil Eylem Planiionda yer alan SP-13 tedbir maddesi geregi, "Ilkögretim ve orta
ögretim düzeyinde ögretim programlari tasanmi projesi" kapsaminda, 18.11.2003 tarih ve 12438 sayili makam
oluru ile kurulan Özel Ihtisas Komisyonu tarafindan hazirlanarak Kurulumuzda
görüsü1en "Ilkögretim
T.C.
Inkilap Tarihi
ve Atatürkçülük
(8. Sinif) Dersi Ögretim
Programi"nin,
2008-2009
Ögretim Yilinda
uygulaiiniak üzere ekli örnegine göre kabulü,
Söz konusu programa göre okutulacak ders kitaplannin;
1. Ders kitabi, ögretmen kilavuz kitabi ve ögrenci çalisma kitabi ile birlikte takim halinde yeniden
yazilmasi,
2. Baskiya hazir nüshalannin
incelenmek üzere Baskanliga ilk basvurularinin,
2007 yilinin Haziran,
Temmuz, Agustos aylarinda yapilmasi,
Kurulumuzun 08.06.1981 tarih ve 106 sayili Karan ile kabul edilen "Ilkögietim T.C. Inkilap Tarihi ve
Atatürkçülük (8 Sinif) Dersi Ögretim Programi"nin,
2008-2009
Ögretim Yilindan
itibaren uygulamadan
kaldirilmasikararlastirildi.
b~~~UK
Kurul Baskani
~
Nazim Irfan TANRiKUL
ÜYE
Necati CANBEK
ÜYE
~~~-::-hmet
if ÇIÇEK
~J
.CI
uyp}
c5t:::lL1J
ÜYE
Z ..!::::~
1\
Doç. Dr."~in
KARIiP'
ÜYE
~
ÜYE
HUUt::l::
ÜYE
::o .&/
Doç. Dr. Hüseyin Ç
Milli EgifimBakani
Ahmet Ergun BEDÜK
DxE
~J---~
Ibr'hi... BÜKEL
.
UYE
Dr. ~trLDU
ÜYE
8.Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi Ve Atatürkçülük Dersi Programı
1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’na göre Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları:
I. Genel Amaçlar
Madde 2
Türk Millî Eğitiminin genel amacı, Türk milletinin bütün fertlerini;
1. Atatürk inkılâp ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatürk milliyetçiliğine
bağlı; Türk milletinin millî, ahlâkî, insanî, manevî ve kültürel değerlerini benimseyen,
koruyan ve geliştiren; ailesini, vatanını, milletini seven ve daima yüceltmeye çalışan;
insan haklarına ve Anayasanın başlangıcındaki temel ilkelere dayanan demokratik,
lâik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve
sorumluluklarını bilen ve bunları davranış hâline getirmiş yurttaşlar olarak yetiştirmek;
2. Beden, zihin, ahlâk, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde
gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya
görüşüne sahip; insan haklarına saygılı; kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma
karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek;
3. İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek, gerekli bilgi, beceri, davranışlar ve birlikte
iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata hazırlamak ve onların, kendilerini
mutlu kılacak ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir meslek sahibi
olmalarını sağlamak;
Böylece, bir yandan Türk vatandaşlarının ve Türk toplumunun refah ve mutluluğunu
artırmak; öte yandan millî birlik ve bütünlük içinde iktisadî, sosyal ve kültürel
kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk milletini çağdaş uygarlığın
yapıcı, yaratıcı, seçkin bir ortağı yapmaktır.
8.Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi Ve Atatürkçülük Dersi Programı
8. SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK
DERSİNİN GENEL AMAÇLARI
1. Atatürk’ün üstün askerlik, devlet adamlığı ve inkılapçı niteliklerini öğrenerek
onun kişilik özelliklerini örnek alır.
2. Millî Mücadeleden hareketle, Türk milletinin özgürlük, bağımsızlık,
vatanseverlik, millî birlik ve beraberlik anlayışı ile her türlü zorluğun
üstesinden gelebileceğini kavrar.
3. Atatürk’ün önderliğinde gerçekleştirilen Türk İnkılabının tarihi anlamını ve
önemini kavrar.
4. Dönemin ağır şartları dikkate alınmak suretiyle, Türk inkılaplarının büyük
güçlüklere rağmen gerçekleştirildiğini kavrar.
5. Türk Millî Mücadelesi ve İnkılabının, millî ve milletler arası özelliklerini
kavrayarak, başka milletlerce de örnek alındığını fark eder.
6. İnsan hakları, ulusal egemenlik, milliyetçilik, demokrasi, çağdaşlık, laiklik ve
cumhuriyet kavramlarının Türk milleti için ifade ettiği anlamı ve bunların
önemini kavrayarak yaşamını demokratik kurallara göre düzenler.
7. Atatürk İlke ve İnkılaplarının Türkiye Cumhuriyeti’nin sosyal, kültürel ve
ekonomik kalkınmasındaki yerini kavrar; laik, demokratik, ulusal ve çağdaş
değerleri yaşatmaya istekli olur.
8. Atatürk’ün dünya görüşünü ve düşüncelerini benimseyerek Atatürkçü
düşünce sisteminin bir savunucusu olur.
9. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak vatanını ve milletini seven, haklarını
bilen ve kullanan, sorumluluklarını yerine getiren, ulusal bilince sahip bir
vatandaş olarak yetişir.
10. Ülkesi ve milleti ile bölünmez bir bütün olan Türkiye Cumhuriyeti’nin
dinamik temelini Atatürk İlke ve İnkılaplarının oluşturduğunun bilincine
varır.
11.
Türkiye’nin jeopolitik önemini bölgesel ve küresel etkileri açısından
değerlendirerek iç ve dış tehditlere karşı duyarlı olur.
12. Kanıta dayalı akıl yürütme yeteneklerini geliştirerek geçmişle günümüz
arasında bağlantılar kurar ve bu bağlamda benzetmeler yapar.
13.
Türk milletinin bir mensubu ve insanlığın bir parçası olduğu bilincini
taşıyarak ülkesini ve dünyayı ilgilendiren konulara duyarlılık gösterir.
14. Günümüzün ve geleceğin sorunlarına Atatürkçü bir yaklaşımla çözümler
getirebilecek tutum, davranış ve beceriler kazanır.
8.Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi Ve Atatürkçülük Dersi Programı
8. SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK
ÖĞRETİM PROGRAMININ UYGULANMASI İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi 8. sınıfta haftada üçer
ders saati olmak üzere öğretim yılı boyunca 108 saatlik bir ders süresi ön görülerek
hazırlanmıştır. 7. ve 8. sınıftaki İnsan Hakları ve Vatandaşlık dersi ilköğretim 1. sınıftan
itibaren bir ara disiplin olarak ele alınmış, insan hakları ve vatandaşlık kazanımlarına
sosyal bilgiler dersi öğretim programında da yer verilmiştir. Sosyal Bilgiler dersi
öğretmeni, programı insan hakları ve vatandaşlık kazanımları açısından inceleyerek bu
kazanımları gerçekleştirmeye yönelik etkinlikler yapmalıdır. Atatürk'ün insan hakları ve
vatandaşlık ile ilgili görüşleri ve bu konuda yaptıklarını vurgulamalıdır.
Bu dersin eğitim ve öğretiminde;
1. Etkili ve sorumlu Türk vatandaşı yetiştirmek amacıyla tasarlanmış Türkiye
Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinin konuları ile öğrenci 1. sınıftan
itibaren karşılaşmaktadır. Dersin öğretmeni, bu sınıflara ait öğretim
programlarından yararlanarak öğrencinin konu ile ilgili mevcut kazanımları
hakkında görüş oluşturmalıdır.
2. Atatürk’ün "Türkiye Cumhuriyeti'nin temeli kültürdür." sözünden hareketle Türkiye
Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersi sadece siyasî, askerî ve diplomatik
olaylara indirgenmemeli, aynı zamanda bu derste kültür ve sanat konularına da
özellikle vurgu yapılmalıdır.
3. Dersin öğretmeni, okulun bulunduğu yerin Milli Mücadele Dönemindeki yerel tarihi
ile ilgili araştırma ödevleri vererek öğrencilerin yerel tarihi, ulusal tarih ile
ilişkilendirmesini sağlamalı, bu yolla millî bilinç ve tarih duyarlılığı oluşturmaya
çalışmalıdır.
