ANKARA - 2013
TÜRKİYE PETROLLERİ PETROL DAĞITIM A.Ş.
DÖRTYOL AKARYAKIT DOLUM VE DEPOLAMA TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI
PROJE TANITIM DOSYASI
Proje Tanıtım Dosyası Nihai Proje Tanıtım Dosyası
HATAY İLİ, DÖRTYOL İLÇESİ, YEŞİLKÖY BELDESİ
ii
BAŞLIK SAYFASI
PROJE SAHİBİNİN ADI TÜRKİYE PETROLLERİ PETROL DAĞITIM A.Ş.
ADRESİ Söğütözü Cad. No:27 06520 Söğütözü ANKARA
TELEFON, GSM VE FAKS NUMARALARI
TEL : 0312 218 5800 GSM : 0543 955 8373 FAKS : 0312 287 5124
E-POSTA E-posta : info@tppd.gov.tr
PROJENİN ADI AKARYAKIT DOLUM VE DEPOLAMA TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI
PROJE BEDELİ 300.000 TL
PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ)
Dörtyol İşletme Şefliği, 31601 Yeşilköy Beldesi Dörtyol HATAY
PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ
KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖR, ALT SEKTÖR)
03.10.2013 Tarih ve 28784 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği
Ek-II Listesi
3- Toplam depolama kapasitesi 500-50.000 m3 arası olan doğalgaz, petrokimya, petrol ve kimyasal madde dolum ve tahliye yapılan depolama tesisleri (Perakende satış istasyonları bu kapsamın dışındadır.)
PROJENİN NACE KODU 52.10.04 - Petrol, petrol ürünleri, kimyasallar, gaz, vb.
depolama ve antrepoculuk faaliyetleri
RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN / KURULUŞUN ADI
ALMER Çevre Denetim Müş. Müh.İş Sağ. ve Güv. Proje Tic. Ltd. Şti.
RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI
Gökkuşağı Mah. 1200. Sok. No:12/14 Dikmen - Çankaya/ANKARA
Tel : +90 (312) 473 71 21 Faks : +90 (312) 473 62 15 e-mail : info@almerproje.com RAPOR SUNUM TARİHİ Aralık 2013
iii
İÇİNDEKİLER
Sayfa No
İÇİNDEKİLER ... iii
TABLOLAR DİZİNİ ... iv
ŞEKİLLER DİZİNİ ... v
PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ ... vi
1. PROJENİN ÖZELLİKLERİ ... 1
a) Projenin ve Yerin Alternatifleri (Proje Teknolojisinin ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri) ... 1
b) Projenin İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı ... 2
1.b.1. Proje Kapasitesi ve Kapladığı Alan ... 2
1.b.2. Projenin Teknolojisi, İş Akım Şeması ... 3
1.b.3. Çalışacak Personel Sayısı ... 7
c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb.) 7 ç) Atık Miktarı (Katı, Sıvı, Gaz vb.) ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri ... 8
1.ç.1. Bitkisel Toprak... 8
1.ç.2. Hafriyat ... 9
1.ç.3. Atıksu Oluşumu ... 9
1.ç.4. Katı Atıklar ve Ambalaj Atıkları ... 10
1.ç.5. Atık Yağ Oluşumu ... 12
1.ç.6. Tehlikeli Atık Oluşumu ... 13
1.ç.7. Atık Pil ve Akümülatörler ... 13
1.ç.8. Ömrünü Tamamlamış Lastikler ... 14
1.ç.9. Gürültü ve Titreşim Oluşumu ... 14
1.ç.10. Hava Emisyon Oluşumu ... 20
d) Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski ... 21
2. PROJE YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ ... 28
a) Mevcut Arazi Kullanımı ve Kalitesi (Tarım Alanı, Orman Alanı, Planlı Alan, Su Yüzeyi Vb.) ... 28
b) EK-5’deki Duyarlı Yöreler Listesi Dikkate Alınarak Korunması Gereken Alanlar ... 29
3. PROJENİN İNŞAAT ve İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ ve ALINACAK ÖNLEMLER ... 48
NOTLAR VE KAYNAKLAR EKLER
ÇED RAPORUNU HAZIRLAYANLARIN TANITIMI
iv
TABLOLAR DİZİNİ
Sayfa No
Tablo 1.b.1. Tesiste Bulunan Tank Hacimleri ... 2
Tablo 1.ç.2. Arazi Hazırlık Aşamasında Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ortalama Ses Basınç Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı, ...18
Tablo 1.ç.3. Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değeri ...19
Tablo 2.a.1. Proje Alanına Ait Koordinatlar ...28
Tablo 2.a.2. Proje Alanına Ait Yerleşim Birimleri Mesafeleri ...28
Tablo 2.b.1. IUCN red List Kategorileri ve Türkçe Karşılıkları ...35
Tablo 2.b.2. Prof. Dr. Ali Demirsoy’a (1996) Göre Red Data Book Kategorileri ...35
