ON YEDİNCİ YÜZYILDAN GÜNÜMÜZE TEZHİP SANATI VE GELİŞİMİ

(1)

(2)

• Sultan Üçüncü Ahmet döneminde batınında etkisi ile Osmanlı tezhip sanatında buket çiçekler, kıvrıklı iri yapraklar kullanılmaya başlanmıştır. On Sekizinci yüzyılın en önemli ve ünlü müzehhibi çiçek ressamı ve lake ustası olan Ali Üsküdari’dir. Yapmış olduğu lake kitap kapları, yazı kutuları, yazı altlıkları,

kuburlar, kitap tezhipleri günümüze kadar ulaşmıştır.

Aynı zamanda devrin ünlü hattatı Yedikuleli Seyyid Abdullah’ın yazmış olduğu Kur’an’ları tezhiplemiştir.

(3)

• On Dokuzuncu yüzyılda Fransa’ya yapılan seyahatlerle Osmanlı batıya açılan bir pencere haline gelmiştir. Tezhip sanatı içerisinde Rokoko üslubu Fransa’dan alınarak

Türkleştirilmiş ve Türkler kendi Rokokosunu meydana getirmişlerdir. Fransa Rokokosu son derece şaşalı ve gösterişli iken Osmanlı Rokokosu oldukça sade ve gösterişsiz olarak yapılmaktadır. Bu dönemde çiçekli buketler, çiçekli girlandlar, püsküllerde sık sık

kullanılmıştır. Elifba harfleri baklavalar içinde birer atlama olarak yapılmıştır. Türk Rokoko tezhibinde bitki motifleri hakimdir. Çiçekler, yapraklar önemli yer kaplar. Kavuniçi, yeşil, sarı, pembe, kırmızı, kahverengi, mor, eflatun, mavi gibi canlı değişik renkler kullanılmıştır. Ayrıca bolca altın yaldız kullanıldığı da görülmektedir.

(4)

• Cumhuriyet Dönemi’nin en ünlü tezhip ustaları Muhsin DEMİRONAT ve Rikkat KUNT olarak

bilinir. Fatih Albümü’nün 14 sayfasını

tezhipleyen Rikkat KUNT kendisine has klasik çizgili desen ve renkleri ile tezhipte ‘’Rikkat KUNT’’ ekolünün ortaya çıkmasını sağlamıştır.

Klasik tezhip üslubunu yaşatmaya

çalışmışlardır. Sade olarak tezhip çalışmaları yapmıştır ve çok renklilikten kaçınmıştır.

(5)

(6)

(7)

(8)

(9)

(10)

(11)

(12)

(13)

(14)

(15)

(16)

(17)

(18)

(19)

(20)

(21)

(22)

(23)

(24)

(25)

(26)

(27)

(28)

(29)

(30)

(31)

(32)

(33)

(34)

(35)

(36)

(37)

(38)

(39)

(40)

(41)

(42)

(43)

(44)

(45)

(46)

(47)

(48)

ÜNLÜ TEZHİP USTALARI(MÜZEHHİP)

• Dr. Suheyl ÜNVER (1898-1986)

• Muhsin DEMİRONAT (1907-1983)

• Rikkat KUNT (1903-1986)

• Yrd. Doç. Dr. İnci A. Birol (1942- )

• Prof. Dr. Fatma Çiçek DERMAN (1942- )

• Dr. Münevver ÜÇER

• Prof. Dr. İlhan ÖZKEÇECİ

• Cahide KESKİNER (1931- )

(49)

• Hatice AKSU

• Arzu TOZLU (1961- (Öğretim Görev.)

• Gülnur DURAN (1962- )

• Prof. Dr. Faruk TAŞKALE

• Aliye Pirkeş GÖZE (1974- )

• Ayşe Tanrıver CELAYİN (1971- )

• Prof. Dr. Avni MORGÜL (1947- )

• Belgin SUNAR (1976- )

• Beyza TUNA