SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Hacı Dede Hakan KARAGÖZ
Araştırma Raporu
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü
KONYA ARALIK, 2017 www.kto.org.tr
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü
İÇİNDEKİLER
1. SOSYAL MEDYA... 1
2. SOSYAL MEDYA TARİHİ ... 2
3. DÜNYA’DA SOSYAL MEDYA ... 2
4. TÜRKİYE’DE SOSYAL MEDYA ... 4
5. KONYA TİCARET ODASI VE SOSYAL MEDYA ... 5
5.1. Facebook ... 5
5.2. Twitter ... 6
5.3. Youtube ... 6
5.4. Instagram ... 7
6. SONUÇ ... 8
7. KAYNAKÇA ... 9
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü 1
1. SOSYAL MEDYA
Sosyal medya, internet kullanıcılarının birbirleriyle çevrimiçi iletişim kurmalarına olanak veren, içerik paylaşımı ve kişisel yorumlar gibi aktivitelere dayalı sosyal ağ siteleri olarak tanımlanabilir.
Bir başka tanımlamaya göre ise yeni nesil web teknolojilerinin eş zamanlı bilgi paylaşımının takip edildiği dijital platformdur.
Kaynak: http://www.ejovoc.org/makaleler/aralik_2014/pdf/06.pdf
Sosyal medyanın en önemli özelliği bireylerin kendilerini internet vasıtasıyla başkalarına açık bir şekilde ifade edebilmeleridir. Sosyal medyanın diğer özellikleri ise şu şekilde sıralanabilir.
1. Zaman ve mekân sınırlaması olmadan, paylaşımın ve tartışmanın esas olduğu bir internet uygulamaları zinciridir.
2. Bireyler, kendi ürettikleri içerikleri çok kolay bir şekilde internet ortamında ve mobil ortamda yayımlamaktadır.
3. Bireyler, başka kullanıcıların içeriklerini, yorumlarını takip etmektedirler.
4. Birey, sosyal medya uygulamalarında hem takip eden hem de takip edilendir.
5. Temeli, kuralları belirlenmiş bir iletişime değil samimi bir sohbet mantığına dayanır.
6. İçerikler detaylı incelendiğinde informal oldukları ve zamanla kullanıcılar arasında bir dedikodu zincirine dönüşebildiği görülmektedir.
Sosyal Medya Ortamları
E-posta Grupları
Bloglar
Forumlar
Extranet Kurumsal
İntranet Hızlı
Mesaj Servisleri
Sosyal Ağ Siteleri
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü 2
2. SOSYAL MEDYA TARİHİ
Kaynak: http://badbaz.com/sosyal-medyanin-tarihi/
3. DÜNYA’DA SOSYAL MEDYA
Son yıllarda internet kullanımının yaygınlaşmasıyla sosyal medya da hayatın vazgeçilmezleri arasında yerini almıştır. Sosyal medyanın gücü, son yıllarda yaşanan birçok gelişmede önemini göstermiştir.
We Are Social ve Hootsuite tarafından 238 ülke verilerinin toplandığı “Digital in 2017 Global Overview” raporunda, internet, mobil ve sosyal medya istatistikleri yer almaktadır.
Rapora göre 2016 yılında internet kullanıcıları 2015 yılına göre %10, aktif sosyal medya kullanıcıları ise %21 büyüme göstermiştir. 2016 yılı itibariyle dünyada internet kullanıcılarının sayısı 354 milyon, sosyal medya kullanıcılarının sayısı ise 482 milyon artış göstermiştir. Araştırmanın diğer önemli bulguları ise şu şekildedir:
•İlk Defa E-mail atıldı
1971
•WWW ortaya çıktı
1991
•İlk blog
1994
•MIRC ve ICQ
1995
•Ask.com arama motoru hayata geçti
1996
•Blogger kuruldu
1999
•Vikipedi yayımlandı
2000
•Blogger'a rakip olarak WordPress ortaya çıktı
2003
•Facebook doğdu
2004
•Youtube ve Flickr doğdu
2005
2006
•Foursquare ile check-in ile tanıştık
2009
•Instagram ile tanıştık
2010
•Google Plus geldi
2011
•Pinterest ile fotoğraf arşivi
2012
•Vine ile kısa süreli videolar hayatımıza girdi.