Tablo 2.b.3. Dörtyol İşletme Şefliği, 31601 Yeşilköy Beldesi Dörtyol /HATAY adresinde TÜRKİYE PETROLLERİ PETROL DAĞITIM A.Ş. tarafından yapılması planlanan “Akaryakıt Dolum Depolama Tesisi Kapasite Artışı Projesi” tesisi ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan flora türleri, Türkçe İsimleri, Fitocoğrafik Bölgeleri, Habitatları, Nispi Bolluğu, Endemizm Durumu, IUCN Red Data Book ve Bern Ek-I Kategorileri. ...39
Tablo 2.b.4. Dörtyol İşletme Şefliği, 31601 Yeşilköy Beldesi Dörtyol /HATAY adresinde TÜRKİYE PETROLLERİ PETROL DAĞITIM A.Ş. tarafından yapılması planlanan “Akaryakıt Dolum Depolama Tesisi Kapasite Artışı Projesi” tesisi ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan amfibi türleri, Latince ve Türkçe Adları, Habitatları, Bern, IUCN Red Data Book ve MAK Kategorileri ...41
Tablo 2.b.5. Dörtyol İşletme Şefliği, 31601 Yeşilköy Beldesi Dörtyol /HATAY adresinde TÜRKİYE PETROLLERİ PETROL DAĞITIM A.Ş. tarafından yapılması planlanan “Akaryakıt Dolum Depolama Tesisi Kapasite Artışı Projesi” tesisi ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan sürüngen türleri, Latince ve Türkçe Adları, Habitatları, Bern, IUCN Red Data Book ve MAK Kategorileri ...41
Tablo 2.b.6. Dörtyol İşletme Şefliği, 31601 Yeşilköy Beldesi Dörtyol /HATAY adresinde TÜRKİYE PETROLLERİ PETROL DAĞITIM A.Ş. tarafından yapılması planlanan “Akaryakıt Dolum Depolama Tesisi Kapasite Artışı Projesi” tesisi ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan kuş türleri, Latince ve Türkçe Adları, Bern, IUCN Red Data Book ve Korunma Statüleri ve MAK Kategorileri ...42
Tablo 2.b.7. Dörtyol İşletme Şefliği, 31601 Yeşilköy Beldesi Dörtyol /HATAY adresinde TÜRKİYE PETROLLERİ PETROL DAĞITIM A.Ş. tarafından yapılması planlanan “Akaryakıt Dolum Depolama Tesisi Kapasite Artışı Projesi” tesisi ve çevresinde bulunma olasılığı yüksek olan memeli türleri, Latince ve Türkçe Adları, Habitatları, Bern, IUCN Red Data Book ve MAK Kategorileri ...44
v
ŞEKİLLER DİZİNİ
Sayfa No
Şekil 1.b.1. Mevcut 501 Numaralı Tank ... 3
Şekil 1.b.2. Mevcut Tesisin Genel Görünüşü ... 3
Şekil 1.b.3. Dolum Terminali Görünüşü ... 4
Şekil 1.b.4. Vagon Dolum Terminali Görünüşü ... 5
Şekil 1.b.5. Boşaltım Terminali Görünüşü ... 6
Şekil 1.b.6. Tesis İş Akım Şeması ... 6
Şekil 1.ç.1. Ayrıştırma Ekipmanları ...11
Şekil 1.ç.2. A, B ve C Ağırlıklı Ses (Gürültü) Düzeyleri için Çevirim Eğrileri ...16
Şekil 1.ç.3. Kamyona Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi ...16
Şekil 1.ç.4. Yükleyiciye Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi ...17
Şekil 1.ç.4. Vince Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi ...17
Şekil 1.ç.5. İnşaat Aşamasında Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ortalama Ses Basınç Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı Grafiği...18
Şekil 1.d.1. Acil Eylem Planı Koordinasyon Yapısı ...22
Şekil 1.d.2. Koruma Ekibinin Görev ve Sorumlulukları, ...23
Şekil 1.d.3. Kurtarma Ekibinin Görev ve Sorumlulukları, ...24
Şekil 1.d.4. İlk Yardım Ekibinin Görev ve Sorumlulukları, ...25
Şekil 1.d.5. Yangın Ekibinin Görev ve Sorumlulukları, ...25
Şekil 2.b.1. IUCN Red List Kategorileri ...35
Şekil 2.b.2. P. H Davis Grid Kareleme Sistemi ...37
EKLER DİZİNİ Ek.1 Yer Bulduru Haritası
Ek.2 1/25 000 Ölçekli Topoğrafik Harita Ek.3 Vekaletname
Ek.4 Proje Alanına Ait Vaziyet Planı Ek.5 Resmi Yazılar
Ek.6 Proje Alanı Jeolojisi
Ek.7 Proje Alanına Ait Kira Sözleşmesi Ek.8 Faaliyet Alanına Ait Uydu Görüntüleri Ek.9 Tesis Kapasitesi Ekspertiz Raporu
vi
PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ
TP Petrol Dağıtım A.Ş. (TPPD) tarafından Hatay İli, Dörtyol İlçesi, Yeşilköy Belediyesi sınırları içerisindeki toplam 125.216,38 m2’lik alanda kurulmuş olan “Akaryakıt Dolum ve Depolama Tesisi” için kapasite artırımı planlanmaktadır. Söz konusu kapasite artışının, 50 m3’lük yeni bir tank ilavesi ile gerçekleştirilmesi planlanmakta olup ilave edilecek bu tankta “biyotenol” maddesinin depolanması öngörülmektedir.
