EĞİTSEL VE DAVRANIŞSAL EĞİTSEL VE DAVRANIŞSAL DEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME Değerlendirme Basamakları Değerlendirme Basamakları

(1)

EĞİTSEL VE DAVRANIŞSAL EĞİTSEL VE DAVRANIŞSAL

DEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME

Değerlendirme Basamakları

(2)

Tarama

(3)

 Doğum öncesi:

 İkili, üçlü ve dörtlü tarama testleri

 Genetik tarama testi

 Doğum sonrası

 Apgar Skorlama

 Fenilketonüri Tarama testi

 Kalça Çıkığı Testi

 İşitme ve görme testi

 Konjenital Hipotridi

 Bioditinaz Eksikliği

(4)

Öğrencilerin Değerlendirilmesi

1. Basamak:

İlk Be lirle me

2. Basamak:

Gönde rme Ö nc e si Süre ç

3. Basamak:

Gönde rme

4. Basamak:

A yrınt ılı De ğe rle ndirme

5. Basamak:

Ö ze l Eğit im Hizme t le ri için Uygunluğuna Karar V e rme

6. Basamak:

Bire yse lle şt irilmiş Eğit im Programı Hazırlama

7. Basamak:

De ğe rle ndirme

DEĞERLENDİRME BASAMAKLARI

(5)

İLK BELİRLEME İLK BELİRLEME

• Sınıf öğretmenleri öncelikle, sınıfında Sınıf öğretmenleri öncelikle, sınıfında akademik ve sosyal yönden

akademik ve sosyal yönden

akranlarından farklı gereksinimleri olan, akranlarından farklı gereksinimleri olan,

çeşitli uyarlamalara ve desteğe çeşitli uyarlamalara ve desteğe

gereksinim duyan öğrencileri gereksinim duyan öğrencileri

belirlemelidirler.

(6)

İlk Belirleme İlk Belirleme

 Öğrencilerin bulunduğu yeri belirleyebilmek için Öğrencilerin bulunduğu yeri belirleyebilmek için

 öğretmen tarafından hazırlanan kontrol listeleri, öğretmen tarafından hazırlanan kontrol listeleri,

 öğrencilerin sınıf içinde yapmış oldukları çalışmalar öğrencilerin sınıf içinde yapmış oldukları çalışmalar (tahtaya yazılanları defterine geçirme, öğretmenin (tahtaya yazılanları defterine geçirme, öğretmenin söylediklerini defterine yazma, verilen bir problemi söylediklerini defterine yazma, verilen bir problemi

defterine yalnız başına çözme vb.), defterine yalnız başına çözme vb.),

 ev ödevleri, çalışma kağıtları ve ev ödevleri, çalışma kağıtları ve

 öğretmen gözlemleri öğrencilerin ilk belirlenmesinde öğretmen gözlemleri öğrencilerin ilk belirlenmesinde sıklıkla kullanılan tekniklerdir

sıklıkla kullanılan tekniklerdir

(7)

Uzmanlık Gerektiren Tarama Testleri Okulöncesi dönem

 Denver Gelişimsel Tarama Testi

 Ankara Gelişim Tarama Envanteri (Yalaz, Anlar ve Bayaoğlu, 2010)

 Gazi Erken Gelişimi Değerlendirme Aracı (GEÇDA; Savaşır, Sezgin ve Erol, 2006)

 Erken Gelişim Evreleri Envanteri (EGE; Gül Kapçı, Küçüker ve Uslu, 2015)

 Bayley IV Gelişimsel Tarama Ölçeği (Pearson, 2018)

(8)

Gönderme Öncesi Süreç Gönderme Öncesi Süreç

Gönderme öncesi süreç, akademik, Gönderme öncesi süreç, akademik, duygusal ve davranışsal özellikleri duygusal ve davranışsal özellikleri

yönünden akranları tarafından izlenen yönünden akranları tarafından izlenen

programı izlemekte güçlük çeken programı izlemekte güçlük çeken

öğrencilerin değerlendirme için öğrencilerin değerlendirme için

yönlendirilmelerinden önce çeşitli yönlendirilmelerinden önce çeşitli

uyarlamalarla genel eğitim sınıflarında uyarlamalarla genel eğitim sınıflarında

eğitilmelerini amaçlayan bir süreçtir.

(9)

Gönderme Öncesi Süreç Gönderme Öncesi Süreç

Bu süreç sınıf öğretmeni, aile, okul Bu süreç sınıf öğretmeni, aile, okul

yöneticisi ve rehber öğretmenin katılımı yöneticisi ve rehber öğretmenin katılımı

ile gerçekleşir.

