PROBLEME DAYALI ÖĞRENME
1950'li yıllarında Amerika Birleşik Devletleri'nde Case
W. Universitesi Medical School'da uygulanmıştır.
Temellerini John Dewey'in görüşlerinden -yaparak
yaşayarak öğrenme- almaktadır.
Problem; bireyin karşılaştığı güçlükler, içinden çıkılmaz gibi görünen
durumlardır.
Dewey problemi; şüphe ve belirsizlik uyandıran herhangi bir şey olarak
tanımlamaktadır.
Probleme dayalı öğrenme
Karşılaşılan problemleri tanımayı,
Öneminin farkında olmayı, kavramayı
Problemin nedenlerini anlamayı,
Problemi çözebilmeyi ve önceden denenmiş çözümler üzerinde yansıtma yaparak,
deneyimlerin göz önüne alındığından yola
çıkar.
Probleme dayalı öğrenme
Yeni bilginin edinilmesi ve önceden edinilen bilgiyle ilişki kurulması için başlangıç noktası olarak problemlerin kullanımı ilkesine dayalı
Öğrenme etkinliklerinin planlanması,
öğrencilerin belli bir problem durumuna aktif
katılımlarını gerektiriyor.
Probleme Dayalı Öğrenme
Sürecindeki İşlem Basamakları:
a) Problemin farkına varılması ve problemin tanımlanması
b) Problemin tam ve doğru olarak açıklanması c) Problemi çözmek için gerekli olan bilginin
tanımlanması
d) Bilgi toplamak için gerekli olan kaynakların belirlenmesi
e) Olası çözümlerin oluşturulması f) Çözümlerin analiz edilmesi
g) Çözümün sözlü ya da yazılı rapor halinde sunulması
Öğrencilere bir problem senaryosu sunulur.
Öğrencilerin seçilen problem durumu ya da sunulan senaryo ile ilgili ne bildikleri ortaya çıkarılır.
Bu bilgiler listelenir. Tüm bunlar "Ne biliyoruz?"
başlığı altında toplanır. Bu aşamada problem durumu analiz edilir.
Problem durumu, gelişen olaylara, keşfedilen yeni bilgilere dayalı olarak geliştirilir. Bütün bu gelişmeler karşısında mevcut problem durumu değiştirilir,
yeniden düzenlenir ya da ret edilebilir.
İhtiyaçlar "Problemi çözmek ve anlamak için neye ihtiyacımız var?"başlığı altında listelenir.
"Ne yapmamız gerekiyor? " başlığı altında hipotezleri test etmek veya
formüle etmek için gerekli olan eylemler, çözümler ya da öneriler listelenir.
Öğretmenin rolü bilgiyi aktarmak değil, bilgiye ulaşma yollarını ve bilgiyi
kullanma yollarını öğrenciye göstermek
olmalıdır.
Öğrenciler bu süreçte gruplar
oluşturarak problemi çözerler. İdeal grup sayısı 5-7 olmalıdır.
Öğrenciler aktif olarak problem
durumu ile ilgili araştırmalar yapar,
bilgi toplarlar ve problemin çözümü ile ilgili öneriler getirirler. Çalışmalarını
sınıfa ve diğer gruplara sunarlar.
Avantajları:
Probleme dayalı öğrenme aşağıdaki avantajlara sahiptir.
1. Ders öğretmen merkezli olmaktan çok öğrenci merkezlidir.
2. Öğrencilerde öz denetimi geliştirir.
3. Öğrencilere olaylara çok yönlü ve derin bir bakış açısı getirir.
4. Öğrencilerin problem çözme becerilerini geliştirir.
5. Etkin olarak, problemi çözmek için yeni materyal ve kavramları öğrenmeye katılımı sağlar.
6. Öğrencilerin bir takım olarak çalışmasını sağlayarak
sosyal yönlerini ve iletişim becerilerini geliştirir.
