Türkiye Sermaye Piyasaları
Mart 2020
İÇİNDEKİLER
57
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği
Yatırım Kuruluşları
Türkiye Sermaye Piyasaları
Yatırımcı Profili 3
34
11
TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARI BİRLİĞİ
SERMAYE PİYASASI KURUMLARI
Takasbank
Sermaye Piyasası Kurulu
Banka Aracı Kurum Yatırım Ortak.
Port. Yön. Şti.
Türkiye Sermaye Piyasaları
Birliği
Borsa İstanbul
Merkezi Kayıt Kuruluşu Halka Açık
Şirketler Kote Şirketler
Derece. Şti.
Bağ. Denetim Şti.
Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim
Kuruluşu
Takasbank
Sermaye Piyasası Kurulu
Banka Aracı Kurum Yatırım Ortak.
Port. Yön. Şti.
Türkiye Sermaye
Piyasaları Birliği Borsa İstanbul
Merkezi Kayıt Kuruluşu Halka Açık
Şirketler Kote Şirketler
Derecelendirme Şti.
Bağ. Denetim Şti.
Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim
Kuruluşu
TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARI BİRLİĞİ
• Sermaye piyasalarını temsil eden, kamu tüzel kişiliğine haiz, özdüzenleyici bir meslek örgütüdür.
• Nisan 2001’de kurulmuş, 2014 yılında yeniden yapılanarak üyelik tabanı genişlemiştir.
• Sermaye Piyasası Kurulu denetimi altındadır.
• Üyeleri sermaye piyasalarında faaliyette bulunan tüm banka, aracı kurum, portföy yönetim şirketleri ve yatırım
ortaklıklarıdır.
• Üyelik zorunludur.
ÜYELER
95 88 80 78 74
44 43
44 44 44
46 52
50 56 54
47 48
48 49
49
2015 2016 2017 2018 2019
Yatırım Ortaklığı Portföy Yönetim Şirketi Banka Aracı Kurum
222 227
231 221
232
KISACA TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARI BİRLİĞİ
Amaçlarımız
• Sermaye piyasalarını geliştirmek
• Üyelerimiz için güven ve dayanışma içinde bir ortam yaratmak
• Meslek disiplini ve ahlakını güçlendirmek
Faaliyetlerimiz
• Üyelerimizin faaliyetlerinin adil ve dürüst olması için düzenlemeler yapmak, bu düzenlemeleri yürütmek ve denetlemek
• Kamu kurum ve kuruluşları nezdinde girişimlerde bulunmak
• Sermaye piyasasının gelişmesini sağlamak üzere istatistikler derlemek, araştırma raporları yayınlamak.
• Mesleki, yasal ve yönetsel düzenlemeleri takip ederek, gelişmeleri üyeler ile paylaşmak
• Üyelerimizin müşterilerine verdikleri hizmetlerle ilgili olarak yapılan şikayetleri değerlendirmek ve uyuşmazlıkların çözümüne yardımcı olmak
• Sektörümüzün gelişmesi ve derinleşmesine yönelik etkinlikler yapmak
• Sektör çalışanlarına yönelik eğitim programları düzenlemek
• Kamuoyunu finansal konularda aydınlatmak
• Yabancı ülkelerdeki dengimiz kuruluşlar ile sermaye piyasaları konusunda işbirliği yapmak
KURUMSAL YAPI
Başkan (Yönetim
Kurulu)
Genel Sekreter
Genel Sekreter Yardımcısı
Denetleme Kurulu
Araştırma ve İstatistik
Bilgi Teknolojileri Kurumsal
İletişim Eğitim İnceleme ve
Gözetim
Hukuk İşleri Personel, İdari
ve Mali İşler
Genel Sekreter Yardımcısı
Üye İşleri Genel Sekreter
Yardımcısı Disiplin
Komitesi
ULUSLARARASI ÜYELİKLER
• Asya Menkul Kıymetler Forumu (Asia Securities Forum - ASF), 2009 yılından itibaren üye.
• OECD Uluslararası Finansal Eğitim Ağı (International Network on Financial Education – INFE) 2015 yılından itibaren yardımcı üye.
