Savaş Sonrasında Hollywood ve 1950’ler
2. Dünya savaşı sonrasında Hollywood film endüstrisi önemli bir dönüşümden geçmiştir. Bunun nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
•Seyirci sayısı düştü.
•Savaş nedeniyle durdurulan anti tekel davası sonuçlandı.
•Amerikan halkının boş zaman alışkanlıkları değişti.
Banliyöleşme filme gitmenin maliyetini yükseltti. Film izlemek için kent merkezine gitmek pahalı bir aktiviteye dönüştü.
• Televizyon önemli bir rakip olarak ortaya çıktı.
Savaş Sonrasında Hollywood ve 1950’ler
Hollywood seyirci sayısının azalmasını engellemek için bazı önlemler aldı.
• Banliyölerde arabalı salon inşaatına başlanır (400 arabalı salon inşa edildi).
• Alışveriş merkezi salonları açıldı.
• Daha fazla sayıda film renkli çekildi. Ama filmlerin tamamının renkli olması maliyeti yükselteceği için bütün filmler renkli çekilemedi.
Yapımcılıktaki Değişiklikler
“1950’lerdeki yeni ekonomik koşullara, basitçe televizyon yapımcılığına girilerek karşı konulamazdı;
stüdyoların yapısında önemli değişikliklerin gerçekleşmesi kaçınılmazdı. Stüdyolar kendi stüdyo- içi üretim bantlarından kurtularak yeniden uyarlandılar… Konulu film yapmak için bağımsız yapımcılarla sözleşmeler imzalandı. İç Pazar daraldığında dış pazar daha önemli hale geldi ve stüdyolar, filmlerini tüm dünyaya dağıtma işine daha fazla yoğunlaştı. Bu değişiklikler RKO dışında, tüm büyük stüdyoların hayatta kalmasını sağladı.”
(Douglas Gomery, s. 507-508).
Ürün
• “Hollywood’daki yeni ekonomik düzen, klasik Hollywood anlatı üslubunun bir kenara atılması anlamına gelmez.
Türler değişti, sisteme yeni sinemacılar girdi ve Hollywood stüdyo yapımcılığından bağımsız yapımcılığa geçti, ama öykü anlatım biçimi çoğunlukla aynı kaldı.
Hollywood daha cüretkar temaları ele aldı, ama bunları klasik üslupla biçimlendirdi. Yönetmen olarak sanatçı olarak tanıtılıyor, yaratıcı sürecin merkezi olarak tanımlanarak övülüyordu; sinemacılar ve yıldızlar filmleri üzerinde daha fazla denetim kazandılar (Douglas Gomery, s.512).
Oyunculuk
1947 yılında Actor’s Studio kuruldu. Sovyet
oyuncu ve yönetmen Konstantin
Stanislavsky’nin görüşlerinden yola çıkılarak
metot oyunculuğu benimsendi. Daha doğal ve
gerçekçi bir oyunculuk tarzının temel alındığı
görüldü. Bu anlayışın öncüleri; James Dean ve
Marlon Brando’dur.
Önemli Yönetmenler
• Orson Welles
• Nicholas Ray
• David Lean
• Billy Wilder
• Budd Boetticher
• Wiliam Wyler
• Elia Kazan
• John Huston
• Douglas Sirk
McCarthy Dönemi
1947 yılında HUAC (Amerikan Aleyhtarı Faaliyetleri Araştırma Komitesi) kuruldu. Senatör McCarthy yönetimindeki komite Hollywood’daki komünistleri tespit etmek için cadı avı başlattı. 19 kişi ifade vermesi için çağrıldı. 10 kişi siyasi görüş, eylem ve tanıdıkları konusunda ifade vermeyi reddettiği için mahkum edildi (Hollywood ten). Stüdyolar devlet müdahalesinden korunmak için bu listeyi onayladılar.
Bu kişileri komünist olmadıklarına yemin edene kadar işe almayacaklarını ifade ettiler.
Kaynaklar
• Douglas Gomery, “Hollywood Sisteminin Dönüşümü”, s.504-512.
• Douglas Gomery “Bağımsızlar ve Bağlantısızlar”, s.513- 522.
(Okuma metinlerinde ayrıntılı kaynak belirtilmeyen bütün makaleler Geoffrey Nowell-Smith editörlüğünde hazırlanan Dünya Sinema Tarihi (Kabalcı yay, İstanbul, 2003, çeviren: Ahmet Fethi) kitabından alınmıştır).