2013
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü 3
• Dünya nüfusunun %50’sine denk gelen 3,7 milyar kişi internet kullanıyor,
• Bu internet kullanımının %50’sinden fazlası cep telefonundan yapılıyor,
• İnternet kullanan nüfusun 2,8 milyarı aktif sosyal medya kullanıcısı,
• Dünyada mobil kullanıcı sayısı 4,92 milyar kişi,
• Bu mobil kullanıcıların 2,56 miyarı sosyal medyaya mobilden bağlanıyor, Grafik 1. Dijital Dünya Özeti - 2017
Kaynak: 2017’de Dijital: Küresel Bakış Raporu
Dünya’daki sosyal medya platformları arasında Facebook açık ara öndedir. 2017 Ocak itibariyle Facebook kullanıcı sayısı 1,8 milyar kişiye ulaşmıştır. İkinci sırada FB Messenger, üçüncü sırada Whatsapp, dördüncü sırada ise Youtube yer almaktadır.
Grafik 2. Sosyal Medya’da Dünya’da ilk 10 Platform (Milyon kişi)
Kaynak: 2017’de Dijital: Küresel Bakış Raporu
1.871 1.000
1.000 1.000 877 846 632
600 550 317
0 200 400 600 800 1.000 1.200 1.400 1.600 1.800 2.000 FACEBOOK
FB MESSENGER WHATSAPP YOUTUBE QQ WECHAT QZONE INSTAGRAM TUMBLR TWİTTER
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü 4
Dünya’da sosyal medya kullanım oranlarının ülkelere göre dağılımına bakıldığında; ilk sırada Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gelmektedir. BAE nüfusunun %99’u aylık aktif sosyal medya kullanıcısıdır. İkinci sırada %89’luk kullanım oranıyla Güney Kore ve %77’lik kullanım oranıyla Singapur gelmektedir. Türkiye’de ise sosyal medya kullanımı oranı %60’tır ve dünya sıralamasında 12. sırada yer almaktadır.
Grafik 3. Sosyal Medya kullanımının nüfusa oranı (İlk 10 Ülke)
Kaynak: 2017’de Dijital: Küresel Bakış Raporu
4. TÜRKİYE’DE SOSYAL MEDYA
“Digital in 2017 Global Overview” raporunda Türkiye’ye bakıldığında ise nüfusun %60’ına denk gelen 48 milyon kişi internete bağlanıyor. Ayrıca;
• Türkiye’de mobil kullanıcı sayısı 71 milyon,
• Sosyal medyaya mobilden bağlanan kişi sayısı ise 42 milyon,
• Türkiye’de cihaz kullanıcılarının %95’i cep telefonu sahibi,
• Diz üstü ve masa üstü bilgisayar kullanımı ise %51,
Türkiye’de internet kullanımında bilgisayardan katılım %36, mobilden katılım ise %61 olarak görülmektedir. Dünya geneline nazaran Türkiye’de en çok kullanılan sosyal medya kanalı nüfusun
%57’sinin katıldığı Youtube’dur. Youtube’un ardından Facebook ikinci, Instagram ve Twitter ise 3 ve 4. sıralarda yer almaktadır.
99%
88%
77% 75% 71% 70% 67% 66% 65% 64% 63% 60% 59% 59% 58%
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü 5
Grafik 4. Türkiye’de Sosyal Medya Hesaplarına Katılım Oranı (Nüfusa Göre)
Kaynak: 2017’de Dijital: Küresel Bakış Raporu
5. KONYA TİCARET ODASI VE SOSYAL MEDYA
Odamızın sosyal medya açısından değerlendirilmesinde; Türkiye’nin en çok kullandığı kanallar (youtube, facebook, twitter, instagram) olmuştur. Odalar bazında değerlendirme de üç kriterde yapılmıştır: Konya’daki odalar, İç Anadolu Bölgesindeki odalar ve üye sayısı açısından en büyük 20 Oda.
5.1. Facebook
Facebook, 2004 yılında Harvard Üniversitesinde Mark Zuckerberg tarafından kurulmuştur.
Facebook temelde, bir haberleşme, fotoğraf veya video paylaşımı, etkinlik ve topluluklar üzerinden bilgi alma platformudur. Dünyada yaklaşık 1,8 milyar facebook kullanıcısı bulunmaktadır. Facebook karşılaştırmasında beğeni sayısı esas alınmıştır. Odamız; Konya’da 1., İç Anadolu’da 4., büyük odalar arasında ise 6. sırada yer almaktadır.
