OKUYUCU @ MEKTUPLARI
Hasan H. ESENOĞLU
1, 21İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü, 34119, Üniversite, Beyazıt, İstanbul
2 İstanbul Üniversitesi Gözlemevi Araştırma ve Uygulama Merkezi, 34119, Üniversite, Beyazıt, İstanbul
esenoglu@istanbul.edu.tr
Özet: Yıllar içerisinde sözlü-yazılı astronomi bilgilendirmelerinde bulunuruz. Ama pek çoğu maalesef kayıtlandırılmadan yitirilmiştir. 2009 Dünya Astronomi Yılı anısına kitaba dönüştürülecek bu çalışma elde tutulabilmiş olanların bir araya getirilmesi ile oluşturuldu. Bu çalışma, kitabın işleyişini verecek şekilde bir örnek kısmını içermektedir.
1. GİRİŞ
Bize ulaşan okuyucu e-mektupları ve yanıtlarımız konu başlığı sırası ile aşağıda verildi (Okuyucu@Mektupları ve Cevaplar). Mevcut tarih ve künye bilgileri de verilmiştir.
Okuyucu/meraklı profilinin ortaya çıkartılmasında yararlı olabilir. Okuyucuya gönderilen cevapların geri bildirimlerinden bilgi içerikli olanları da eklenmiştir. Çok tekrarlanan
“teşekkür” cümleleri çıkarılmıştır. Ardışık sorular da numaralandırılmıştır. Sonra, kayıtlandırılmış tüm e-mektupların alfabetik sıralı listesi de aşağıda verilmiştir (Ek 1. E- Mektup Listesi). İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Kütüphanesi ülkemizin en zengin kolleksiyonuna sahiptir. Bir proje çerçevesinde gökbilimciler ve kütüphane uzmanı tarafından tüm yayınlar üzerinden Türkçe konu başlıkları çıkartılmıştır. Bu çalışmada, konu başlıkları söz konusu listeden alınmıştır.
Yararlı olabileceği düşüncesi ile Türkçe konu başlıkları listesi bu çalışmanın sonuna eklenmiştir (Ek 2. Okuyucu @ Mektupları için Astronomi ve Uzay Bilimleri Konu Başlıkları Listesi). Orijinal liste çok sayfa içerdiğinden konu başlıkları açıklamaları çıkartılarak verilmiştir.
2. OKUYUCU @ MEKTUPLARI VE CEVAPLAR 2.1. Astrometri, Gök Mekaniği, Yer dönmesi
Mehmet Güzelipek (mehmetgz@hotmail.com; 1 Mart 2007)
Soru: Bir kaynakta 26.000 yıldır görünen çoban yıldızının Aralık 1999’dan itibaren bir daha görülemeyeceği ve Dünya’nın salınım hareketi nedeniyle 1999’da en uzun gecenin 9 Aralık olduğunu okudum. Bu bilgiler doğru mudur? Doğruysa, hangi güvenilir bilimsel kaynakta bulabilirim? Bana yollar mısınız?
Cevap: Halk arasında Çoban Yıldızı olarak bilinen cisim Venüs gezegenidir. Bir yıldız
değil, gezegendir. Dolayısıyla Dünya var olduğu müddetçe Venüs, Güneş etrafındaki
dolanımına bağlı olarak yılın belirli zamanlarında hem de Ay’dan sonra gökyüzünün en
parlak cismi olarak görülmeye devam edecektir. Bu yüzden, çok doğal olarak Aralık
1999’dan sonra da görülecektir. Örneğin 2000 yılında Venüs’ün görülebileceği yaklaşık
tarihler şöyledir: Sabah: 8 Ocak - 5 Mayıs, Akşam: 18 Temmuz - 31 Aralık. Herhangi bir yılda gecelerin en uzun olduğu ayın Aralık ortası (yaklaşık 22’si) olduğu malumunuz.
Dünya’nın salınım gösterdiği doğrudur ama bu salınımın etkisi sanırım 22 Aralığın en uzun gece olması özelliğinin yerine 9 Aralığı en uzun gece yapacak mertebede değildir.
Nitekim 9 Aralık 1999’da gece uzunluğu 14 saat 49 dakika iken 22 Aralık’ta gece uzunluğu 14 saat 52 dakika olmuştur. Üç dakika daha fazla gözüküyor (İstanbul için).
26.000 yıllık dönemin salınımdan (biz buna presesyon hareketi diyoruz ki bu, yere atılarak döndürülen topacın durmaya yakın kafa sallayarak dönmesi hareketine karşılık gelir) kaynaklandığı söylenebilir. Fakat olayın Venüs’le ilgisi asla yok. Astronomi ve uzay bilimleri konularında doğru bilgilendirme ve güvenilir sağlam kaynak için ilk akla gelenler şunlar olabilir. İleri seviyede bilgiler için İstanbul, Ankara ve Ege Üniversiteleri’nce yayınlanmış kitapları öneririz.
2.2. Astronomi-Eğitim-Öğretim
Elara Aras (elara_aras@hotmail.com; 25 Mayıs 2000)
Soru: Gece yıldızları izlerken geldi aklıma... Zamanın da epey geç olması nedeniyle belki de etraf çok sessizdi. Sessizliği düşündüm. Her şey karanlığın altına gizlenmiş gibiydi.
Oysa gündüz hiçbir şey öyle değildi. Arabalardan tutun da çalışan herşey, hareketi olan herşey bir ses çıkarıyordu. Attığımız taşın çıkardığı sesi duyduğumuza göre, Dünya atmosferi’nin dışında sürekli hareket halinde olan gezegenlerin sesini, kısacası o koskoca boşlukta yeni oluşan ya da sona eren herşeyin seslerini hayli hayli duymamız gerekirdi.
İnsan kulağının algılama frekansının 20 ile 20000 Hz arasında olduğunu biliyorum. Ancak o çok şiddetle algılamamız gereken sesleri duymamamız bu sebepten mi yoksa sesin boşlukta yayılmamasından mı kaynaklandığından emin olamadım. Sizi işlerinizden alıkoymak istemem, ne zaman uygun olursanız yazın lütfen cevabınızı.