• Uluslararası Menkul Kıymet Birlikleri Konseyi (International Council of Securities Associations - ICSA), 2006 yılından itibaren üye.
• Uluslararası Sermaye Piyasaları Düzenleyicileri Örgütü (International Organization of Securities Commissions - IOSCO), 2003 yılından itibaren gözlemci üye
• Uluslararası Yatırımcı Eğitimi Forumu (International Forum for Investor Education -
IFIE), 2009 yılından itibaren üye. 2010’dan itibaren IFIE/Asya Grubu kurucu üye.
İŞTİRAKLER
MERKEZİ KAYIT KURULUŞU
• %5 pay
• 8 üyeli yönetim kurulunda 1 üye BORSA İSTANBUL
• %1,3 pay
SERMAYE PİYASASI LİSANSLAMA SİCİL VE EĞİTİM KURULUŞU
• %49 pay
• 7 üyeli yönetim kurulunda 2 üye
TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARI
BIST-100 ENDEKSİ VE İŞLEM HACMİ
Kaynak: Borsa İstanbul
0
2,000 4,000 6,000 8,000 10,000 12,000 14,000 16,000 18,000
0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000
04-17 05-17 06-17 08-17 09-17 11-17 12-17 02-18 03-18 04-18 06-18 07-18 09-18 10-18 12-18 01-19 03-19 04-19 05-19 07-19 08-19 10-19 11-19
İşlem Hacmi BIST-100 (TL)
Puan Mn. TL
BORSA İSTANBUL PİYASA DEĞERİ (MİLYAR TL)
Kaynak: Borsa İstanbul
555 614 880 795
1,109
2015 2016 2017 2018 2019
BORSA İSTANBUL PİYASA DEĞERİ SEKTÖREL DAĞILIM
Kaynak: Borsa İstanbul
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2015 2016 2017 2018 2019
Teknoloji Mali
Hizmetler Sınai
BORSA İSTANBUL PİYASA DEĞERİ YOĞUNLAŞMASI
Kaynak: Borsa İstanbul
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2015 2016 2017 2018 2019
1-10 11-25 26-50 51-100 100+
Şirket Sayısı
13,002 6,191 24,097 185
0 1,000 2,000 3,000 4,000 5,000
Nasdaq OMXHong KongEuronextŞanghayTokyoNYSE Londra GrubuToronto MXŞenzhen Suudi Arabistan Bombay BorsasıDeutsche BörseBorsa İstanbulJohannesburgGüney KoreOMX NordicAvustralyaHoChiMinhKolombiyaOslo BorsHindistanMoskovaFilipinlerMalezyaVarşovaBrezilyaİspanyaMeksikaTel AvivTaylandTayvanTahranİsviçreKatarŞili
5,106
PİYASA DEĞERİ (2019, MİLYAR $)
Kaynak: WFE
Sıra: 31 (71 Borsa)
Toplam: 90,3 trilyon$
25%
0% 50% 100% 150%
Hong Kong Suudi ArabistanJohannesburgLondra GrubuGüney KoreOMX NordicToronto MXAvustralyaEuronextFilipinlerJamaikaMalezyaTaylandTayvanİsviçreTokyoKatarNYSE Bombay BorsasıDeutsche BörseBorsa İstanbulYeni ZelandaNasdaq OMXLüksemburgKazablankaHırvatistanKazakistanHoChiMinhKolombiyaOslo BorsHindistanBarbadosMauritiusMoskovaŞanghayŞenzhenBahreynAmm anİspanyaMeksikaPanamaVarşovaBrezilyaTel AvivMuscatTahranMaltaAtinaLimaŞili
1,314%309273%255208%%%
PİYASA DEĞERİ/GSYH (2019)
