Yapım işlerinde aşırı düşük tekliflerde proforma fatura, maliyet tespit raporlarında dikkat edilmesi gereken hususlar
Karar Veren Mahkeme: Ankara 15. İdare Mahkemesi
Karar Tarihi: 05.05.2011
Karar Sayısı: E:2010/2122 K:2011/804
Olay Özeti Karar ve Sonuç:
… İdaresi tarafından 24.02.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “…Ek Depo Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak E…
A.Ş.’nin 30.06.2010 tarihli itirazen şikâyet başvurusu üzerine Kamu İhale Kurulu’nun 31.08.2010 tarih ve 2010/UH.I-2594 sayılı kararı ile “itirazen şikâyet başvurusunun reddine”
karar verilmiştir.
Davacı E… A.Ş. tarafından anılan kararın yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle açılan davada, Ankara 15.
İdare Mahkemesinin 10.01.2011 tarih ve E:2010/2122 sayılı kararı ile “yürütmenin durdurulması isteminin reddine” karar verilmesi üzerine, davacı tarafından Ankara Bölge İdare
Mahkemesi nezdinde itirazda bulunulmuş ve Bölge İdare Mahkemesinin 26.01.2011 tarih ve Y.D. İtiraz No:2011/374 sayılı kararı ile “…itirazın kabulüne, Ankara 15. İdare Mahkemesince verilen 10.01.2011 gün ve E:2010/2122 sayılı kararının kaldırılmasına, yürütmenin durdurulmasına…” karar verilmiş olup, anılan kararın uygulanmasını teminen alınan 24.02.2011 tarih 2011/MK-40 sayılı Kurul kararı ile;
“1) Kamu İhale Kurulu’nun 31.08.2010 tarih ve 2010/UH.I-2594 sayılı kararının iptaline,
2) Anılan mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, davacı Ertuğrul İnşaat Turizm San. ve Tic.
A.Ş.’nin teklifinin değerlendirmeye alınarak bu aşamadan sonraki işlemlerin yeniden gerçekleştirilmesi hususunun, 4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem olarak belirlenmesine” karar verilmiştir.
Daha sonra Ankara 15. İdare Mahkemesinin 05.05.2011 tarih ve E:2010/2122 K:2011/804 sayılı kararı ile;
“Dava dosyasının incelenmesinden, … İdaresi tarafından 24.02.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihaleye 26 isteklinin katıldığı, yaklaşık maliyeti 21.453.611,35 TL olan ihalede sınır değerin 13.687.780,09 TL olarak belirlendiği, sınır değerin altında teklif veren 5 istekliden aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, bu isteklilerden bir tanesinin açıklama sunmadığı, aralarında 12.861.510,35 TL teklif bedeliyle en düşük teklif sahibi olan davacı şirketin de bulunduğu diğer 4 şirketin açıklamalarının ihale komisyonunca
uygun bulunmadığı, bu istekliler ihale dışı bırakılarak ihalenin 12.08.2010 tarihli ihale komisyonu kararı ile 13.769.880,00 TL bedelle S… Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, davacı şirketin 11.06.2010 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunduğu, başvurunun reddi üzerine 30.06.2010 tarihinde, aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmamasına ilişkin ihale komisyonu kararının hatalı olduğu iddiasıyla itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, Kamu İhale Kurulu’nun 31.08.2010 tarih ve 2010/UY.I.2954 sayılı kararıyla, uyuşmazlık konusu ihalede sunduğu teklifin aşırı düşük olduğu tespit edilerek aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulan davacı şirketin sunmuş olduğu 12.05.2010 tarihli aşırı düşük teklif açıklamasında; hareket dedektörü, paslanmaz çelik turnike, online OKS cihazı, KGKS bilgisayar yazılımı, standart alone okuyucu, elektrik kilit karşılığı, adaptör ve proximity kart imalatları kalemlerine ilişkin olarak herhangi bir proforma fatura veya teklif yazısı eklenmediği, mat yüzey sertleştirici ve parlatılmış yüzey sertleştirici uygulanması imalatlarına ilişkin olarak P… Beton İnş. Tic. Ltd. Şti’nden alınan teklife yer verildiği, ekinde anılan imalatlara ilişkin olarak maliyet tespit raporunun eklendiği, ancak maliyet tespit raporunda tespiti yapılan şirketin unvanı Orhan Y…
olarak belirtilmekte olup teklifte yer alan şirketin unvanıyla uyuşmadığı, ayrıca mat yüzey sertleştiricinin birimine P…
Beton İnş. Ltd. Şti. tarafından 7,48 TL teklif verilmesine rağmen maliyet tespit raporunda anılan imalatın 7,78 TL olarak gösterildiği, anılan fiyatların birbiriyle uyumlu olmadığı gerekçeleriyle itirazen şikâyet başvurusunun reddine karar verildiği, bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, ihale komisyonunun, yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük teklifleri belirleyerek teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları
yazılı olarak isteyeceği, komisyonunun aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde Kamu İhale Kurumu tarafından belirlenen kriterleri esas alacağı, Kurumun aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi amacıyla sınır değer veya sorgulama kriterleri belirlemeye yetkili olduğu görülmektedir.