Cevap: Sizin de söylediğiniz gibi uzay boş olduğundan her türden ses frekansı iletilemiyor kulağımızın algılayabileceği frekansta bile olsalar. O halde boşluk ses icin olumsuzluk veriyor. Öte yandan, elektromanyetik ışınım için boşluk en yüksek hıza ulaştıran bir ortam anlamı taşıyor. Zira çok iyi bilindiği gibi ışık da tıpkı ses gibi dalga karakterlidir ve titreşim hareketinde bulunur ve frekansa sahiptir. Buna göre, eğer uzayda ışın verebilen gök cisimlerinin her türlü hareketi (mesela dönmesi) kulağın algılama frekansında bir ışınım oluşturabilirse ve bu da Dünya’ya doğru olarak bize kadar ulaşırsa rahatlıkla o gök cismini dinleyebiliriz. Örneğin nötron yıldızları kendi eksenleri etrafında çok hızlı dönerler (mili saniye = saniyenin binde mertebesinde) ve x-ışınımı yayınlarlar, bir koni hüzmesi içinde uzaya sürekli düzgün zaman aralıkları ile sinyal gönderirler. Bu sinyalin titreşim genliği yaklaşık 20.000 olduğundan kulak algılayabilir. Bu ışınımı gerçekten Dünya’dan dinlenebilir: tabi ki bu sesler melodisiz “vijjjjjjj” şeklinde kısa bir süreliğine olmaktadır.
2.3. Teleskoplar ve Astronomik Aletler
Fatih Burak Yalçın (kiziltug@yahoo.com; 15 Mart 2000)
Soru: İlk olarak astronomi ile ilgili bu kadar güzel bir sayfa hazırladığınız için size
teşekkür ederim. İkincisi ben amatör olarak astronomiyle ilgileniyorum. Uzun süredir
teleskopları araştırıyorum fakat hala karar verebilmiş değilim. Bana teleskopların
özellikleri hakkında ve nerelerden bulabileceğim hakkında yardımcı olmanızı rica ediyorum. Bulutsuz geceler dileklerimle.
Cevap: İsteklerinize aşağıdaki adreslerden doğrudan doğruya ulaşabilirsiniz:
www.meade.com, www.celestron.com.
İkinci kez soruldu: Sizden bu defada Barlow lensler ve göz mercekleri hakkında ayrıntılı bilgi rica edecektim. Mesela ne işe yararlar, teleskop alırken neyine dikkat etmeliyim gibi.
İkinci olarak da 60 mm 900 mm’lik bir teleskop buldum, 150$. Bu teleskop hakkında ne düşünüyorsunuz? Bulduğum teleskop mercekli. Son olarak 1000 mm 4.5” 4 8 20 2barlow 5×24 finder aynalı bir teleskop 600$. Sizce nasıl? Not: ikinci el teleskop bulmam mümkün mü?
Cevap: Öncelikle alacağınız teleskop ile ne tür gözlem yapacağınız önemli. Yeterince sönük gökcisimlerinin gözlemlerini yapacaksanız objektif/ayna çapı mümkün olduğunca büyük, çeşitli göz mercekleri olan ve takip mekanizması olan bir teleskop yeterli. Eğer fotoğrafik-video-kaydı-elektronik görüntüleme gibi uzun süreli ve gök cisminin hassas takibini gerektiren gözlemler düşünüyorsanız alacağınız teleskobun/dürbünün mutlaka takip mekanizması (motoru) olmalıdır. Bu da fiyatın yükselmesine sebep olur. Anladığım kadarıyla 150$ mercekli teleskobun motoru yok, 600$ lık ise takip mekanizmalı (yine de sormanız lazım). O halde takip mekanizması varsa 600$ lık teleskop daha iyi.
Göz mercekleri odak uzaklıkları ile belirtilir ve çeşitli büyütmeler elde etmek için farklı göz mercekleri kullanmak gerekir. Küçük sayılar daha çok büyütme anlamına gelir, o halde alacağınız teleskop ile ne kadar farklı göz merceği verilirse o kadar iyi olur. Barlow mercekleri ise teleskobun odak uzaklığını mercek üzerinde yazan sayı kadar katlar. Yani 1000 mm odak uzaklıklı bir teleskoba 2×barlow takarsanız odak uzaklığı 2000 mm olur.
Bu da yine büyütmeyi ve ayırma gücünü arttırır. Ülkemizde zaten kısıtlı sayıda teleskobu olan insan olduğu için ikinci el bulmak oldukça zor. Yurt dışında çok rahat bulunur.
Üçüncü kez soruldu: Bugün Optronik’e gittim fakat pek bilgi alamadım. Sadece Meade’nin katoloğu var elimde. Katalokta ETX90EC diye bir model var. Benim iyiden iyiye kafam karıştı. O kadar çok ayrıntı o kadar farklı fiyatlar var ki şaşırdım kaldım. Bana göre iyi olan modelin fiyatı ucuzken daha mütevazi gördüğüm teleskop pahalı. Ne yapacağımı şaşırdım. Acaba sizinle yüz yüze konuşmamız mümkün mü? Size uygun olan bir saatte üniversiteye de gelebilirim. Sanırım öyle daha iyi olurdu. Ne dersiniz?
Cevap: Bizler bölümdeyiz, size uygun herhangi bir zamanda elbette gelebilirsiniz.
Dördüncü kez soruldu: Fiyat almış olduğum ETX-90 Meade marka teleskobun fiyatı bana ilk söylenen 586$ değilmiş (malesef benim için hayal kırıklığı oldu). Ankara’ya telefon açtım ve fiyatının KDV hariç 870$ olduğunu öğrendim. Model 4500 aynalı 4˝.5 teleskop ise 550$.
Cevap: Tahmin ettiğimiz çıktı, ETX-90’ın fiyatı bir hayli yükseldi. Bölümde Dr. Talat Saygaç ile konuştum, kendisi Optronik’in İstanbul’daki resmi dağıtımcısı Türkay Yılmaz’ın samimi arkadaşı, Talat beyin ismini vererek T. Yılmaz ile uygun bir fiyatla teleskop almak istemini tekrar konuşabilirsin (T. Yılmaz’ın Tel: 0212 3219507; 4224560).
Talat Bey‘e istediğin Evren CD’ni sordum, elinde birtane kalmış ve onu da kendisi için
alıkoymuş. Temin edebilmen için Tel: 0212-2123637’den (Faks: 0212-2123642) Murat bey, Perspektif Multimedya.
Soru: Türkiye’den teleskop alabileceğim İnteroptik haricinde bir yer arıyorum.
Cevap: Optronik firmasının adresini veriyorum.