Kaynak: WFE, IMF Yalnızca ana pazarlar
Sıra: 45
BORSA İSTANBUL PAY PİYASASINDAKİ MENKUL KIYMET SAYISI
Kaynak: Borsa İstanbul
349 336 336 343 344
68 69 66 62 64
15 13 9 9 4
2015 2016 2017 2018 2019
GYO ve GSYO / Fon BYF
Diğer Şirketler Şirket
430 414 411 414 412
Şirketler: Yıldız Pazar, Ana Pazar Diğer Şirketler: Yakın İzleme Pazarı, Nitelikli Yatırımcı İşlem Pazarı,
Gelişen İşletmeler Piyasası ve Piyasa Öncesi İşlem Platformu
5,082 3,708 3,413 3,140 3,036 379
0 500 1,000 1,500 2,000 2,500
BombayTokyo Toronto MX Nasdaq OMXHong Kongİspanya Londra GrubuGüney KoreOMX NordicEndonezyaAvustralyaHindistanEuronextSingapurŞanghayŞenzhenMalezyaVarşovaTaylandTayvanTaipeiNYSE Deutsche BörseBorsa İstanbulHoChiMinhBangladeşBangladeşKolomboFilipinlerTel AvivBrezilyaTahranİsviçreHanoiŞili
BORSALARA KOTE OLAN ŞİRKET SAYISI (2019)
Kaynak: WFE
Sıra: 25
BORSA İSTANBUL PAY PİYASASI İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
Kaynak: Borsa İstanbul
1,026 1,014
1,468
1,993 2,129
2015 2016 2017 2018 2019
350
0 2,000 4,000 6,000
Nasdaq OMXBATS ADBŞanghayŞenzhenTokyoNYSE BATS Chi-x AvrupaSuudi ArabistanDeutsche BörseBorsa İstanbulJohannesburgLondra GrubuGüney KoreOMX NordicToronto MXHong KongEndonezyaAvustralyaHoChiMinhOslo BorsHindistanEuronextSingapurMoskovaBombayMalezyaMeksikaBrezilyaİspanyaTel AvivTaylandTayvanTahranİsviçreTaipei
39,683 15,432 7,815 11,288 13,150
PAY SENEDİ İŞLEM HACMİ (2019, MİLYAR $)
Kaynak: WFE
Sıra: 22 (77 Borsa)
Toplam: 120 trilyon $
222%305%
189%
0% 50% 100% 150% 200%
Şenzhen Nasdaq OMXTaipei Borsa İstanbulLondra GrubuGüney KoreAvustralyaŞanghayBrezilyaTaylandTayvanTokyoNYSE Deutsche BörseJohannesburgBuenos AiresYeni ZelandaOMX NordicToronto MXHong KongMacaristanHoChiMinhBangladeşOslo BorsHindistanEuronextMoskovaMalezyaVarşovaİspanyaTel AvivİsviçreAtinaMısırİran
331%
PAY PİYASALARINDA DEVİR HIZI (2019, İşlem Hacmi/Piyasa Değeri)
Kaynak: WFE, Borsa İstanbul
Sıra: 4
ÖDÜNÇ PAY PİYASASI İŞLEMLERİ (MİLYAR TL)
Kaynak: Takasbank
5.6
7.4
13.0
14.2
22.0
2015 2016 2017 2018 2019
AÇIĞA SATIŞ İŞLEMLERİ
Kaynak: Borsa İstanbul
178 170 184 185 135
17% 17%
13%
9%
6%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 100 104 108 112 116 120 124 128 132 136 140 144 148 152 156 160 164 168 172 176 180 184 188 192 196
2015 2016 2017 2018 2019
Açığa Satış İşlem Hacmi (myr. TL) Toplam İşlem Hacmindeki Payı
KREDİLİ İŞLEMLER
Kaynak: TSPB
1.5 1.5 2.1 1.8 2.3
9,585 9,390
10,670 12,101
11,387
2015 2016 2017 2018 2019/09
Kredi Hacmi (mlr. TL) Kredi Kullanan Hesap Sayısı
TCMB verileri hariç.