TP Petrol Dağıtım A.Ş. (TPPD); her türlü petrol ve petrol ürünü, madeni yağ, her çeşit kimyevi madde, plastik, lastik ve diğer her türlü petrol türevlerinin, LPG, doğalgaz ve her formda doğalgaz ürünleri (LNG, CNG, LCNG vb.), bioakaryakıt (biodizel, biobenzin, vb) hidrojen gibi alternatif akaryakıt ürünlerinin, imalat, alım, satım, ithalat, ihracat, depolanma, nakliye, (kara, deniz veya hava yoluyla, boru hattıyla iletimi, ihrakiye teslimi, perakende satışı ve dağıtımını yapmak, bunlar ile ilgili gerekli altyapı tesisleri (kompresör istasyonu, sıvılaştırma tesisi vb.) kurmak, istasyon inşa etmek, işletmek, kiralamak ve kiraya vermek amacıyla faaliyet göstermektedir.
TP, dağıtım şirketi olabilmenin en önemli temel şartı olan depolama ve lojistik altyapı çalışmaları çerçevesinde, Dörtyol (79.000 m3), Kırıkkale (21.000 m3) ve İzmit (10.000 m3) depolarını hizmete açmıştır.
Biyoetanol akaryakıt ile harmanlandığında;
• Biyoetanol yakıtlarda oktan artırmak amacı ile kullanılan benzen, metil tersiyer bütileter (MTBE) gibi kanserojen maddelerin çevreci alternatifidir,
• Biyoetanol benzin ile harmanlanma oranına göre 2-3 puanlık bir oktan artışı sağlayarak motorun performansını yükseltir,
• Biyoetanol donmayı engeller, motorun daha serin ve enjektörlerin daha temiz kalmasını sağlar.
Proje alanının; 1,3 km kuzeyinde Yeniyurt yerleşimi, 4,2 km doğusunda Yeşilköy Beldesi, 7 km doğusunda Dörtyol İlçesi, yaklaşık 750 metre güneybatısında Akdeniz yer almaktadır. Proje, Dörtyol İşletme Müdürlüğü sınırları içerisinde gerçekleştirilecek olup; bu alan içerisinde hem BOTAŞ’a hem de Türkiye Petrolleri Petrol Dağıtım (TPPD) A.Ş.’ye ait Depolama Tankları bulunmaktadır. Projeye ilişkin 1/25000 ölçekli topoğrafik harita Ek-2’de verilmiştir.
Proje alanının mülkiyeti Botaş Boru Hatları ile Petrol Taş. A.Ş’ye ait olup, TPPD tarafından kiralanmıştır. Bununla ilgili olarak Kira Sözleşmesi Ek-7‘de sunulmuştur.
TP Petrol Dağıtım A.Ş. (TPPD) Dörtyol İşletme Şefliği bünyesinde daha önce gerçekleşmiş olan kapasite artışlarına ilişkin 10.03.2006, 26.06.2006 ve 06.03.2012 tarihli
“ÇED Gerekli Değildir” belgeleri Ek-5 Resmi Yazılar kısmında sunulmuştur.
Faaliyet alanı 1/25.000 ölçekli çevre düzeni planı ile 1/1000 ölçekli imar planında Akaryakıt dolum ve depolama alanı olarak görülmektedir. Bununla ilgili Yeşilköy Belediyesi’nin 20.01.2006 tarih ve 05 sayılı yazısı Ek-5'de sunulmuştur.
