slyaşÜıı ıiçİ vÖıı,r c ııivı.ı: aırı ı i] ııı,rlıtl KoN U sı,I N DAı< l un ııışT nv
KARARLAııJ vu iuııtrıı İN BU KARARLAıIIN UYGULANMASINA IülRşr
ninrıııvın .\NLAı,ııııA 6nı-ııN DAvRANışı SAKKıNDA çöntiş
l. tvlusteşaılıklürn yazıların<lııı anlaşıI<|ığ.uıa göıc , ipıal e<tilen aramn ve lşlolmo ruhsaıları yorirre Eurogtıld firuıasıııa . sozdc dcğişcn koşullorın ilşri suİüIıncsi suret}ylc ycniden ruhsat verilmesi hızırlıklırına girişilnıcktcılir.
Müsleşnrlığuı yuzısındaki bu ifadoylc ilgili şu saptanıalann yapılmoıı zoruıılııdur :
a.Danıştuy(ı.Dıiresininkaı.ıııırdaıishinbiliııveteknolojininön8Öfdüğüaınırlarııı ıt!.ndo olı ası şartı ön8örülnıüş" oldugun$ dair tıiçbir ifı<le yer rln,[ııııştır, FakAt
nrüstğşarblı Danıştayııı boznıa karannda (ki lzı,ııir l, lıtare l\lalüonıcuiıün iptıl kırınnda da aynı ilaticlcre ycr ı,crilıniştir ) snnki "lıöylt: bir şanııı gcrçekleşıirilıtıcsi halinde Uroün yıpılmısına iziıı veri|ebilir" biçıııinde bir ifadcnin yer aldığ izleninıini yaratacık bir üslüp
2. Daşbakaıılık nUstaşaılığının İçişlcri t}okanlığına yazdığı yaıııla olıy ve hukuki veriler hutusunılı lıir çok sapıırma ve gcrçeğe aykııı bcyanlar yer alnıalıtadu, Sadcce bir örnek :
yııının 2, sayt'asının 8, faragrafında Dıııışıay ö. l}ıircsiniıı korınndan "işletnıenin iyi niyeti.,." diyc başlayıp "...kımu y§rannııı önçclikle irısıtı yoşonu lclünc değeıleııdiıilıneSi
doğıldıı" diyc sonuçla;ıın itıaıc allarıldıktiın soıüa " !i_nuçı-ısğ!üüLyjJ3p,!n§sk-ü!i'
@fisk _ _t]ıkglllgıil\iıüjılkenıiz ,ırcvzu3tının , _toknik
şııı&:!aııı---dtıqEça_ Jqb!l-.Bl!ü!ü§. uvgutoıno_l§/Ju_, " gözonune elJıüls§L_s9rchiü,j&da
_cddgrptc *_nşhiı-_§tiü___ı§__!e}ıp_lpjjg!.L-_§!]g9!drı$u §ıılı''laan d
vur8ulaınışiu] şcklindc bir ibıreye de yer verilmekre vc "helırıiloıı lıu ııçıklamahıı (eçıklonıalann heıngi nıakanı ıılycı hişlyc uil olüığu ılkedilnıeıliğiııe glh,e Da»ışıayuı karaııııın koııadı!ılıgiııı diiştiııtlıirii,y<ır ! ) çerçeveıiiııılc yulan,ıta*i lıususlornı kgiiıı tlcspiıiılı,l
yııpıluak <ıkışı ıışkleriıı biliıniıı öııgaııliıği sıııırlıruı alııııda, ıılıJığı leıı,iııdı oh,d
alıtııııa.,ı!tıı ılıırılurulnnış ııl.ın yaıırııııla ilgılı ."-tııi hir i<luri işlaııtn ıesis eclıhncınesi gereği ıırk4w ç ıh» ı ş r ı i' dgııınektedir.
