1 ANAYASA YARGISI PRATİK KUR SORU ÖRNEKLERİ
(Her bir soru kendi içerisinde ve diğer sorulardan bağımsız olarak değerlendirilecektir.)
1) TBMM Genel Kurulunda 28 Nisan 2015 tarihinde kabul edilen 6442 sayılı “Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Teşkilat, Görev ve Yetkilerine İlişkin Konularda Yetki Kanunu” 4 Mayıs 2015 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bakanlar Kurulu 6442 sayılı Yetki Kanununa dayanarak 12 Ekim 2015 tarihinde 344 sayılı “Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname”yi kabul etmiştir. Bu Kanun Hükmünde Kararname de 2 Kasım 2015 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır. a) Farklı siyasal partilere mensup 120 milletvekili 6442 Sayılı Yetki Kanununun şekil yönünden Anayasaya aykırı olması nedeniyle iptali isteğiyle 13 Mayıs 2015 tarihinde Anayasa Mahkemesine başvurmuşlardır. Dava dilekçesinde, 6442 Sayılı Yetki Kanununa ilişkin teklifin TBMM Genel Kurulunda yapılan son oylamasına 278 milletvekilinin katıldığı ve bu oylamada 139 kabul, 100 ret ve 39 çekimser oy kullanıldığı belirtilmiştir. Anayasa Mahkemesi, bu başvuru hakkında hangi aşamalarda ve ne yönde karar vermelidir? Gerekçeli olarak açıklayınız. b) Anamuhalefet Partisi Meclis Grubu 15 Aralık2008 tarihinde 344 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin iptali isteğiyle Anayasa Mahkemesine başvurmuştur. Dava dilekçesinde, 344 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 8. maddesinin “Anayasanın 70. maddesinde düzenlenen kamu hizmetlerine girme hakkına ilişkin hükümler içermesi” nedeniyle Anayasanın 91. maddesine açıkça aykırı olduğu ileri sürülmüştür. Anayasa Mahkemesi bu başvuru hakkında hangi aşamalarda ve ne yönde karar vermelidir? Gerekçeli olarak açıklayınız.
2) (A) milletvekilinin yasama dokunulmazlığı TBMM Genel Kurulu’nun 10.4.2011 tarihinde aldığı bir kararla kaldırılmış; (A) da bunun üzerine “yasama dokunulmazlığının kaldırılması kararının” Anayasaya ve TBMM İçtüzüğüne aykırı olduğu gerekçesiyle iptali talebiyle 20.4.2011 tarihinde Danıştay’a başvurmuştur. Başvurunun olası sonuçlarını ve milletvekili (A)’nın yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ilişkin TBMM Genel Kurulu kararına karşı gidebileceği hukuki yolları tartışınız.
3) TBMM Genel Kurulu’nda teklifin önce tümü üzerinde, ardından tek tek maddeler üzerinde görüşmeler yapılmış ve en son teklifin tümü üzerinde oylamaya geçilmiştir. Kanun teklifinin son oylamasına 386 milletvekili katılmış; 192 kabul, 100 ret ve 94 çekimser oy kullanılmış ve teklif 8663 sayılı kanun numarasını alarak 10.5.2011 tarihinde kanunlaşmıştır.
a) Cumhurbaşkanı 14.5.2011 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne başvurarak 8663 sayılı Kanunun, Anayasa’nın 96. ve 148. maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptalini talep etmiştir. Anayasa Mahkemesi bu başvuruyu incelerken hangi aşamalarda, ne tür kararlar verebilir?
2 4) (A) milletvekili, 28.4.2011 tarihli TBMM Genel Kurulunun yasama dokunulmazlığının kaldırılması kararı ile hak ihlaline uğradığı gerekçesiyle 5.5.2011 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmuştur. Başvuru hakkında Anayasa Mahkemesi hangi aşamada, ne tür bir karar vermelidir?
5) Aynı zamanda milletvekili olan Bakan (B) hakkında, ağır cezayı gerektiren bir suç işlediği iddiasıyla Cumhuriyet Savcısı (C) soruşturma açmış ve B’nin yasama dokunulmazlığının kaldırılması istemiyle Adalet Bakanlığı aracılığıyla TBMM’ne başvurmuştur. TBMM Genel Kurulu’nda 20.1.2005 tarihinde alınan bir kararla (B)’nin yasama dokunulmazlığı kaldırılmış ve bunun üzerine Cumhuriyet Savcısı (C) de Bakan (B) hakkında Ankara Ağır Ceza Mahkemesinde ceza davası açmıştır. (B)’nin yasama dokunulmazlığının kaldırılmasını takiben, iktidar partisinin -milletvekili sıfatını taşımayan- parti meclisi üyesi (M), TBMM Genel Kurulu’nca alınan “yasama dokunulmazlığının kaldırılması kararının” Anayasaya ve TBMM İçtüzüğüne aykırı olduğu gerekçesiyle iptali talebiyle 26.1.2005 tarihinde Anayasa Mahkemesine başvurmuştur.
a) Anayasa Mahkemesinin söz konusu başvuruya ilişkin hangi aşamada, ne tür bir karar vermesi gerekmektedir? Gerekçeli olarak açıklayınız.
b) Bakan (B), TBMM Genel Kurulu’nun yasama dokunulmazlığının kaldırılması kararı ile hak ihlaline uğradığı gerekçesiyle 15.2.2005 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulunmuştur. Başvuru hakkında Anayasa Mahkemesi hangi aşamada, ne tür bir karar vermelidir? Gerekçeli olarak açıklayınız.