Söz konusu proje ile akaryakıt dolum ve depolama alanında faaliyet gösteren tesisin kapasite, ürün kalitesi ve çevre konusunda işlevselliğinin arttırılması planlanmaktadır.
Proje kapsamında gerçekleştirilmesi planlanan kapasite artışı ile artan nüfus ve buna bağlı olarak artan tüketimden dolayı artan akaryakıt ihtiyacının giderilmesi planlanmaktadır.
BÖLÜM I
PROJENİN ÖZELLİKLERİ
1
1. PROJENİN ÖZELLİKLERİ
a) Projenin ve Yerin Alternatifleri (Proje Teknolojisinin ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri)
TP Petrol Dağıtım A.Ş. (TPPD) tarafından Hatay İli, Dörtyol İlçesi, Yeşilköy Belediyesi sınırları içerisindeki toplam 125.216,38 m2’lik alanda kurulmuş olan Akaryakıt Dolum ve Depolama Tesisi için kapasite artırımı planlanmaktadır. Söz konusu kapasite artışının 50 m3’lük yeni bir tank ilavesi ile gerçekleştirilmesi planlanmakta olup, ilave edilecek bu tankta “biyotenol” maddesinin depolanması öngörülmektedir.
Söz konusu tesiste planlanan kapasite artışı ile ilgili olarak Hatay Çevre ve Şehircilik il Müdürlüğü’ne görüş sorulmuş olup, bu kapsamda 12.10.2013 tarih ve 03 sayılı yazı ile kapasite artışının 03.10.2013 tarih ve 28784 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED yönetmeliğinin 15. Maddesinin ç bendi kapsamında değerlendirildiği belirtilmiştir, Bahse konu yazı Ek-5 Resmi Yazılar bölümünde sunulmuştur.
Günümüzde ekonomi, sürekli üretim ve sürekli rekabet esasları üzerine şekillenmektedir. Çevre açısından rekabetin olmazsa olmaz kuralları arasında daha temiz teknolojilerin kullanılması, üretim maliyetlerinin düşük olması da zorunludur. Çağımızın en önemli sorunlarından biri de sanayileşme ile birlikte doğa-toplum-teknoloji arasındaki dengenin bozulmasıyla çevre olgusunu ön plana çıkarmıştır. Ülkemizde ekonomik ve sosyal büyüme ile birlikte sanayi girişimleri de hızlı bir şekilde artarken, oluşabilecek çevresel etkilerinin önlenmesi ya da minimum düzeyde tutulması da arzulanan bir hedeftir.
Bu bağlamda kaliteli ürün ve iyi bir pazar oluşturabilmek, rekabet edebilmek, ekolojik dengeyi koruyarak ve çağdaş dünya ile entegre olabilecek çalışmaları yapmaktadırlar.
Bütün sanayi sektörlerinde olduğu gibi, akaryakıt sektöründe dünya ile rekabet edebilmek birinci öncelikler arasında yer almaktadır.
Ülkemizde sanayi yatırımlarının planlı bölgelere kaydırılması geçmişten günümüze devam eden önemli çevre politikaları arasındadır. Akaryakıt sektörü ülkemiz ekonomisi bakımından önemli bir sektördür.
Söz konusu faaliyet; Hatay İli, Dörtyol İlçesi, Yeşilköy Belediyesi sınırlarında yer alan sahada TPPD A.Ş. tarafından 50 m3 hacimli bir adet tank ilavesiyle kapasite artışı planlanmaktadır. Tesis sahası E5 devlet karayolu üzerinde bulunmakta olup, Hatay İline 75 km, Dörtyol İlçesine ise 7 km uzaklıktadır.
Proje sahasının seçilmesinde aşağıda belirtilen hususlar dikkate alınmıştır:
• Söz konusu tesisin bulunduğu yer BOTAŞ depo alanı olarak tanımlanması,
• Karayolunun faaliyet sahasının yakınından geçmesi ve bunun ham madde temini ve ürünlerin tüketiciye ulaştırılması sırasında kolaylık sağlayacak olması,
• BOTAŞ’a ait bir arıtma tesisinin bulunması,
• Altyapı sorununun olmaması ve buranın bir yatırım alanı olması,
• Yedek parça, makine; hammadde teminin ve kalifiye personelin kolay ve kısa sürede temin edebilme kolaylığının bulunması,
• Batman-Dörtyol petrol boru hattına sahip olması
• Deniz ve demiryoluyla akaryakıt taşınmasına imakan sağlaması
• Faaliyet sahasının, turizm ve rekreasyon alanlarından, koruma alanlarından ve doğal bitki örtüsünün bulunduğu alanlardan uzak olması gibi etkenler etkili olmuştur.