4. Tarih konuları öğrencilere sorun merkezli olarak sunulabilir. Örneğin; “Atatürk,
1920’de kurulan yeni devletin malî kaynak sorununu nasıl çözdü?” sorusu ortaya
atılabilir. Bu hususta aşağıdaki aşamalar takip edilebilir:
a. Sorun tanımlanmalı ve sınırlandırılmalı,
b. Sorunun çözümüne yönelik öğrencilerin görüşleri alınmalı,
c. Öğrencilerin veri toplamaları sağlanmalı,
d. Toplanan veriler ışığında görüşler tekrar ele alınmalı ve tartışılmalı,
e. Öğrenciler bir rapor yazmalıdır.
5. Öğretmen, öğrencilerin Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde
geçen tarih metodolojisine özgü kavramları (kanıt, sebep-sonuç, süreklilik-değişim,
benzerlik-farklılık gibi), zaman ve mekâna özgü tarih kavramlarını (Kurtuluş
Savaşı, Tekâlif-i Milliye, Kuva-yi Milliye gibi) ve diğer gündelik kavramları
(cumhuriyet, demokrasi, Türk milleti, Türkiye, Türkiye Cumhuriyeti Devleti, meclis,
TBMM, insan hakları gibi) öğrenmelerine dikkat etmelidir. Öğrencilerin
hazırladıkları kavram ve zihin haritalarından yararlanarak -varsa- kavram
yanılgılarını düzeltmelerine yardımcı olmalıdır.
6. Üniteler işlenirken kazanımların öngördüğü beceriler yanında, doğrudan verilecek
beceriler üzerine de alıştırmalar yapılmalıdır. Örneğin, hazırlanan çalışma
yapraklarından yararlanılarak öğrencilerin becerileri geliştirilmelidir.
7. Programda her bir ünite için belirlenmiş değerlere, yaşanmış bir olaydan hareketle,
“değer açıklama”, “ahlâkî muhakeme” ve “değer analizi” yöntemleri kullanılarak
vurgu yapılmalıdır.
8.Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi Ve Atatürkçülük Dersi Programı
8. Atatürk’ün kişilik özellikleri (vatanseverliği, idealistliği, yaratıcı zihniyeti, komutanlık
ve devlet adamlığı, sabır ve disiplin anlayışı, ileri görüşlülüğü, açık sözlülüğü,
insan ve millet sevgisi, planlı çalışması, azimli ve kararlı oluşu, mücadeleci,
birleştirici ve bütünleştirici oluşu, akılcılığa ve bilime önem vermesi, mantıklı ve
gerçekçi oluşu, çok yönlülüğü) ünitelerde uygun yerlerde işlenmelidir.
9. Öğretmen, programda üç türlü ilişkilendirme ile karşılaşmaktadır. Bunlar, ders içi
ilişkilendirme, diğer derslerle ilişkilendirme ve ara disiplinlerle ilişkilendirmedir.
Programda ders içi ve diğer derslerle ilişkilendirme açıklamalar bölümünde yer
alırken ara disiplinlerle ilişkilendirme tabloları programın devamında verilmiştir.
Dersin öğretmeni, Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde sık
sık öğrencilerin bu ilişkileri kurmasına yardımcı olmalıdır. Ayrıca diğer branş
öğretmenleriyle iş birliği yapılmalıdır.
10. Öğretmen, olguları ve olayları aktarmak ya da öğrencilere ders kitaplarını
ezberletmek yerine, aktif öğrenmeye dayalı etkinlikler uygulamalıdır. Öğretmen
bilgi verici bir rol üstlenmek yerine, öğrencilerinin tarihî olaylarla ilgili anlam
kurmalarına yardımcı olmalıdır. Öğrencileri, zihinsel becerilerini kullanmaya ve açık
uçlu sorularla sorgulamaya teşvik etmelidir. Öğrencilere soruları cevaplamaları için
yeterli süre tanınmalıdır.
Öncelikle öğrencilerin büyük fikirler ve temalar ile karşılaşmalarına yönelik
etkinlikler seçilmelidir. Örneğin, Türk İstiklal Savaşı, ulusal egemenlik ve özgürlük için
mücadele, haysiyetli ve şerefli yaşamak, “Ya istiklal ya ölüm” vb. temalara topluca
bakılabilir. Öğretmen, önce bu temalara ilişkin öğrencilerin ön bilgilerini yoklamalıdır.
Daha sonra farklı kaynakları kullanarak olay ve olguları araştırmaları için uygun bir
ortam sağlamalıdır. Öğrencilerin bireysel ya da grup olarak birinci ve ikinci elden
kaynaklar üzerinde "bir sosyal bilimci gibi" çalışmalarını sağlamalıdır. Bu yolla onların,
kendi anlayışlarını sosyal ve kültürel bağlam içinde oluşturmalarına yardımcı olmalıdır.
“Oluşturmacı sınıf”ın gerçek anlamda demokrasinin yaşandığı bir ortam olduğu
unutulmamalıdır. Bu şekilde öğrenciler, demokratik düşünce ve değerlerle donanmış,
bilimsel düşünmeye açık, bilgilerini ve düşüncelerini ifade edebilme yeteneğine ve
cesaretine sahip, insan haklarına saygılı, iş birliği yapabilen, cumhuriyet sevgisi
gelişmiş, haklarını bilen ve kullanan, milletine, ülkesine ve devletine bağlı Türk
vatandaşları olarak yetişebilirler.
11. Öğretmen, ders kitabındaki bütün bilgileri ders saatinde vermeye çalışmamalı,
öğrencileri bireysel ve serbest çalışmaya teşvik etmelidir. Ders kitabını “Gözat-
Sor-Oku-Tekrarla-Gözden Geçir” (SQ3R), “Gözat- Sor-
Oku-Yansıt-İlişkilendir-Gözden Geçir” (SQ4R) ve (Planla-Kavra-Hatırla-Özümse-Genişlet-Oku-Yansıt-İlişkilendir-Gözden Geçir”
(MURDER) okuma tekniklerine göre anlamlı bir şekilde okuyabilmeleri için
öğrencilere yardımcı olmalıdır.
12. Öğretmen, öğrencilerin düzeyine uygun hâle getirilmiş olan Atatürk’ün Nutuk adlı
eserini incelemeleri için bir okuma planı yapmalı ve öğrendiklerini arkadaşlarıyla
paylaşmalarını sağlamalıdır.
13. Öğretmen, güncellik ilkesi gereği Ermeni iddialarını ele almalı, bu iddiaların tarihî
gerçeklerle bağdaşmayan iddialar olduğunu açıklamalıdır.
14. Millî ve dinî bayramlar, mahallî kurtuluş ve kutlama günleri, önemli olaylar, belirli
gün ve haftalardan yararlanılarak öğrencilerin tarihsel duyarlılığı geliştirilmelidir.
Öğretmen, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk
Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı, Kurtuluş
Savaşı’nda bir zaferin ya da Türk İnkılabı ile ilgili herhangi bir olayın yıl dönümü, 13
Ekim'de Ankara’nın başkent olması, 23 Aralık'ta Menemen'de Kubilay'ın şehit
8.Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi Ve Atatürkçülük Dersi Programı
edilmesi gibi olayların yıl dönümlerinde Atatürk’ün kişilik özelliklerini, inkılaplarını,
ilkelerini ve düşüncelerini anlatmalıdır. Öğretmen, Atatürk’ün “Türk, öğün, çalış,
güven!”, “Ne mutlu Türk’üm diyene!” ve “Yurtta sulh, cihanda sulh” gibi
sözlerinden hareketle, Türklerin tarihte oynadıkları rolü; askerlik, idare, hukuk,
bilim, fen ve sanat alanında insanlığa hizmetlerini göstermelidir. Öğrencilerin, Türk
milletine, Türk devletine, Türk vatanına, Türk bayrağına ve Türk ordusuna hizmet
eden kişilere sevgi, saygı ve takdir duygularını geliştirmelidir.
15. Öğrenciler, yazılı ve görsel basın tarafından güncel konuların ve haberlerin etkisi
altındadır. Öğretmen öğrencilerin zihinlerinin tarihle ilgili güncel meselelerle meşgul
olduğu zamanlarda ve dönem başında planlanmış dersin pek verimli olmadığı
durumlarda, “güncellik ilkesinden” hareket etmeli, fırsatları değerlendirmelidir.