1
kııllaşnllşllr. Oysıı Daruşıııy 0. Dıirtısi, boırna kaıarını vcıirkeı1 siyanüı liçi ]ıöntcnıiJle altııı üretiıninin. tuııanıen örıleıurıesiıün 'uutun kosullır BL$ja*ınijEtün-9lııılıy,ıuJ§H9ı1
taşıdığıru çok 4çık.bir bicinıde vurgulanııstır.
b - Mı:ısıeşırlık risklorin tamaınen ortadaıı kaldtırhnusına yönolık iın|gıılıır lıusıısundg
kesin ıcspit yapılnrııı gcrcğiııi öngörınekle, yeniden uzınaıı repoılın lıezırluunasının yolunun açıldığını dolaylı bir biçiınıic ılilc getirmi§ ı,e nitehim TÜBIü'AK'ğ yupuııl8!r yenİ incelçme sonuçundı, ılınoır l eni onleıııler sııycsindc ıiskin İamaıniylc orıııdan kaldıı ,lnıış
' olduğunun 8örüldüğii biç.imindc biı salıtaına içcren raporun clde odilıııesi yolunı gidilmişıir;
J. Yapılın bu ınuamclclor, işletnıe ruh98tının kcıiıı biı'tıiçiıııde iptaline ilişkin;a.r$ı
}sargnıuıı __dp,!s!d!rE§tıdğn başka bir aıılanı taşınıaıııaktudır. Şu da var ki, uırısteş&tlıguı yazısında da bcli,tilCiğ gjbi (sh,2; Danışıoy'a ıı Darreııin karanrun nasıl uygulaııacağı konusun«la görüş bildirilnıesi içiu vapılaıı bışvuru üzerine l. Daire "AlCt-o§l!UL!JE._]Le
2i77 sıyılı İdari Yargılanıa Usult!.İoıg!rrİ!§!r_2!-_madj§bi!_!reilıçc_-!srcl_s,CI*!9tü!9 ,r.öre idjil]i §gı.u_l§iş_çıülııçşL.s9lst]!lil" l denıiş olmasıua kırşııı, Eurogold lVladencilik
AŞ,'ıin nıiıl*enrc kararındn beliıtilmiş olan rish- fhkıörletiniıı taıııaıuen giderİlıniş oldıığu iddiasıııı ileri sürerok i?, nıışta." g llairesl çgi işteııı tcslı edil İln
verilnıeşi "ni ıalep ctmiştir. Oysa Danıştay 6. Daıı,csiıüı bcızırra karanııın hiçtıir yeriııdc risk faklörlcrinin ortodarı kalı]ırılmasııdaıı soııra ınaden işlctnıe iznirun verilmesi biçiuüıde bir ' ifıdc ycr alıııaıııaku4tı, FIal böylcykon, risk l'ıkıürleriırin ortıdon liılı|ırılırık ruhsnt
vcrilmcsi gilıi bir hususuu l, Dıirtnin lsı|şıri giirüşünde ıüzü cdilcn karır
PĞİOlılerinde n olduğuuuıı td<ttn e<lllmcsi tırn anlıııııylı lrir §aptırmıdıı,. Üstelik dıvsh ıdarcnin, o|ıylanıı ccrc),an tarzındın kolıyca aolışılacağı glbi, Danıştay ö. l)uiıcsinin kesin hükmüıı0 dolaoarak, önce [iurogold fırıııa§ına tıir talrıııı göstcrınolik öıılemler aldıkan sonra ldareye kırnı 6arckJ*iı,ıiıı ycrine getirilmcsi için kendisiııc başwtmaoıııı lavsiye etme§i, , ırdladan da TÜBİ'|'AK'ı bilinışşl inçclcıııc yapılnıa§ı için bir heyet oluşturulmısı hususrında
görcylcndif,nesi , bunln bu §ürcçlet,ln Daıuşıay 6, JJoiresiniıı kcsiıı hükınün0n dolaıulınusı
l Dınıştuy l. Ddiıcalnln t8f6n eilıııde otınodığııtları bıı Loııırla bırız 1iızelscl bir ıııJlz .1,apıııalı zonııda lııldını .Eğcı sız bu karun cldc çdcbillıtcıılz, belki bu ltoıqıdo '!ıııgıuıl korıt gcrcklcrine gör" idari işlcm tesi*
«lilıııcsi gcıcLiı|' ifıdcıiııdeki "kıırır 5eıeklcriııin" nclerdçn ıbıuel oldıığuıııı, 1. Dajreıüıı lrundon ne).ı
kı*enidul oftAla ı.ovlİt:ınl1 ırıinnlııı: allıı