Gereksiz yere RAM değerlendirmesinin Gereksiz yere RAM değerlendirmesinin

önüne geçer.

(10)

Gönderme Öncesi Süreçte Neler Gönderme Öncesi Süreçte Neler

Yapılmalıdır?

Yapılmalıdır? : :

 a. Gönderme öncesi sürecin ilk a. Gönderme öncesi sürecin ilk

basamağı, öğretmenlerin ilk belirlemede basamağı, öğretmenlerin ilk belirlemede

elde ettikleri bilgilere göre özel elde ettikleri bilgilere göre özel

gereksinimli olarak düşündükleri gereksinimli olarak düşündükleri

öğrencilere hangi davranışları öğrencilere hangi davranışları

kazandıracaklarına karar vermeleridir.

(11)

 b. Gönderme öncesi süreçte ikinci basamak, öğrenciye b. Gönderme öncesi süreçte ikinci basamak, öğrenciye kazandırılması planlanan davranışlara ilişkin

kazandırılması planlanan davranışlara ilişkin

müdahalenin/uyarlamaların ne kadar süreyle uygulanacağına müdahalenin/uyarlamaların ne kadar süreyle uygulanacağına karar vermektedir. Öğretmen kazandırmayı amaçladığı

karar vermektedir. Öğretmen kazandırmayı amaçladığı davranışlara ilişkin süreyi,

davranışlara ilişkin süreyi,

 söz konusu davranışların ortalama bir öğrenci tarafından ne kadar söz konusu davranışların ortalama bir öğrenci tarafından ne kadar sürede kazanıldığına,

sürede kazanıldığına,

 bu davranışların kazanılması için öğrenciye ayıracağı zamana, bu davranışların kazanılması için öğrenciye ayıracağı zamana,

 ailenin desteğini ne kadar sağlayacağına ve ailenin desteğini ne kadar sağlayacağına ve

 sınıfta bulunan öğrenci sayısına göre belirlemelidir. sınıfta bulunan öğrenci sayısına göre belirlemelidir.

(12)

 Bu süreçle, öğrencinin ayrıntılı Bu süreçle, öğrencinin ayrıntılı

değerlendirme için gereksiz yere değerlendirme için gereksiz yere Rehberlik Araştırma Merkezlerine Rehberlik Araştırma Merkezlerine

gönderilmesi önlenmeye çalışılmakta ve gönderilmesi önlenmeye çalışılmakta ve

daha sonra yaşanabilecek problemlerin daha sonra yaşanabilecek problemlerin

çözümlenmesi hedeflenmektedir.

(13)

 Müdahale programının belirlenen süreyle uygulanmasının Müdahale programının belirlenen süreyle uygulanmasının sonucunda öğrenci sınıftaki diğer öğrencilerin ulaştığı

sonucunda öğrenci sınıftaki diğer öğrencilerin ulaştığı program amaçlarına ulaşırsa, izlemeye devam edilir ve program amaçlarına ulaşırsa, izlemeye devam edilir ve

müdahale programı sonlandırılır.

 Ancak müdahale sonucunda ortaya çıkan gelişme Ancak müdahale sonucunda ortaya çıkan gelişme beklenenin altında ise;

beklenenin altında ise;

 müdahale programı yeniden düzenlenir ve yeniden zaman müdahale programı yeniden düzenlenir ve yeniden zaman belirlenir ya da

belirlenir ya da

 öğrenci ayrıntılı değerlendirme için bağlı bulunulan Rehberlik öğrenci ayrıntılı değerlendirme için bağlı bulunulan Rehberlik Araştırma Merkezine gönderilir.

Araştırma Merkezine gönderilir.

 Tüm bu kararlarda aileye bilgi verilir, desteği istenir ya da Tüm bu kararlarda aileye bilgi verilir, desteği istenir ya da onların istekleri karşılanmaya çalışılır

onların istekleri karşılanmaya çalışılır

(14)

• Gönderme öncesi süreçte müdahale programı Gönderme öncesi süreçte müdahale programı

• programda,programda,

• öğretimsel süreçlerde, öğretimsel süreçlerde,

• sınıf yönetiminde ve sınıf yönetiminde ve

• sınıf çevresinin düzenlenmesinde uyarlamalar yapabilir. sınıf çevresinin düzenlenmesinde uyarlamalar yapabilir.

(15)

 Programın uyarlanması, sınıf öğretmeninin Programın uyarlanması, sınıf öğretmeninin

öğrencinin programın neresinde olduğunu ya da öğrencinin programın neresinde olduğunu ya da

belirlenen program amaçlarından hangilerini belirlenen program amaçlarından hangilerini

karşıladığını belirleyip, oluşturacağı amaçlarda karşıladığını belirleyip, oluşturacağı amaçlarda

öğrencinin düzeyine göre uyarlamalara öğrencinin düzeyine göre uyarlamalara

gitmesidir.