Güncel konular, öğrencilere iş ve proje olarak verilmelidir. Öğrencilerde basın
okuryazarlığı becerisi geliştirilmelidir.
16. Öğretmen, inceleme gezilerine önem vermelidir. Bu geziler müzelere, Anıtkabir'e,
Dolmabahçe Sarayı’na, Atatürk müze evlerine, savaş alanlarına, Atatürk
anıt-heykellerine ve şehitliklere yapılabilir. Bu gezilerin her aşaması planlanmalı ve
değerlendirilmelidir. Öğrenciler için çalışma kâğıtları hazırlanmalı ya da müzeler
için hazırlanmış çalışma kâğıtları kullanılmalıdır. Öğrencilerin doğal ve tarihî
çevreyi koruma bilinci edinmeleri, sanat zevki ve estetik duygularını geliştirmeleri
sağlanmalıdır. Öğretmen, sınıfta ya da müzede drama etkinlikleri ile geçmiş
yaşantıların canlandırılmasını ve öğrencilerin tarihî kişilikler ile empati kurmasını
sağlamalıdır. Öğrencilere verilen ödevler gerçek hayattan seçilmelidir. Bu tür
etkinliklerle öğrencilerin dinleme, okuma, konuşma ve özellikle yazma becerileri
geliştirilmelidir.
17. Öğretmen fotoğraflar, haritalar, filmler, CD-ROM’lar, Atatürk, Kurtuluş Savaşı ve
Türk İnkılabı benzetişim (simülasyon) programlarını, çoklu iletişim ortamı
(multimedya) gibi araçları; telekomünikasyon hizmetlerini (internet gibi) imkânları
ölçüsünde dersinin bir parçası yapmalıdır. Gezi düzenleyemediği mekânlara, sanal
alan gezileri yaptırmalıdır.
18. Öğretmen, öğrencilerin millî, ahlâkî, insanî, manevî, kültürel değerlerini
pekiştirmeli; millî, üniter, çağdaş, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan
Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarını yerine getirmede yol
gösterici olmalıdır. Ayrıca öğrencileri derse ilişkin konuları sevdirecek roman, tarihî
roman, hikâye, hatıra, gezi yazısı, şiir ve fıkra gibi edebî ürünleri okumaya teşvik
etmelidir.
19. Öğretmen, ünitenin yapısına uygun olan değerlendirme araç ve yöntemlerini
seçmelidir. Değerlendirmenin, öğrenmenin ayrılamaz bir parçası olduğunu
bilmelidir. Sadece öğrenme ürününü değil, öğrenme sürecini de değerlendirmelidir.
Değerlendirmede geleneksel yöntemlerle, alternatif değerlendirme yöntemlerini
birlikte kullanmalıdır. Bu değerlendirme yöntemleri ve araçları; gözlem, performans
ödevleri, görüşmeler, öz değerlendirme ölçekleri, öğrenci ürün dosyaları
(portfolyo), projeler, çoktan seçmeli, eşleştirmeli, boşluk doldurmalı, açık uçlu
sorulardan oluşan testlerdir. Öğretmen, geleneksel değerlendirme araç ve
yöntemlerini kullandığında öğrencilerde ıraksak düşünmeye yol açan sorular
sormalıdır. Bazı öğrenciler grup tartışmalarında sessizdir; fakat çok iyi
kompozisyon yazar ya da resim yapar, bazıları ise çok iyi sunuş yapmasına
rağmen bunu yazıya dökemez. Görüldüğü gibi çok değişik ölçme araçlarının
kullanılması öğrencilere öğrendiğini gösterme şansı vermektedir. Öğrenciler
etkinlikler çerçevesinde fotoğraf, resim, proje, poster, şarkı sözü, maket gibi
ürünler yapabilmeli, bilgisayar ortamında sunular hazırlayabilmelidir. Bu ürünler
aileleri ve çevreleriyle paylaşmak için sergilenmelidir.
8.Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi Ve Atatürkçülük Dersi Programı
8. SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ
ÖĞRETİM PROGRAMINA GÖRE HAZIRLANACAK KİTAPLARIN
FORMA SAYILARI AŞAĞIDA GÖSTERİLMİŞTİR:
DERS KİTABI
ÖĞRENCİ ÇALIŞMA
KİTABI
ÖĞRETMEN KILAVUZ
KİTABI
Kitap
Boyutu
Forma
Sayısı
Kitap
Boyutu
Forma
Sayısı
Kitap
Boyutu
Forma
Sayısı
8. SINIF 19,5 x 27,5
12–14
19,5 x 27,5
7–9
SERBEST SERBEST
8. SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK ÖĞRETİM
PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI, ORANI VE SÜRELERİ
ÜNİTELER
KAZANIM
SAYILARI
ORANI
(%)
SÜRE/DER
S SAATİ
1. BİR KAHRAMAN DOĞUYOR
6
6
6
2. MİLLÎ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE
TEPKİLER
8 14 15
3. “YA İSTİKLÂL, YA ÖLÜM!”
7
14
15
4. ÇAĞDAŞ TÜRKİYE YOLUNDA ADIMLAR
25
25
27
5. ATATÜRKÇÜLÜK
17
22
24
6. ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI VE
ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ
5 5 6
7. ATATÜRK’TEN SONRA TÜRKİYE:
İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI VE SONRASI
12 14 15
8.SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ PROGRAMI
1
1.ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR
B İR KAHRAMAN DO Ğ UYO R
Bu ünite sonunda öğrenciler;
+ “Atatürk de Bir Zamanlar Çocuktu” (Atatürk’ün çocukluk dönemi ve dönemin toplumsal ve kültürel yapısı, döneme ait görsel ve yazılı kaynaklardan yararlanılarak incelenir.” (1.kazanım)
+ “Atatürk’ün Öğrenim Hayatı” (Okul hayatının ve öğretmenlerinin, Atatürk’ün kişiliği üzerindeki etkileri incelenir.” (2.kazanım)
+ “Asker ve Komutan Atatürk” (Atatürk’ün çeşitli cephelerde ve özellikle Çanakkale’deki askerî başarılarıyla ilgili film veya belgesel izlenir.” (3 ve 4. kazanım)
+ “Dört Şehir ve Atatürk” (Dönemin Selanik, Manastır, İstanbul ve Sofya şehirlerine ait kaynaklardan ve Mustafa Kemal’in anılardan yararlanarak bu dört şehrin Atatürk’ün fikrî gelişimi üzerindeki etkisi analiz edilir.” (5.kazanım) v “Ben Bir Senaristim” (Atatürk’ün 1919’a kadar üstlendiği görevler ve gerçekleştirdiği faaliyetlerden yola çıkarak Atatürk’ün Millî Mücadelenin lideri olmasını hazırlayan gelişmeleri anlatan bir senaryo yazılır.) (6.kazanım) v “Atatürk’ün Hayatındaki Dönüm Noktaları” (Atatürk’ün 1881–1919 yılları arasındaki hayatının dönüm noktalarını içeren bir zaman şeridi hazırlanır.) (6.kazanım)
[!] Ünitenin kazanımlarına geçilmeden önce T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinin önemi ve amacı üzerinde durulur.
[!] Atatürk’ün hayatı, 1881’den 1919’a kadar, Samsun’a çıkışının gerekçeleri ile birlikte verilecektir.
+:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik Y:İnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme C:Diğer derslerle ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme 1. Atatürk’ün çocukluk dönemini ve bu dönemde
içinde bulunduğu toplumun sosyal ve kültürel yapısını analiz eder.
2. Atatürk’ün öğrenim hayatı ile ilgili olay ve olguları kavrar.
3. Atatürk’ün askerlik hayatı ile ilgili olay ve olguları kavrar.
4. Örnek olaylardan yola çıkarak Atatürk’ün çeşitli cephelerdeki başarılarıyla askerî yeteneklerini ilişkilendirir.
5. Atatürk’ün fikir hayatının oluşumuna ve gelişimine etki eden Selanik, Manastır, Sofya ve İstanbul şehirlerindeki ortamın rolünü fark eder.
[!] Atatürk’ün kişilik özellikleri uygun yerlerde işlenecektir.