Bu sorgulama kriterlerinin belirlendiği Kamu İhale Genel Tebliği’nin dava konusu ihalenin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan şekliyle 45.1.6. maddesine göre, isteklilerin açıklamalarını kendi stoklarında olmayan imalatlara ilişkin yapmaları durumunda, piyasada faaliyet gösteren firmalardan alınan proforma fatura veya tekliflerin sunulması, ekinde de maliyet tespit raporu veya birim maliyet cetveli ile son geçici vergi beyanname dönemine ait alış ve satış faturasının eklenmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlık konusu ihaleye ait işlem dosyası incelendiğinde, aşırı düşük teklif açıklamasını kendi stoklarında olmayan imalatlara ilişkin yapan davacı şirketin 12.05.2010 tarihli aşırı düşük teklif açıklamasında, hareket dedektörü, paslanmaz çelik turnike, online OKS cihazı, KGKS bilgisayar yazılımı, standart alone okuyucu, elektrik kilit karşılığı, adaptör ve proximity kart imalatları kalemlerine ilişkin olarak herhangi bir proforma fatura veya teklif yazısı eklemediği, dolayısıyla bu yöndeki açıklamanın mevzuata uygun olmadığı, yine mat yüzey sertleştirici uygulanması imalatına ilişkin olarak P… Beton İnş. Tic. Ltd. Şti.’nden imalatın birimine 7,48 TL verilmesine rağmen maliyet tespit raporunda anılan imalatın birimine 7,78 TL fiyat verildiği, bu fiyatların birbiriyle uyumlu olmadığı, bu iki hususun dışında mat yüzey sertleştirici ve parlatılmış yüzey sertleştirici uygulanması imalatlarına ilişkin olarak P…
Beton Ltd. Şti.’nden alınan teklife yer verildiği ekinde anılan imalatlara ilişkin olarak maliyet tespit raporunun eklendiği, ancak maliyet tespit raporunda tespiti yapılan
şirketin unvanı Orhan Y… olarak belirtilmesine rağmen teklifte yer alan şirket unvanıyla uyuşmadığı gerekçesiyle açıklamanın uygun görülmediği anlaşılmakla birlikte her iki belgede de P….
firması ile Orhan Y…’ın iş adreslerinin aynı olduğunun görüldüğü, 10.12.2009 tarih-ve 76756 sayılı faturada da firma ve kişi isminin birlikte yazılı olduğu, dolayısıyla bu husus yönünden açıklamanın uygun bulunmamasının hatalı olduğu görülmekte ise de, diğer iki husus yönünden aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı, dolayısıyla davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, teklifi değerlendirme dışı bırakılması gereken davacı şirketin itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Davacı tarafından, 30.07.2010 tarih ve 27657 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğin 45.1.2.1.maddesine göre, aşırı düşük teklif sorgulamasında teklifin %20’sini oluşturan iş kalemleri/gruplarının açıklanmasının zorunlu olmadığı yönünde hüküm getirildiği, bu itibarla Tebliğde yapılan yeni düzenleme ile sistemin esnetildiği ve Kurul tarafından açıklaması uygun bulunmayan kalemlerin ise işin % 1’ine dahi tekabül etmediği dikkate alındığında tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata, hakkaniyete ve kaynakların verimli kullanılması ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmekte ise de, aynı Tebliğin Geçici 1.maddesinde, bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilanı veya duyurusu yapılmış olan yapım işi ihalelerinin, ilanın veya duyurunun yapıldığı tarihte yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliğinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Y ö n e t m e l i ğ i n e a y k ı r ı o l m a y a n h ü k ü m l e r i n e g ö r e sonuçlandırılacağının belirtildiği, dolayısıyla davacının
lehine olduğunu ifade ettiği değişikliğin ihale ilanı ile ihalenin yapıldığı tarihten sonra gerçekleştiği ve dava konusu ihalede uygulanamayacağı anlaşılmakla bu iddia yerinde görülmemiştir…” gerekçesi ile “davanın reddine” karar verilmiştir.
Konu: Yapım işi ihalesinde aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında verilen açıklamalarda mutlaka SMMM veya YMM onaylı tespit tutanaklarının olması gerektiği hakkında karar özeti
Karar Veren Mahkeme: Ankara 10. İdare Mahkemesi
Karar Tarihi: 29.11.2010
Karar Sayısı : E:2010/1315, K: 2010/1804
Olay Özeti Karar ve Sonuç :
Olayda, dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler ile ihale dosyasının incelenmesinden, yukarıda anılan mevzuat uyarınca proforma faturalarla açıklama yapılması durumunda, YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından onaylanan ilgili malın son geçici vergi beyanname dönemine ait bir alış ve bir satış faturası örneği eklenmesi gerektiği halde 2. sınıf keresteye ilişkin proforma fatura alındığı, ancak proforma fatura ekinde fatura içeriği mala ilişkin olarak mükellefin son geçici vergi beyanname döneminde tespit edilen birim ortalama maliyetin YMM veya beyannameleri imzalayan SMMM onaylı belgelerin olmadığı, yine aynı şekilde 200 mm drenaj
borusu, katran, çivi, hazır beton, yuvarlak demir için de proforma faturaların bulunda ancak ilgili mala ilişkin imalatçının son geçici vergi beyanname döneminde çıkartılan YMM veya beyannamelerini imzalayan SMMM tarafından onaylı birim maliyet cetveline yer verilmediği, davalı idarece yapılan diğer tespitlerin de yerinde olduğu görüldüğünden dava k o n u s u İ h a l e K u r u l u k a r a r ı n d a h u k u k a a y k ı r ı l ı k bulunmamaktadır.