Merkez: Cinnah Cad. 37/31, 06680 Çankaya-Ankara;
Tel: 0312 4383463, 4386479, 4382200; Faks: 0312 4410455 Survey: Tunus Cad. 91/1, 06680 Kavaklıdere-Ankara
Tel: 0312 4684981, 4684982; Faks: 0312 4277940
İstanbul Ofis: Halaskargazi Cad. 234/6, 80220 Şişli-İstanbul Tel: 0212 2329596, 2329597; Faks: 0212 2329597
2.4. Tutulmalar, Geçişler, Örtülmeler, Ay Tutulması, Zaman, Kronoloji (Astronomi), Takvimler, Astronomik Coğrafya, Jeodezik Astronomi, Astronomi-Yer ve Zaman Tayini
Ali Erenus (alora@superonline.com; 6 Nisan 2000)
Soru: Bu ne yazık ki bir şaka değil. 1964 yılında doğan bir arkadaşım o zamanki çevre koşulları yüzünden doğum gününü bilmemektedir. Sizden ricam, 1964 yılındaki tam Ay tutulmalarının listesini bana göndermeniz. Annesinin söylediğine göre, orak mevsimi (tahminen Temmuz) ve tam Ay tutulmasında doğmuş. Trajikomik bir olay olduğunun farkındayım. Yardımcı olursanız sevinirim.
Cevap: 1964 yılında Türkiye’den izlenebilen iki adet tam Ay tutulması olmuştur:
24 Haziran Çarşamba, gece saat 23’de ve
19 Aralık Cumartesi, gece saat 01’de. 1964 yılında Şubat 29 çekiyor.
3. TARTIŞMA VE SONUÇ
Zaman içinde değişen sayıda sorular gelmiştir ve halen sürmektedir. Kesintisiz diyebileceğimiz sorular kitap içeriğini dolduracak büyüklükte hacime de ulaşmış bulunmaktadır ve bu gerçekleştirilecektir. Konu başlıkları bilgiyi organize etmiştir. Birçok kurum internet sitelerinde “sıkça sorulanlar” başlığına gereksinim duymuştur. Tüm bu sayılanlar ışığında iki kişi arasındaki bilgi akışı her yolla toplumun kullanımına sunulmaktadır. Ayrıca, bilgi istatistiği için bu çalışma veri olarak kullanılabilecektir.
4. KAYNAKLAR
Aslan, Z., Aydın, C., Demircan, O., Kırbıyık, H., Derman, E., 1996, Astronomi ve Uzay Bilimleri, Orta Öğretim Kurumları için ders kitabı, Tekışık yayıncılık.
Özel, M. E., Saygaç, A. T., 1997, Gökyüzünü Tanıyalım, TÜBİTAK Popüler Bilim
Kitapları, No: 47.
Şekil 1. 2009 Dünya Astronomi Yılı anısına bastırılması düşünülen okuyucu soruları ve cevapları kitabının soldan sağa arka ve ön taslak kapakları verildi.
EK 1. E-MEKTUP LİSTESİ Abdurrahman- abalcik@sakosa.com.tr;
Ali Erenus - alora@superonline.com;
Alp İçer- alp_ic@yahoo.com;
Altuğ Bayraktar–Altug.Bayraktar@marshallboya.com Aslı Ertekin – Ertekin.Asli@hapimag.com Ayça Vural – ayca.vural@nokia.com Ayduğan Fırat–firat@laborkimya.com Ayhan Orhuntaş–ayhanorhuntas@usa.net Aysu Kaya–a_ugurlukaya@hotmail.com Aysun Çoşkan–sigorta2002@e-kolay.net;
Ayşe Can–aysecan20@mynet.com Ayşe Hür–ayhur@hotmail.com
Birsel Sancar–birsel.sancar@aksam.com.tr Bora Yılmaz–bora_yilmaz@hotmail.com
Cemal Yalçın Acundeğer–acundeger_@hotmail.com;
Ceya–ce.ya@ixir.com
Çiğdem Akanyıldız–acigdema@yahoo.com Davut Durgun–davutdurgun@tnn.net Didem Bulgurlu–karlikevi@karlikevi.com Doğan Yıldız–doganyildiz@hotmail.com Elara Aras–elara_aras@hotmail.com Elif Erkan–vert_deau@hotmail.com Elif Gökçe–elifgunes@superonline.com Erhan Keskin–drekeskin@hotmail.com Erkin Harmanlı–eharmanli@yahoo.com Evren Atabek–evren_atabek@ixir.com Fatih Burak Yalçın –kiziltug@yahoo.com Femihan–femi@ultratv.net
Gönül Dökgöz–gonuldokgoz@superonline.com Gülser Yıldırım–gulser.yildirim@avm.com.tr Gürhan Fakioğlu–fgurhanf@hotmail.com
Hasan Yıldırım–hasany@newton.physics.metu.edu.tr;
İbrahim Özküçük–ozkucuk@ultratv.net İhsan Gökçen–igokcen@e-kolay.net
İlhami Çetin–fbilgen@hotmail.com Maria Sezer–maria@doruk.net.tr Mazhar Kara–mkara@atauni.edu.tr Mehmet Ali Dündar–mdundar@ku.edu.tr Mehmet Güzelipek–mehmetgz@hotmail.com Mehmet Özal–mmozal@turk.net
Metin Yüksel–yukselmetin@hotmail.com Mine Öztaş–mineoztas@superonline.com Murat Can–mcan1969@superonline.com Murat Yılmaz–murat@trango.com.tr
Mustafa Ağca–agca_mustafa63@hotmail.com Mustafa Arslanalp–arslanalp@gmail.com Mustafa Pultar–pultar@bilkent.edu.tr
Mustafa Yaşar–mustafayasar2000@yahoo.com Sadun Cebeci–sadunc@nebim.com.tr
Serkan Akman–redex@softhome.net Servet Çolak– insancildergisi@hotmail.com Sezai Bayram–sezai.bayram@bshg.com Suna Dervişoğlu–suna@baybul.com Şaban Sönmez–ssonmez@fem.com.tr Tolga Kıyak–tolgakiyak@superposta.com Vail Hammas– vailhammas@superonline.com Yakup Kaya–ykaya@mail.koc.net
Yılmaz Güç – yilmazguc@superonline.com Yiğit Kaçar–yigitkacar@hotmail.com Yücel Akkul–yakkul@bursa-bld.gov.tr Yüksel Altuner–yukselaltuner@mail.koc.net Zerrin Ergül–zerno2004@istanbul.com isimsiz–answerandask@mynet.com;
isimsiz–ferriza@wtt.ru
isimsiz–islander347@hotmail.com isimsiz–sedef024@hotmail.com isimsiz–usyolu@yahoo.com
EK 2. Okuyucu @ Mektupları için Astronomi ve Uzay Bilimleri Konu Başlıkları Listesi (x : bkz. ile gelindi, xx : ayr.bkz. ile gelindi)
Aktif galaksiler. bkz. Galaksi çekirdekleri Almanak. bkz. Astronomi--Yıllıklar; Kronoloji Antimadde
Armağan ve hatıra kitapları Asteroidler
ayr.bkz. Gök taşları xx Gök taşları; Astronomi Astrofizik
ayr.bkz. Güneş fiziği; Işıma; Kara delikler;
