Kendini tanımada
bileşenler ?
Siz kimsiniz?
Neye göre, nasıl bir
tanımlama?
Kendini Tanımlama Kaynakları
Fiziksel Dünya: Boy , kilo, yaş vb. yeterli mi?
Sosyal Karşılaştırma: …dan daha
uzunum, gencim, hızlı koşarım, çabuk öğrenirim,
Yansıyan değerlendirmeler: bu durumda (güzel/yakışıklı olmak) başkaları benimle ilgili ne düşünüyor?
ben onların benimle ilgili değerlendirmeleri hakkında ne düşünüyorum
ben ne düşünüyorum?
İç gözlem: duygusalım, azimliyim,sabırlıyım,neşeliyim,v.s.
Kendini algılama: Neden sorusunun karşılığıdır. Öğretilen? Diğer seçenekler? Kendi seçimim mi?
Neden bu müziği dinliyorum?
Müzik zevkim gerçekten bu mu yoksa rahatsız olmadığım için mi dinliyorum?
Neden yardım ediyorum?...
Neden seviyorum?...
Neden karşımdakini dinliyorum?...
Kendini tanımada bileşenler nelerdir?
Benlik: Bir kimsenin öz varlığı, kişiliği, onu kendisi yapan şey, kendilik, şahsiyet.
Öz yeterlik: Kendi davranışsal standartlarımıza ve hedeflerimize ne kadar ulaştığımız.
Öz saygı: İnsanın kendine duyduğu saygı, onur, haysiyet.
Özgüven: İnsanın kendine güvenme duygusu.
BENLİK,KİŞİLİK
Benlik Gelişim Dönemleri.
Sigmund Freud(1856-
1939
)Erik Erikson(1902-1994)
0-1 yaş dönemi Oral dönem Birinci evre: Temel Güvene Karşı Güvensizlik Dönemi
1-3 yaş arası Anal dönem İkinci Evre: Özerklik-Bağımsızlığa Karşın Utanç ve Şüphe Dönemi 3-6 yaş Fallik dönem Üçüncü Evre : Girişime Karşı Suçluluk Dönemi-
6- 12 yaş Latent dönem Dördüncü Evre: Üreticiliğe Karşın Küçüklük-Değersizlik Dönemi 12-18 Yaş Genital dönem Beşinci Evre: Kimlik Duygusuna Karşın Rol Kargaşası, 12-18 yaş
Altıncı Evre:Tek Başınalığa Karşın Yakınlık Kurma Dönemi, 18-25 veya 30 yaş
Yedinci Evre: Üreticilik-durgunluk, 30-65 yaş arası
Sekizinci Evre: Umutsuzluk Hissine Karşın Benlik Bütünlüğü- Bilgelik Safhası, 65 yaş üzeri
Ego işlevleri
Neyin nerede, ne zaman,
nasıl yapılacağına karar verme,
gereksinimleri uygun bir biçimde giderme ya da ertelemeyi sağlar.
Örneğin…
Ego işlevleri
Dürtü kontrolü,
Uygun duygu durumu,
Yargılama,
Gerçeği değerlendirme,
Benlik algısı,
Obje ilişkileri,
Düşünce süreçleri,
G.Y.A.,
Uyaran bariyeri
Ego(benlik) durumları
Ana-baba Yetişkin Çocuk
Yargılayıcı Objektif Doğal
Kısıtlayıcı Denge unsuru Asi
Koruyucu Alternatif üretici Yaratıcı
Kollayıcı Sorun çözücü Uslu
Eleştirici Akılcı Adapte
Öz yeterlik
Öz yeterlik: Bireyin belli bir performansı başarılı olarak yapması için kendine olan inancına ya da kendi yargısıdır.
Öz yeterlik işinin ileri dönük durumları yönetmek için ihtiyaç duyduğu hareket biçimlerini planlama ve gerçekleştirme konusunda kendi yeteneklerine olan inancıdır.
Öz yeterlik, bireyi eyleme geçme konusunda motive eder, azim ve
kararlığı arttırır.
Öz yeterlikte boyutlar.
Öz yeterlilik düzeyi: Bireyin belli bir işi yaptığında karşılaşacağını düşündüğü zorluğun derecesini ifade eder (kolay, orta, zor gibi). Derslerim ne kadar zor?
Sınavlarım kolay mı zor mu?
Öz yeterlilik gücü: Bireyin zor durumlarda başarılı performans gösterme konusunda gösterdiği inanç miktarıdır. İşyerinde üstün başarı göstereceğime ne kadar inanıyorum? Başarı merdivenlerini tırmanabileceğime ne kadar inanıyorum?
Sorularına cevap bulmaya çalışmasıdır.
Öz yeterliliğin genellenebilirliği: Beklentilerin farklı durumlara ne derece genellenebileceğini gösterir. Öğrendiklerimin işime yarayacağından ne derece
eminim? ne derece eminim?
Öz saygı
Öz saygı ve engellenme arasında bir ilişki vardır. Öz saygısı yüksek olanlarda ve düşük olanlarda değer arttırmak veya başarısızlık gibi amaçlarla engellenme davranışı görülebilir.
3 bileşeni bulunmaktadır.
öz yargılama öz sevecenlik
izolasyon paylaşımların bilincinde olma
özdeşleşme bilinçlilik
Özgüven
Bireyin zekasına, yeteneğine, becerisine, bedenine, beden diline, düşüncesine,ruh haline ve duyarlılığına güvenmesidir.
Güven: başkalarına yönelik , zamanla edinilen bir beceri.
Özgüven: kendine yönelik duyduğun güven duygusu.
Bireyin kendine sorduğu :
“Ben kimim?”, “Ne yapabilirim?” sorularına verdiği gerçekçi
cevaplardır.
Kendini tanımanın yararları nelerdir ?
Birey duygu, hedef, güç ve sınırlarını bilir.
Başkalarını daha rahat anlayabilir.
Çevresiyle doğru ve etkili bir iletişim ve etkileşim kurabilir.
Davranışlarını rahat bir biçimde şekillendirebilir/kontrol edebilir.
Kendini yönetebilir,
gerçekleştirebilir.
Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi
Kendini gerçekleştirme İhtiyacı
Erdemli, yaratıcı, içten, problem çözücü, önyargısız ve hakikatleri kabul eder olmak
Kendini gerçekleştirme İhtiyacı
Erdemli, yaratıcı, içten, problem çözücü, önyargısız ve hakikatleri kabul eder olmak
Saygınlık İhtiyacı
Özsaygı, özgüven, başarı, başkalarına saygı duymak, başkaları tarafından saygı duyulmak
Saygınlık İhtiyacı
Özsaygı, özgüven, başarı, başkalarına saygı duymak, başkaları tarafından saygı duyulmak
Ait olma, sevgi, sevecenlik İhtiyacı Arkadaşlık, aile, cinsel mahremiyet
Ait olma, sevgi, sevecenlik İhtiyacı Arkadaşlık, aile, cinsel mahremiyet
Güvenlik İhtiyacı:
Dış faktörlerden kaynaklı tehlikelerden korunma, barınma. Aile, iş, beden güvenliği
Güvenlik İhtiyacı:
Dış faktörlerden kaynaklı tehlikelerden korunma, barınma. Aile, iş, beden güvenliği
Fizyolojik İhtiyaçlar:
Nefes alama, yemek, su, uyku,cinsellik, metabolizma, boşaltım
Fizyolojik İhtiyaçlar:
Nefes alama, yemek, su, uyku,cinsellik, metabolizma, boşaltım