BORSA İSTANBUL VADELİ İŞLEM HACMİ
Kaynak: Borsa İstanbul, VOB
567 580 829 1,249 1,401
88 100
139
232
389
2015 2016 2017 2018 2019
Vadeli İşlem Hacmi (myr. TL) Kontrat Sayısı (mn. adet)
1,392,947 314,373244,897 241
0 5,000 10,000 15,000
Şikago Ticaret BorsasıJohannesburg BorsasıLondra Metal BorsasıICE Türev (Avrupa)Zhengzhou EB-ÇinSaint PetersburgICE Türev (ABD)Bombay BorsasıBM&F BovespaŞanghay TürevMalezya TürevMCX-HindistanBorsa İstanbulNSE-HindistanDalian EB-ÇinOMX NordicHong KongASX GrubuCFFEX-ÇinDeutscheEuronextMoskovaMeksikaVarşovaİspanyaArjantinTAIFEXTokyoDubaiKore
98,397 46,309 26,917 17,366
VADELİ İŞLEM HACMİ (2019, MİLYAR $)
Kaynak: WFE
Sıra: 25 (37 Borsa)
Toplam: 2,229 trilyon $
BORSA İSTANBUL’A KOTE OLAN ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI SAYISI
Kaynak: WFE
464 519
662 611
511
2015 2016 2017 2018 2019
8,561 6,6023,166 511
0 500 1,000 1,500
Şanghay Güney Kore Londra Grubu Deutsche BörseBorsa İstanbulBuenos AiresYeni ZelandaOMX NordicKazablankaHong KongKazakistanMacaristanKosta RikaHoChiMinhKolombiyaHindistanLjubljanaMauritiusKolomboMoskovaŞenzhenPanamaVarşovaMalezyaTel AvivBrezilyaNijeryaTahranMuscatİsviçreTunusTaipeiLimaMısırİran
11,386 2,620 1,540
ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI SAYISI (2019)
Kaynak: WFE
Sıra: 15
BORÇLANMA ARACI İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
Kaynak: Borsa İstanbul 485
634 581 594 635
38
26
38 71
71
33
32
22
32
46
2015 2016 2017 2018 2019
Eurobond ÖSBA
Kamu BA
698
752
556
692
642
Tescil işlemleri dahildir.
BIST REPO-TERS REPO VE TAKASBANK PARA PİYASASI İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
Kaynak: Borsa İstanbul, Takasbank
3,536
7,064
4,733 4,706
16,471
257
428
609 856
557
2015 2016 2017 2018 2019
Takasbank Para Piyasası BIST Repo-Ters Repo
5,562
17,028
3,793
7,492
5,342
ÖZKAYNAK FİNANSMANI
Kaynak: Borsa İstanbul
0.1 0.3 1.3
5.4
0.3
2.0 1.6
3.8
9.6
6.1
2015 2016 2017 2018 2019
Bedelli Sermaye Artırımı + İkincil Halka Arz (myr. TL) Birincil Halka Arz (myr. TL)
2.1 2.0
5.1
15.0
6.3
ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI İHRAÇLARI
Kaynak: Borsa İstanbul Tahsisli satışlar hariçtir.
80 90 130 179 210
621
760
1,217
1,385 1,330
2015 2016 2017 2018 2019
ÖSBA İhraç Miktarı (myr. TL) Borçlanma Aracı Sayısı
YATIRIM KURULUŞLARI
YATIRIM KURULUŞLARININ BORÇLANMA ARACI KESİN ALIM-SATIM HACMİ (MİLYAR TL)
Kaynak: Borsa İstanbul TCMB ve Takasbank verileri hariç.
Tescil işlemleri dahil.
942
1,125
1,027 1,095 1,146
117
184
196 193 194
2015 2016 2017 2018 2019
Aracı Kurum Banka
1,059
1,308
1,223 1,289 1,341
YATIRIM KURULUŞLARININ REPO-TERS REPO HACMİ (MİLYAR TL)
Kaynak: TSPB TCMB ve Takasbank verileri hariç.
Tescil işlemleri dahil.
14,700 13,546
6,177 5,512
21,688 1,614
1,331
1,177 1,138
5,659
2015 2016 2017 2018 2019
Aracı Kurum Banka
16,315
14,877
7,354 6,650
27,346
YATIRIM KURULUŞLARININ PAY PİYASASI İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
Kaynak: Borsa İstanbul
2,052 2,027
2,773
3,626 3,906
163
361
354
2015 2016 2017 2018 2019
Banka
Aracı Kurum 3,987
4,260
2,936
2,027 2,052
YATIRIM KURULUŞLARININ VADELİ İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
Kaynak: Borsa İstanbul
TCMB verileri hariç.