2
Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı proje sahası oldukça uygun bir konumda olduğundan alternatif yer arayışına gidilmemiştir.
Tesis, akaryakıt dolum ve depolama tesisi olduğu için teknoloji açısından değerlendirildiğinde, faaliyetlerde depolama tankları ve dolum adası dışında herhangi bir makine ekipman kullanılmamaktadır. Bahse konu tanklar ve dolum adaları tüm dünyada akaryakıt dolum depolama sektöründe yaygın olarak kullanılan makine ve ekipmanlardır.
b) Projenin İş Akım Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı
1.b.1. Proje Kapasitesi ve Kapladığı Alan
TP Petrol Dağıtım A.Ş. tarafından, Hatay İli, Dörtyol İlçesi, Yeşilköy Beldesi Dörtyol İşletme Şefliği adresinde, toplam, 125.216,38 m2 yüzölçümlü alan üzerinde, 79.000 m3 tank kapasitesi ve 350 m2 kapalı alanda “Akaryakıt Dolum ve Depolama” faaliyetlerini sürdürmektedir. Söz konusu mevcut tesisler içerisinde, 50 m3 kapasitesine sahip yeni bir depolama tankının kurulması planlanmıştır. Söz konusu depolama tankı “Biyoetanol”
maddesinin depolanması amacıyla kullanılacaktır.
Akaryakıt dağıtım ve depolama tesisinde toplam 7 adet depolama tankı mevcut olup; tank kapasiteleri (m3) olarak Tablo 1.b.1’de verilmiştir.
Tablo 1.b.1. Tesiste Bulunan Tank Hacimleri
TANK HACİM (m3) İÇERİK
TANK 407 23.000 Motorin
TANK 408 24.000 Motorin
TANK 409 24.000 Motorin
TANK 501 3.000 Benzin
TANK 502 3.000 Benzin
TANK 503 1.000 Benzin
TANK 504 1.000 Benzin
7 adet tankın toplam depolama kapasitesi 79.000 m3’tür. Tesis kapasitesine ilişkin ekspertiz raporu Ek-9’da sunulmuştur Kurulması planlanan yeni Biyoetanol Tankı ile beraber, söz konusu tesiste toplam tank hacmi 79.050 m3olacaktır.
Proje alanının mülkiyeti Botaş Boru Hatları ile Petrol Taş. A.Ş’ye ait olup, TPPD tarafından kiralanmıştır. Bununla ilgili olarak Kira Sözleşmesi Ek-7‘de sunulmuştur.
Tesis içerisine ürün limandan gemiler aracılığı ile boru hattı kullanılarak, tren aracılığı ile vagon dolum hattı kullanılarak ve tankerler vasıtasıyla karayolu hattı kullanılarak getirilen motorin ve benzinin ilgili tanklara alınarak depolama faaliyeti gerçekleştirilmektedir.
Söz konusu tesiste bulunan mevcut tanklardan görünüm aşağıdaki şekillerde verilmiştir.
3
Şekil 1.b.1. Mevcut 501 Numaralı Tank
Şekil 1.b.2. Mevcut Tesisin Genel Görünüşü
1.b.2. Projenin Teknolojisi, İş Akım Şeması
Bahse konu proje, TP Petrol Dağıtım A.Ş. tarafından Hatay İli, Dörtyol İlçesi, Yeşilköy Beldesi’nde faaliyette olan akaryakıt dolum ve depolama tesisinde kapasite artışının (50 m3kapasitesinde Biyoetanol Tank İlavesi) gerçekleştirilmesini kapsamaktadır.
TP Petrol Dağıtım A.Ş. Dörtyol yerleşkesindeki prosesler üç ana başlık altında incelenebilir.
4
Akaryakıt Depolama Faaliyeti
Proje konusu akaryakıt dağıtım ve depolama tesisinde toplam 7 adet depolama tankı mevcut olup; Tank kapasiteleri toplam 79.000 m3’tür. Tesis içerisine ürün limandan gemiler aracılığı ile boru hattı kullanılarak, Tren aracılığı ile Vagon Dolum hattı kullanılarak ve tankerler vasıtasıyla karayolu hattı kullanılarak getirilen motorin ve benzin tanklara alınarak depolama faaliyeti gerçekleştirilmektedir.
Söz konusu kapasite artışı dahilinde kurulacak olan 50 m3 kapasitesindeki Biyoetanol Tankın’da söz konusu tesise liman, karayolu veya demiryolu ile gelecek olan biyoetanolün depolanması sağlanacaktır.