[!] Örnek olay olarak Trablusgarp, Suriye, Çanakkale ve Kafkas cepheleri -8 Ağustos 1916 Zaferi ve sonuçları- ele alınacaktır. (4. kazanım) ® Kariyer Bilinci Geliştirme (6–12)
[!] Doğrudan verilecek beceri: Zaman ve kronolojiyi algılama
[!] Doğrudan verilecek değer: Sorumluluk
Y “Atatürk Müze Evlerini Geziyoruz” (Atatürk’ün Millî Mücadele sırasında ve yurt gezilerinde kaldığı evler ziyaret edilerek Atatürk’ün giyim zevki ve dönemin sosyo-kültürel özellikleri incelenir.) (5 ve 6. kazanım)
6. Atatürk’ün 1919’a kadar bulunduğu görevler ve yaptığı hizmetleri, üstlendiği Millî Mücadele liderliği açısından yorumlar.
Bu ünitede gözlem, öz değerlendirme formları, açık uçlu sorular, öğrenci ürün dosyası (portfolyo), dereceli puanlama anahtarı kullanılarak
değerlendirme yapılabilir.
8.SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ PROGRAMI
2
2.ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR
M İLLÎ UYANI Ş: YURDUMUZUN İŞ GAL İNE TEPK İLER
Bu ünite sonunda öğrenciler;
[!] 7. sınıf “ Ülkeler Arası Köprüler” ünitesinin 1. kazanımı “20. yüzyılın başında Osmanlı Devleti ve Avrupa ülkelerinin siyasî ve ekonomik yapısıyla I. Dünya Savaşı’nın sebep ve sonuçlarını ilişkilendirir.” kazanımı ile ilişkilendirme yapılacaktır. (1. kazanım)
1. I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin durumunu, topraklarının paylaşılması ve işgali açısından değerlendirir.
2. Mondros Ateşkes Anlaşması’nın imzalanması ve uygulanması karşısında Osmanlı yönetiminin, Mustafa Kemal’in ve halkın tutumunu değerlendirir. 3. Kuvâ-yı Millîye ruhunun oluşumunu, millî cemiyetleri
ve millî varlığa düşman cemiyetlerin faaliyetlerini analiz eder.
4. Mustafa Kemal’in Millî Mücadelenin hazırlık döneminde yaptığı çalışmaları millî bilincin uyandırılması, millî birlik ve beraberliğin sağlanması açısından değerlendirir.
+ “Birinci Dünya Savaşında Osmanlı” (Görsel materyaller, zaman şeritleri ve döneme ilişkin belgelerden yararlanılarak Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşındaki durumu incelenir.) (1.kazanım)
+ “Mondros Ateşkes Anlaşması’na Tepkiler” (Bu anlaşmanın önemli maddeleri (1,7,12,24 ) incelenerek Osmanlı yönetimi, Mustafa Kemal ve Türk halkının tepkileri değerlendirilir. ) (2. kazanım)
v “Ben Bir Gazeteciyim” (Millî birlik yolunda, yurdumuzun işgaline karşı gösterilen tepkiler ile ilgili gazete hazırlama çalışması yapılır) (3. kazanım)
+ “Sivas Kongresini Yaşıyoruz” (Sivas Kongresi ile ilgili drama çalışması yapılır.) (3.4. kazanım)
+ “Millî Mücadele Lideri Mustafa Kemal” (Nutuk, döneme ilişkin görsel materyal ve eserlerden yararlanılarak Mustafa Kemal’in Millî Mücadelenin hazırlık aşamasında karşılaştığı sorunlara bulduğu çözümlerin özgünlüğü fark edilir) (4,6 ve 7. kazanım) + “Millî Egemenlik Yolunda” (Misak-ı Milli metni ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin açılışına ilişkin bilgiler ışığında drama çalışması yapılır.) (5.kazanım)
Y “Kurtuluş Müzesi’ni Geziyoruz” (Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi binasına gezi düzenlenir ya da ilgili eğitsel filmler izlenir.) (5. kazanım)
+ “İdam Fermanı Sevr” (Sevr Antlaşmasının önemli maddeleri incelenerek Mustafa Kemal ve halkın tepkilerinin gerekçelerine ilişkin çıkarımlarda bulunulur.) (7.kazanım)
[!] Atatürk’ün kişilik özellikleri uygun yerlerde işlenecektir.
[!] Yerel ve bölgesel kongrelerin millî cemiyetlerin kuruluşuna etkisine değinilerek Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin kuruluşunun amacı açıklanacaktır. (3 ve 4. kazanım) [!] Atatürk’ün silah arkadaşları ve yerel kahramanlar üzerinde
durulacaktır. (3, 4. kazanım)
[!] Amasya Genelgesi, Erzurum ve Sivas Kongreleri vurgulanarak Atatürk’ün, Nutuk’ta Sivas Kongresindeki manda ve himaye tartışmalarına karşı konuşmalarına uygun şekilde yer verilecektir. (4. kazanım)
[!] Millî Mücadelenin topyekûn bir mücadele olduğu vurgulanacaktır. (4. kazanım)
5. Misak-ı Millî’nin kabulünü ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışını “ulusal egemenlik”, “tam bağımsızlık” ilkeleri ve vatanın bütünlüğü esası ile ilişkilendirir.
6. Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılma
gerekçelerini ve uygulama sürecini değerlendirir. [!] TBMM’ye karşı ayaklanmalar, ayaklanmayı çıkaran kişilerin adları
veya ayaklanmanın karakteri ile ifade edilecektir. (6. kazanım) 7. İstanbul yönetimince imzalanan Sevr Antlaşması’na
karşı Mustafa Kemal’in ve Türk milletinin tutumunu
değerlendirir. ® Rehberlik ve Psikolojik Danışma (3,4–14); (8–5)
Bir Kahraman Doğuyor (8–6) + “Eşsiz Bir Lider” (Mustafa Kemal’in liderlik özellikleriyle ilgili görsel ve yazılı
materyal incelenir.) (8. kazanım) 8. Mustafa Kemal’in Millî Mücadeleyi örgütlerken
karşılaştığı sorunlara bulduğu çözüm yollarını, onun
liderlik yeteneği ile ilişkilendirir. v “Sorun Çözüyorum” (Birinci TBMM’de mali sıkıntıların nasıl çözüme [!] Doğrudan Verilecek Beceri: İletişim
kavuşturulduğu sorun çözme yöntemi ile incelenir.) (8. kazanım) [!] Doğrudan Verilecek Değer: Vatanseverlik Bu ünitede gözlem, öz değerlendirme formları, açık uçlu sorular,
çoktan seçmeli sorular, proje, öğrenci ürün dosyası (portfolyo), dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirme yapılabilir.
+:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik Y:İnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme C:Diğer derslerle ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme ®:Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük kazanımını, 2. rakam ara disiplin alan kazanımını gösterir.
8.SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ PROGRAMI
3
3.ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR
“YA
İST
İKLÂL, YA ÖLÜM!”
Bu ünite sonunda öğrenciler;
1. Kurtuluş Savaşı’nda Doğu ve Güney cephelerinde yapılan mücadeleleri, sebep ve sonuçları açısından değerlendirir.
2. Batı cephesinde Kuvâ-yı Millîye birliklerinin faaliyetlerini ve düzenli ordunun kurulmasını değerlendirir. 3. Kurtuluş Savaşı’nın yaşandığı
ortamda Atatürk’ün Maarif Kongresi yaparak Türkiye’nin millî ve çağdaş eğitimine verdiği önemi kavrar.
+:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik Y:İnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme C:Diğer derslerle ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme 4. Türk milletinin millî birlik, beraberlik
ve dayanışmasının ifadesi olarak Tekâlif-i Millîye Kararları’nın uygulamalarını inceler. 5. Sakarya Meydan Savaşı’nın ve
Büyük Taarruz’un kazanılmasında Atatürk’ün rolünü fark eder. 6. Türk milletinin Kurtuluş Savaşı
sürecinde elde ettiği askerî başarılarının ulusal ve uluslararası etkilerini değerlendirir.
7. Örnek eser incelemeleri yaparak dönemin toplumsal olaylarının sanat ve edebiyat üzerine yansımalarını fark eder.