1,131 1,154
1,628
2,424
2,684
4 6
31
74
119
2015 2016 2017 2018 2019
Banka
Aracı Kurum
1,135 1,160
1,658
2,499
2,803
KALDIRAÇLI İŞLEM HACMİ (MİLYAR TL)
Kaynak: TSPB
9,546
12,245
4,667 4,494 4,121
7,459
9,604
3,912 5,211
3,610
2015 2016 2017 2018 2019
Likidite Sağlayıcı Müşteri
7,731 9,705
8,578 21,850
17,005
İŞLEM HACİMLERİNDE YOĞUNLAŞMA (2019)
64% 68% 65%
79%
21%
24%
21%
15% 7% 17%
14% 3%
Pay SGMK Vadeli İşlemler Kaldıraçlı İşlemler
(Müşteri)
51+ 21-50 11-20 1-10
Yatırım Kuruluşu Sayısı
Kaynak: Borsa İstanbul, TSPB
PİYASALARDAKİ İLK ON YATIRIM KURULUŞU (2019)
Pay Piyasası Vadeli İşlemler
1 YAPI KREDİ YATIRIM 12% 1 YAPI KREDI YATIRIM 16%
2 MERRILL LYNCH 8% 2 IS YATIRIM 11%
3 İŞ YATIRIM 8% 3 GARANTI YATIRIM 8%
4 AK YATIRIM 7% 4 QNB FINANS YATIRIM 6%
5 GARANTİ YATIRIM 7% 5 TEB YATIRIM 5%
6 GEDİK YATIRIM 5% 6 DENIZ YATIRIM 4%
7 QNB FİNANS YATIRIM 4% 7 AK YATIRIM 4%
8 YATIRIM FİNANSMAN 4% 8 GEDIK YATIRIM 3%
9 A1 CAPITAL YATIRIM 4% 9 TACIRLER YATIRIM 3%
10 DENİZ YATIRIM 4% 10 GCM YATIRIM 3%
Toplam (myr. TL) 4,260 Toplam (myr. TL) 2,803
SGMK Kesin Alım-Satım Kaldıraçlı İşlemler (Müşteri)
1 HSBC BANK 12% 1 AK YATIRIM 18%
2 TÜRKİYE GARANTİ BANKASI 9% 2 İŞ YATIRIM 13%
3 TÜRKİYE İŞ BANKASI 9% 3 INTEGRAL YATIRIM 9%
4 TÜRK EKONOMİ BANKASI 9% 4 GCM 9%
5 YAPI VE KREDİ BANKASI 8% 5 MEKSA YATIRIM 8%
6 AKBANK T. 5% 6 DENİZ YATIRIM 6%
7 ING BANK 5% 7 İNFO YATIRIM 4%
8 JPMORGAN CHASE BANK NATIONAL ASSOCIATION MERKEZİ COLOMBUS OHIO İSTANBUL-TÜRKİYE ŞB.4% 8 QNB FİNANS YATIRIM 4%
9 CITIBANK 4% 9 A1 CAPITAL YATIRIM 4%
10 AK YATIRIM 4% 10 GEDİK YATIRIM 4%
Toplam (myr. TL) 1,341 Toplam (myr. TL) 4,121
Kaynak: Borsa İstanbul, TSPB
TAMAMLANAN KURUMSAL FİNANSMAN PROJE SAYISI (SADECE ARACI KURUMLAR)
Kaynak: TSPB
608 702
1,020
1,216
888 34
90
96
97
68 87
72
80
88
56 6
2
4
17
3
11
15
22
23
15
2015 2016 2017 2018 2019/09
Diğer Finansmana Aracılık Özelleştirme
Birleşme-Ortaklık Pay Halka Arzı
Sermaye Art.-Temettü Dağ.