Spektroskopi; Yıldız rüzgarları; Astrofizik başlığıyla başlayan başlıklara, örn. :
Astrofizik--Nükleer xx Astronomi; Yıldızlar Astrofizik, Nükleer
Astrofizik, Plazma. bkz. Plazma Astrofizik, Rölativistik
Astrofizik, Teorik Astrofizik, Yüksekenerji
ayr.bkz. Astronomi, Gama ışını; Astronomi, X ışını;
Kara delikler; Kozmik bulutlar; Süpernovalar; Yıldızlar, Beyaz cüce;
Yıldızlar, Nötron; Yüksekenerji fiziği Astrofizik--Akışkanlar
Astrofizik--Akresyon diskleri Astrofizik--Nötrinolar Astrofizik--Teknikler Astrometri
xx Astronomi Astronomi
ayr.bkz. Astroidler; Astrofizik; Astrometri; Ay;
Galaksiler; Galaksimiz; Gezegenler; Gök taşları;
Gökyüzü; Güneş; Güneş
sistemi; Element bollukları; Kara delikler; Karanlık madde; Kozmoloji; Kronoloji; Kuazarlar; Kuyruklu yıldızlar; Meteorlar;
Planetaryumlar; Radyo astronomi; Spektroskopi;
Tutulmalar; Uzay Bilimleri; Yer dışı yaşam; Yıldızlar;
Astronomi başlığı ile
başlayan başlıklara, ör. : Astronomi, Kırmızı ötesi xx Evren; Uzay bilimleri; Yıldızlar
Astronomi tarihi Astronomi, Dinamikel
ayr.bkz. Galaksimiz--Dinamik; Yıldız dinamiği; Gök mekaniği
Astronomi, Gama ışını x Gama ışın astronomisi
xx Astrofizik, Yüksekenerji; Işıma Astronomi, Kırmızı ötesi xx Işıma
Astronomi, Küresel Astronomi, Mor ötesi xx Işıma
Astronomi, Pratik ayr.bkz. Gök atlası
Astronomi, Radyo. bkz. Radyo astronomi Astronomi, X ışını
xx Astrofizik, Yüksekenerji; Işıma Astronomi--Alıştırmalar Astronomi--Atlaslar
ayr.bkz. Ay--Atlaslar; Galaksiler--Atlaslar;
Spektroskopi--Atlaslar; Yıldız--Atlaslar Astronomi--Bibliyografya
Astronomi--Çizelgeler
ayr.bkz. Güneş--Çizelgeler; Spektroskopi--Çizelgeler Astronomi--Eğitim-öğretim
Astronomi--Elkitabı Astronomi--Fotoğrafçılık xx Astronomik aletler Astronomi--Görsel Astronomi--Görsel-Işitsel
Astronomi--Görsel-Işitsel-Video kayıt Astronomi--Görsel-Mikrofilm-Mikrofiş Astronomi--Görsel-Slayt
Astronomi--Hikayeler Astronomik aletler
ayr.bkz. Teleskoplar; Astronomi--Fotoğrafçılık Astronomik coğrafya. bkz. Astronomi--Yer ve zaman tayini
Astronomi--Kataloglar
ayr.bkz. Ay--Kataloglar; Güneş--Kataloglar; Yıldız-- Kataloglar; Tutulmalar--Kataloglar
Astronomi--Maketler Astronomi--Osilasyonlar
ayr.bkz. Güneş osilasyonu; Radyo kaynakları; Yıldız osilasyonu
Astronomi--Problemler Astronomi--Rapor Astronomi--Rehberler Astronomi--Sözlükler Astronomi--Teknikler Astronomi--Tezler Astronomi--Toplantılar
Astronomi--Toplantılar-Kongre-Konferans Astronomi--Toplantılar-Sempozyum Astronomi--Veri
Astronomi--Yer ve zaman tayini ayr.bkz. Jeodezik astronomi x Astronomik coğrafya Astronomi--Yıllıklar x Almanak
Astronomlar Astronotik
ayr.bkz. Uzay bilimleri; Uydular—Yapay x Uzay uçuşları; Uzay mühendisliği xx Uzay bilimleri
Atarcalar. bkz. Yıldızlar, Nötron
Atmosfer dışı gözlemler. bkz. Teleskoplar, Uzay;
Uydular, Yapay Atom
ayr.bkz. Kuantum fiziği; Spektroskopi, Atom;
Spektroskopi--Çizelgeler
xx Spektroskopi; Kuantum fiziği
Atom spektroskopisi. bkz. Spektroskopi, Atom Ay
ayr.bkz. Tutulmalar; Ay başlığı ile başlayan başlıklara.
xx Astronomi; Güneş sistemi Ay hareketleri
Ay tutulması. bkz. Tutulmalar Ay yüzeyi
Ay--Atlaslar
xx Astronomi--Atlaslar Ay--Kataloglar
ayr.bkz. Tutulmalar--Katalog xx Astronomi--Kataloglar
Bulutsular (Nebülöz)
ayr.bkz. Yıldızlar arası madde; Bulutsular başlığı ile başlayan başlıklara, ör. : Bulutsular, Gaz
x Nebülöz xx Galaksiler Bulutsular, Gaz Bulutsular, Gezegenimsi
Büyük patlama (Astrf.). bkz. Kozmoloji--Modeller CCD. bkz. Fotometri
Cüce yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Cüce Çift yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Çift Değişen yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Değişen Dünya. bkz. Yer
Ekstragalaktik astronomi. bkz. Galaksi dışı astronomi
Element bollukları (Astrf.) ayr.bkz. Yıldız--Element bollukları xx Astrofizik; Spektroskopi--Çizgi analizi Evren
ayr.bkz. Astronomi; Karanlık madde; Kozmoloji x Büyük patlama
xx Kozmoloji Evren modelleri x Büyük patlama (Astrf.) xx Kozmoloji--Evrim Evrenbilim. bkz. Kozmoloji
Fotoelektrik fotometri. bkz. Fotometri Fotoğrafik fotometri. bkz. Fofometri Fotometri
ayr.bkz. Optik; Yıldız alanları; Yıldız fotometrisi x CCD; Fotoelektrik fotometri; Fotoğrafik Fotometri xx Optik
Fotometri--Çokrenk Galaksi çekirdekleri ayr.bkz. Kuasarlar x Aktif galaksiler
xx Galaksi dışı astronomi; Galaksiler Galaksi dışı astronomi
ayr.bkz. Galaksi çekirdekleri x Ekstragalaktik astronomi Galaksi kümeleri Galaksi modelleri Galaksiler
ayr.bkz. Bulutsular; Yıldız alanları; Galaksi ile başlayan başlıklara, ör. : Galaksiler--Evrim
x Gökada
xx Astronomi; Galaksi çekirdekleri Galaksiler, Cüce
Galaksiler, Eliptik Galaksiler--Atlaslar xx Astronomi--Atlas Galaksiler--Evrim
ayr.bkz.Galaksimiz--Evrim; Güneş evrimi; Güneş sistemi--Evrim; Kozmoloji--Evrim; Yıldız evrimi
Galaksiler--Macellan bulutları Galaksiler--Toz
Galaksiler--Yapı Galaksimiz (Samanyolu)
ayr.bkz. Galaksimiz başlığının alt başlıklarına.
