BİLDİRİ KİTABI
EDİTÖRLER
Prof. Dr. Nilgün SARP
Yrd. Doç. Dr. A. Çetin YİĞİT
8. SAĞLIK VE HASTANE İDARESİ KONGRESİ BİLDİRİ KİTABI Editörler : Prof.Dr. Nilgün SARP, Yrd.Doç.Dr.A.Çetin YİĞİT Elektronik ISBN : 978-605-63539-2-5
Not: Bildirilerden kaynak belirtmek koĢuluyla yararlanılabilir.
Lefke Avrupa Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Kasım-2014 Lefke-Güzelyurt/ KKTC.
nılgunsarp@gmail.com nsarp@eul.edu.tr cyigit2002@yahoo.com cyigit@eul.edu.tr
8.
SAĞLIK VE HASTANE İDARESİKONGRESİ
BİLDİRİ KİTABI
EDİTÖRLER
Prof. Dr. Nilgün SARP
Yrd. Doç. Dr. A. Çetin YİĞİT
İÇİNDEKİLER
II. POSTER BİLDİRİLER
S.NO BİLDİRİ ADI YAZARLAR SAYFA
NO 49 Patellar Kondromalazi ve Vakalarımızda
Artroskopik Mikrokırık Yöntemi Sonuçlarımız
Bülent KILIÇ Ali Serdar YÜCEL
Aylin ZEKĠOĞLU 2184
50
Enfekte Primer Diz Protezlerinde 2 AĢamalı Revizyon Diz Protezi Uygulama Sonuçlarımız, 5 Yıllık Takip
Bülent KILIÇ Ali Serdar YÜCEL Aylin ZEKĠOĞLU
2197
51
Bir Kamu Hastanesi Kadın Doğum Kliniğinde Yatan Hastaların Sezaryen ve Normal Doğum Tanı ĠliĢkili Gruplama Verilerinin KarĢılaĢtırmalı Analizi
Emrullah ĠNCESU 2208
52 Bir Kamu Acil Servisine BaĢvuran Hastaların
Memnuniyet Düzeylerinin Değerlendirilmesi Emrullah ĠNCESU 2219
53
Özel Hastanelerde Sağlık Personelinin Hasta Güvenliği Kültürü Algılarının Değerlendirilmesine Yönelik Bir ÇalıĢma (Manisa Ġl Merkezi Örneği)
ġeniz HASDĠL Meltem KAPLAN Çetin YĠĞĠT
Seçkin Berk ÇAKIR Ġbrahim Ceyhun BAYRAKTAROĞLU
2227
54 Hastane Yönetiminde Sürdürülebilir YaklaĢım:
YeĢil Yönetim
Okan ÖZKAN Gamze BAYIN
Gözde TEREKLĠ 2238
55 Sağlık Turizmi Yönetiminde Koçluk YaklaĢımının
Önemi Erkan KARA
Akın MARġAP 2249
56
Özel Bir Hastanenin ESWL Ünitesinin Bir Seans Hizmet Bedelinin DeğiĢken Maliyetinin
Hesaplaması (Edremit Ġlçesi Örneği)
Seçkin Berk ÇAKIR A. Çetin YĠĞĠT ġeniz HASDĠL Meltem Kaplan Ġbrahim Ceyhun BAYRAKTAROĞLU
2263
57
Özel Hastanede Hasta Güvenliğine Yönelik HemĢirelik Uygulamalarına ĠliĢkin Bir Değerlendirme (KKTC/ LefkoĢa Örneği)
Rukiye ATILKAN Ahmet Münir ACUNER Ruhi Selçuk TABAK A.Çetin YĠĞĠT
2271
58 Medical Errors: A Review of Causes, Solutions, and Terminologies
Wissam AL-OMARĠ
Özhan ÖZTUĞ 2283
59
The Prevalence And Types Of Mobbing Among Nurses Working In Private Hospitals In Nicosia District Of TRNC
Naskhanym CHAUSHEVA
Özhan ÖZTUĞ 2292
60
Özel Hastanelerde Kalite Yönetimi Sistemimin Değerlendirilmesine Yönelik Bir ÇalıĢma (Isparta Ġl Merkezi Örneği)
Meltem KAPLAN ġeniz HASDĠL A.Çetin YĠĞĠT Seçkin Berk ÇAKIR Ġ.Ceyhun BAYRAKTAR
2300
ÖZEL HASTANELERDE KALİTE YÖNETİMİ SİSTEMİMİN DEĞERLENDİRİLMESİNE YÖNELİK BİR ÇALIŞMA
(ISPARTA İL MERKEZİ ÖRNEĞİ)
Meltem KAPLAN*
Şeniz HASDİL**
A. Çetin YİĞİT***
Seçkin Berk ÇAKIR****
İ.CeyhunBAYRAKTAROĞLU*****
ÖZET
Özel hastanelerde Kalite Yönetimi Sisteminin Belirlenmesine Yönelik Bir Değerlendirme ’’ konulu bitirme projesinde Isparta İl merkezinde bulunan özel hastanelerde çalışan sağlık personeline( hekim, hemşire_ebe, klinik sekreteri, sağlık memuru ve diğer sağlık personeline)anket uygulamsı yapılmıştır.Veriler SPSS 17.0 programına aktarılmış ,gerekli çözümlemeler yapılmıştır. Kalite kavramı, Kalitenin tarihçesi, Toplam Kalite Yönetimi, Toplam Kalite Yönetimi Amaç, Özellikleri, Toplam Kaliteye Katkısı olan önemli kişiler,Sağlık Sektöründe Toplam Kalite Yönetimi, Hastane İşletmeciliğinde Toplam Kalite Yönetimi, Sağlık Sektöründe Kalite Geliştirme ve Degerlendirme Süreci, Sağlık Sektöründeki Kalite Uygulamalarındaki Sorunlar ve Çözümü gibi konular proje metninde ilgili başlıklar altında degerlendirmeye alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Sağlık Personeli, Kalite Yönetim Sistemi, Sağlık Hizmeti