Diğer Danışmanlık Tahvil İhracı
1,228
883 746
1,456
1,035
37 44 59 57
48 58 127
80 93
128
0.3
0.3
0.3 0.4
0.3
21
24
27 18
28
1.3
1.1
2.6 1.5
3.0
2015 2016 2017 2018 2019
GSYO GYO MK Yat. Ort. EYF YF
169
287
108
128
170
KURUMSAL YATIRIMCILARIN PORTFÖY BÜYÜKLÜĞÜ (MİLYAR TL)
Kaynak: Borsa İstanbul, TSPB
ARACI KURUMLARDA VARLIK YÖNETİMİ
Kaynak: TSPB
1.3 1.3 1.9 2.1 3.6
2,649
3,674
4,085
4,331 4,654
2015 2016 2017 2018 2019/09
Portföy Büyüklüğü (myr. TL) Yatırımcı Sayısı
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNDE VARLIK YÖNETİMİ
Kaynak: SPK, TSPB
101 122 158 173 284
2,688
3,082
3,344
3,475 3,388
0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000
2015 2016 2017 2018 2019
Portföy Büyüklüğü (myr. TL) Yatırımcı Sayısı
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNDE YOĞUNLAŞMA (2019)
Kaynak: TSPB
65%
83% 87%
98%
20%
14% 9%
2%
14% 3% 5%
Yatırım Fonu Emeklilik Yat. Fonu Özel Portföy Yön. Yatırım Ortaklığı
10+ 6-10 1-5
No. of Intermediaries
Portföy Yön. Şirketi Sayısı
Kaynak: TSPB
FAALİYETE GÖRE İLK 5 PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETİ (2019)
Yatırım Fonu Emeklilik Yatırım Fonu
1 İŞ PORTFÖY 21% 1 ZİRAAT PORTFÖY 21%
2 ZİRAAT PORTFÖY 16% 2 AK PORTFÖY 19%
3 AK PORTFÖY 12% 3 İŞ PORTFÖY 17%
4 YAPI KREDİ PORTFÖY 11% 4 GARANTİ PORTFÖY 13%
5 GARANTİ PORTFÖY 6% 5 YAPI KREDİ PORTFÖY 13%
Toplam (milyon TL) 127,393 Toplam (milyon TL) 127,577
Özel Portföy Yönetimi Yatırım Ortaklığı
1 ZİRAAT PORTFÖY 29% 1 İŞ PORTFÖY 43%
2 AK PORTFÖY 21% 2 METRO PORTFÖY 34%
3 İŞ PORTFÖY 16% 3 HEDEF PORTFÖY 10%
4 AZİMUT PORTFÖY 13% 4 GARANTİ PORTFÖY 6%
5 İSTANBUL PORTFÖY 7% 5 OYAK PORTFÖY 5%
Toplam (milyon TL) 28,713 Toplam (milyon TL) 644
6,712 9,261 9,361 9,387 9,404 323
310 291 289 284
76
59 40 46 59
2015 2016 2017 2018 2019/09
Acente Şubesi Şube İrtibat Bürosu
9,747 9,692
9,630
7,111
9,722
ARACI KURUMLARIN ŞUBE AĞI
Kaynak: TSPB
ARACI KURUMLARIN ÇALIŞAN SAYISI
Kaynak: TSPB
3,845 3,735
2,811 2,841 2,810
2,787 2,743
1,940 2,075 2,029
2015 2016 2017 2018 2019/09
Erkek Çalışan Sayısı Kadın Çalışan Sayısı
4,839 4,916
4,751 6,478
6,632
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN ÇALIŞAN SAYISI
Kaynak: TSPB
432 445 475 498 477
266 275 260 279
270
2015 2016 2017 2018 2019/09
Erkek Çalışan Sayısı Kadın Çalışan Sayısı
777 747 720 735
698
ARACI KURUMLARIN BİLANÇOSU (MİLYAR TL)
Kaynak: TSPB 14.2
20.1
21.9 20.4
26.2
15.3
21.2
23.1 21.9
28.0
4.0 4.3 4.7 6.2 7.0
2015 2016 2017 2018 2019/09
Dönen Varlıklar Toplam Varlıklar Özsermaye
ARACI KURUMLARIN GELİR TABLOSU (MİLYON TL)
Kaynak: TSPB
2,001 2,175
2,510
3,557
3,071
301 332
774
1,422 1,311
433 483
799
1,343
1,247
2015 2016 2017 2018 2019/09
Toplam Gelir Faaliyet Karı Net Kar
