GGY340 ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ VE LİDERLİK

GGY340

ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ VE LİDERLİK

Dr. Duhan KALKAN

Ankara Üniversitesi UBF Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü

 Kültürün öğeleri: -Semboller ve davranışlar -Değerler -Sayıltılar

 Semboller: Sözel Davranışsal ve Fiziksel Semboller olarak ikiye ayrılır.

 -Sözel Davranışsal: Hikâyeler, efsaneler, kahramanlar,

 -Fiziksel Semboller: Gözle görülen, toplum için özel anlamlar taşıyan eşya, araç, etiket, amblem, rozet ve afiş gibi nesneler,

 Değerler: Örgüt kültürünün görünür olmayan ögelerinden biridir.

 Sayıltı (Varsayım): Doğru olup olmadığı sorgulanmaksızın, tartışmaya açık olmadan bireylerce kabul edilen yargı, inanç ve genellemeler Örgüt Kültürünü Belirleyen Özellikler: -Bireysel inisiyatif -Risk alma derecesi -Bütünleşme -Yönetim desteği -Denetim

 -Kimlik oluşumu (daha çok ilişkilidir) -Ödül sistemi -Örgüt içi çatışma toleransı -İletişim kanallarının

 yapısı -Örgüt belleği

 Örgüt kültürünün Boyutları: Örgüt kültürünü anlayabilmek için farklı yönlerine bakmak gerekir.

 Örgüt kültürünün 7 boyutu bulunur. Bunlar; düzey, yaygınlık, örtüklüğü, etki derecesi, politik, çokluk ve karşılıklı bağımlılık Çokluk: Alt kültürlerin varlığını vurgular.

 Örgüt kültürünün Bakış Açıları; Bütünleştirici: Sadece değer ve varsayımlara ilişkin fikir birliği değil, bunların örgütteki eylemlere yansıma biçiminde de tutarlılık vardır.

 Farklılaşma: Alt kültürlerin varlığını ancak alt kültürlerin kendi içindeki tutarlılığını bağlar.

 Örneğin, yöneticiler bir yandan farklı statüleri reddedip, eşitliği vurgularken öte yandan, üst

yöneticilere ayrıcalıklar tanıyabilir.

 LİDERLİK

 Tüm şirketlerin başarısında, yöneticilerinin liderlik kabiliyetlerinin payı büyüktür. Yönetici olarak görev yapacak olanların belirli liderlik özelliklerine sahip olması gerekir.

 Bu özelliklerden bazıları öğrenilebilirken, bazıları da kişinin karakteri ile ilgilidir.

 Liderlik için gereken en temel şeylerden biri çalışanların, üstlerinin onları yönetebilecek otoriteleri olduğuna inanmaları ve liderin bu pozisyondaki rahatlığıdır.

 Aşağıda listelenen 10 özellik, işe alım danışmanları ve psikologlar tarafından en çok atıfta bulunan

liderlik özellikleridir.

 İLETİŞİM

 Güçlü iletişim yeteneği, pek çok kişinin en çok önemsediği liderlik özelliklerinden biridir. Bir yöneticinin ağırlıklı görevi iç ve dış kaynaklar arasındaki ilişki ve stratejileri düzenlemektir.

 İyi yöneticiler çalışanlarının endişe ve önerilerini dinler. Bu yüzden iletişimin tek taraflı olmaması önemli bir detaydır.

 Liderlerin iletişimde başarılı olmak adına sıklıkla diplomasi yeteneklerini de kullanmaları

gerekmektedir.

 İYİ BİR ÖRNEK OLMAK

 Liderler aynı zamanda bir rol modelidir; çünkü genellikle diğer çalışanlar tarafından gözlem altındadırlar.

 Kendilerinin kolayca yapabileceği bir şeyi çalışanlarından isteyen üstler kolayca itibar kaybedebilir.

 SORUMLULUK ALMAK VE DEVRETMEYE HAZIRLIKLI OLMAK

 Birinin kararları alması ve sorumluluğu üstlenmesi gerekir ve bu kişi genelde ekibin en üst kademesidir. Ancak liderlik aynı zamanda sorumluluğu devretmek için görev dağılımı yapmayı da kapsar.

 Çalışanlarına sorumluluk devreden yöneticiler onları daha fazla sorumluluk almak adına da motive

eder ve kurum sadakati yaratır.

 MOTİVASYON

 Çalışanların motivasyonu, onları teşvik etmek ve onlar için bir ilham kaynağı olmak, liderliğin

temel gereksinimlerindendir; çünkü yalnızca motivasyonu yüksek çalışanlar iyi çalışanlardır.

