• Sonuç bulunamadı

İyi Numara

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "İyi Numara"

Copied!
2
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Elinizde 52 kâğıttan oluşan bir deste olsun, yani destenin içinden jokerler çıkarılsın. Sevdiğiniz ve şaşırtmaktan hoşlanacağınız, şaşır-maktan zevk alan bir yakınınızı alın karşınıza. Deyin ki “aklından 1 ile 10 arasında bir sayı tut”. “Tuttum” desin, siz de o zaman “Şimdi bu des-tedeki kâğıtları teker teker açacağım. Tuttuğun sayıya kadar kâğıtları içinden say. O sayıya gelince açtığım kâğıdın üzerindeki sayıya dikkat et. Eğer resimli bir kâğıt açmışsam, onu da 1 olarak kabul et. Bu nokta-dan sonra kâğıdın üstündeki sayı kadar gidene kadar içinden say. Bu sefer en son açtığım kâğıdın üstündeki sayıya odaklan.”

Takip edememiş olabilir, örnek yapın: “Örneğin tuttuğun sayı 3 ol-sun. Ben kâğıtları açıyorum. Bak ilk kâğıt sinek 5, ikinci karo valesi ve üçüncü maça 6. Şimdi 6 sayısına odaklan. Kâğıdın rengi önemli değil”. Sonra yavaş yavaş 6. kâğıda kadar açın. “Bak 6. kâğıt kupa papazı. Bu 1 demekti, hatırla.” Sonra bir kâğıt daha açın. “Bak şimdi de karo 4 gel-di. Buradan 4 sayacaksın” diyerek güzelce açıklayın. Buradan sonra na-sıl devam edeceğini hâlâ anlamamışsa, acilen şaşırtmak için bir baş-kasını bulun!

Şimdi aldatmacaya başlayabilirsiniz. Karşınızdaki kişi sayısını tut-muş olsun. Siz de içinizden bir sayı tutun. Tercihen 1 olsun; ama 1 ile 10 arasında herhangi bir sayı tutabilirsiniz. Ve kâğıtları yavaş yavaş aç-maya başlayın. Unutmayın, örneği verdikten sonra kâğıtları karıştı-rıp durumu sıfırlamak gerekir. O saysın, siz de sayın. Sonunda siz ka-lan kâğıt sayısıyla sayamayacağınız bir kâğıda geleceksiniz. Örneğin en sonda 6 çıkmış olsun da, geriye 6’dan daha az sayıda kâğıt kalmış olsun. O zaman arkadaşınıza, en son geldiğiniz kâğıdın 6’lı olduğu-nu rahatça söyleyebilirsiniz. Çünkü o da sizin geldiğiniz noktaya gel-miş olacaktır.

Ne yaptık? Arkadaşınız bir sayı tuttu. O sayı kadar ilerlediğinizde açılan kâğıdı kendisine ilk anahtar sayı olarak aldı. Sonra ikinci, üçün-cü vb. anahtar sayılar üzerinden destenin sonuna kadar ilerledi. Diye-lim ki a1, a2, a3, ..., as dizisi sonunda destenin artık ilerleyemeyeceğiniz noktasına geldi.

Aynı anda siz de kendi dizinizi oluşturdunuz: b1, b2 ,b3, ..., bs Sonunda göreceksiniz ki as=bs

“İşte bu kâğıt” diyeceksiniz bs’yi göstererek. Bir örnek vereyim isterseniz:

Burada her sırada 13 kâğıt olmak üzere 4 sırada 52 kâğıt var. Açık gösterdim ama, siz kapalı bir deste olduğunu hayal edebilir-siniz.

Diyelim ki karşınızdaki kişi 3 sayısını tutmuş olsun, siz de 1: a1=K=1 b1=2

a2=K=1 b2=K=1 a3=9 b3=9

Görüyorsunuz 3. adımda iki dizi bir ve aynı oldu. Sonraki yol şöyle yürünecek:

Kupa 4=>sinek 5=>kupa 6=>maça 10=>karo 3=>sinek 8=>maça 4 Geride iki kâğıt kaldığına göre, “senin geldiğin kâğıt maça 4” diye-ceksiniz.