*Lefke Avrupa Üniversitesi, UBYO Sağlık Yönetimi,mltmmkpln gmail.com
**Lefke Avrupa Üniversitesi, UBYO Sağlık Yönetimi, snzhsdlgmail.com
***Yrd.Doç.Dr. Lefke Avrupa Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü, cyigit200yahoo.com
****Lefke Avrupa Üniversitesi, UBYO Sağlık Yönetimi, s.berk.cakir hotmail.com
*****Lefke Avrupa Üniversitesi, UBYO Sağlık Yönetimi, i-ceyhun-bayraktaro-lu1 hotmil.com
1.Giriş
Toplam Kalite Yönetimi, günümüz hızla değiĢen rekabet koĢullarında, iĢletmelerin piyasadaki varlıklarını devam ettirebilmeleri için geliĢtirilmiĢ yöntemlerden biridir. ĠĢletmeler için kalite kavramı, en kısa biçimde müĢteri doyumunu sağlamak olarak tanımlanmaktadır.
Kalite Yönetimi kavramı ise iĢletmenin, kaliteye iliĢkin müĢteri beklentilerini karĢılayan bir yönetim süreci olarak tanımlanmaktadır.
Önceleri iĢletmeler kaliteyi sadece tek bir yönüyle ele alırken TKY felsefesinin Ģirketler bünyesinde yerleĢmesi ve çoğalmasıyla kaliteye olan bakıĢ açısı da değiĢmiĢtir. Artık sadece üretilen ürün ya da hizmetin kullanıĢlı ya da diğer Ģirketlerin ürün ve hizmetlerinden daha iyi olması ürün ya da hizmetin kaliteli olduğu sonucu vermemektedir. Eski kalite anlayıĢının üzerine gelen TKY felsefesi daha yenilikçi, istikrarlı ve daha düzenli üretim aĢamalarını sağlamakta, zamana ve müĢterilere uygun üretim ve hizmet sunmak amacıyla hareket etmektedir. Bu durumda kalite anlayıĢının değiĢmesine ve geliĢerek hızla yeniliklerle donanmasına neden olmuĢtur. Kısacası TKY hem bir yönetim düĢüncesi ve hem de örgütsel iklimde bir değiĢim felsefesidir.
Hizmet sektörünün içerisinde önemli bir yere sahip olan sağlık sektöründe kalite daha çok çalıĢanların hastalara diğer bir söylemle müĢterilere sunulan hizmetle alakalıdır. Aynı zamanda sağlık kurumlarında kalitenin ölçülmesi de diğer sektörlere göre daha zordur. Çünkü üretim iĢletmelerine göre hizmet iĢletmelerinin ortaya koydukları değer somutluk/soyutluk açısından farklılık göstermektedir. Sağlık iĢletmeleri birer hizmet iĢletmesi olması dolayısıyla el tutulur gözle görülür bir değer ortaya koymamaktadır. Bu yüzden ortaya koyulan değerin yani verilen hizmetin kalitesinin ölçülmesi ve kalitesi hakkında geri dönüĢüm alma süresi uzundur. Aynı zamanda sağlık sektörü durağan görünmesine rağmen oldukça hızlı değiĢen ve sürekli yeniliklerle dönüĢen yeniden yapılanan bir sektördür. Sağlık hizmetlerindeki yeniden yapılanma anlayıĢı ve gerekse sağlık hizmetlerinin kendine özgü özellikleri nedeniyle, hizmet sunumundan kaynaklanan yetersizlik ve hataların doğurabileceği insan yaĢamı ile ilgili ciddi sonuçlar, sağlık hizmetlerinde kalite kavramının önemini arttırmaktadır.
Bu çalıĢmada Ağız ve DiĢ Sağlığı toplam kalite yönetiminin hemĢirelerin performansında olumlu ya da olumsuz etkilerinin ortaya konulması amaçlanmıĢtır. Bu amaç doğrultusunda çalıĢmanın ikinci ve üçüncü bölümlerinde literatür taramasına yer verilmiĢ, dördüncü bölümde araĢtırmanın amacına uygun olarak yöntem bölümü açıklanmıĢ ve son bölümde araĢtırma bulgularına yer verilerek yorumlanmıĢtır.