 POTANSİYELİ KEŞFETMEK VE AÇIĞA ÇIKARMAK

 Liderlik vasfına sahip yöneticiler, genellikle kimlerin hangi yeteneklere sahip olduğunu ve bunu

işlerinin yararına nasıl kullanabileceklerini öngörme yetisine sahiptir. Rekabetten korkmak yerine

yetenekli ve motivasyonu yüksek çalışanların şirketin yeni liderlerine dönüşmesine yardımcı

olurlar.

 POTANSİYELİ TOLERANSLI DAVRANMAK

 Hatalar her iş yerinde olur ve bu önüne geçilemez bir gerçektir. Ancak hatalardan ders çıkarılmalıdır. Yöneticilerin belirli bir ölçüye kadar hataya toleranslı olmaları gerekir.

 Sinirlenmek veya eleştirmek yerine çalışanlarınızla hatalarını birlikte analiz edin ve aynı hatanın bir daha tekrarlanmaması için yapılması gerekenlerde anlaşın.

 Hata yapmaktan veya üstlerinden çekinen çalışanlar verimli ve özgürce çalışamaz.

 ESNEKLİK

 Yöneticilerin farklı durumlara uyum gösterecek liderlik kabiliyetleri geliştirmesi gereklidir. Bunun

için esneklik ve öngörü yeteneklerine ihtiyaç vardır.

 HEDEF VE BEKLENTİLERİ BELİRLEYİN

 Çalışanlar ancak onlardan bekletilerinizi açık bir şekilde ifade ettiğiniz takdirde hedeflerinize yönelik biçimde çalışabilirler.

 Takımına iyi tanımlanmış, gerçekçi ve onları daha iyi olmaya zorlayan görevler veren liderler

başarılı olmayı bekleyebilir.

 KENDİNİ DOĞRU TANIMAK

 Herkesin güçlü ve zayıf yönleri vardır.

 Kendi kabiliyetlerinizin ve eksikliklerinizi farkında olup bunlar hakkında açık olma cesaretini

göstermek sizi daha başarılı bir lider yapacaktır.

 KENDİNİZ OLUN

 Patron dahi olsanız her zaman kendiniz olmalı ve size has liderlik tarzınızla hareket etmelisiniz.

 Olmadığı biri gibi davranmaya çalışanlar veya rollerinin arkasına saklananlar uzun vadede başarılı

birer lider olamazlar.

KAYNAKLAR

 Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, M.Şerif Şimşek ve Diğerleri, Adim Matbaacılık, Konya, 2003.

 Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Erol Eren, Beta Yayınları, İstanbul, 2008.

 https://www.aof.com.tr/orgutsel-davranis-unite-1-8-ders-notlari-pdf.html

 Final Yayınları Felsefe Grubu Konu Anlatım Kitabı, s.151-152

 Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 3, 2009

 Okpara, J.O. (2006) “The Relationship Of Personal Characteristics And Job Satisfaction: A Study Of Nigerian Managers İn The Oil Industry”, The Journal Of American Academy Of Business, Vol. 10, No.1, P.50

 Barutçugil, İ.(2004) Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, Kariyer Yayıncılık, İstanbul.

 Garcia-Bernal, J., Gargallo-Castel A., Marzo- Navarro M., Rivera- Torres P. (2005)“Job Satisfaction: Empirical Evidence Of Gender Differences”, Women İn Management Review, Vol. 20, No. 4, Pp.286-27

 Glenn N.D., Taylor R. D. , Weaver C.N. (1977) “Age And Job Satisfaction Among Males And Females: A Multivariate Multi- Study”, Journal Of Applied Psychology, Vol. 62, Pp.190-193 Groot,W., Van Den Brink, H.M. (1999) “Job Satisfaction Of Older Workers”, International Journal Of Manpower, Vol. 20, No.6, P. 344 Groot,W., Van Den Brink, H.M. (1999)“Job Satisfaction Of Older Workers”, International Journal Of Manpower, Vol. 20, No.6, P. 344 Http://Www.Cfib.Ca/Research/Reports/Pdfaspects.Pdf. , 12.04.2008 Izgar H. (2003) “İş Doyumu”, Endüstri Ve Örgüt Psikolojisi, Ed: Hüseyin Izgar, Eğitim Kitabevi Yayınları, Konya. Koustelios, A. D. (2001) “Personal Characteristics And Job Satisfaction Of Grek Teachers”, The International Journal Of Educational Management, 15/7, P. 354