x Samanyolu xx Astronomi
Galaksimiz--Dinamik ayr.bkz. Yıldız dinamiği xx Astronomi, Dinamikel Galaksimiz--Evrim
ayr.bkz. Güneş evrimi; Yıldız evrimi
xx Galaksiler--Evrim; Kozmoloji--Evrim Galaksimiz--Yapı
ayr.bkz. Yıldız istatistiği
Gama ışın astronomisi. bkz. Astronomi, Gama ışını Gaz fiziği
Gezegen araştırmaları ayr.bkz. Yer dışı yaşam xx Güneş sistemi Gezegen atmosferleri ayr.bkz. Yer atmosferi Gezegenler
ayr.bkz. Güneş sistemi; Uydular; Gezegen başlığı ile başlayan başlıklar, ör. : Gezegen atmosferleri
xx Astronomi; Güneş sistemi; Yıldızlar Gezegenler arası madde
Gezegenler arası uzay. bkz. Uzay Bilimleri Gezegenler--Yapı
xx Yıldızlar arası madde Gök atlası
ayr.bkz. Takımyıldızlar xx Astronomi, Pratik; Gökyüzü Gök mekaniği
ayr.bkz. Güneş sistemi--Pertürbasyon; Güneş sistemi fiziği; Yörünge elemanları; Yörünge tayini
xx Astronomi, Dinamikel Gök taşları
ayr.bkz. Asteroidler x Meteorlar
xx Asteroidler; Astronomi; Güneş sistemi Gökada. bkz. Galaksiler
Gökyüzü ayr.bkz. Gök atlası xx Astronomi
Görecelik Kuramı. bkz. Rölativite Gözlemevleri (Astronomi) ayr.bkz. Işık kirliliği x Rasathaneler Gravitasyon
ayr.bkz. Rölativite; Tıkız cisimler; Yer çekimi xx Rölativite
Güneş
ayr.bkz. Güneş ile başlayan başlıklara, ör. : Güneş fotosferi
xx Astronomi; Güneş sistemi Güneş aktivitesi
ayr.bkz. Güneş fotosferi (ışık küre); Güneş--Konvektif;
Güneş kromosferi (renk küre); Güneş prominansları xx Yıldız aktivitesi
Güneş atmosferi
ayr.bkz. Güneş koronası (taç); Güneş kromosferi (renk küre)
xx Yıldız atmosferleri Güneş dönmesi xx Yıldız dönmesi Güneş enerjisi Güneş evrimi
ayr.bkz. Güneş sistemi--Evrim
xx Galaksiler--Evrim; Galaksimiz--Evrim; Kozmoloji-- Evrim; Yıldız evrimi
Güneş fiziği
ayr.bkz. Güneş ile başlayan ilgili başlıklara.
xx Astrofizik; Spektroskopi; Radyo astronomi; Yıldız fiziği
Güneş fotosferi (ışık küre)
ayr.bkz. Güneş granülasyonu; Güneş lekeleri xx Yıldız fiziği; Yıldız yapısı
Güneş gözlemleri
Güneş granülasyonu (taneciklenmesi) xx Güneş fotosferi; Yıldız fiziği; Yıldız yapısı Güneş ışıması
ayr.bkz. Güneş lekeleri; Güneş parlamaları (flerleri) xx Işıma
Güneş kimyası xx Spektroskopi Güneş koronası (taç)
xx Güneş atmosferi; Yıldız fiziği; Yıldız yapısı Güneş kromosferi (renk küre)
ayr.bkz. Güneş parlamaları
xx Güneş atmosferi; Yıldız fiziği; Yıldız yapısı Güneş lekeleri
ayr.bkz. Güneş--Manyetik alanlar
xx Güneş fotosferi; Güneş ışıması; Güneş--Manyetik alanlar; Istatistik
Güneş osilasyonu
xx Astronomi--Osilasyonlar; Radyo kaynakları; Yıldız osilasyonu
Güneş parlamaları (flerler) xx Güneş ışıması; Güneş kromosferi Güneş plazması
xx Plazma; Yıldız fiziği
Güneş prominansları (fışkırma)
xx Güneş atmosferi; Güneş--Manyetik alanlar; Yıldız fiziği; Yıldız yapısı
Güneş rüzgarları
ayr.bkz. Güneş-Yer etkileşmesi
xx Güneş-Yer etkileşmesi; Yıldız kütlesi; Yıldız rüzgarları
Güneş sistemi
ayr.bkz. Ay; Gezegen araştırmaları; Gezegenler; Gök taşları; Güneş; Kuyruklu yıldızlar; Yer
xx Astronomi; Gezegenler; Güneş; Yıldızlar Güneş sistemi--Evrim
xx Galaksimiz--Evrim; Galaksiler--Evrim; Güneş evrimi; Kozmoloji--Evrim; Yıldız evrimi
Güneş sisteminin fiziği ayr.bkz. Gök mekaniği Güneş sistemi--Pertürbasyon
xx Gök mekaniği; Güneş-Yer etkileşmesi Güneş spektroskopisi
xx Spektroskopi; Yıldız spektroskopisi Güneş tutulması. bkz. Tutulmalar Güneş, Sakin
Güneş--Çizelgeler xx Astronomi--Çizelgeler Güneş--İç yapı
xx Güneş fiziği; Yıldız--İç yapı Güneş--Kataloglar
ayr.bkz. Tutulmalar--Kataloglar xx Astronomi--Kataloglar Güneş--Konvektif
xx Güneş atmosferi; Yıldız fiziği; Yıldız yapısı Güneş--Manyetik alanlar
ayr.bkz. Güneş lekeleri
xx Güneş lekeleri; Manyetik alanlar (Astrofizik);
Yıldızlar, Manyetik Güneş-Yer etkileşmesi
ayr.bkz. Güneş rüzgarları; Güneş sistemi--Pertürbasyon;
Yer
xx Güneş; Güneş rüzgarları Işık kirliliği
xx Gözlemevleri
ayr.bkz. Astronomi, Gama ışını; Astronomi, Kırmızı ötesi; Astronomi, Mor ötesi; Astronomi, X ışını; Güneş ışıması; Kozmik