(16)

• Öğretimsel süreçlerde yapılacak Öğretimsel süreçlerde yapılacak

uyarlamalar, öğretimi yapılacak konuyu uyarlamalar, öğretimi yapılacak konuyu

küçük basamaklara ayırma, her bir küçük basamaklara ayırma, her bir

basamakta öğrencinin yapacağı tekrarı basamakta öğrencinin yapacağı tekrarı

arttırma ve gerektiğinde farklı öğretim arttırma ve gerektiğinde farklı öğretim

yöntemlerini kullanmayı içerir.

(17)

 Sınıf yönetiminde yapılacak uyarlamalar, sınıf Sınıf yönetiminde yapılacak uyarlamalar, sınıf kurallarının belirlenmesi, öğrencilere belirlenen kurallarının belirlenmesi, öğrencilere belirlenen

kuralların açıklanması ve uygun davranışlar kuralların açıklanması ve uygun davranışlar

gösteren öğrencilerin bu davranışlarının gösteren öğrencilerin bu davranışlarının

pekiştirilmesini içerir.

(18)

 Çevresel uyarlamalar, sınıf içindeki oturma düzeni, Çevresel uyarlamalar, sınıf içindeki oturma düzeni, materyallerin sınıftaki yerleşimi, öğrenme materyallerin sınıftaki yerleşimi, öğrenme malzemelerine ulaşılabilirlik gibi konular içerir. Ayrıca malzemelerine ulaşılabilirlik gibi konular içerir. Ayrıca sınıfın ısısı ve ışığı da öğrenmeyi etkileyen çevresel sınıfın ısısı ve ışığı da öğrenmeyi etkileyen çevresel etkenler arasındadır. Dikkat dağıtıcı malzemelerin etkenler arasındadır. Dikkat dağıtıcı malzemelerin çevreden arındırılması, okuma materyallerinin çevreden arındırılması, okuma materyallerinin öğrenciler için daha çekici ve okunabilir olması sınıf öğrenciler için daha çekici ve okunabilir olması sınıf

öğretmeninin yapacağı diğer uyarlamalar arasındadır.

(19)

• Gönderme öncesi sürecin son basamağı Gönderme öncesi sürecin son basamağı

değerlendirmedir. Değerlendirme basamağında, sınıf değerlendirmedir. Değerlendirme basamağında, sınıf öğretmeni programda, öğretim süreçlerinde, sınıf

öğretmeni programda, öğretim süreçlerinde, sınıf yönetiminde ve çevrede yaptığı uyarlamalarla

yönetiminde ve çevrede yaptığı uyarlamalarla hazırladığı müdahale programının, öğrencide hazırladığı müdahale programının, öğrencide istendik gelişme meydana getirip getirmediğini istendik gelişme meydana getirip getirmediğini değerlendirir.

değerlendirir.

(20)

 Bu basamakta değerlendirme, ilk belirlemede olduğu gibi Bu basamakta değerlendirme, ilk belirlemede olduğu gibi

 programa dayalı değerlendirme, programa dayalı değerlendirme,

 çalışma örneği analizi, çalışma örneği analizi,

 hata analizi ve hata analizi ve

 gözlem yöntemleriyle yapılır. Değerlendirme sonucunda, gözlem yöntemleriyle yapılır. Değerlendirme sonucunda,

öğrencide ilerleme olduğu belirlenirse müdahaleye devam edilir.

Eğer ilerleme olmadı ya da gözlenen ilerleme beklenenin altında Eğer ilerleme olmadı ya da gözlenen ilerleme beklenenin altında

ise, öğrencinin ayrıntılı değerlendirme için Rehberlik Araştırma ise, öğrencinin ayrıntılı değerlendirme için Rehberlik Araştırma

Merkezine gönderilmesi süreci başlatılır.

(21)

İlk Belirleme Öğretimsel Süreçlerde yapılan uyarlamalar

yeterli mi?

Müfredatta yapılan uyarlama yeterli mi?

Çevrenin uyarlaması yeterli mi?

Eğer öğrenci engelli olarak tanı alırsa uygun hizmetler var

mı?

Programın ve hizmetlerin yararları etiketlemenin olumsuz

etkisinden fazla mı?

Gönderme Formal Değerlendirme

Yerleştirme Kararının Verilmesi Göndermeye

gerek yok

Göndermeye gerek yok

Göndermeye

gerek yok Göndermeye

gerek yok

Evet Evet Evet

Evet Evet

Hayır Hayır Hayır

Evet

Hayır Hayır