Bu örnek çok çabuk birleşti. Tekrar yapalım.

Muammer Abalı

İyi Numara

Hatırlayamıyorum ne zamandı, oyun kâğıtlarıyla yapılan sihirbazlık numaralarının gerisinde daima basit bir matematiksel gerçek olduğunu fark ettiğimde.

Beni en çok şaşırtan aldatmacaların en basit matematik kuralları kullanılarak üretilmiş olması, işin tuzu biberiydi.

Bu sayfalarda daha önce aldatmacaların birkaç tanesinin gerisinde yatan matematiği anlattım. Bugün de bir tane anlatayım. Böylece, 2. yarıyıla başladığınız günlerde içiniz açılsın.

108

(2)

Oyun arkadaşınız 7 tutsun, siz de gene 1:

a dizisi: sinek 4=>kupa 7=>sinek 5=>kupa 6=>maça 10=>karo 3=>sinek 8=>maça 4

b dizisi: karo 2=>kupa K=>sinek 9=>kupa 4=>sinek 5=>kupa 6....

Gördünüz mü, bu sefer kupa 6’da birleştiler. Sonrası gene ortak olacak yolculuğun.

Yanlış anlaşılmasın, hep sondan üçüncü kâğıda geli-necekmiş gibi düşünmeyin. Bizim yaptığımız örnekler-de öyle örnekler-denk geldi. O kadar.

Bu Amerikalı bir matematikçi Martin Kruskal ta-rafından kurgulanmış bir numara. Kendisi Rutgers Üniversitesi’nin önde gelen bir matematikçisi idi. 2006’da 81 yaşındayken bize ve dünyaya veda etti.

Bu aldatmacada, iki farklı dizinin aynı noktada bu-luşması olasılığı yüzde 84 civarında. Yani arada sırada yüzünüzün kızarması olasılığı var. Genellikle, birisine aklından 1 ile 10 arasında bir sayı tut dendiğinde büyük çoğunlukla 7 tutarlarmış. Siz de tuttuğunuz sayıyı 7 ola-rak seçerseniz, yüzünüzün kızarması olasılığı düşüyor olabilir. Matematiksel olarak, 1 ile başladığınızda başarı şansınız daha yüksek.

Başka ayrıntılarla sizi yormayayım. Güzel numara, keyfini çıkarın. Matematik size daha ne yapsın yani!

Neredeyse unutuyordum:

Dünya Pi günü bu sene de 14 Mart’a denk geliyor. 3.14. 2011. Kutlu olsun. Pi’yi kızdırmayalım!

Bilim ve Teknik Mart 2011

Referanslar

Benzer Belgeler

Tablo 1 incelendiğinde geliştirilmekte olan ÖAHEÖ’ne ait KMO test değeri ,805 olarak hesaplanmış olup, bu değere göre ölçekten elde edilen ölçümlerin

Çalışmamızda başvuru anında kardi- yojenik şok oranı (%10.8) ve şoku olan hastalarda hastane içi ölüm görülen ve ölüm dışı ciddi kardiyak olay gelişen hasta

Les parents réfléchis trouvent que le camp Suadiyé offre à leurs enfants une occasion merveilleuse pour la récréation et l’instruction sous la surveillance des

Buradaki çöl gecesi, hasta bir kadın ve doğ­ ması için beklenen kamer onun çocukluğundan kalan hayaller, Irak’ta geçen çocukluk yıllarının tesiri derin,

These corporate and cooperative formulas will have a growing role in the future development of the sector and more particularly in the agricultural

Ölüm her insan için kaç›n›lmaz bir sondur. Bafll›ca amac› tedavi et- mek ve yaflam kurtarmak olan hekimler için terminal dönemdeki- ler ve ölmekte olanlar oldukça zor

Live Earth İstanbul, ülkemizin bir seçim maratonunda olması, terör ve güvenlik nedenleriyle pek çok kişi ve kurumun maalesef önceliği olamadı" ifadelerine yer

Nature dergisinin son sayısında yayınlanan makaleye göre, ABD’li bilim adamları, aniden artan sıcağa maruz kalan bitkilerin Co2 absorbe etme yetene ğini geri kazanabilmesi