Bu bölümde araĢtırmanın amacına ve alt amaçlarına (hipotezlerine), önemine, sayıltılarına, sınırlılıklarına, tanımlarına ve yöntemine (araĢtırma modeli, evren ve örneklem, yorumlanması) yer verilmiĢtir.
2. Yöntem
2.1. Araştırmanın Amacı
Isparta Özel Davraz YaĢam Hastanesi‟nde çalıĢan sağlık personelinin kalite güvenliği kültürü algısının sosyo-demografik özelliklere göre değerlendirilmesi ve karĢılaĢtırılması amaçlanmıĢtır.
• AraĢtırma kapsamındaki sağlık personelinin sosyo-demografik özellikleri nelerdir?
• Sağlık personelinin kalite güvenliği kültürü boyutlarına iliĢkin algılarının düzeyi nedir?
• Sağlık personelinin kalite güvenliği kültürü boyutlarına iliĢkin algıları ile cinsiyet grupları arasında bir iliĢki var mıdır?
• Sağlık personelinin kalite güvenliği kültürü boyutlarına iliĢkin algıları ile yĢ grupları arasında bir iliĢki var mıdır?
2.2. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi
AraĢtırmann çalıĢma evrenini Isparta Özel Davraz YaĢam Hastanesi‟nde çalıĢan sağlık personeli oluĢturmaktadır. AraĢtırmada veri toplamak için hastane yönetiminden gerekli izin alınmıĢtır. AraĢtırma kapsamında Isparta Özel Davraz YaĢam Hastanesi‟nin tüm birimlerinde çalıĢan toplam 300 sağlık personeline anket uygulanmıĢtır. AraĢtırma kapsamında sağlık personeline dağıtılan anket sayısı 300 dönen anket sayısı 150‟dir.Bu rakam bilinen evrenden örneklem çekilme formülü ile yapılan hesaplardan elde edilen sayıya büyüktür.
2.3. Verilerin Toplanması
Veriler iki yolla toplanmıĢtır:
Konuyla ilgili baĢlıklar kaynak tarama ve internet tarama yoluyla yapılmıĢ olup, elde edilen bilgiler bu araĢtırmanın ilgili baĢlıkları altında analiz edilmiĢtir.
Kalite Yönetimi Sistemi Hastane Anketi 6 boyutludur ve 50 sorudan oluĢmaktadır.
Ayrıca katılımcılara hasta güvenliği derecesi ve raporlanan olay sayısı ile ilgili birer soru sorulmaktadır. KiĢisel bilgiler bölümünde katılımcıların sosyodemografik bilgilerini içeren 9 soru bulunmaktadır. Son bölümde ise katılımcıların yorumlarını yazmaları istenmiĢtir.
Ankettin A, B, bölümlerinde ölçeklendirme yöntemi olarak eĢit aralıklı Ölçekler 5‟li likert tipte olup, “1” en kötü durumu “5” ise en iyi durumu göstermektedir. Ayrıca hasta güvenliği ölçeğinde 11 madde ölçeğin özelliği gereği ters çevrilerek puanlanmıĢtır. Ölçeğin daha önce geçerlilik ve güvenilirliği yapıldığından tekrar yapılmamıĢ ancak, güvenilirlik için iç tutarlılığı belirlemek amacıyla Cronbach‟s alfa değeri hesaplanmıĢtır.AraĢtırmada demografik dağılım ve Kalite Yönetimi sistemiyle ile ilgili boyutlarlarla ilgili skorlarda herhangi bir gruplama yöntemine gidilmemiĢ , 5 „li likert ile cevaplanmıĢ soruların ölçümü ve dağılımı verilmiĢtir.KarĢlaĢtırma sorularında matrislerin tamamının dolu olmaması ve matrislerin beklenen değerinin 5‟ ten küçük olması sebebiyle 5 „ li likertler (Çok kötü,kötü, ne iyi ne kötü, iyi,çok iyi) üçlügruplandırma yöntemiyle(iyi ,orta, kötü) 3 „lü likerte dönüĢtürlmüĢ ve ölçümler buna göre yapılmıĢtır.
2.4. Verilerin Analizi
Veriler , SPSS 17.0 progrmaına aktrılmiĢ ve gerekli çözümlemler yapılmıĢtır.
Tablolar oluĢturularak yorumlanmıs ve değerlendirilmiĢtir.
3. Bulgular
Örneklem grubunun demografik ve sosyo-ekonomik faktörlere göre dağılımı tablo- 1‟de sunulmuĢtur. Buna göre araĢtırma kapsamına 150 kiĢi alınmıĢtır. Örneklem Grubunun
%61,3‟ü “kadın”, %38,7‟si “erkek”tir. Medeni durumu açısından bakıldığında %55,3‟,nün
“Evli”, %44,7‟sinin “Bekar” olduğu gözlenmiĢtir. YaĢ gruplarına göre bakıldığında %70,0‟i
“18-33 yaĢ”, %17,3‟ü “34-41 yaĢ” ve geri kalanı “+42 yaĢ” grubuna girmektedir. Eğitim
durumu açısından incelendiğinde %42,0‟sinin “Lise”, %25,3‟ünün “Önlisans”, %24,7‟sinin
“Lisans” ve %8,0‟i ise “Yüksek Lisans/Doktora” mezunu oldukları anlaĢılmaktadır.