Avantajları:
7. Öğrencilerin üst düzey düşünme (eleştirel
düşünme, bilimsel düşünme becerileri gibi) ve dinleme becerilerini geliştirir.
8. Uygulama ve teoriyi birleştirir.
9. Öğretmen ve öğrenciler için öğrenmeyi güdüler.
10. Bireyi bir grubun üyesi olarak etkili işbirliği yapmada sorumlu davranmaya yöneltir.
11. Yaşam boyu öğrenmeyi sağlar.
Dezavantajları:
1. Öğretmenler için öğretim stillerini değiştirmek zor olabilir.
Öğretmenin iş yükü sorumluluğu probleme dayalı öğrenmenin uygulandığı sınıfta daha çok artabilir.
2. Derste ilk kez sunulan problem durumlarını öğrencilerin çözmesi, problemi çözmek için yeteneklerinin sınırlarını kestiremedikleri için, daha uzun zaman alır.
3. Probleme Dayalı Öğrenmenin uygulandığı sınıflarda
içeriğin uygulanması geleneksel öğrenme yöntemlerinin
uygulandığı sınıflara göre daha uzun zaman alabilir.
Değerlendirme Süreci:
Probleme dayalı öğrenme modelinin uygulandığı sınıflarda değerlendirme kağıt kalem
testleri ile yapılmamaktadır. Daha çok öğrenme
sürecini değerlendirmeye yönelik tümel (portfolio)
değerlendirme yöntemi kullanılmalıdır.
Kaynaklar:
•Banks, J.A. and C. A. McGee Banks (with contributions by Ambrose A. Clegg, Jr.). (1999). Teaching strategies for the social studies: decision-making and citizen action (fifth edition). New York: Longman.
•Benscoter, D. and G. Harris (2002). Social studies activities kids can't resist!. New York: Scholastic Professional Books.
•Michaelis, J. U. and J. Garcia. (2000). Social studies for children: a guide to basic instruction (12th edition). Boston: Allyn and Bacon.
•Parker, W. C. (2011). Social studies in elementary education (with MyEducationLab) (14th edition). Pearson Prentice Hall.
•Parker, W. C. and J. Jarolimek (1997). Social studies in elementary education. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
•Savage, T. V. and D.G. Armstrong. (2007). Effective teaching in elementary social studies (6th edition). Pearson Prentice Hall.
•Seefeldt, C. and A. Galper (2005). Active experiences for active children: social studies (2nd edition). Pearson Prentice Hall.
•Sunal, Cynthia S. and M. E. Haas (2010). Social studies for the elementary and middle grades: a constructivist approach (4th edition). Boston: Pearson/Allyn & Bacon.
•Welton, D. A. (2004). Children and their world strategies for teaching social studies (8th edition). Cengage Learning
•Bilen, M. (1996). Plandan Uygulamaya Öğretim (Dördüncü baskı). Ankara: Aydan Web Tesisleri.
•Demirel, Ö. (2017). Eğitimde Program Geliştirme Kuramdan Uygulamaya (25. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
•Demirel, Ö. (edt.) (2015). Eğitimde Yeni Yönelimler (6. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
•Gözütok, D. (2017). Öğretim İlke ve Yöntemleri (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
•Kabapınar, Y. (2016). Kuramdan Uygulamaya Sosyal Bilgiler Öğretimi. (5. Baskı) Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
•Nas, R. (2006). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (Program, Yöntem ve Etkinlikler) (3. Baskı). Bursa: Ezgi Kitabevi.
•Öztürk, C. (edt.) (2015). Sosyal Bilgiler Öğretimi: Demokratik Vatandaşlık Eğitimi (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
•Senemoğlu, N. (2018). Gelişim Öğrenme ve Öğretim: Kuramdan Uygulamaya (25. baskı). Ankara: AnıYayınevi.
•Sönmez, V. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretimi ve Öğretmen Kılavuzu (Altıncı Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
•Tay, B. ve A. Öcal (edt.) (2015). Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi (4. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