ARACI KURUMLARIN GELİR DAĞILIMI (MİLYON TL)
Kaynak: TSPB
1,332 1,511 1,435
1,928
1,361
89 106 302
343
170 164 240 699
323
271
360 358
485
904
697
2015 2016 2017 2018 2019/09
Komisyon Gelirleri Kurum Portföyü Kar/Zararları Kurumsal Finansman Gelirleri Varlık Yönetimi Gelirleri
Diğer Gelirler
3,071
2,001
3,557
2,510 2,175
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN BİLANÇOSU (MİLYON TL)
Kaynak: TSPB
472
571
698
863 889
507
609
740
918
985
456
552
664
809 857
2015 2016 2017 2018 2019/09
Dönen Varlıklar Toplam Varlıklar Özsermaye
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN GELİR TABLOSU (MİLYON TL)
Kaynak: TSPB
296
347
439
524
430
88 105
165 188
154
91 111
165
232
190
2015 2016 2017 2018 2019/09
Toplam Gelir Faaliyet Karı Net Kar
177 211
282
358 326
91
99
121
99 71
4
4
4
5
3
22
20
24
32
31
2015 2016 2017 2018 2019/09
Özel Portföy Yönetimi Yatırım Fonları Pazarlama ve Satış Yatırım Danışmanlığı Yatırım Ortaklığı Yönetimi
Emeklilik Yatırım Fonu Yönetimi Yatırım Fonu Yönetimi
499 434
337 294
435
PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİNİN GELİR DAĞILIMI (MİLYON TL)
Kaynak: TSPB
YATIRIMCI PROFİLİ
YURTİÇİ TASARRUFLARIN DAĞILIMI (MİLYAR TL)
Kaynak: BBDK, MKK, TSPB hesaplamaları
1,245 1,453 1,711 2,036 2,567
574
627
734
830
1,145
226
247
355
315
476
2015 2016 2017 2018 2019
Pay Senedi
Tahvil-Bono
Mevduat
2,045
2,327
2,800
4,188
3,181
YURTİÇİ YERLEŞİKLERİN YATIRIM TERCİHLERİ
67% 69% 68% 69% 66%
28% 27% 26% 27% 29%
5% 5% 5% 4% 5%
2015 2016 2017 2018 2019
Pay Senedi
Tahvil-Bono
Mevduat
Yurtiçi yerleşiklerin toplam tasarrufu: 3.6 trilyon TL (2019) Kaynak: BBDK, MKK, TSPB hesaplamaları
YURTDIŞI YERLEŞİKLERİN YATIRIM TERCİHLERİ
26% 27% 27% 33% 32%
30% 28% 25%
22% 17%
44% 45% 48% 45%
52%
2015 2016 2017 2018 2019
Pay Senedi
Tahvil-Bono
Mevduat
Yurtdışı yerleşiklerin toplam tasarrufu: 591 milyar TL (2019) Kaynak: BBDK, MKK, TSPB hesaplamaları
PAY SENEDİ YATIRIMCI SAYISI
Pay Senedi Yatırımcı Sayısı
(bin) 2015 2016 2017 2018 2019
Yurtiçi Yatırımcılar 1,049.2 1,031.3 1,081.3 1,169.2 1,193.7 1,043.5 1,025.9 1,076.1 1,163.3 1,188.1
5.0 4.7 4.6 5.2 4.9
0.7 0.7 0.7 0.8 0.7
Yurtdışı Yatırımcılar 9.8 9.5 9.6 9.7 9.7
6.2 6.2 6.2 6.5 6.6
1.5 1.4 1.5 1.5 1.4
2.1 1.9 1.9 1.8 1.7
Toplam 1,059.0 1,040.8 1,090.9 1,178.9 1,203.4 Kaynak: MKK
Yurtdışı Kurumsal
Yurtdışı Kurumlar
Yurtdışı Bireysel
Yurtiçi Bireysel
Yurtiçi Kurumlar
Yurtiçi Kurumsal
PAY SENEDİ PORTFÖYÜ DAĞILIMI (MİLYAR TL)
Kaynak: MKK, Borsa İstanbul
85 89 123 111 186
141 157
232 204
290
329 368
525
479
633
2015 2016 2017 2018 2019
Halka Kapalı Kısım Yabancı
Yerli
1,109
555 614
880
795
PAY PİYASASINDA YABANCI YATIRIMCILAR
Kaynak: MKK, Borsa İstanbul
0%
4%
8%
12%
16%
20%
24%