AraĢtırmaya katılan örneklem grubunun mesleği açısından bakıldığında %10,7‟sinin
“Hekim”, %38,7‟sinin hemĢire, % 14,0‟ünün “Sağlık Teknikeri” ve %36,7‟sinin “Diğer Sağlık Personeli” olduğu görülmektedir. Meslekte çalıĢma sürelerine göre %15,3‟ünün “1 yıldan az”, %74,0‟ünün “1-5 Yıl”, %10,7‟sinin “6 yıldan daha fazla” çalıĢtığı saptanmıĢtır.Örneklem Grubunun gelir durum incelendiğinde %84,7‟sinin “0-2000 TL”,
%13,3‟ünün “2000-5000” TL ve %2,0‟sinin ise “+%5001 TL” gelir grubunda oldukları saptanmıĢtır.
Tablo-1: Örneklem Grubunun Demografik Ve Sosyo-Ekonomik Faktörlere Göre Dağılımı
DEĞIŞKENLER SAYI YÜZDE(%)
Cinsiyeti
Kadin 92 61,3
Erkek 58 38,7
Toplam 150 100,0
Medeni Durum
Evli 83 55,3
Bekar 67 44,7
Toplam 150 100,0
Yaş Grupları
18-33 105 70,0
34-41 26 17,3
+42 19 12,7
Toplam 150 100,0
Eğitim Durum
Lise 63 42,0
Önlisans 38 25,3
Lisans 37 24,7
Yüksek
Lisans/Doktora
12 8,0
Toplam 150 100,0
Unvanınız
Hekim 16 10,7
Hemşire 58 38,7
Sağlik Teknikeri 21 14,0
Diğer 55 36,7
Toplam 150 100,0
Hastanede Çalışma Yılınız
1 yildan az 23 15,3
1-5 yil 111 74,0
+6 yil 16 10,7
Toplam 150 100,0
Gelir Grupları
0-2000 tl 127 84,7
2001-5000 tl 20 13,3
+5001 3 2,0
Toplam 150 150
Tablo-2: Kalite Yönetim Sistemi Ġle Ġlgili Skorlar
S. NO KRİTERLER ORTALAMA STANDART SAPMA
01 Sağlanan hizmetlerin gözden gecirilmesi ve kayıtların tutulması
4,67 ,527
02 Kullanılan araçların kalibrasyonlarının ve kontrollerinin yapılması
4,67 ,527
03 Kalite Politikamız 4,67 ,552
04 Kalite Hedeflerimiz. 4,67 ,552
05 Yönetimin kalite ile ilgili sorumluluklarını yerine getirmesi
4,66 ,529
06 Hizmetle ile ilgili tüm yasal ve diğer gerekliliklerin yerine getirilmesi
4,65 ,533
07 Hastanemizde dökümanların kontrolu 4,65 ,555
08 Hastanemizde kayıtların kontrolu 4,65 ,555
09 Kalitesistemininplanlanması 4,65 ,557
10 Ödünç alınan malzemelerin güvenliğinin sağlanması 4,64 ,534 11 Hizmet verilen hasta ve birimlerle iş birliği ve iletişim 4,64 ,547
12 İlaçların ve malzemelerin uygun depolanması 4,64 ,547
13 Hastanemizde sistemin dökümantasyonu 4,63 ,562
14 Yönetim kalitesisteminin belirli aralıklarla gözden gecirilmesi
4,63 ,572
15 Hastanemizde kaliteye yönelik bir el kitabı 4,63 ,574
16 Uygunsuzlukların oluşmasını engelleyici faaliyetler 4,61 ,541
17 Hastanemizde tüm süreçlerin tanımlanması 4,61 ,577
18 Hastane hizmetlerinin planlanması 4,59 ,570
19 Iletişim sistemi 4,59 ,581
20 Verilen hizmetinizlenebilirliği için kullanılan yöntemler 4,58 ,559 21 Uygunsuzlukların çıkması durumunda yapılan düzeltici
faaliyetler
4,57 ,560
22 Hasta menuniyetlerinin düzenli ölçülmesi 4,57 ,572
23 Hizmetlerin uygunlugunun kontrolu 4,56 ,561
24 Sürekli iyileştirme faaliyetlerinin yapılması 4,55 ,563
25 Süreçlerin geçerliliğinin sağlanması 4,55 ,597
26 Yetki ve sorumluluklarımızın belirlilik seviyesi 4,51 ,588
27 Yönetimin müşteri odaklılık seviyesi 4,51 ,599
28 Verilen hizmete ve kaliteye yönelik yapılan iç tetkikler 4,50 ,540 29 Hizmet ve ürünlerin kayıtlarının tutulması ve
uygunluğun ölçülmesi
4,49 ,576
30 Süreçlerin performansların ölçümü 4,49 ,599
31 Toplanan verilerin analiz edilmesi 4,47 ,576
32 Uygun olmayan ürün ve hizmet kontrolu 4,45 ,574
33 Satın alınan ürünün muayenesinin yapılması 4,45 ,585
34 Satın alma işlemlerinin şartlara uygunluğu 4,43 ,618
35 Altyapının kalitesi 4,38 ,587
36 Kaliteli bir sistem için gerekli kaynakların sağlanması 4,37 ,562
37 Çalışma ortamının kalitesi 4,35 ,636
38 Çalışanların yetkinliliği bilinç seviyeleri ve eğitim 4,27 ,598
39 Çalışan sayısının yeterliliği 4,20 ,635
GENEL ORTALAMA 4,55
Tablo-2 incelendiğinde, Kalite Yönetim Sistemi toplam 39 soruda ölçümlenmiĢ ve genel ortalama skoru 4,55 olarak gerçekleĢmiĢtir Bu boyutta ilk 4 sırayı 4,67 ile “Hizmetlerin Kontrolü ve Kayıtların Tutulması”, “ Kullanılan araçların kalibrasyonları ve kontrolleri”,
“Kalite politikaları” ve “Kalite hedefleri” almıĢtı. 4,66 ile “Yönetimin kalite ile ilgili sorumlulukları” ve 4,65 ile “Hizmetle ilgili tüm gerekliliklerin yerine getirilmesi” sırayı takip etmiĢtir. En düĢük skoru 4,20 ile “ÇalıĢan sayısının yeterliliği.” kriteri almıĢtır.