ışıma; Kuantum fiziği; Spektroskopi; Yıldız--İç yapı x Radyasyon; Radyatif transfer
xx Astrofizik; Kuantum fiziği; Spektroskopi; Optik İstatistik
ayr.bkz. Güneş lekeleri; Yıldız istatistiği Jeodezik astronomi
ayr.bkz. Astronomi--Yer ve zaman tayini xx Yer
Jeofizik ayr.bkz. Yer
xx Uzay bilimleri; Yer Kara delikler x Yoğun madde fiziği
xx Astrofizik; Astronomi, Yüksekenerji; Tıkız cisimler;
Yıldız evrimi; Yıldızlar Karanlık madde x Kayıp kütle xx Astronomi; Evren
Karbon yıldızları. bkz. Yıldızlar, Karbon Kayıp kütle. bkz. Karanlık madde Kozmik bulutlar
xx Astrofizik, Yüksekenerji; Kozmik ışıma; Yıldızlar arası madde
Kozmik ışıma
ayr.bkz. Kozmik bulutlar xx Işıma
Kozmoloji
ayr.bkz. Astronomi; Evren; Yıldız oluşumu; Yer dışı yaşam; Kozmoloji başlığının alt başlıklarına, ör. : Kozmoloji--Modeller
x Evrenbilim xx Evren
Kozmoloji--Evrim
ayr.bkz. Evren modelleri; Galaksiler--Evrim;
Galaksimiz--Evrim; Güneş evrimi; Yıldız evrimi Kozmoloji--Modeller
x Büyük patlama Kozmoloji--Yapı Kronoloji (Astronomi) x Almanak; Takvimler; Zaman xx Astronomi
Kuantum fiziği
ayr.bkz. Atom; Işıma; Rölativite; Yıldız dinamiği;
xx Işıma; Rölativite; Atom Kuasarlar
x Yıldız benzeri cisimler
xx Astronomi; Astronomi, Radyo; Galaksi çekirdekleri;
Radyo kaynakları; Yıldızlar, Değişen Kuyruklu yıldızlar
xx Astronomi; Güneş sistemi Manyetik alanlar (Astrf.)
ayr.bkz. Güneş--Manyetik alanlar; Yıldızlar, Manyetik Manyetik yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Manyetik Meteorlar. bkz. Gök taşları
Nebülöz. bkz. Bulutsular
Normal yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Normal Novalar
x Yıldızlar, Patlayan
xx Yıldız evrimi; Yıldızlar, Çift; Yıldızlar, Değişen;
Yıldızlar, Kataklismik; Yıldızlar, Yakın çift Nötron yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Nötron Optik
Optik xx Fotometri
Örten çift yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Örten Planetaryumlar
xx Astronomi Plazma
ayr.bkz. Güneş plazması
Pulsarlar. bkz. Yıldızlar, Nötron
Pulsasyonda bulunan yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Zonklayan
Radar astronomisi
ayr.bkz. Güneş fiziği; Teleskoplar, Radyo Radyasyon. bkz. Işıma
Radyatif transfer (Astrf.). bkz. Işıma Radyo astronomi
ayr.bkz. Güneş fiziği; Radyo kaynakları; Kuazarlar;
Teleskoplar, Radyo x Astronomi, Radyo xx Astronomi
Radyo astronomi--İnterferometri Radyo kaynakları
ayr.bkz. Güneş osilasyonu; Kuazarlar; Yıldız osilasyonu xx Astronomi--Osilasyonlar; Radyo astronomi
Rasathaneler. bkz. Gözlemevleri Rölativite
ayr.bkz. Gravitasyon; Kuantum fiziği x Görecelik Kuramı
xx Gravitasyon; Kuantum fiziği Samanyolu. bkz. Galaksimiz
Soğuk yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Soğuk Spektroskopi
ayr.bkz. Atom (Astrf.); Güneş kimyası; Güneş fiziği;
Güneş spektroskopisi; Yıldız spektroskopisi ; Spektroskopi başlığı ile
başlayan başlıklara, ör. : Spektroskopi--Çizgi analizi x Spektrum
xx Astrofizik; Astronomi; Işıma; Optik;
Spektroskopi, Atom x Atom spektroskopisi xx Atom
Spektroskopi--Atlaslar xx Astronomi--Atlaslar Spektroskopi--Çizelgeler xx Astronomi--Çizelgeler; Atom Spektroskopi--Çizgi analizi
ayr.bkz. Element bollukları; Yıldız--Element bollukları;
Yıldız spektroskopisi--Spektrel sınıflama Spektrum bkz. Spektroskopi Süperdevler. bkz. Yıldızlar, Süperdev Süpernova kalıntıları
xx Süpernovalar; Yıldızlar arası madde Süpernovalar
ayr.bkz. Süpernova kalıntıları x Yıldızlar, Patlayan
xx Astrofizik, Yüksekenerji; Yıldızlar, Değişen; Yıldız evrimi
T Tauri yıldızlar. bkz. Yıldızlar, T Tauri Takımyıldızlar
x Yıldızlar, Takım xx Yıldız sistemleri Takvimler. bkz. Kronoloji Tek yıldızlar. bkz. Yıldızlar, Tek Teleskoplar
ayr.bkz. Teleskoplar başlığı ile başlayan başlıklara.
xx Astronomik aletler Teleskoplar, Optik
xx Optik
Teleskoplar, Radyo
xx Radyo astronomi; Radar astronomi Teleskoplar, Uzay
x Atmosfer dışı gözlemler xx Uydular, Yapay Tıkız cisimler (Astrf.)