_.1
için hazıı'lııuruş bir ıııııipülaşyon olduğunu ona),ü koynııkladır- Ilu açıdırı, yargı koranna
kerŞı aPaÇık lıir dironnıe ııitcligi taşıyaıı bu nıuaıııclelcrin hukuk açısıııdoıı gcçcrsizliğnin
6öz161 6,111,," serilmesi 8crek ir
4. Ayııca "süıdüı.ülcbilif kalliını»a'' , ''ülkeııin iktisadi nıeııfıaıleri'' gibi fakıorlerin Dınışıay 6. Dairesiıün bcıznıa kararındı clç ahnarak bu .'halk sağhğ.'gibi öııonıti bir kımu yorannın öıünc gçirilenıeyeccği ıurgulanmlş oltııasıııe karşı4 .Boşbakaıılık ınüstcşırhğınrn yezlsıııın çşitli yctleıinde bu lıktıırlcrin öne geçiıilnıcsinde ı§rar cdilıncsi , karaıa karşı
direnııı<ııüı aÇık bir karutıdır. Şuıu rla elıJeycyiııı ki, müsteşarlığııı yıı.ıı§ının s<ın sıyfasıııcla
"tahkim yısosı'\un (böyle bir yasanın çrkanln,ıış olup olrnudığını iıleme iınkdıuna ıahip
cılamnğınl) dcnıoklçsiıı kılıcı gibi ilcri ıtirülmesı, yı bu husustalu bilgisizliği ya do bunuıı iYi ıüYcte daYanıııŞyon bir bahanc ol<luğunu g(isiernıekıe<Jir. çtınkıı biliııdiği gibi uhısal vargı
oı8a.ııJarının kesiıı lıükmuniin bıılıııduğıı l*.onulaıda ayııcı bir de tükiın yoluııı giditmcsi
olanığ yoktur.
5 . ldııronin hıı dawaıuşı korşısında yopılınası gerekcııin ııc ol<Juğuna gelince :
Her. şcydcn önoo i<ıare lJaşbolantık mtışteşaılığıırıtı yazısı doğrultusunda Euı.ııgold fir,nas,no ınıden işlcıınc nıhsstını verme yoluııa gittiği, Offian Bakanlığı dt ıosanÜı ıılındoki nraziYi Euıııgol<l firnıgsııra tahsis ğttiği takdirtlc her ilcl idati karıın karşı iptal davası açıtabileceği gibi, sözü cclilcn karariır Daıuşiay 6. Dıiresinin kesin h0kıırünün
5. sonuçto denebiliı ki, İdırcnin iptal kaıırr bzuıinc bır işlenı yapınasınııı gcrekli olduğu durumlorda iptıl karanııın özüııü, ınlamını ve içerdiği hukulıi g9l9çl3ri bir;ıaııa bııakıp .
ycııi işlonriyle 8drünüştc iptı! karannr ycrinc gctiıir gibi dtvrarup, ashndu ita»un anıacıru cııPtırnuŞ ve bu Suıctle ilamın yerino goıirilıucsiııi inılıanşız kılnışsa bu ılowanış yeıüden iPıal davısı uÇüıılosı zorunluluğunu yırğtır. L6kiıı bu da idarenjn elindc ilnm trıılunnn davacıyı yeniden dovı ıçmok gibi bir yuk alını sokınak an|amrna geldiğndcn . lıuıııltıcı. tedirgin edic,i ve zorlayıeı . kısacası ıığr kusur içercn biı dıvranıştır.
,I,.!
_4-
içra cdiltııtmesi anlınıını taşıyocağnıt|oıı Çevre tlakanlığı, Enerji Bnkınlığı v€ ornıan Bakanlığı ıloyhine İdari Usut Kanunu'ıtuıı 28, nıaddesi uyarınca Tam Yargı davası da
ıÇılabilir. Fakat da|ıa ollüti bif yol , kararı yerinc geıirıııeyen idare ajını aleylüne lıem hakşu fiilden dolayı ıazırünat dnvosı, ıçılınası (IYUK. \.' 28 /.1) . hcm de savcüğa 'tCK.'nun 240.
rnaddcsine dayıuulırak suç duy,ıırusuntlı lıııluııulıtıasıdır. Bu belki de daha etkiti olabilccck kccıirme bir yoldur.
ProfDr, A. Ülkü AzflAK
Mılıcçıe Unlvcısıttsı l.ıukııh ljakültcıı Ögrctiııı Üvcsi
t
li ii