Tablo-3 incelendiginde, Cinsiyet ile Kalite Yönetim Sisteminin boyutları ile yapılan analizleri sonucunda; Cinsiyet ile “Yönetimin MüĢteri Odaklılık Seviyesi” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,039) bulunmuĢtur. Kadınlara göre erkeklerin bu kriteri daha iyi buldukları gözlenmiĢtir
Tablo-3: Yönetimin MüĢteri Odaklılık Seviyesinin Cinsiyete Göre Dağılımı Müşteri Odaklılık Seviyesi
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Cinsiyet
Kadın 6 6,5 42 45,7 44 47,8 92 100,0
Erkek 2 3,4 16 27,6 40 69,0 58 100,0
Toplam 8 5,3 58 38,7 84 56,0 150 100,0
Ki-kare = 6,471 p= ,039
Tablo-4 incelendiğinde, Cinsiyet ile “Uygun Depolanma Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,035) saptanmıĢtır. Kadınlara göre erkeklerin bu kriteri daha iyi buldukları belirlenmiĢtir
Tablo-4: Ġlaçların ve Malzemelerin Uygun Depolanma Durumlarının Cinsiyete Göre Dağılımı
Uygun Depolanma
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Cinsiyet
Kadın 3 3,3 34 37,0 55 59,7 92 100,0
Erkek 2 3,4 10 17,2 46 79,3 58 100,0
Toplam 5 3,4 44 29,3 101 67,3 150 100,0
Ki-kare = 6,732 p= ,035
Tablo-5: ÇalıĢan Sayısının Yeterlilik Durumlarının Cinsiyete Göre Dağılımı Çalışan Sayısı
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Cinsiyet
Kadın 15 16,3 53 57,6 24 26,1 92 100,0
Erkek 3 5,2 31 53,4 24 41,4 58 100,0
Toplam 18 12,0 84 56,0 48 32,0 150 100,0
Ki-kare = 6,383 p= ,041
Tablo-5 incelendiğinde, Cinsiyet ile “ÇalıĢan Sayısının Yeterliliği Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,041) olarak belirlenmiĢtir. Kadınlara göre erkeklerin bu kriteri daha iyi buldukları görülmektedir.
Tablo-6 incelendiğinde, Cinsiyet ile “ÇalıĢan Sayısının Yeterliliği Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,013) olarak belirlenmiĢtir. Kadınlara göre erkeklerin bu kriteri daha iyi buldukları saptanmıĢtır.
Tablo-6: Hasta Memnuniyetlerinin Düzenli Ölçülmesi Durumunun Cinsiyete Göre Dağılımı Memnuniyet Ölçümü
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Cinsiyet
Kadın 4 4,3 40 43,5 48 52,2 92 100,0
Erkek 2 3,4 12 20,7 44 75,9 58 100,0
Toplam 6 4,0 52 34,7 92 61,3 150 100,0
Ki-kare = 8,656 p= ,013
Tablo-7 incelendiğinde YaĢ Grupları ile Kalite Yönetim Sisteminin boyutları ile yapılan analizleri sonucunda; YaĢ Grupları ile “Yetki Ve Sorumlulukların Belirlenmesi Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,041) bulunmuĢtur. 42+ yaĢ grubunun bu kriteri orta seviyede bulduğu gözlenmiĢtir
Tablo-7: Yetki ve Sorumlulukların Belirlenmesi Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı Yetki ve Sorumluluklar
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 4 3,8 46 43,8 55 52,4 105 100,0
34-41 1 3,8 4 15,4 21 80,8 26 100,0
+42 2 10,5 9 47,4 8 42,1 19 100,0
Toplam 7 4,7 59 39,3 84 56,0 150 100,0
Ki-kare=9,988 p= ,041
Tablo-8 incelendiğinde, YaĢ Grupları ile “ÇalıĢma Ortamının Kalitesi Durumu”
arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,005) olarak bulunmuĢtur. “34-41 yaĢ” grubunun bu kriteri iyi seviyede olduğunu belirlemiĢtir.