+ “Kurtuluş Savaşı Gazetesi” (Dönemin gazetelerindeki bazı haberler 5N 1K formülü ile incelenerek Doğu ve Güney Anadolu’nun o günlerdeki durumu değerlendirilir.) (1. kazanım)
+ “Kuvâ-yı Milliye Ruhu” (Yurdumuzun işgali karşısında ulusal ya da yerel boyutta mücadele başlatmış olan kişi ya da kurumların çabaları örnek alınarak Kuvâ-yı Milliye ruhu üzerinde durulur.) (1 ve 2. kazanım)
[!] Doğu Cephesi’nin TBMM için önemi, Güney Cephesi’nde Türk halkının gösterdiği vatanseverlik ve bu amaçla örgütlenmesi vurgulanacaktır. (1. kazanım) [!] İnönü ve Kütahya-Eskişehir Savaşları işlenecektir. (2. kazanım)
[!] Londra Konferansı, Moskova Antlaşması, Afganistan Antlaşması, Kars Antlaşması, Ankara Antlaşması, Mudanya Ateşkes Anlaşması işlenecektir. (6. kazanım) v “Harita Yapıyoruz” (Batı Cephesi ile ilgili haritalar hazırlanarak düzenli ordunun kuruluşunun
gerekliliği üzerinde durulur.)(2. kazanım)
+ “İstiklâl Marşımız” (İstiklâl Marşı’nın millî kimlik ve millî devlet anlayışı bakımından içerik analizi yapılır.)
+ “Maarif Kongresi Toplanıyor” (Kongre ile ilgili bir drama çalışması yapılır.) (3. kazanım) [!] Atatürk’ün kişilik özellikleri uygun yerlerde işlenecektir.
+ “Tekâlif-i Milliye Kararları” (Tekâlif-i Millîye Emirleri içerik analizi tekniği ile incelenir.)(4. kazanım) [!] Atatürk’ün silah arkadaşları ve yerel kahramanlar
üzerinde durulacaktır. (1, 2 ve 5. kazanım) [!] İstiklal Marşı’nın kabulü üzerinde durulacaktır. + “Film İzliyoruz” (Atatürk ve Kurtuluş Savaşı ile ilgili filmler izlenerek Mustafa Kemal’in ve Türk
ordusunun Büyük Taarruz’a hazırlanışı kavranır. ) (1,2,4, 5, ve 6. kazanım)
v “Biyografi Yazıyorum” (Kurtuluş Savaşı sırasında kahramanlıkları görülen kişilerden birinin hayat hikâyesi ile ilgili araştırma yapılır. ) (1, 2 ve 5. kazanım)
v “Dede ve Ninelerimizin İstiklâl Madalyasını İnceliyorum” (İstiklâl madalyasının önemi üzerinde durulur.) (5. kazanım)
+ “... Bu Satıh Bütün Vatandır” (Mustafa Kemal’in bu sözü incelenerek Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz’un kazanılması ve Mustafa Kemal’in bu savaşların kazanılmasındaki rolü üzerinde durulur.)(5. kazanım)
+ “Sakarya Marşı” (Marş söylenerek marşın anlamı üzerinde durulur.) (5. kazanım)
Y “Kurtuluş Savaşı Müzesi” (Anıtkabir’deki Kurtuluş Savaşı Müzesi gezilerek ya da müzeyle ilgili film izlenerek bir rapor hazırlanır.) (1,2,4,5 ve 6. kazanım)
+ “Barışa Doğru” (Mudanya’ya kadar olan antlaşma maddeleri incelenerek Ankara hükümetinin başarıları uluslararası ilişkiler açısından değerlendirilir.) (6. kazanım)
v “Eser İnceliyoruz”( Kurtuluş Savaşı ile ilgili roman ve hikâyeler okunarak eserlerdeki olay ve olguların tarihî gerçeklerle ilişkisi saptanır.) (7. kazanım)
C Türkçe dersi “Okuma” öğrenme alanı tüm kazanımları (7.kazanım)
Bir Kahraman Doğuyor (5–6)
Millî Uyanış: Yurdumuzun İşgaline Tepkiler (4–3) [!] Doğrudan verilecek beceri: Karar verme Becerisi [!] Doğrudan verilecek değerler: Dayanışma,
Özgürlük ve bağımsızlık
Bu ünitede gözlem, öz değerlendirme formları, sözlü tarih değerlendirme, açık uçlu sorular, boşluk
doldurmalı testler, proje hazırlatılarak, öğrenci ürün dosyası (portfolyo), dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirme yapılabilir.
8.SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ PROGRAMI
4
4.
ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR
ÇA Ğ DA Ş TÜRK İYE YOLUNDA AD IMLAR
Bu ünite sonunda öğrenciler; + “Saltanattan Cumhuriyete Doğru” (Saltanatın kaldırılmasının gerekçeleri ile ilgili durum değerlendirilmesi yapılır.) ( 1 ve 5. kazanım)
+ “Lozan Konferansı Simülasyonu” (Lozan Konferansındaki sorunlar tartışılır.) (2.kazanım)
[!] Atatürk’ün kişilik özellikleri uygun yerlerde işlenecektir.
1. Millî egemenlik anlayışının güçlendirilmesi sürecinde saltanatın kaldırılmasını değerlendirir. [!] Kalkınma hamleleri, sanayi hamleleri, savunma sanayi
işlenecektir. (3. kazanım)
[!] Tevhîd-i Tedrisat’a giden yolda eğitime verilen önemi
göstermesi açısından Maarif Kongresi’nin yeri vurgulanacaktır. (6. kazanım)
[!] 3 Mart 1924 tarihli Halifeliğin Kaldırılması, Tevhîd-i
Tedrisat, Diyanet İşleri Başkanlığının Kurulması, Genelkurmayın yeniden yapılandırılması kanunları ele alınacaktır. (6. kazanım)
[!] Cumhuriyet Halk Fırkası, Terakkiperver Cumhuriyet
Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırkası işlenecektir. (7. kazanım)
2. Sevr ve Lozan Antlaşmalarını karşılaştırarak Lozan Antlaşması’nın sağladığı kazanımları analiz eder. 3. İzmir İktisat Kongresi’nde alınan kararları, millî iktisat anlayışı ve tasarruf bilinci açılarından inceler.
+ “Misâk-ı İktisadi” (İzmir İktisat Kongresi’nin kararları içerik analizi yöntemi ile incelenir.) (3.kazanım)
+ “Radyo Programları Yapıyoruz” (1923–1924 yıllarının toplumsal ve siyasal olayları üzerinden hazırlanan radyo programları sınıfta canlandırılır.) (3, 4, 5 ve 6. kazanım)
Y “Cumhuriyet Müzesini Düzenliyorum” (Bireysel ya da grup olarak sınıfta cumhuriyet müzesi tasarımı yapılır.) (4, 5 ve 8. kazanım)
v “Bozkır Ortasında Modern Bir Şehir: Ankara” (Şehir incelemesi yoluyla Cumhuriyet Dönemi şehircilik faaliyetleri değerlendirilir.) (4 ve 16.kazanım) + “Demokrasi ve Siyasî Partiler” (Atatürk’ün çok partili hayata geçiş girişimleri ile ilgili sözleri yorumlanır.) (7 ve 15. kazanım)
4. Ankara’nın başkent oluşunun gerekçelerini açıklar.
5. Cumhuriyetin ilân edilmesini, Türkiye’de demokrasi rejiminin gerekleri ile bağdaştırarak değerlendirir. 6. 3 Mart 1924’te kabul edilen kanunların gerekçelerini ve toplum hayatında meydana getirdiği değişimleri fark
eder.
7. Atatürk’ün çok partili siyasî hayata verdiği önemi kavrar.
8. Şapka ve Kıyafet İnkılâbını, tekke ve zaviyelerin kapatılmasını, miladî takvim ve uluslararası saat uygulamasının kabulünü millî kimlik kazanma ve çağdaşlaşma çerçevesinde değerlendirir.
9. Hukuk alanındaki gelişmeleri, Medeni Kanun’un Türk aile yapısında ve kadının toplumdaki yerinde meydana getirdiği değişiklikleri analiz eder.
10. Şeyh Sait İsyanını çağdaş, demokratik ve laik Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı tepkiler ve uluslararası ilişkiler açısından değerlendirir.
[!] Atatürk’ün millî kimliği kazandırma ve çağdaşlaşmaya
yönelik inkılapları vurgulanacaktır. (9. kazanım) + “ Kitap Okuma Tekniklerini Kullanıyorum” ( Ders kitabındaki Şeyh Sait
İsyanı ile ilgili konu, kitap okuma tekniklerinden SQ3R tekniğine göre sınıfta işlenir.) ( 10.kazanım)
11. Kabotaj Kanunu’nu millî egemenlik hakları ve Türk denizciliğinde meydana getirdiği gelişmeler bakımından değerlendirir.