ayr.bkz. Kara delikler; Yıldızlar, Beyaz cüce; Yıldızlar, Kataklismik; Yıldızlar, Nötron
x Tıkız cisimler; Yıldızlar, Dejenere
xx Yıldızlar, Etkileşen; Yıldızlar, Kataklismik Tutulmalar, Geçişler, Örtülmeler
ayr.bkz. Yıldızlar, Örten x Ay tutulması; Güneş tutulması xx Astronomi; Ay
Tutulmalar--Kataloglar
xx Astronomi--Kataloglar; Ay--Kataloglar; Güneş-- Kataloglar
Uydular xx Gezegenler Uydular, Yapay
ayr.bkz. Teleskoplar, Uzay
x Atmosfer dışı gözlemler; Yapay uydular xx Astronotik
Uzay bilimleri
ayr.bkz. Astronomi; Astronotik; Jeofizik x Gezegenler arası uzay
xx Astronomi; Astronotik
Uzay mühendisliği. bkz. Astronotik Uzay uçuşları. bkz. Astronotik
Wolf-Rayet yıldızları. bkz. Yıldızlar, Wolf-Rayet X ışın astronomisi. bkz. Astronomi, X ışın Yapay uydular. bkz. Uydular,Yapay Yer
x Dünya
xx Güneş sistemi; Güneş-Yer etkileşmesi; Jeofizik Yer atmosferi
xx Gezegen atmosferleri Yer çekimi
xx Gravitasyon Yer dışı yaşam
ayr.bkz. Gezegen araştırmaları xx Astronomi; Kozmoloji Yer dönmesi
Yıldız aktivitesi ayr.bkz. Güneş aktivitesi Yıldız alanları
xx Galaksiler; Fotometri Yıldız atmosferleri
ayr.bkz. Güneş atmosferi; Yıldız zarfları Yıldız benzeri cisimler. bkz. Kuasarlar Yıldız dinamiği
xx Astronomi, Dinamikel; Galaksimiz--Dinamik;
Kuantum fiziği
Yıldız dinamiği--Termodinamik xx Yıldız dinamiği
Yıldız dönmesi ayr.bkz. Güneş dönmesi xx Yıldız evrimi Yıldız evrimi
ayr.bkz. Güneş evrimi; Kara delikler; Novalar;
Süpernovalar; Yıldız dönmesi; Yıldız--Hertzsprung- Russel diyagramları; Yıldızlar
ile başlayan ilgili başlıklara, ör. : Yıldızlar, Cüce xx Galaksiler--Evrim; Galaksimiz--Evrim; Kozmoloji-- Evrim
Yıldız fiziği
ayr.bkz. Güneş fiziği; Güneş fotosferi; Güneş
granülasyonu; Güneş--Konvektif; Güneş koronası; Güneş kromosferi; Güneş
plazması; Güneş prominansları; Yıldız yapısı Yıldız fotometrisi
xx Fotometri; Yıldız sınıflandırması Yıldız grupları
ayr.bkz. Yıldız kümeleri; Yıldızlar, Çoklu xx Yıldız sistemleri
Yıldız istatistiği
xx Galaksimiz--Yapı; İstatistik Yıldız kümeleri
xx Yıldız grupları Yıldız kümeleri, Açık Yıldız kümeleri, Küresel Yıldız kütlesi
ayr.bkz. Yıldız rüzgarları; Güneş rüzgarları; Yıldızlar, Büyük kütleli; Yıldızlar, Küçük kütleli
Yıldız modelleri Yıldız oluşumu xx Kozmoloji Yıldız osilasyonu ayr.bkz. Güneş osilasyonu
xx Astronomi--Osilasyonlar; Radyo kaynakları Yıldız popülasyonları (öbek)
xx Yıldız sınıflandırması Yıldız rüzgarları ayr.bkz. Güneş rüzgarları xx Astrofizik; Yıldız kütlesi Yıldız sınıflandırması
ayr.bkz. Yıldız spektroskopisi--Spektrel sınıflama;
Yıldız popülasyonları; Yıldız fotometrisi Yıldız sistemleri
ayr.bkz. Yıldız grupları; Takımyıldızlar Yıldız spektroskopisi
xx Spektroskopi
Yıldız spektroskopisi--Kırmızı ötesi Yıldız spektroskopisi--Spektrel sınıflama ayr.bkz. Yıldızlar, Emisyon çizgili xx Yıldız sınıflandırması
Yıldız yapısı
ayr.bkz. Güneş fotosferi; Güneş granülasyonu; Güneş-- Konvektif; Güneş Koronası; Güneş kromosferi; Güneş prominansları;
Yıldız--İç yapı xx Yıldız fiziği Yıldız zarfları
ayr.bkz. Yıldızlar, Kabuklu
xx Yıldız atmosferleri; Yıldızlar, Kataklismik Yıldız--Atlaslar
xx Astronomi--Atlaslar Yıldız--Element bollukları
xx Element bollukları; Spektroskopi--Çizgi analizi Yıldız--Hertzsprung-Russel (HR) diyagramları ayr.bkz. Yıldızlar, Anakol; Yıldızlar, B tipi; Yıldızlar, Beyaz cüce; Yıldızlar, Cüce; Yıldızlar, Dev; Yıldızlar, FGK; Yıldızlar, O;
Yıldızlar, Süperdev xx Yıldız evrimi Yıldız--İç yapı ayr.bkz. Güneş--İç yapı xx Işıma; Yıldız yapısı Yıldız--Kataloglar xx Astronomi--Kataloglar
ayr.bkz. Astrofizik; Astronomi; Güneş sistemi; Kara delikler; Yıldızlar başlığı ile başlayan başlıklara, ör. : Yıldızlar, Çift
xx Astronomi Yıldızlar arası gaz xx Yıldızlar arası madde Yıldızlar arası madde
ayr.bkz. Kozmik bulutlar; Süpernova kalıntıları;
Yıldızlar arası gaz; Yıldızlar arası toz xx Bulutsular; Gezegenler arası madde Yıldızlar arası toz
xx Yıldızlar arası madde Yıldızlar, A türü
Yıldızlar, A türü özel. bkz. Yıldızlar, Ap Yıldızlar, Anakol
xx Yıldız--Hertzsprung-Russel diyagramları; Yıldız evrimi
Yıldızlar, Ap
