Nem ve Yağış

(1)

(2)

Atmosfer içerisindeki subuharına NEM denir.

Nem HİGROMETRE adı

verilen aletle ölçülür.

(3)

Buharlaşma

miktarını ölçen

alete

EVAPORİMETRE

(4)

(5)

Atmosferdeki nem şu

(6)

(7)

(8)

• Bazı durumlarda sıcaklık arttıkça mutlak nem de artar. • O hâlde çöller Ekvatoral bölgeden daha sıcak olmasına

(9)

Maksimum Nem

Havanın belli bir

sıcaklıkta

bulundurabileceği en

yüksek nem miktarıdır.

Sıcaklıkla maksimum

(10)

(11)

Hava da bu şekildedir.

Bulundurabileceğinden

fazla nem yüklendiği

zaman fazlası yoğuşur

(12)

Bağıl (nispi, oransal) Nem

Herhangi bir

(13)

(14)

(15)

Aşağıdaki benzetmeyi okuyarak

soruları cevaplayalım.

Sınıfta 15 sıra var.

Her sıraya en fazla 2 kişinin oturacağını düşünürsek sınıfın maksimum öğrenci kapasitesi 30 olur.

Eğer sınıfın maksimum öğrenci kapasitesini arttırmak istersek sınıfı genişletmemiz gerekir.

(16)

O hâlde sınıfın doluluk oranı=(24.100)/30 = % 80’dir.

En fazla 30 kişi alabilecek olan sınıfa 33 öğrenci gelirse 3 öğrenci ayakta kalır

veya bunların dışarı çıkması gerekir.

(17)

Bu örnek olayda anlatılanları

nemle ilişkilendirelim.

Sınıfın en fazla 30 öğrenci alabilmesi:

Sınıfın öğrenci kapasitesini arttırmak için

genişletilmesi:

(18)

Bu örnek olayda anlatılanları nemle

ilişkilendirelim.

Sınıfın % 80’lik doluluk oranı:

(19)

Yukarıdaki tabloya bakarak aşağıdaki

soruları cevaplandırınız.

Sıcaklık (o_C) Maksimum Nem (g / m3₎ Mutlak Nem (g / m3₎ Bağıl Nem (%) Yoğuşma Miktarı (g) 30 30,40 10 32,89 -20 17,32 10 57,73 -10 9,42 10 100 + 0,58 0 4,85 10 100 + 5,15 -10 2,35 10 100 + 7,65 -20 1,06 10 100 + 8,94

1. Sıcaklık ile maksimum nem arasında nasıl bir orantı vardır? 2. Sıcaklık arttıkça bağıl nem neden azalmıştır?

(20)

(21)

Hava, bulundurabileceğinden fazla nem

içerirse bu miktar katı ve sıvı tanecikler

şeklinde yoğuşur.

Böylece gözle görülmeyen ve buhar hâlinde

bulunan nem, bulutları oluşturarak görülür

(22)

(23)

Bulut

Yerden yükselerek soğuyan su buharının su zerrecikleri veya ince

buz kristalleri şeklinde

yoğunlaşmasına BULUT

denir.

(24)

Yerden itibaren 3000 m yükseklikte oluşan kalın, yoğun ve koyu renkli bulutlardır.

Yoğuşma, hızlı ve kısa sürede olursa küme şekilli, yoğun yağış bırakan bulutlar oluşur.

(25)

3000 - 6000 m arasındaki yükseltilerde yoğuşmalara bağlı olarak oluşan bulutlardır.

(26)

6000 m‘ nin üstündeki hava katmanlarında su buharının buz şeklinde yoğuşması ile oluşan bulutlardır.

Bu seviyelerdeki su buharı azlığına bağlı olarak bulutların görünüşleri tüy şeklindedir.

(27)

(28)

Kara ve deniz yüzeylerine yakın yerlerde oluşan bulutlara SİS denir.