Tablo-8: ÇalıĢma Ortamının Kalitesinin Belirlenmesi Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı
Çalışma Ortamı
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 10 9,5 59 56,2 35 34,3 105 100,0
34-41 1 3,8 6 23,1 19 73,1 25 100,0
+42 2 10,5 6 31,6 11 57,9 19 100,0
Toplam 13 8,7 71 47,3 66 44,0 150 100,0
Ki-kare=14,912 p= ,005
Tablo-9 incelendiğinde YaĢ Grupları ile “Hasta Memnuniyeti Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,005) olarak saptanmıĢtır. “42+ yaĢ” grubunun bu kriteri kötü seviyede olduğunu belirlemiĢtir
Tablo-9: Hasta Memnuniyetinin Düzenli Ölçülmesi Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı
Hasta Memnuniyeti
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 3 2,9 46 43,8 56 53,3 105 100,0
34-41 1 3,8 3 11,5 22 84,6 25 100,0
+42 2 10,5 3 15,8 14 73,7 19 100,0
Toplam 6 4,0 52 34,7 92 61,3 150 100,0
Ki-kare=14,730 p= ,005
Tablo-10 incelendiğinde YaĢ Grupları ile “Süreçler ve Performanslar Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,019) olarak bulunmuĢtur. “34-41 yaĢ” grubunun bu kriteri iyi seviyede olduğunu belirlemiĢtir
Tablo-10: Süreçlerin ve Performanslarının Ölçülmesi Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı
Süreçler ve Performanslar
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 5 4,8 51 48,6 49 46,7 105 100,0
34-41 1 3,8 4 15,4 21 80,8 25 100,0
+42 2 10,5 6 31,6 11 57,9 19 100,0
Toplam 8 5,3 61 40,7 81 54,0 150 100,0
Ki-kare=11,768 p= ,019
Tablo-11 incelendiğinde YaĢ Grupları ile “Hizmet ve Ürünlerin Kayıtarı ve Uygunluğu Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,001) olarak bulunmuĢtur. “34-41 yaĢ”
grubunun bu kriteri iyi seviyede olduğunu belirlemiĢtir
Tablo-11: Hizmet ve Ürünlerin Kayıtlarının Tutulması ve Uygunluğun Ölçülmesi Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı
Hizmet ve Ürünlerin Kayıtarı ve Uygunluğu
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 3 4,8 56 48,6 46 46,7 105 100,0
34-41 1 3,8 3 15,4 22 80,8 25 100,0
+42 2 10,5 5 31,6 12 57,9 19 100,0
Toplam 6 5,3 64 40,7 80 54,0 150 100,0
Ki-kare=19,613 p= ,001
Tablo-12 incelendğinde, YaĢ Grupları ile “Uygunluk Kontrolü Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,003) olarak bulunmuĢtur. “+42yaĢ” grubunun bu kriteri iyi seviyede olduğunu gözlemiĢtir
Tablo-12: Uygun Olmayan Ürün ve Hizmet Kontrolü Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı
Uygunluk Kontrolü
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 3 2,8 59 56,2 43 41,0 105 100,0
34-41 1 3,9 9 34,6 16 61,5 25 100,0
+42 2 10,5 2 10,5 15 79,0 19 100,0
Toplam 6 4,0 70 46,7 74 49,3 150 100,0
Ki-kare=16,193 p= ,003
Tablo-13 incelendiğinde, YaĢ Grupları ile “Verilerin Analizi Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,001) olarak saptanmıĢtır. “18-33 yaĢ” grubunun bu kriteri orta seviyede olduğunu ortaya koymuĢtur.
Tablo-13: Toplanan Verilerin Analiz Edilmesi Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı Verilerin Analizi
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 3 2,9 58 55,2 44 41,9 105 100,0
34-41 1 3,8 4 15,4 21 80,8 25 100,0
+42 2 10,5 5 26,3 12 63,2 19 100,0
Toplam 6 4,0 67 44,7 77 51,3 150 100,0
Ki-kare=18,143 p= ,001
Tablo-14 incelendiğinde, YaĢ Grupları ile “ĠyileĢtirme Faaliyetleri Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,049) olarak görülmüĢtür. “+42 yaĢ” grubunun bu kriteri kötü seviyede olduğunu ortaya koymuĢtur.
Tablo-14: Sürekli ĠyileĢtirme Faaliyetlerinin Yağılması Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı
İyileştirme Faaliyetleri
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 3 2,9 49 46,7 53 50,5 105 100,0
34-41 1 3,8 5 19,2 20 76,9 25 100,0
+42 1 5,3 4 21,1 14 73,6 19 100,0
Toplam 5 3,3 58 38,7 87 58,0 150 100,0
Ki-kare=9,543 p= ,049
Tablo-15 incelendiğinde, YaĢ Grupları ile “Düzeltici Faaliyetler Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,049) olarak görülmüĢtür. “42+ yaĢ” grubunun bu kriteri iyi seviyede olduğunu ortaya koymuĢtur.