+ “Büyük Nutuk” (Büyük Nutuk incelenerek, Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’ne içerik analizi tekniği uygulanır. )(13. kazanım)
+ “Grafik Okuyoruz” (Grafik, tablo ve istatistikî verilerden yararlanarak eğitim ve sağlık alanında yapılan inkılaplar değerlendirilir.) (14 ve 22. kazanım.)
12. Mustafa Kemal’e suikast girişimini cumhuriyete yönelik tehditler çerçevesinde yorumlar. 13. Büyük Nutuk’un söyleniş amaçlarını, içeriğini ve tarihsel niteliğini kavrar.
14. Harf İnkılâbını ve Millet Mekteplerini, eğitimin yaygınlaştırılması ve çağdaş Türk toplumunun oluşturulması açılarından değerlendirir.
15. Menemen Kubilay Olayını Türk milletinin cumhuriyet yönetimindeki kararlılığı ve çok partili siyasî hayata etkisi açısından değerlendirir.
16. Şehir incelemesi yoluyla Cumhuriyet Döneminde mimarlık ve şehir planlaması alanında yapılan çalışmalara örnekler verir.
17. Ölçü ve tartıların değişmesini çağdaşlaşma çerçevesinde değerlendirir.
v “Kubilay Anıtı ” (Kubilay Olayı, Kubilay Anıtı’nın anlam ve önemi, yapılma süreci ve heykeltıraşı hakkında araştırma yapılır.) ( 15. kazanım) + “İnkılaplarımız” (İnkılâpların sağladığı değişimler drama yöntemi ile canlandırılır.) (3, 8, 9, 14, 17 ve 20. kazanım)
v “Türk Kadını TBMM’de” (Türk kadının kazandığı siyasal ve sosyal hakların diğer ülkelerle karşılaştırıldığı eş zamanlı tarih şeridi hazırlanır.) (9 ve 21. kazanım)
18. Atatürk’ün millî kültür ve millî kimlik oluşturmak ve geliştirmek için dil ve tarih alanında yaptığı çalışmaları değerlendirir.
19. 1933 Üniversite Reformundan hareketle Atatürk’ün bilimsel gelişme ve kalkınmaya verdiği önemi kavrar. v “İnternette Araştırıyoruz” (Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumunun kuruluş amaçlarıyla ilgili araştırma yapılır.) ( 18.kazanım)
20. Soyadı Kanunu’nun kabulünün gerekçelerini ve Mustafa Kemal’e “Atatürk” soyadı verilmesini millî kimlik kazanma ve çağdaşlaşma çerçevesinde açıklar.
21. Atatürk’ün kadınlara sağladığı sosyal ve siyasal hakları dönemin çeşitli ülkelerindeki kadın haklarıyla karşılaştırarak değerlendirir.
22. Atatürk Döneminde sağlık alanında yapılan işleri devletin temel görevleri bağlamında inceler.
v “Biyografi Yazıyorum” (Cumhuriyetin ilk yıllarında yetişmiş sanatçıların hayatıyla ilgili biyografi çalışması yapılır.) (24.kazanım)
+ “Onuncu Yıl Nutku” (Onuncu Yıl Nutku içerik analizi yöntemi ile incelenir.)(25. kazanım)
+ “Film İzliyoruz” (Atatürk ve inkılâplarımız konulu eğitsel film izlenir.) (Tüm kazanımlar)
23. Atatürk Orman Çiftliği örneğinden yola çıkarak Atatürk’ün modern tarımın gelişimine ve çevre bilincine
verdiği önemi fark eder. v “Hareketli Kartlar Yapıyoruz” (Atatürk İnkılâplarını yapıldığı alanlarla ilişkilendiren bir mobil hazırlanır .) (Tüm kazanımlar)
24. Örnek olaylardan yararlanarak Atatürk’ün sanata ve spora verdiği önemi fark eder.
25. Onuncu Yıl Nutku’ndan hareketle yapılan inkılâpları, Atatürk’ün geleceğe yönelik hedeflerini ve Türk milletinin özelliklerini değerlendirir.
[!] Müzik Öğretmenliği Okulunun kurulma sürecini
inceleyerek Atatürk Döneminde müzik alanında yapılan yenilikler vurgulanacaktır. (24. kazanım)
[!] Ülkemizdeki heykel, anıt çalışmalardan yola çıkarak
Atatürk’ün heykel çalışmalarına verdiği önem üzerinde durulacaktır. (24. kazanım)
[!] 1933 yılındaki İnkılap Sergisinden hareketle, Atatürk’ün
resim sanatına verdiği önem vurgulanacaktır. (24. kazanım)
C Türkçe dersi “Okuma” öğrenme alanı tüm kazanımları (13 ve 25.kazanım)
® İnsan Hakları ve Vatandaşlık (9,21 -1) ; (6–2,3); (24–12) ® Kariyer Bilinci Geliştirme (9, 21–17)
Millî Uyanış: Yurdumuzun İşgaline Tepkiler (5,7,10–5, 7)
[!] Doğrudan Verilecek Beceri: Değişim ve sürekliliği algılama
[!] Doğrudan Verilecek Değerler: Özgüven- sorumluluk- çağdaşlaşma
Bu ünitede gözlem, öz değerlendirme formları, sözlü tarih değerlendirme, açık uçlu sorular, çoktan seçmeli sorular, proje ve poster hazırlatılarak, kavram haritası yapılarak, öğrenci ürün dosyası (portfolyo), dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirme yapılabilir.
+:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik Y:İnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme C:Diğer derslerle ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme ®:Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük kazanımını, 2. rakam ara disiplin alan kazanımını gösterir.
8.SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ PROGRAMI
5
5.
ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR
ATATÜRKÇÜLÜ
K
Bu ünite sonunda öğrenciler;
1. Atatürkçülüğün amaç ve niteliklerini kavrar.
2. Dönemin şartlarını göz önünde bulundurarak dünyada ve ülkemizde Atatürk’ün düşünce sisteminin oluşmasında etkili olan olaylar hakkında çıkarımlarda bulunur. 3. Millî güç unsurlarının Atatürk’ün yönetim anlayışındaki yerini ve önemini kavrar. 4. Cumhuriyetçilik ilkesinin önemini ve cumhuriyet yönetiminin Türk toplumuna
sağladığı faydaları kanıtlara dayalı olarak açıklar.
5. Bir Türk vatandaşı olarak cumhuriyetin Türk milletine kazandırdığı vatandaşlık temel hak ve sorumlulukları bilincini kazanır.
6. Atatürk’ün milliyetçilik ilkesinden yola çıkarak millî birlik ve beraberliğin önemine inanır.
+ “Kavram Haritaları Hazırlıyoruz” (Atatürkçülüğün amaç ve nitelikleri, Atatürk ilkeleri ile ilgili kavram haritaları hazırlanır.) (Tüm kazanımlar)
+ “Film İzliyoruz” (Millî güç unsurları ile ilgili eğitsel film izlenir ve görsel malzemeler yorumlanır.) (3.kazanım)
+ “Cumhuriyet Meclisi”
(Cumhuriyet Meclisi ile Meşrutiyet Meclisinde bir konunun nasıl ele alındığına ilişkin drama yapılır.) (4.kazanım)
v “Çayımın Şekeri” ( Atatürk Döneminde kurulan şeker fabrikaları ile ilgili araştırma yapılır.) ( 9 ve 10. kazanım)
+ “Cumhuriyet Erdemdir” (Konuyla ilgili haber ve örnek olaylardan yola çıkılarak cumhuriyet yönetiminin önemi ele alınır.) (4. kazanım)
+ “Anayasa’mızı İnceliyoruz” (Anayasa’da yer alan vatandaşlık hak ve sorumlulukları ile ilgili maddeler analiz edilir.) (5, 6 ve 7.kazanım)
v “İnternete Atatürk Sayfası Hazırlıyorum” (Atatürk ile ilgili internet sayfası hazırlanır.) (Tüm kazanımlar)
v Bulmaca Hazırlıyorum (Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi temel kavramlarını içeren bulmaca hazırlanır.) (Tüm kazanımlar)
v “Atatürk Sözlüğü Hazırlıyorum” (Sınıfça belirlenen kelime ve kavramlara ilişkin Atatürk’ün görüşlerini içeren bir sözlük hazırlanır.) (Tüm kazanımlar) v “Hareketli Kartlar (Mobil) Yapıyoruz”
(Atatürkçü düşünce sistemi, Atatürk ilke ve inkılaplarıyla ilgili mobil hazırlanır.) (Tüm kazanımlar )
[!] Atatürkçü düşünce sistemi, “Çağdaş Türkiye Yolunda Adımlar” ünitesindeki uygulamalarla örneklendirilerek ele alınacaktır.