Dolum Faaliyeti
Sözkonusu tesiste tanklarda depolanan ürün dolum faaliyeti gerçekleştirilerek satışa sunulmaktadır. Dolum faaliyeti; gemi, tren ve tanker dolumu şeklinde yapılmaktadır.
• Gemi dolum işlemi; borular vasıtası ile tanklarda bulunan ürünün gemiye doldurulması işlemidir.
• Vagon dolum işlemi; vagon dolum adası vasıtası ile tanklarda bulunan ürünün vagonlara doldurulması işlemidir.
• Tanker dolum işlemi; tanker dolum adası vasıtası ile tanklarda bulunan ürünün tankerlere doldurulması işlemidir.
Özet olarak dolum faaliyeti tanklardaki ürünün gemi, vagon ve tankerlere doldurulması ile gerçekleştirilmektedir. Dolum faaliyetine ilişkin görsel aşağıdaki şekilde verilmiştir.
Proje konusu faaliyet olan biyoetanol tankının tesise ilave edilmesi planlanan kısım dolum terminalidir. Dolum faaliyeti esnasında gerekli oranda akaryakıt ile biyoetonolun karıştırılması gerçekleşmektedir.
Şekil 1.b.3. Dolum Terminali Görünüşü
5 Şekil 1.b.4. Vagon Dolum Terminali Görünüşü
Boşaltım Faaliyeti
Tesise gelen ürünlerin tanklara alınması işlemine boşaltım işlemi denilmektedir.
Boşaltım işlemi gemi, vagon ve tankerler aracılığı ile gelen ürünlerin depolama tanklarına alınması şeklinde gerçekleşmektedir.
• Gemi boşaltım işlemi; borular vasıtası ile gemide bulunan ürünün tanklara boşaltılması işlemidir.
• Vagon boşaltım işlemi; vagon dolum adası vasıtası ile vagonda bulunan ürünün tanklara boşaltılması işlemidir.
• Tanker boşaltım işlemi; tanker dolum adası vasıtası ile tankerlerde bulunan ürünün tanklara boşaltılması işlemidir.
Özet olarak boşaltım faaliyeti; gemi, vagon ve tanker ile gelen ürünlerin tanklara boşaltılması işlemdir. Boşaltım faaliyetine ilişkin görsel aşağıdaki şekilde verilmiştir.
6 Şekil 1.b.5. Boşaltım Terminali Görünüşü
Şekil 1.b.6. Tesis İş Akım Şeması
Depolama Faaliyeti Tesise Gelen Akaryakıt Ürünleri
Boşaltım Faaliyeti
Demiryolu
Denizyolu Karayolu
Biyoetanol İlavesi
Dolum Faaliyeti
7
1.b.3. Çalışacak Personel Sayısı
Söz konusu kapasite artışında arazi hazırlık ve ekipman montaj aşamasında 5 kişi, işletme aşamasında ise mevcut çalışan personel sayısı olan 10 kişilik personel ekibi ile faaliyete devam edilmesi planlanmaktadır. Çalışma süresi günde 8 saat 3 vardiya şeklinde olup, çalıştırılacak olan personelin yemek, dinlenme v.b. sosyal ihtiyaçları tesis içerisinde karşılanacaktır.
c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb.)
Arazi Kullanımı
Bahse konu proje, TP Petrol Dağıtım A.Ş. tarafından Hatay İli, Dörtyol İlçesi, Yeşilköy Beldesi’nde faaliyette olan akaryakıt dolum ve depolama tesisinde kapasite artışının gerçekleştirilmesini kapsamaktadır. Tesis Yer Bulduru Haritası Ek-1’de ve Faaliyet Alanına Ait Uydu Görüntüleri Ek-8’de sunulmuştur.
Kapasite artışı kapsamında kurulacak olan 50 m3’lük biyoetanol tankı; TP Petrol Dağıtım A.Ş. Dörtyol tesisleri içerisinde yaklaşık 30 m2alan içerisinde kurulacaktır.
TP Petrol Dağıtım A.Ş. Dörtyol tesislerinde mevcutta 7 adet tankın toplam depolama kapasitesi 79.000 m3’tür. Kurulması planlanan yeni Biyoetanol Tankı ile beraber, söz konusu tesiste toplam tank hacmi 79.050 m3olacaktır.
Su Kullanımı
Planlanan projenin arazi hazırlık çalışmaları esnasında ve işletme aşamasında çalışacak olan personelden kaynaklı su ihtiyacı söz konusu olacaktır. Ayrıca işletme aşamasında su ihtiyacı söz konusu olacaktır.
