Nükleik asitlerin metabolizması
• Nükleik asitler hücrede bilginin transferinde rol alan esansiyel moleküllerdir.
• DNA’da kodlanan bilgiler, sentezlenen RNA molekülüne transkripte edilir.
• RNA molekülündeki diziliş okunarak amino asit dizilişi şeklinde proteine translasyona uğrar.
• 1. azotlu baz
• Purin ve pirimidin bazlar
• 2. 5 C’lu şeker
• Riboz ve deoksi riboz
• 3. fosfat
Purin halka yapısındaki 9 atomun orijinleri:
Purin nükleotidlerin De nova sentezi
• Önce RiboNA sentezlenir daha sonra DeoksiriboNA’e redüklenir.
• Riboz-5-P, hekzosmonofosfat yolunda sentezlenir
Hücresel NA normal turnover yada diyetle alınan pürin bazları degrade olmadıklarında, vücutta NA çevrilerek kullanılırlar.
Pirimidin halka yapısındaki 6 atomun orijini
• Pirimidin nükleotidler sentezlenirken, önce primidin halkası sentezlenir.
• Sonra PRPP üzerine pirimidin halkası aktarılır.
4. 5. ve 6.C’lar ile 1.N beta –alanin olarak ayrılır. 3.N NH4 ve 2.C ise CO2 olarak ayrılır.
• İlave fosfat gruplarının bağlanmasıyla AMP ADP ATP meydana gelir.
• Bunlar kuvvetli asittirler ve iki valanslı metal iyonları ile kompleks oluştururlar.
• ATP hücrelerdeki enerji akışını sağlar.
• GTP protein sentezinde enerji kaynağıdır.
• CTP fosfolipid sentezinde esansiyel metabolittir.
• UTP Kompleks karbonhidrat ve polisakkaritlerin biyosentezinde şeker ile aktif ara ürün oluşturur.
• 4 NTP ve dNTP’leri nükleik asit sentezinde yer alırlar.
• NTP’lardan fosfat grubunun transferinde, pentoz ve baz kimyasal reaksiyona hiç katılmaz. Fakat hangi NTP olduğu bazla ayrılır. Bu da nukleotiddeki bazın metabolik
yönelmede tanınan kısım olduğunu ortaya koymaktadır. Bu nukleotid polimerlerinde de geçerlidir.