Grafik 5. Odalar Facebook Karşılaştırması
Kaynak: İlgili oda facebook hesabı 57% 56%
45% 44%
40% 36% 34%
25% 23%
19% 19% 19%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
9.410 5.190 1.261 1.132 881 839 702 366 139 137
0 10.000
Konya TO Konya SO Çumra TO Ilgın TO Akşehir TSO Karapınar TSO Beyşehir TO Doğanhisar TO Seydişehir TSO Ereğli TSO
Konya Odalar
15.209 14.120 11.386 9.410 7.400 5.190 3.069 2.059 1.387 1.292
0 10.000 20.000
Kayseri TO Ankara TO Eskişehir TO Konya TO Aksaray TSO Konya SO Sivas TSO Afyon TSO Kayseri SO Nevşehir TSO
İç Anadolu Odalar
15.209 14.121 11.666 11.386 10.043 9.410 9.166 9.118 8.735 8.706
0 10.000 20.000 Kayseri TO
Ankara TO İstanbul SO Eskişehir TO Kocaeli TO Konya TO Denizli TO Gebze TO Bursa TSO Antalya TSO
En Büyük 20 Oda
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü 6
5.2. Twitter
Twitter, kullanıcıların 140 karakter ile sınırlandırılmış “tweet” adı verilen gönderiler yazılabilen bir sosyal platformdur. 21 Mart 2006 tarihinde Jack Dorsey, Biz Stone, Noah Glass ve Evan Williams tarafından oluşturulmuştur.
Twitter takipçi sayısı, twitter’ın önemli ölçeklerinden bir tanesidir. Takipçi sayısı açısından kıyaslandığında Odamız Konya’daki odalar ve İç Anadolu bölgesindeki odalar arasında ilk sırada yer almaktadır. Türkiye’nin üye sayısı açısından en büyük 20 odası içerisinde ise Odamız 5. sırada yer almaktadır.
Grafik 6. Odalar Twitter Karşılaştırması
1. 1. 5.
Kaynak: İlgili oda twitter hesabı
5.3. Youtube
Youtube, video paylaşım sitesidir. Sitede herkes kanal açarak paylaşım yapabilmekte ve kendisine bir kitle oluşturarak birçok kişiye ulaşabilmektedir. Youtube, 15 Şubat 2005 tarihinde ABD’de, Steve Chen, Chad Hurley ve Jawed Karim adlı girişimciler tarafından kurtulmuştur.
Dünyada 1 milyar kişi youtube kullanırken Türkiye’de nüfusun %57’si kadarı youtube izlemektedir. Türkiye’de sosyal medya hesapları arasında en çok kullanılan sosyal medya platformu youtube’dur.
Odalara bakıldığında birçok odanın youtube kanalını kullanmadığı görülmektedir. Kullanan odalara bakıldığında ise etkin kullandıkları görülmektedir. Odalar yaptıkları etkinlikleri, toplantıları, tanıtım filmlerini youtube aracılığıyla birçok kişiye ulaştırmaktadır. Youtube video paylaşım sitesi olduğu için en önemli ölçüm kriteri, paylaşılan videoların görüntülenme sayılarıdır.
6.771 3.278 636 512 436
0 5.000 10.000 Konya TO
Konya SO Ilgın TO Beyşehir TO Karapınar
TSO
Konya Odalar
6.771 4.082 3.278 2.928 1.430 1.389 1.129 1.110 946 818
0 2.000 4.000 6.000 8.000 Konya TO
Ankara TO Konya SO Ankara SO Kayseri TO Afyon TSO Kayseri SO Isparta TSO Niğde TSO Sivas TSO
İç Anadolu Odalar
15.400 10.800 9.125 7.715 6.771 4.082 4.009 3.640 2.532 1.773
0 10.000 20.000
Antalya TSO İstanbul TO Bursa TSO Gaziantep TO Konya TO Ankara TO Mersin TSO Alanya TSO İstanbul SO Gebze TO
En Büyük 20 Oda
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü 7
Youtube açısından odalara bakıldığında; Konya’daki odalar arasında youtube kanalı olan oda yokken İç Anadolu bölgesinde toplam 7 odanın youtube kanalı bulunmaktadır. Bölgemizde youtube kullanan en etkin odanın ise Kayseri Ticaret Odası olduğu görülmektedir. Kayseri Ticaret Odası birçok etkinliğinin videosunu youtubeda paylaşarak toplamda 41.779 görüntüleme sayısına ulaşmıştır. Türkiye’nin en büyük 20 odasına bakıldığında ise en çok youtube kullanan oda İstanbul Ticaret Odasıdır. İstanbul Ticaret Odasının yaptığı paylaşımların toplamda 62.720 görüntülenme sayısına ulaştığı görülmektedir.
