TBMM Genel Kurulunda, 2. turu yapılan Anayasa değişikliği paketinin, "Cumhurbaşkanının halk oyu ve 5 artı 5 sistemiyle seçilmesini" öngören 4. maddesi, 1 ret oyuna karşı, 370 oyla kabul edildi.
Genel Kurulda verilen aranın ardından TBMM Başkanı Bülent Arınç’ın yerine, birleşimi Başkanvekili Nevzat Pakdil yönetti.
Anayasanın 102. maddesinde değişiklik öngören ve "Cumhurbaşkanının halk tarafından ve 5 artı 5 sistemiyle seçilmesini" düzenleyen maddenin gizli oylamasına, 374 milletvekili katıldı. Madde, 1 ret oyuna karşılık 370 oyla kabul edildi. Oylamada, 2 oy geçersiz sayılırken, 1 oy da boş çıktı.
Madde, cumhurbaşkanının, 40 yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış TBMM üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türk vatandaşları arasından, halk tarafından seçilmesini öngörüyor.
Kabul edilen maddeye göre, cumhurbaşkanı görev süresi 5 yıl olacak, bir kimse en fazla iki defa (5 artı 5) cumhurbaşkanı seçilecek.
Cumhurbaşkanlığına TBMM üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi, 20 milletvekilinin yazılı teklifi ile mümkün olacak.
Ayrıca, en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde geçerli oyların toplamı birlikte hesaplandığında yüzde 10’u geçen siyasi partiler ortak aday gösterebilecek.
Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile işbirliği kesilecek ve TBMM üyeliği sona erecek. SEÇİM SÜRECİNİ DÜZENLEYEN 5. MADDE KABUL EDİLDİ
TBMM Genel Kurulunda, 2. turu yapılan Anayasa değişikliği paketinin "cumhurbaşkanı seçim sürecini" düzenleyen 5. maddesi, 374 oyla kabul edildi.
Anayasanın "cumhurbaşkanı seçim sürecini" düzenleyen 102. maddesinde değişiklik öngören maddenin gizli oylamasına, 377 milletvekili katıldı.
Madde, 2 ret oyuna karşılık 374 oyla kabul edilirken, 1 oy da boş çıktı.
Madde, cumhurbaşkanı seçimi, cumhurbaşkanının görev süresinin sona ermesinden önceki 60 gün içinde; makamın herhangi bir sebeple boşalması halinde de boşalmayı takip eden 60 gün içinde tamamlanmasını öngörüyor.
Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, cumhurbaşkanı seçilecek.
İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü, ikinci oylama yapılacak. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oyu alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunu alan aday, cumhurbaşkanı seçilecek.
İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin ölümü veya seçilme yeterliliğini kaybetmesi halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın, birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesiyle yapılacak.
İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde olacak. Aday, geçerli oyların çoğunluğunu alması halinde cumhurbaşkanı seçilecek.
Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar, görev süresi dolan cumhurbaşkanının görevi devam edecek. Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin usul ve esaslar, kanunla düzenlenecek.
Genel Kurulda, Anayasa değişiklik paketinin 6. maddesiyle Anayasaya getirilmesi öngörülen geçici 18. maddenin oylamasına geçildi.
DEĞİŞİKLİKLER İLK CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİNDE UYGULANACAK
TBMM Genel Kurulu’nda, anayasa değişikliği teklifinin 2’nci tur gizli oylamasında, 6’ncı madde ile anayasaya getirilmesi öngörülen geçici 18’inci madde kabul edildi.
Oylamaya 377 milletvekili katılırken, 374 milletvekili kabul, 1 milletvekili ret oy kullandı. Oylamada 1 çekimser 1 boş oy çıktı.
Geçici 18’inci madde, Anayasa’nın 67’nci maddesindeki, “seçim kanunlarında yapılacak değişikliklerin, yürürlüğe girdikleri tarihten itibaren 1 yıl içinde uygulanamayacağına" ilişkin hükmün, Cumhurbaşkanı seçiminde dikkate alınmamasını öngörüyor. Böylece, sözkonusu değişiklikler, ilk cumhurbaşkanlığı seçiminde uygulanabilecek. Madde ayrıca, Anayasa’nın “Cumhurbaşkanı niteliklerini" belirleyen 101’inci maddesinde belirtilen nitelikleri de sıralıyor.
TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği paketinin 7. maddesinde verilen "referanduma gidilmesi halinde, maddelerin tümüyle oylanmasını" içeren önerge, 1’e karşı 373 oyla kabul edildi.
Sezer’den ‘halk seçsin’e veto sinyali
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in dün gerçekleştirdiği kabullerinde görüştüğü sivil toplum kuruluşlarına, Anayasa değişikliği paketi konusunda değerlendirmede bulunduğu öğrenildi. Sezer’in, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesine ilişkin Anayasa değişikliğinin ‘sıkışık’ bir dönemde gündeme geldiğini kaydettiği belirtildi. Sezer’in, görüştüğü sivil toplum kuruluşlarına, Anayasa değişiklik paketi konusundaki görüşlerini sorduğu, bu örgütlerden gelen değerlendirmeler çerçevesinde de, konunun daha uzun vadeli bir değerlendirmeyle ele alınması gerektiğini aktardığı kaydedildi. Sezer’in, Anayasa gereği görevinin başında olduğuna yönelik görüşünü de yinelediği belirtildi.
Sezer, Anayasa değişikliğini değerlendirmeden bekleme süresini kullanıp, TBMM'ye iade ederse, Meclis'in paketi yeniden getirmek için vakti kalmayacağı belirtiliyor.
milliyet.com.tr 10.5.2007