(29)

Sis;

(30)

(31)

(32)

• Rüzgarın, ılık denizlerden soğuk

(33)

• Rüzgar, sıcak denizlerden soğuk

(34)

• Rüzgar, sıcak karalardan soğuk

(35)

• Serin denizler üzerinde alçalan hava

(36)

3. Çiy

(37)

Çiy

Bu damlacıklar yağmur damlası değildir,

geceleri havanın soğumasıyla havada

(38)

4. Kırağı

(39)

5. Kırç

Zeminin aşırı soğumasıyla havadaki su buharının soğuyan zeminler, özellikle

elektrik telleri, direkler ve ağaçların dalları üzerinde

yoğunlaşarak buz hâlini almasıdır.

Kırağıdan farkı buz kristallerinin tabakalar

(40)

(41)

Bulut oluşumu atmosferdeki yoğuşmanın ilk aşamasıdır.

(42)

6. Yağmur

• Buluttaki su tanecikleri ilk aşamada çok

küçük boyutlardadır.

• Havanın soğumasıyla bu tanecikler birleşir,

boyutları büyür ve ağırlaşırlar.

(43)

7. Kar

Havadaki su buharının 0 °C‘ nin altında yoğuşmasıyla ince taneli kristaller oluşur.

(44)

8. Dolu

(45)

(46)

Hava Kütlesi

(47)

Cephe

Sıcak ve soğuk karakterli hava kütlelerinin karşılaşma

alanlarına CEPHE adı verilir.

(48)

(49)

1. Yükselim (Konveksiyonel)

Yağışları

Isınarak yükselen havanın soğuması ile oluşan yağışlardır.

Ekvator çevresinde yıl boyunca

(50)

2. Yamaç (Orografik) Yağışları

Nemli hava kütlelerinin bir dağ yamacı boyunca yükselip soğumasıyla oluşan yağışlardır.

En çok kıyıya paralel uzanan dağların denize dönük yamaçlarında,

Güneydoğu Asya kıyıları yazın,

(51)

3. Cephe ( Frontal) Yağışları

Sıcak ve soğuk hava kütlelerinin karşılaşma alanlarında oluşan yağışlardır.

Yeryüzündeki en yaygın yağış türüdür.

Batı Avrupa kıyıları ve okyanusal iklimde yıl boyunca, Akdeniz iklim bölgelerinde kış ve bahar aylarında

(52)

(53)

Belirli bir yerde yağışın yıl içindeki

(54)

(55)

(56)

Yağış rejimi;

(57)

(58)

Yağışın Yeryüzündeki Coğrafi Dağılışını;

Kara, deniz dağılımı, Hava kütleleri,

Rüzgarlar,

Basınç sistemleri, Okyanus akıntıları,

(59)

Aynı miktarda yağış

alan noktaların

birleştirilmesi ile

elde edilen eğrilere

(60)

Yağış miktarını ölçen alete

PLUVİOMETRE

(61)

Aşağıda Dünya yıllık yağış dağılışı haritası verilmiştir. Soruları harita yardımıyla cevaplandırınız.

• _{Dünya’da en fazla yağış alan bölgeler nerelerdir?}

• Bu bölgelerde yağışın fazla olmasını sağlayan coğrafi

(62)

Aşağıda Dünya yıllık yağış dağılışı haritası verilmiştir. Soruları harita yardımıyla cevaplandırınız.

• Dünya’da en az yağış alan bölgeler nerelerdir?

• Bu bölgelerde yağışın az olmasına neden olan coğrafi faktörler nelerdir?

(63)

EN FAZLA YAĞIŞ ALAN YERLER

• Ekvator Çevresi (Amazon ve Kongo havzaları, Endonezya

• Muson Bölgesi (Güney ve Güneydoğu Asya Kıyıları)

• Orta Kuşak Karalarının Batı Kıyıları (Batı Kanada,

Kuzeybatı Avrupa

(64)

EN AZ YAĞIŞ ALAN YERLER

• Dönenceler Çevresi ( Büyük sahra, Arabistan, Batı Avustralya)

• Orta Kuşak Karalarının İç Kesimleri ( Gobi, Kızılkum, Taklamakan Çölleri)

(65)

Kaynaklar

• Komisyon, Coğrafya 9 MEB Ders Kitabı, İstanbul 2007

• M. Köroğlu- S. Köroğlu, 9. Sınıf Coğrafya, Esen Yayınları, Ankara, 2007 • Komisyon, ÖSS Coğrafya, Güvender Yayınları, Ankara, 2008