Grafik 7. En Çok Youtube Kullanan Oda (İlk 10)
Kaynak: İlgili oda youtube hesabı
5.4. Instagram
Instagram, sosyal medyada fotoğraf ve video paylaşım uygulamasıdır. 6 Ekim 2010 tarihinde Kevin Systrom ve Mike Krieger tarafından kurulmuştur.
Dünya’da 600 milyon kişinin instagram hesabı bulunmaktadır. Türkiye’de ise nüfusun %45’i instagram kullanmaktadır.
Instagram’da en önemli kriter, hesabın takipçi sayısıdır. Takipçi sayısının çok olması bu platformda, o kadar fazla kişiye ulaşıldığını göstermektedir.
Konya odaları arasında instagram kanalı olan tek oda Beyşehir Ticaret Odasıdır. İç Anadolu bölgesi odaları arasında da instagram kullanan oda sayısı dörttür: Ankara TO, Kayseri TO, Aksaray TSO, Eskişehir TO.
Türkiye’nin en büyük ilk 20 odası arasında ise instagramı en etkin kullanan oda İstanbul Ticaret Odasıdır. İTO’nun 04 Ocak 2018 itibariyle 3.358 takipçisi bulunmaktadır. İTO’nun ardından 2.321 takipçi sayısıyla Ankara Ticaret Odası ikinci, 1.871 takipçi sayısıyla Antalya Ticaret ve Sanayi Odası üçüncü sırada yer almaktadır.
62.720
41.779
23.110 20.529 19.035
9.988 8.203
2.072 1.176 358
İstanbul SO
Kayseri TO Kocaeli TO Trabzon TSO
İstanbul TO
Eskişehir TO
Mersin TSO
Ankara TO Alanya TSO
Bursa TSO
En Büyük 20 Oda
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü 8
Grafik 8. Odalar Instagram Karşılaştırması (İlk 10 Oda)
Kaynak: İlgili oda Instagram hesabı
6. SONUÇ
Günümüzde sosyal medya milyonlarca kişi tarafından kullanılan bir dünya haline gelmiştir. Bu dünyada yer almak için birçok kanal bulunmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de en çok kullanılan ilk dört sosyal medya platformu olan facebook, twitter, youtube ve instagram incelenmiştir. Odamızın facebook ve twitter hesaplarını etkin kullandığı ve diğer odalara kıyasla ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Birçok oda youtube ve instagramı da etkin şekilde kullanmaktadır. Örneğin Kayseri Ticaret Odası yaptığı birçok programı, toplantıyı, organizasyonu youtube kanalında paylaşarak birçok kişiye ulaşabilmiştir. Odamızın da youtube ve instagram hesapları açılarak farklı mecralarda etkinliği artırma imkanı bulunmaktadır.
3.358
2.321
1.871 1.828
1.186
996
616 497 440 341
SOSYAL MEDYA VE ODALAR
Ekonomik Araştırmalar ve Proje Müdürlüğü 9
7. KAYNAKÇA www.wikizero.ne www.bilgihanem.com
https://www.mediaclick.com.tr/blog/sosyal-medya-nedir-sosyal-medya-siteleri-sosyal-aglar- nelerdir
https://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overview
https://vergialgi.net/ekonomi-maliye/dunyada-ve-ulkemizde-internet-ve-sosyal-medya- kullanimi/
https://www.hokkaweb.com/blog/sosyal-medya-reklamlarini-kullanmak-icin-15-neden/
https://www.slideshare.net/wearesocialsg/digital-in-2017-global-overview
http://www.dijitalajanslar.com/internet-ve-sosyal-medya-kullanici-istatistikleri-2017/
http://journals.manas.edu.kg/mjsr/archives/Y2016_V05_I03/b427042acfe16257b192209efeddc 2c2.pdf
http://www.ejovoc.org/makaleler/aralik_2014/pdf/06.pdf http://badbaz.com/sosyal-medyanin-tarihi/