[!] Türk milletinin bugün ve gelecekte tam bağımsız olarak şerefli, haysiyetli, huzur ve refah içinde yaşaması, devlet yönetiminde millet egemenliği, aklın ve bilimin rehberliğinde millî kültürümüzü çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkarmak esas ve amaçları doğrultusunda gerçekçi fikirlere dayanması ilke ve esaslarıyla olan bütünlüğü vurgulanacaktır. (1. kazanım)
[!] Dünyada meydana gelen siyasî, ekonomik, sosyal, bilimsel ve kültürel gelişmeler; padişah ve hükümetin durumu, ülkedeki siyasî, ekonomik, askerî, sosyal ve kültürel durum ile bağımsızlık ihtiyacı çerçevesinde yapılandırılacaktır. (2. kazanım)
[!] Atatürk’ün kişilik özellikleri uygun yerlerde işlenecektir.
[!] Millî güç unsurları olarak siyasî güç, ekonomik güç, askerî güç ve sosyo-kültürel güç ele alınacaktır. (3. kazanım)
7. Atatürk’ün “Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkına Türk milleti denir.” özdeyişinden hareketle “Ne mutlu Türk’üm diyene !” ifadesinin anlam ve önemini kavrar.
8. Millî egemenlik, eşitlik, adalet, demokratik hak kavramlarını Atatürkçü düşünce sistemindeki halkçılık ilkesi ile ilişkilendirir.
9. Devletçilik ilkesinin devlete siyasî, sosyal ve kültürel alanda yüklediği görevleri açıklar.
10. Ulusal ve uluslararası faktörlerin devletçilik ilkesinin benimsenmesindeki etkisini değerlendirir.
11. Laiklik ilkesinin devlet yönetimi, hukuk ve eğitim sistemi ile sosyal alanda meydana getirdiği değişimlerden yola çıkarak bu ilkenin temel esaslarını fark eder. 12. İnkılapçılık ilkesini, Türk ulusunun millî kültür değerlerini geliştirerek
çağdaşlaşmasının bir aracı olarak kavrar.
13. Atatürk ilkelerinin amaçları ve ortak özellikleri hakkında çıkarımlarda bulunur. 14. Atatürkçü düşünce sisteminden yola çıkarak, Atatürk ilke ve inkılaplarını oluşturan
temel esasları belirler.
15. Atatürk ilkelerinin modern Türkiye’nin kuruluşu ve gelişmesindeki yerine ve önemine inanır.
16. Türk Milli Mücadelesinin ve Atatürkçülüğün, bağımsızlık savaşı veren mazlum milletlere örnek olduğunu fark eder.
17. Atatürk ilke ve inkılaplarına sahip çıkma ve devamlılığını sağlama konusunda kişisel sorumluluk alır.
[!] Türkiye’de millî sermayenin teşekkül etmemiş olması ve 1929 Dünya Ekonomik Krizi vurgulanacaktır. (9 ve 10.kazanım)
[!] Atatürk’ün özlü sözlerinden ve uygulamalarından yararlanılarak Atatürkçü düşünce sisteminde dinin ve hoşgörünün yeri örneklerle açıklanacaktır. (11. kazanım)
[!] Atatürkçülüğün özünün, kültürel değerlerine, geleneklerine son derece bağlı ama her türlü yeniliğe sonuna kadar açık bireyler yetiştirmek olduğu vurgulanmalıdır. (12. kazanım)
[!] Atatürk ilkelerinin bir bütün olduğu vurgulanacaktır. (13. kazanım) [!] Millî tarih bilinci, vatan ve millet sevgisi, millî dil, bağımsızlık ve özgürlük,
egemenliğin millete ait olması, millî kültürün geliştirilmesi, Türk milletini çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkarma, millî birlik ve beraberlik, ülke bütünlüğü çerçevesinde yapılandırılacaktır. (14. kazanım)
®İnsan Hakları ve Vatandaşlık (5–10) ; (5–22) Bir Kahraman Doğuyor (2–5)
Çağdaş Türkiye Yolunda Adımlar (8–5,7. kazanımlar)
[!] Doğrudan verilecek beceri: Sosyal katılım [!] Doğrudan verilecek değer: Çalışkanlık
Bu ünitede gözlem, öz değerlendirme formları, sözlü tarih değerlendirme, açık uçlu sorular, çoktan seçmeli sorular, proje ve posterler, kavram haritası öğrenci ürün dosyası (portfolyo), dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirme yapılabilir.
+:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik Y:İnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme C:Diğer derslerle ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme ®:Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük kazanımını, 2. rakam ara disiplin alan kazanımını gösterir.
8.SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ PROGRAMI
6
6.ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR Bu ünite sonunda öğrenciler;
v “Ben Bir Gazeteciyim” (Lozan Barış Antlaşması’nın Türk dış politikasına
etkisi konusunda bir haber hazırlanır.) (1. kazanım) [!] Dış olaylar tarihsel gelişme süreci ile birlikte verilecektir.
ATATÜRK DÖNE M İ TÜRK DI Ş POL İT İKASI VE ATA TÜRK’ÜN ÖLÜM
Ü 1. Lozan Barış Antlaşması’nın Türk dış
politikasının gelişimine yaptığı etkileri
değerlendirir. [!] Yabancı Okullar, Musul Sorunu, Nüfus Mübadelesi ve Montrö Boğazlar Sözleşmesi ele alınacaktır. (2.
kazanım) v “Afiş Yapıyoruz” (Atatürk’ün dış politikasının temel ilkelerini anlatan
sözlerini ve uygulamalarını konu alan afiş hazırlanır.) (2. kazanım) 2. Atatürk Dönemi Türk dış politikasının
temel ilkelerini ve amaçlarını analiz ederek Türk dış politikası hakkında çıkarımlarda bulunur.
+ “Dünya Barışı” (Birinci elden yazılı ve görsel kaynaklar analiz edilerek
Atatürk Dönemi Türk dış politikası ilkelerine ulaşılır.) (2. kazanım) [!] Atatürk’ün kişilik özellikleri uygun yerlerde işlenecektir.
[!] Milletler Cemiyetine girişte izlenen politika, Balkan Antantı ve Sadabat Paktı vurgulanacaktır. (3. kazanım) + “Mayısta Yedi Gün” ( Atatürk’ün son günleri ile ilgili kaynaklardan,
anekdot, fotoğraf, gazete haberleri vb. yararlanılarak Hatay’ın Türkiye’ye katılması için gösterdiği özveriyi anlatan bir kompozisyon yazılır.) (3.kazanım)
3. Atatürk’ün Hatay’ı ülkemize katmak konusunda yaptıklarını ve bu uğurda gösterdiği özveriyi fark eder.
[!] Yurt içinde ve yurt dışında çıkan gazete haberleri, anılar kullanılacaktır. (5. kazanım)
® Kariyer Bilinci Geliştirme (3–16) 4. Atatürk’ün ölümü üzerine yayımlanan
yazılı ve görsel kanıtlardan hareketle onun kişilik özellikleri ile fikir ve görüşlerinin evrensel değerine ilişkin çıkarımlarda bulunur.