Tablo-15: Uygunsuzlukların Çıkması Durumunda Yapılan Düzeltici Faaliyetler Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı
Düzeltici Faaliyetler
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 3 2,9 49 46,7 53 50,5 105 100,0
34-41 1 3,8 4 15,4 21 80,8 25 100,0
+42 1 5,3 1 5,3 17 89,4 19 100,0
Toplam 5 3,3 54 36,0 91 60,7 150 100,0
Ki-kare=17,807 p= ,001
Tablo-16: Uygunsuzlukların OluĢmasını Engelleyici Faaliyetler Durumunun YaĢ Gruplarına Göre Dağılımı
Engelleyici Faaliyetler
Toplam
Kötü Orta İyi
Sayı % Sayı % Sayı % Sayı %
Yaş Grupları
18-33 2 1,9 45 42,9 58 55,2 105 100,0
34-41 1 3,8 3 11,5 22 84,6 25 100,0
+42 1 5,3 2 10,5 16 84,2 19 100,0
Toplam 4 2,7 50 33,3 96 64,0 150 100,0
Ki-Kare=14,570 p=,006
Tablo-16 inceleniğinde, YaĢ Grupları ile “Engelleyici Faaliyetler Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,006) olarak görülmüĢtür. “34-41 yaĢ” grubunun bu kriteri iyi seviyede olduğunu ortaya koymuĢtur.
4. Tartışma
Kalite Yönetim Sistemi toplam 39 soruda ölçümlenmiĢ ve genel ortalama skoru 4,55 olarak gerçekleĢmiĢtir Bu boyutta ilk 4 sırayı 4,67 ile “Hizmetlerin Kontrolü ve Kayıtların Tutulması”, “ Kullanılan araçların kalibrasyonları ve kontrolleri”, “Kalite politikaları” ve
“Kalite hedefleri” almıĢtı. 4,66 ile “Yönetimin kalite ile ilgili sorumlulukları” ve 4,65 ile
“Hizmetle ilgili tüm gerekliliklerin yerine getirilmesi” sırayı takip etmiĢtir. En düĢük skoru 4,20 ile “ÇalıĢan sayısının yeterliliği.” kriteri almıĢtır.
Bu araĢtırma daha önce TaĢ (2013)‟ün Kocaeli Eğitim AraĢtırma Hastanesi‟nde yapılmıĢ olup Kalite Yönetim Sistemine iliĢkin en yüksek puan ortalamalarını Hizmetin gerçekleĢtirilmesi 3,06 kriteri almıĢtır. Bu sırayı takip eden 2.82 ile Ölçme, analiz ve iyileĢtirme,2,78 ile yönetimin sorumluluğu , 2.80 ile genel Ģartlar almaktadır. En düĢük kriter ise 2,52 ile kaynak yönetimi‟dir.
AraĢtırma sonuçlarına bakılacak olursa özel hastane‟de kamu hastanesine göre sonuçların çok daha yüksek çıktığını görebilmekteyiz. ;Kamu hastanesinde yönetimin sorumluluğu 2,78 ile ortalamanın altında bir değer iken özel hastane‟de bu kriterin 4,66 ile ortalamayı fazlasıyla geçtiği gözlemlenmiĢtir.
AraĢtırma, Isparta il merkezinde bulunan tek bir özel hastanede uygulanmıĢ olduğundan genelleme yapılamaz. Genelleme yapılabilmesi için Türkiye genelinde tüm özel hastanelerin sağlık personeli sayılarına göre yeterli sayıda örneklem seçilip aynı araĢtırmanın uygulanması gerekmektedir.
