Büyüyebilen evler projesi
Mimar Behçet Sabri
A z bir para ile evinin çatısını şimdilik ka- payarak ileride parası oldukça t a m a m l a m a k ve genişletmek istiyen pek çok aileler vardır.
B i r evin büyümesi keyfiyeti - kelimenin l i - sanımızdaki m a h d u t manası itibarile - belki h e m e n bazı okuyuculara garip gelecektir. Bu tabiri Fransızların L a maison Croissante muka- bili kullanıyoruz.
A l m a n y a d a son senelerde yeni z a m a n m i - marları da Wachsendes Haus ismi altında bu gibi p r o j e l e r üzerinde yeni yeni imkânlar elde etmektedirler. H a r p sonu düşüncelerinin m i m a r - lıkta nasıl yeni meseleler doğurduğunu san'at ile 'beraber m i m a r l a r ı n bazan şehirci, iktisatçı ve içtimaiyatçı gibi ilim v e f e n sahalarında da sureti haller bulduklarını görmekteyiz.
İşte büyüyebilen e v projesi de bu gibi m e - selelerdendir. M i m a r bu projelerde san'atı g ö -
zetmekle beraber iktisadî bir endişe i l e başka hususiyetler de gözetir. H e r binanın en i k t i - sadî v e kolay şekilde toüyültülmesi imkânı her zaman mevcut olamaz. Bu p r o j e l e r bu verimi elde edebilecek müsait şekilde hazırlanır. M i - marlık ve zevk 'bakımından bu büyültme k e y f i - yeti rasgele olmaması lâzımdır. Bir plân daire- sinde ve bir eser v e san'atı m u h a f a edebilecek ( n i z a m ) 1ar altında vücude gelmelidir.
Şehircilik noktasından diğer evler gibi bun- lar d a bahçe ortasında veya mahalle şeklinde yekdiğerine 'bitişik olarak bulunurlar. H e r i k i halde de tevessü imkânı aşağıdaki üç muhtelif şekilde vaki olur.
1 - U f k î olarak kat ilâvesi. 2 - Şakulî olarak kat ilâvesi. 3 - H e m u f k î h e m şakulî k a t ilâvesi.
Bugünkü proje 2 nci ihtimale göre yapılmış bahçe ortasında bir projedir.
I inci vaziyet (2400 liralık)
Ufak fakat bütün sıhhî ve lâzım unsurları havidir. Bir sofası, iki büyük odası, banyosu, mutfağı ve bodrumu vardır. Banyo istenilmez- se üç odalı bir evdir. İki büyük odadaki mobil- ye kolaylıkla gece de kullanılabilecek bir şekil- dedir. Karyolalar müteharrik olup gündüz (ala- turkada olduğu gi'bi) otomatik, hemen kaldırı- lıp yük içerisinde gizli kalırlar.
O zaman bu iki odada mükemmel bir ye- mek salonu ve bir kabul salonu temin edilmiş olur.
I I nci vaziyet (3150 liralık)
Birinci vaziyetteki ev yeni evlenmiş bir ka-
rı koca için kâfi gelir. Biriktirdikleri 1750 lira kadar bir para ile evlerini bu ikinci vaziyete getirmek her zaman için kabildir.
O zaman ev iki sofa, iki yatak odası, iki salon, mutfak, ofis, banyo ve terasları havi olacaktır.
I I I üncü vaziyet (4350 lira)
Bu evi hemen yaptırmak lâzım gelse (4350) liraya temin olunabilir. Az bir parası olan yapı sahibi 'birinci vaziyetten başlıyarak gösterdiği- miz tekâmül yolunu takiben I nci vaziyeti yap- tırabilenler bütçelerine göre bir veya iki sene- de biriktirecekleri (1200) lira ile böyle bir eve sahip olabilirler.
Bu evin iki salon, üç yatak odası, kütüp- hane, banyo, mutfak, ofis ve terası mevcuttur.