+ “Atamızın İzindeyiz” (Atatürk’ün ölümü üzerine yurt içinde ve dışında yayımlanan gazete haberleri, bildiriler ve resimler incelenerek onun fikir ve düşüncelerinin evrenselliğine ilişkin bir duvar panosu hazırlanır.) (4. kazanım)
Millî Uyanış: Yurdumuzun İşgaline Tepkiler (5–8)
[!] Doğrudan verilecek beceri: Çıkarımda bulunma [!] Doğrudan verilecek değerler: Barış -Türk
büyüklerine saygı
+ “Film İzliyoruz” (Atatürk’ün ölümünü konu alan eğitsel filmler izlenir.) (4. kazanım)
5. Türk milletinin ulu önderine ebedî bağlılığını ve minnet duygusunu ifade
etmek yönündeki çabalarını fark eder. doldurmalı testler, proje ve poster, öğrenci ürün dosyası Bu ünitede gözlem, öz değerlendirme formları, boşluk
(portfolyo), dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirme yapılabilir.
v “Proje Yapıyoruz” (Anıtkabir’in yapım süreci ile ilgili araştırma yapıldıktan sonra grup çalışması yolu ile Anıtkabir’in maketi yapılır ve farklı projeler tasarlanır.) (5.kazanım)
+:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik Y:İnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme C:Diğer derslerle ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme ®:Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük kazanımını, 2. rakam ara disiplin alan kazanımını gösterir.
8.SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ PROGRAMI
7
7.ÜNİTE KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR Bu ünite sonunda öğrenciler; [!] Dünyadaki gelişmeler göz önüne alınarak Atatürk’ün İkinci Dünya Savaşı
öncesi yaptığı tespitler ve girişimler ile savaşta izlenen denge siyaseti 6. ünitenin 3. kazanımı ile de ilişkilendirilerek ele alınacaktır. (1. kazanım) + “Film İzliyoruz” (İkinci Dünya Savaşı ve savaş sürecinde Türkiye’yi
konu alan belgesel film izletilir.) (1,2 ve 3. kazanımlar) 1. İkinci Dünya Savaşı’nın sebep, süreç ve sonuçlarını
Türkiye’ye etkileri açısından değerlendirir. v “Harita Çiziyoruz” (İkinci Dünya Savaşı öncesi ve sonrasını gösteren
siyasî haritalar hazırlanır.) (1. ve 3. kazanımlar) [!] Kore Savaşı, Türkiye’nin NATO’ya girişi ile Soğuk Savaş kavramı ele
alınacaktır.(3. kazanım) 2. Türkiye’de çok partili siyasî hayata geçişi hızlandıran
gelişmeleri demokrasinin gerekleri açısından inceler.
ATATÜRK’TEN S O NRA TÜRK İYE: İK İNC İ DÜNYA S A VA ŞI VE SONRASI
+ “Grafik Okuyalım” (İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye’de meydana gelen toplumsal, kültürel ve ekonomik gelişmeleri içeren grafik ve istatistiklerden yararlanılarak bir rapor hazırlanır.) (4. kazanım)
[!] Nüfus, eğitim, kültür, sanat, spor, ulaşım, sanayi ve sağlık alanında meydana gelen gelişmeler verilecektir.(4. kazanım)
3. Türkiye’nin dünya üzerindeki konumunun öneminden yola çıkarak İkinci Dünya Savaşı sonrası değişen ülkeler arası ilişkileri değerlendirir.
[!] Atatürk’ün Türk Ordusuna Mesajı incelenecektir. ( 6. kazanım) + “İnsan Hakları ve Demokrasi” (1945 sonrası Türkiye’nin de imzasının
bulunduğu uluslararası antlaşmalara göre insan hakları ve demokrasi alanındaki gelişmeleri gösteren takvim hazırlanır.) (4 ve 5. kazanım)
[!] Savunma sanayinin Türkiye’nin askerî ve ekonomik gelişmesine yaptığı katkıları 1923 sonrasındaki gelişim süreci içerisinde ele alınacaktır. (6. kazanım)
4. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye’de meydana gelen toplumsal, kültürel ve ekonomik gelişmeleri fark
eder. Y “Kışlayı Gezelim” Türk Silahlı Kuvvetlerini tanımak amacıyla en yakın askerî birliğe tanıtım amaçlı bir gezi düzenlenir ya da ilgili bir tanıtım filmi
izlenir.) (6. kazanım)
[!] Kıbrıs Barış Harekatı, Bosna Hersek, Kosova, Arnavutluk, Somali ve Afganistan ‘da Türk ordusunun faaliyetleri ele alınacaktır. ( 6. kazanım) 5. 1945 sonrası insan hak ve özgürlükleri ile demokratik
anlayışın gelişimine yönelik uygulamalara örnekler verir. [!] Türk - Ermeni ilişkilerinin tarihsel gelişimi ve Ermeni iddiaları, terörizm, misyonerlik faaliyetleri, irtica, bölücülük konuları ele alınacaktır.(7.
kazanım) + “Ermeni Sorunu” (Ermeni Sorunu ile ilgili belgesel film izlenir.)
(7.kazanım) 6. Türk Silahlı Kuvvetlerinin önemini ve görevlerini kavrar.
[!] Soğuk Savaş sonrası yumuşama dönemi ile Balkanlar, Kafkaslar ve Orta Asya’daki gelişmeler, bu gelişmelerin ülkemize ekonomik ve siyasal etkileri ele alınacaktır. (8. kazanım)
+ “İnternette Araştırıyoruz ” (Bir Türk Cumhuriyeti seçilerek SSCB’nin dağılmasından sonraki durumu ve Türkiye ile ilişkileri konusunda turizm rehberi hazırlanır.) (8.kazanım)
7. Türkiye Cumhuriyeti’nin temel niteliklerine yönelik iç ve dış tehditlere karşı korunması konusunda duyarlı olur. 8. SSCB’nin dağılmasının dünyaya ve ülkemize etkileri
hakkında çıkarımlarda bulunur. + “Eş Zamanlı Tarih Şeridi Hazırlayalım” (1945 sonrası Türkiye’de ve dünyada meydana gelen toplumsal, kültürel ve ekonomik gelişmeleri [!] Doğal kaynaklar olarak su, petrol, bor, boraks, toryum, krom vb. ele alınacaktır.(11. kazanım)
gösteren eş zamanlı tarih şeridi hazırlanır.) (4,8 ve 9. kazanım) 9. Türkiye ve yakın çevresindeki enerji kaynaklarının siyasî
ve ekonomik önemini değerlendirir. v “Basın Bülteni Hazırlıyoruz” (Körfez Savaşı’nın Türkiye’ye etkilerine ®İnsan Hakları ve Vatandaşlık (1,4–22) ; (4–2,16); (6–22) ;(4,12–25) Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası ve Atatürk’ün Ölümü (5–2)
yönelik görsel ve yazılı basından yararlanılarak bir basın bülteni hazırlanır.) (10. kazanım)
® Girişimcilik (11–11) 10. Körfez Savaşlarının Türkiye’ye siyasî, sosyal, askeri ve
ekonomik etkilerini değerlendirir. ® Rehberlik ve Psikolojik Danışma (3–14)
® Spor Kültürü ve Olimpik Eğitim (4–4) v “Proje Hazırlayalım” (Doğal kaynaklardan biri seçilerek önemi ve
kullanım alanı ile ilgili bir proje hazırlanır.) (11.kazanım) 11. Doğal kaynaklardan verimli şekilde yararlanmaya
yönelik projeleri ülkemizin kalkınma politikaları çerçevesinde değerlendirir.
[!] Doğrudan verilecek beceri: Bilgi teknolojilerini kullanma [!] Doğrudan verilecek değer: Duyarlılık
+ “Türkiye -Avrupa Birliği İlişkileri Takvimi” Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki siyasî ve ekonomik ilişkileri gösteren takvim hazırlanır.) (12.
kazanım) Bu ünitede gözlem, öz değerlendirme formları, sözlü tarih değerlendirme, çoktan seçmeli sorular, proje ve poster, kavram haritası, öğrenci ürün
dosyası (portfolyo), dereceli puanlama anahtarı kullanılarak değerlendirme yapılabilir.
12. Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerini tarihsel gelişimi açısından analiz eder.
+ “Söyleşi Yapıyoruz” (Türkiye -Avrupa Birliği ilişkileri ile ilgili bir uzman davet edilerek söyleşi yapılır.) (12. kazanım)
+:Sınıf-okul içi etkinlik v :Okul dışı etkinlik Y:İnceleme gezisi [!] :Uyarı :Ders içi ilişkilendirme C:Diğer derslerle ilişkilendirme :Ölçme ve Değerlendirme ®:Ara disiplinlerle ilişkilendirme (Ayraç içindeki 1. rakam T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük kazanımını, 2. rakam ara disiplin alan kazanımını gösterir.