Kullanılacak olan suyun tamamı ise mevcutta bulunan alt yapı sisteminden ve mevcut tesislerden karşılanacaktır.
Arazi Hazırlık ve Montaj Aşaması
Tesise ilave edilmesi planlanan tank için arazi hazırlık ve montaj aşamasında 5 personelin çalıştırılması planlanmakta olup, kişi başına günlük su tüketim miktarı 150 lt alınarak;
Personelin su kullanım miktarı = (Kişi başına su kullanım mik.) x (personel sayısı) Personel su kullanım miktarı = 150 lt/gün x 5 kişi
= 750 litre/gün
= 0,75 m3/gün olacaktır.
Faaliyetin arazi hazırlık ve montaj aşamasında çalışacak olan personelin içme suyu ihtiyacı özel firmalardan satın alınan damacanalar ile karşılanacaktır. Personelin ihtiyacı olan kullanma suyunun temin edilmesinde ise mevcut tesisin şebekesinden sağlanacaktır.
İşletme Aşaması
Projenin işletme aşamasında toplam 10 kişi çalışacaktır. Kişi başına kullanılacak günlük içme ve kullanma suyu miktarı 150 lt/gün olduğunda toplam kullanılacak su miktarı;
8
Personelin su kullanım miktarı = (Kişi başına su kullanım mik.) x (personel sayısı) Personel su kullanım miktarı = 150 lt/gün x 10 kişi
= 1.500 litre/gün
= 1,5 m3/gün olacaktır.
Faaliyetin işletme aşamasında çalışacak olan personelin içme suyu ihtiyacı özel firmalardan satın alınan damacanalar ile karşılanacaktır. Personelin ihtiyacı olan kullanma suyunun temin edilmesinde ise mevcut tesisin şebekesinden sağlanacaktır.
Sonuç olarak faaliyetin inşaat ve işletme aşamasında ihtiyaç duyulacak içme ve kullanma suları miktarları inşaat aşamasında personel ihtiyacı olarak 0,75 m3/gün, tozumayı önleme amaçlı kullanılmak üzere 1,5 m3/gün olacaktır. İşletme aşamasında ihtiyaç duyulacak su ise personel ihtiyacı olarak 2,25 m3/gün olacaktır. Proseslerde su kullanımı gerçekleşmemektedir.
Enerji Türü
Projede ünitelerin çalıştırılması ve personelin idari, sosyal vb. ihtiyaçlarının karşılanması için elektrik enerjisi ve tesiste çalışacak olan araçlardan kaynaklı mazot tüketimi söz konusu olacaktır. Proje kapsamında kullanılacak olan idari binaların ve lojmanların ısınmasında klima ve elektrikli ısıtıcılar kullanılmaktadır.
ç) Atık Miktarı (Katı, Sıvı, Gaz vb.) ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri
Bahse konu proje, TP Petrol Dağıtım A.Ş. tarafından Hatay İli, Dörtyol İlçesi, Yeşilköy Beldesi’nde faaliyette olan akaryakıt dolum ve depolama tesisinde kapasite artışının gerçekleştirilmesini kapsamaktadır.
Bahse konu proje sahibi firma tarafından temiz üretim ile çevrenin korunması yöntemi benimsenerek atık oranının düşürülmesi, optimum kalite elde edilmesi ve bu duruma bağlı olarak giderlerin düşürülmesini amaçlanmaktadır. Projenin inşaat ve işletme aşamasından kaynaklı çevresel etkileri ile bu etkilere karşı alınacak kontrol tedbirleri aşağıdaki bölümler halinde verilmiştir.
1.ç.1. Bitkisel Toprak
Proje konusu faaliyet kapsamında inşaat faaliyeti sözkonusu olmayacaktır. 50 m3 hacimli tank ilavesiyle kapasite artışı planlanmaktadır. Söz konusu ilave tank için, alanda sadece tankın yerleştirileceği kısımda arazi tesviye çalışmaları gerçekleştirilecektir. Arazi tesviye ve zemnin sağlamlaştırma (betonarme yapı) çalışmalarından sonra ise montaj çalışmalarına geçilecektir.
Planlanan projenin arazi hazırlık ve tank montajı çalışmaları süresince yapılması muhtemel kazı işlemleri sonucunda ortaya çıkacak malzemelerin sıkışma kontrolü ve stabilite açısından uygun olanlar dolguda kullanılacaktır. Dolguda kullanımı uygun olmayan hafriyat artığı toprak, taş, kum vb. maddelerin bertarafında 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”ne (Değişiklik:R.G.-26.03.2010/27533) uygun olarak hareket edilecektir.