ayr.bkz. Yıldızlar, Özel x Yıldızlar, A türü özel xx Yıldızlar, Özel Yıldızlar, B tipi
xx Yıldız--Hertzsprung-Russel diyagramları Yıldızlar, Be
Yıldızlar, Beyaz cüce
x Beyaz cüceler; Yoğun madde fiziği
xx Astrofizik, Yüksekenerji; Tıkız cisimler; Yıldız-- Hertzsprung-Russel diagramları; Yıldız evrimi
Yıldızlar, Büyük kütleli xx Yıldız evrimi; Yıldız kütlesi Yıldızlar, Cüce
x Cüce yıldızlar
xx Yıldız evrimi; Yıldız--Hertzsprung-Russel diyagramları
Yıldızlar, Çift
ayr.bkz. Novalar; Yıldızlar, Etkileşen; Yıldızlar, Kataklismik; Yıldızlar, Simbiyotik; Yıldızlar, Spektroskopik çift; Yıldızlar, X-ışın
çiftleri; Yıldızlar, Yakın çift;
x Çift yıldızlar
xx Yıldız evrimi; Yıldızlar, Etkileşen; Yıldızlar, Kataklismik
Yıldızlar, Çoklu xx Yıldız grupları Yıldızlar, Değişen
ayr.bkz. Kuazarlar; Novalar; Süpernovalar; Yıldızlar, Fler; Yıldızlar, Kataklismik; Yıldızlar, Nötron; Yıldızlar, Örten; Yıldızlar,
Zonklayan; Yıldızlar, Simbiyotik; Yıldızlar, T Tauri;
Yıldızlar, X ışın çiftleri x Değişen yıldızlar
Yıldızlar, Dejenere. bkz. Tıkız cisimler Yıldızlar, Dev
xx Yıldız evrimi; Yıldız--Hertzsprung-Russel diagramları
Yıldızlar, Emisyon çizgili
xx Yıldız spektroskopisi--Spektrel sınıflama Yıldızlar, Erken tip
Yıldızlar, Etkileşen
ayr.bkz. Tıkız cisimler; Yıldızlar, Çift; Yıldızlar, Kataklismik; Yıldızlar, X ışın çiftleri; Yıldızlar, Yakın çift
xx Yıldız evrimi; Yıldızlar, Çift; Yıldızlar, Kataklismik Yıldızlar, FGK
xx Yıldız--Hertzsprung-Russel diyagramları Yıldızlar, Fler
xx Yıldızlar, Değişen Yıldızlar, Geç tip
Yıldızlar, Herbig-Haro Cisimleri Yıldızlar, Kabuklu
x Yıldızlar, Shell xx Yıldız zarfları
Yıldızlar, Kararlı olmayan Yıldızlar, Karbon
x Karbon yıldızları Yıldızlar, Kataklismik
ayr.bkz. Novalar; Tıkız cisimler; Yıldız zarfları;
Yıldızlar, Çift; Yıldızlar, Etkileşen; Yıldızlar, Simbiyotik x Yıldızlar, Patlayan
xx Tıkız cisimler; Yıldız evrimi; Yıldızlar, Çift;
Yıldızlar, Değişen; Yıldızlar, Etkileşen; Yıldızlar, Simbiyotik
Yıldızlar, Küçük kütleli xx Yıldız kütlesi Yıldızlar, Manyetik
ayr.bkz. Güneş--Manyetik alanlar x Manyetik yıldızlar
xx Manyetik alanlar (Astrofizik) Yıldızlar, Normal
x Normal yıldızlar xx Yıldız evrimi Yıldızlar, Nötron
ayr.bkz. Yıldızlar, Zonklayan
x Atarcalar; Nötron yıldızları; Pulsarlar; Yoğun madde fiziği
xx Astrofizik, Yüksekenerji; Tıkız cisimler; Yıldız evrimi; Yıldızlar, Değişen; Yıldızlar, Zonklayan
Yıldızlar, O
xx Yıldız--Hertzsprung-Russel diyagramları Yıldızlar, Örten
ayr.bkz. Yıldızlar, Yakın çift x Örten çift yıldızlar
xx Tutulmalar; Yıldızlar, Değişen Yıldızlar, Özel
ayr.bkz. Yıldızlar, Ap xx Yıldızlar, Ap
Yıldızlar, Patlayan. bkz. Novalar; Süpernovalar;
Yıldızlar, Kataklismik; Yıldızlar, Simbiyotik;
Yıldızlar, Ap
Yıldızlar, Pulsasyonlu. bkz. Yıldızlar, Zonklayan Yıldızlar, Shell. bkz. Yıldızlar, Kabuklu
Yıldızlar, Simbiyotik ayr.bkz. Yıldızlar, Kataklismik x Yıldızlar, Patlayan
xx Yıldız evrimi; Yıldızlar, Çift; Yıldızlar, Değişen;
Yıldızlar, Kataklismik Yıldızlar, Soğuk x Soğuk yıldızlar
Yıldızlar, Spektroskopik çift ayr.bkz. Yıldızlar, Yakın çift xx Yıldızlar, Çift
Yıldızlar, Süperdev x Süperdevler
xx Yıldız evrimi; Yıldız--Hertzsprung-Russel diyagramları
Yıldızlar, T Tauri x T Tauri yıldızları xx Yıldızlar, Değişen
Yıldızlar, Takım. bkz. Takımyıldızlar Yıldızlar, Tek
x Tek yıldızlar xx Yıldız evrimi
Yıldızlar, Wolf-Rayet x Wolf-Rayet yıldızları xx Yıldız evrimi Yıldızlar, X ışın çiftleri
xx Yıldız evrimi; Yıldızlar, Çift; Yıldızlar, Değişen;
Yıldızlar, Etkileşen Yıldızlar, Yakın çift
ayr.bkz. Novalar; Yıldızlar, Örten
xx Yıldız evrimi; Yıldızlar, Çift; Yıldızlar, Etkileşen;
Yıldızlar, Spektroskopik çift Yıldızlar, Z Scorpii x Z Scorpii yıldızları Yıldızlar, Zonklayan ayr.bkz. Yıldızlar, Nötron
x Pulsasyonda bulunan yıldızlar; Yıldızlar, Pulsasyonlu xx Yıldızlar, Değişen; Yıldızlar, Nötron
Yoğun madde fiziği. bkz. Kara delikler; Tıkız cisimler; Yıldızlar, Beyaz cüce; Yıldızlar, Nötron
Yörünge elemanları xx Gök mekaniği Yörünge tayini xx Gök mekaniği Yüksekenerji fiziği
ayr.bkz. Astrofizik, Yüksekenerji
Z Scorpii yıldızları. bkz. Yıldızlar, Z Scorpii Zaman. bkz. Kronoloji