Örgüt kültürünün insan sağlığının bozulmasını engellemek, bozulan ruhsal ve fiziksel yapısını, sakatlıklarını gidermek, bedensel ve ruhsal acılarını gidermek ve onu hastalıklardan korumak, algıların ve değerlerin olusmasını sağlamaktır. Toplam kalitede bu amaçla tüm çalısanların ve yöneticilerin bilgilendirilmesi önemli bir yer olĢturmaktadır. Bireylerin yaĢam ve sağlık hakkının varoluĢu nedeniyle büyük riskler ile karĢılaĢması olası bir durumdur Sağlık hizmetlerinin verilmesinde kalite yöntemi sistemi, ve hasta güvenliği, çok önemli bir yapıdır.Tıbbi alanda yapılan hatalar çoğunlukla insan unsurları, tıbbi cihazlar ve çevresel etkenleri kapsamaktadır. Dolayısıyla kalite yönetimi ve hasta güvenliğinin örğüt içerisindeki bireysel hatalarda oluĢtuğu da göz ardı edilmemelidir. Daha çok örğüt yapısı, çalıĢan sayısındaki eksiklikler, teknik yapıdaki olumsuzluklar, ve birtakım alt yapı eksikliklerinden bu grup içerisindedir. Bu etkenler, yalnız baĢına da tıbbi uygulama hatası meydana gelmesine sebep olabilir. Fakat tıbbi bakım, bir ekip çalıĢması olduğu için hata oluĢumunda bahsi geçen etkenler, çoğunlukla iç içe geçmiĢ Ģekilde karĢımıza çıkmaktadır
Kalite yönetimi sistemi bu amaçla sağlık hizmeti verimesinde uluslararası geçerliliği olan, standatlara uygun tanı, ve tedavi geliĢtirilmesinde büyük bir Ģüreç olarak görülmektedir.Sağlık alanında yapılan tüm uygulamaların ve ihtiyaçların hastaların beklentilerine karĢılması ve sürekli geliĢim göstermesi önemli bir aĢamayı olustrumaktadır.Kalite yötemi sistemi bu amaçla çalıĢanlar arasında uyumlu ,koordineli bir Ģekilde çalısmayı ast üst iliĢksinin geliĢmesine önemli bir katkıda bulunur. Hastanelerde
kalite yönetim sistemi ilkelerinin hizmet sektörü içerisinde önemli bir yere sahip olduğu daha çok çalısanların hastalara diger bir deyiĢle müĢterilere sunulan hizmetle alakalıdır .
5. Sonuçlar
Kalite yönetimi sistemi toplam 39 soruda ölçümlenmiĢ ve genel ortalama skoru 4,55 olarak gerçekleĢmiĢtir cinsiyet ile kalite yönetim sisteminin boyutları ile yapılan analizleri sonucunda; cinsiyet ile “yönetimin müĢteri odaklılık seviyesi” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,039) bulunmuĢtur, cinsiyet ile “uygun depolanma durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,035) saptanmıĢtır. Kadınlara göre erkeklerin bu kriteri daha iyi buldukları belirlenmiĢtir, cinsiyet ile “çalıĢan sayısının yeterliliği durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,041) olarak belirlenmiĢtir. Cinsiyet ile “ÇalıĢan Sayısının Yeterliliği Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,013) olarak belirlenmiĢtir.
YaĢ Grupları ile Kalite Yönetim Sisteminin boyutları ile yapılan analizleri sonucunda;YaĢ Grupları ile “Yetki Ve Sorumlulukların Belirlenmesi Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p= ,041) bulunmuĢtur YaĢ Grupları ile “ÇalıĢma Ortamının Kalite Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,005) olarak bulunmuĢtur YaĢ Grupları ile “Süreçler ve Performanslar Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,019) olarak bulunmuĢtur YaĢ Grupları ile “Hizmet ve Ürünlerin Kayıtarı ve Uygunluğu Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,001) olarak bulunmuĢtur. YaĢ Grupları ile “Uygunluk Kontrolü Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,003) olarak bulunmuĢtur YaĢ Grupları ile “Verilerin Analizi Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,001) olarak saptanmıĢtır YaĢ Grupları ile “ĠyileĢtirme Faaliyetleri Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,049) olarak görülmüĢtür.
YaĢ Grupları ile “Düzeltici Faaliyetler Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,049) olarak görülmüĢtür YaĢ Grupları ile “Engelleyici Faaliyetler Durumu” arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark (p=,006) olarak görülmüĢtür.
Kalite sağlık hizmeti oluĢumunda standartlara uygun tanı ve tedavi önemli bir süreç olusturmaktadır. Bununla beraber sağlık hizmetlerinin verildiği tüm kurumlarda hastaların beklentilerinin karĢılanması da önemli bir aĢamadır.
Kalite yönetim sistemi geliĢtirmesi ve iyileĢtirmesinde, eğitimi, liderlik kurum içerisinde takım çalıĢması ,motıvasyaon, gibi faktörerıde gözardı etmemek gerekmektedir.Kurumlarda kalite yönetim sistemi ilkelerinin geliĢmesi ,sürekli sorunların çözümü için kaliteninde unutulmaması gerekmektedir.
Kaynakça
1.Ataman, G. ,2001,ĠĢletme Yönetimi, Ġstanbul: Türkmen Kitapevi
2Akal, Z. ,1995, “Toplam Kalite Yönetimi Ve Performans Ölçme Ve Değerlendirme Sistemleri”, Verimlilik Dergisi, Özel Sayı, S. 85
3.Akdağ M. ,2005, “Toplam Kalite Yönetimi Ve Örgüt Ġçindeki Yeri”, Selçuk ĠletiĢim Dergisi
4.Baradan S. , Türkiye ĠnĢaat Sektöründe ĠĢ Güvenliğinin Yeri Ve GeliĢmiĢ Ülkelerle Kıyaslanması,Deü Mühendislik Fakültesi Dergisi,Sayı:1 Ġzmir, 2006.
5.Berry, T. ,1991, Managing The Total Quality Transformation, Usa: Asqc Pres, Mc Graw Hill, P. 2.
6.CoĢkun,B. ,2000,Kamu Yönetiminde Yeninden Yapılanma Ve Kamu Hizmetlerinde Kalite:Etiksel Bir BakıĢ,Tid,Y. 72
