EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERSİ NOTU
13. HAFTA
• Madde varyansı, maddenin ve testin güvenirliğinin hesaplanmasında kullanılan bir madde istatistiğidir.
• Bir maddenin varyansı, o maddeyi doğru cevaplayanlarının oranıyla, doğru cevaplamayanların oranının çarpıyla elde edilir.
Madde standart sapması ve Varyansı
Madde Güvenirliği (rj)
• Bir test maddesinin güvenirliği ne kadar yüksek ise, o madde o kadar kaliteli demektir.
• Testin standart sapması testi oluşturan maddelerin güvenirlik katsayılarının toplamına eşittir.
𝒓 𝒋 = 𝒓 𝒋𝒙 . 𝑺 𝒋
Örnek: Madde ayırt ediciliği 0,30 ve madde güçlük indeksi 0,40 ise madde güvenirliğini bulunuz?
𝑟
𝑗= 𝑟
𝑗𝑥. 𝑆
𝑗= 𝑟
𝑗𝑥.
𝑝𝑗. (1 − 𝑝𝑗൯= 0,30 0,40. (1 − 0,40ሻ
= 0,1469
Madde Seçim İşlemi
1. Madde güçlük indeksi kontrol edilmelidir
➢Eğer testin amacı öğrenci başarısını belirlemek ise test maddelerinin çoğu orta zorlukta olmalıdır.
➢Eğer testin amacı seçim yapmak ise ve çok sayıda başvuran varsa, madde güçlük indekslerinin olabildiğince düşük olması, yani soruların zor olması beklenir.
Madde Seçim İşlemi
2. Madde ayırt edicilik indeksi kontrol edilmelidir.
• 0,40’tan yüksek ve olabildiğince 1’e yakın maddeler teste alınmalıdır.
• Madde ayırt edicilik düzeyi yeterli çıkmadığında, madde kökünün değiştirilmesi yerine çeldiriciler üzerinden düzeltme yapılır. Zayıf olan çeldirici anlamca doğru cevaba yakınlaştırır.
Bu düzenleme soruyu zorlaştırır.
Çeldiriciler Nasıl Düzenlenmeli?
➢Üst grupta doğru cevaba giden öğrenci sayısı alt grupta doğru cevaba giden öğrenci sayısından fazla olmalıdır.
➢Üst grupta çeldiricilere giden öğrenci sayısı alt grupta çeldiricilere giden öğrenci sayısından az olmalıdır.
➢Çeldiricilere giden öğrenci sayısı dengeli olmalıdır.
Hiçbir öğrenci tarafından işaretlenmeyen çeldiriciler yeniden düzenlenmelidir.
Madde Seçim İşlemi
3. Madde standart sapması kontrol edilmelidir.
Bir maddenin standart sapması arttıkça o madde ile ölçülmek istenen özellik bakımından öğrenciler arasındaki farklılıkların ortaya çıkma gücü artar.
Bu nedenle test maddelerini seçerken olabildiğince standart sapması yüksek maddeler seçilmelidir.
Madde Seçim İşlemi
4. Madde güvenirliği kontrol edilmelidir.
Teste madde seçilirken olabildiğince madde ayırt ediciliği ve madde standart sapması (dolayısıyla madde güçlüğü) büyük maddeler seçilmelidir.
Çünkü bu durumda güvenirlik artacaktır.
Testin Aritmetik Ortalaması:
Testteki tüm soruların madde güçlük indekslerinin toplamı, testin aritmetik ortalamasına eşittir.
Testin Ortalama Güçlüğü:
Testteki soruların güçlük indekslerinin toplamının testteki soru sayısına bölümüyle testin ortalama güçlüğü bulunur.
Ek: Mutlak Başarı Yüzdesi
𝑀𝑢𝑡𝑙𝑎𝑘 𝐵𝑎ş𝑎𝑟𝚤 𝑌ü𝑧𝑑𝑒𝑠𝑖 = öğ𝑟𝑒𝑛𝑐𝑖𝑛𝑖𝑛 𝑡𝑒𝑠𝑡 𝑝𝑢𝑎𝑛𝚤
𝑡𝑒𝑠𝑡𝑡𝑒𝑛 𝑎𝑙𝚤𝑛𝑎𝑛 𝑚𝑎𝑘𝑠𝑖𝑚𝑢𝑚 𝑝𝑢𝑎𝑛 𝑥100
KPSS/Soru:
TAMAMLAYICI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
• Proje Ödevleri
Öğrencilerin grup halinde veya bireysel olarak verilen bir konu hakkında araştırma yapması amacıyla öğretmen danışmanlığında yapacakları çalışmalardır.