28%
32%
36%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
2015 2016 2017 2018 2019
Saklama Payı (sol) İşlem Hacmi Payı (sağ)
Saklama İşlem Hacmi
PAY SENEDİ PORTFÖY DAĞILIMI
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2015 2016 2017 2018 2019
Yurtdışı Diğer
Yurtdışı Kurumlar
Yurtdışı Bireysel
Yurtiçi Diğer
Yurtiçi Kurumlar
Yurtiçi Bireysel
Halka açık pay senedi portföyü: 476 milyar TL (2019) Kaynak: MKK
YATIRIMCI GRUPLARINA GÖRE PAY PİYASASI İŞLEM HACMİ DAĞILIMI
Kaynak: TSPB
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2015 2016 2017 2018 2019/09
Yurtdışı Kurumsal
Yurtdışı Kurumlar
Yurtdışı Bireysel
Yurtiçi Kurumsal
Yurtiçi Kurumlar
Yurtiçi Bireysel
ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI YATIRIMCI SAYISI
2015 2016 2017 2018 2019
Yurtiçi Yatırımcılar 135,690 96,771 81,865 77,671 65,998
131,798 93,217 78,954 75,361 64,010
3,197 2,886 2,292 1,660 1,344
695 668 619 650 644
Yurtdışı Yatırımcılar 1,066 705 622 662 453
1,034 677 594 641 431
24 25 24 18 19
8 3 4 3 3
Toplam 136,756 97,476 82,487 78,333 66,451
Yurtiçi Kurumlar
Kaynak: MKK Yurtiçi Kurumsal Yurtdışı Bireysel Yurtdışı Kurumlar Yurtdışı Kurumsal Yurtiçi Bireysel
ÖSBA Yatırımcı Sayısı
ÖZEL SEKTÖR BORÇLANMA ARACI YATIRIMCILARI
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2015 2016 2017 2018 2019
Yurtdışı Diğer
Yurtdışı Kurumlar
Yurtdışı Bireysel
Yurtiçi Diğer
Yurtiçi Kurumlar
Yurtiçi Bireysel
ÖSBA portföy büyüklüğü: 93 milyar TL (2019) Kaynak: MKK
YATIRIM FONU YATIRIMCILARI
Kaynak: MKK
38.9 45.1 56.4 52.8 122.7
2.9 2.9
3.0
2.9
3.0
2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 3.0 3.1
- 20.0 40.0 60.0 80.0 100.0 120.0 140.0
2015 2016 2017 2018 2019
Portföy Değeri (myr. TL) Yatırımcı Sayısı (mn.)
EMEKLİLİK YATIRIM FONLARI YATIRIMCILARI
Kaynak: EGM EYF: Emeklilik Yatırım Fonu, OKS: Otomatik Katılım
Portföy büyüklüğü devlet katkılarını içermektedir.
48.0 60.8
77.8 88.6
119.1 1.8
4.6
8.2
6.0
6.6
BES 6.1 OKS 3.3
BES 6.1 OKS 5.4
BES 6.1 OKS 5.4
- 2.0 4.0 6.0 8.0 10.0 12.0 14.0
- 20.0 40.0 60.0 80.0 100.0 120.0 140.0
2015 2016 2017 2018 2019
EYF Portföy Değeri - Otomatik Katılım (myr. TL) EYF Portföy Değeri - Bireysel Emeklilik (myr. TL) Yatırımcı Sayısı (mn.)
VADELİ İŞLEMLER YATIRIMCI DAĞILIMI
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
2015 2016 2017 2018 2019/09
Yurtdışı Kurumsal
Yurtdışı Kurumlar
Yurtdışı Bireysel
Yurtiçi Kurumsal
Yurtiçi Kurumlar
Yurtiçi Bireysel
Sadece aracı kurumlar ve yatırım bankaları Kaynak: TSPB
KALDIRAÇLI İŞLEM YATIRIMCI DAĞILIMI
Kaynak: TSPB 0%
20%
40%
60%
80%
100%
2015 2016 2017 2018 2019/09
Yurtdışı Kurumsal
Yurtdışı Kurumlar
Yurtdışı Bireysel
Yurtiçi Kurumsal
Yurtiçi Kurumlar
Yurtiçi Bireysel