• Proje ödevi, öğrencileri bilimsel süreç
Bütün araştırma projeleri içi geçerli özellikler:
➢Bir proje konusunun seçilerek problemin tanımlanması,
➢Problemin çözümü için kullanılacak yöntem,
➢Yöntem ile verilerin analizi sonucunda elde edilecek bulgular,
➢Bulguların yorumlanması ve sonuç
Performans Ödevi
➢Kısa süreli çalışmalardır.
➢Her zaman ortada bir problem durumu söz konusu değildir. Öğrencilerin dersle ilgili temel beceri ve kazanımlarına yöneliktir.
➢Yapılandırılmış çalışmalardır.
Yapılandırılmış Grid
➢Öğrencilerin öğrendikleri her yeni konuyu eski konularla ilişkilendirerek öğrenmelerine olanak sağlamaktadır.
➢Öğretmen, yapılandırılmış gridi hazırlamak için konuyla ilgili bir soru hazırlar ve sorunun yanıtını gelişigüzel, kutucuklara yerleştirir.
Yapılandırılmış Grid
➢Daha sonra ikinci soruyu hazırlar ve yine kutucuklara cevapları yerleştirir. ikinci sorunun cevabını gösteren kutucuklardan bir kısmı birinci soru için de geçerli olabilir.
➢Öğrencilerden, her soru için doğru kutucuğu bulmaları ve kutucuk numaralarını mantıksal ve
Örnekler
Yapılandırılmış Grid Puanlanması
A= Doğru seçilen kutucuk sayısı B= Toplam doğru kutucuk sayısı
𝐴
𝐵 − 𝐶
𝐷 + 1 𝑥5
Kelime ilişkilendirme Testleri
➢Uzun süreli hafızada kavramlar arasındaki ilişkilerin yeterli ve anlamlı olup olmadığının belirlenmesinde yararlanılabilecek etkili bir ölçme değerlendirme aracıdır.
Kavram Haritası
➢Kavram haritası, temel bir kavram etrafında, bu temel kavramla ilişkili diğer kavramları ve bunların birbiriyle olan ilişkilerini gösteren yapıdır. Öğrencilerin bilgiyi organize etmeleri sağlanır
Tanılayıcı Dallanmış Ağaç
➢Bu teknikle birlikte öğrenciler kendilerine sunulmuş olan ifadeleri doğru veya yanlış cevaplama durumlarına göre diğer sorulara geçmektedirler.
➢Dallanma sayısı arttıkça soruların zorluk dereceleri artmaktadır.
Öz Değerlendirme
➢ Kendini değerlendirme yolunu kullanarak öğrencinin motivasyonunun yükselmesine fırsat verir. Öğrencilerin karşılaşabilecekleri farklı durumlar için davranışlarını kontrol altına almalarını sağlar.
• Öz değerlendirme, öğrencilerin kendi güçlü ve zayıf yönlerini öğrenmelerini sağlar.
Grup Değerlendirmesi
➢Grup çalışması öğretmenler tarafından öğrencilerin grup çalışmasında gösterecekleri performanslarını değerlendirmek amacıyla kullanılır. Öğrencilerin bu çalışmaları öğretmen tarafından gözlem formları aracılığıyla kaydedilir.
Akran Değerlendirme
• Öğrenci tarafından hazırlana ödev, araştırma ve projenin arkadaşları tarafından değerlendirilmesine verilen addır.
• Güvenilir bir teknik değildir. Çünkü öğrenciler objektif davranmayabilir.
Yararlanılan Kaynaklar
Airasian, P. (1994). Classroom assessment, Second edition, NY: McGraw-Hill.
APA, American Psychological Association. (1995). Standards for educational and psychological testing.Washington, D. C.: Author.
Atılgan, H., Doğan, N., Kan,A. (2014). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (Ed. Hakan Atılgan).
Ankara: Anı Yayıncılık.
Baykul, Y. (1999). İstatistik Metotlar ve Uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi ve Uygulaması. Ankara:
OSYM.
Brown, F. (1983). Principles of educational and psychological testing, Third edition, NY: Holt Rinehart, Winston.
Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., Kılıç, E. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Fraenkel,j.L., Wallen, N. (2009). How to Design and Evaluate Research in Education (7th Edt.) New York: McGraw-Hill.
Komisyon (2016). Pedagojik Formasyon için Ölçme ve Değerlendirme. 2. Baskı.Anı Yayıncılık.
Tan, Ş. (2016).Öğretimde Ölçme ve Değerlendirme. 12.Baskı. Pegem Akademi.
Turgut, F. (1995). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Metotları. Ankara:Nüve Matbaası.