9
1.ç.2. Hafriyat
Proje konusu faaliyet kapsamında inşaat faaliyeti söz konusu olmayacaktır. 50 m3 hacimli tank ilavesiyle kapasite artışı planlanmaktadır.
Projenin inşaatı sırasında yapılacak kazılarından çıkacak hafriyat inşa edilecek yapıların dolgu işlemlerinde kullanılacaktır. Söz konusu tank alanı yaklaşık 30 m2 alan üzerinde olacaktır. Hafriyat çalışmaları ise sadece bu alan içerisinde ve arazi tesviye şeklinde olacaktır. Bu kapsamda da ciddi bir hafriyat malzemesi oluşması beklenmemektedir.
Dolguda kullanılamayacak nitelikteki hafriyat artıkları (enkaz gibi atık madde, oturmalara neden olacak malzeme, çürük malzeme vb.) Hatay Belediyesi’nin göstereceği hafriyat döküm sahasına götürülerek, bertaraf edilmesi sağlanacaktır.
Hafriyat çalışmalarında 18 Mart 2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uygun hareket edilecektir.
1.ç.3. Atıksu Oluşumu
Arazi Hazırlık ve Montaj Aşaması
Sözkonusu projenin, arazi hazırlık ve montaj aşamasında, görev alacak personelden kaynaklı su kullanımı söz konusu olacaktır.
Faaliyetin inşaat aşamasında 5 kişinin çalışması öngörülmektedir. Bu personeller için kişi başına günlük su tüketim miktarı 150 lt alınarak;
Personelin su kullanım miktarı = (Kişi başına su kullanım mik.) x (personel sayısı) Personel su kullanım miktarı = 150 lt/gün x 5 kişi
= 750 litre/gün
= 0,75 m3/gün olacaktır.
Kullanılacak suyun %100’ünün atık su olarak geri döneceği kabulüyle oluşacak evsel nitelikli atık su miktarı 0,75 m3/gün olacaktır. Kullanım sonrasında oluşacak atık sular, tamamen evsel nitelikli atık su karakteristiğinde olacaktır. Projenin arazi hazırlık ve montaj aşamasında oluşacak atıksular Botaş A.Ş. yerleşkesindeki arıtma tesisine aktarılacaktır.
08.06.2010 tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik”
hükümleri gereği kirliliğe sebebiyet verilmeyecek ve yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.
Bunun dışında inşaat aşamasında tozumayı önlemek için arazözle sulama yapılacaktır. Söz konusu sulama çalışmaları için de inşaat süresi boyunca yaklaşık 20 m3/gün su kullanılacağı tahmin edilmektedir. Sulama işlemi sonucu atıksu oluşumu meydana gelmeyecektir.
Projenin inşaat aşamasında oluşacak sıvı atıkların bertarafı sırasında 31.12.2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği (13.02.2008 tarih ve 26786 sayılı RG, 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı RG, 24.04.2011 tarih ve 27914 sayılı RG ve 25.03.2012 tarih ve 27684 sayılı RG ile değişikler)’ndeki deşarj standartlarına uyulacaktır.
10
İşletme Aşaması
Tesisin işletme aşamasında oluşacak olan atıksular personelden kaynaklı ve hayvanlardan kaynaklı olmak üzere iki başlık altında incelenecektir.
Personelden Kaynaklı Atıksu Oluşumu
Faaliyetin işletme aşamasında 10 kişinin çalışması öngörülmektedir. Bu personeller için kişi başına günlük su tüketim miktarı 150 lt alınarak;
Personelin su kullanım miktarı = (Kişi başına su kullanım mik.) x (personel sayısı) Personel su kullanım miktarı = 150 lt/gün x 10 kişi
= 1.500 litre/gün
= 1,5 m3/gün olacaktır.
Kullanılacak suyun %100’ünün atık su olarak geri döneceği kabulüyle oluşacak evsel nitelikli atık su miktarı 1,5 m3/gün olacaktır. Kullanım sonrasında oluşacak atık sular, tamamen evsel nitelikli atık su karakteristiğinde olup gerek arazi hazırlık gerekse işletme aşamasında oluşacak atıksular hazlihazırda Botaş A.Ş. yerleşkesindeki arıtma tesisine aktarılacaktır. Sözkonusu tesisle ilgili protokol ve deşarj belgesi Ek-5 Resmi Yazılar bölümünde sunulmuştur.
Tesiste ayrıca endüstriyel nitelikli atıksu oluşumu da söz konusu olabilecektir.
Akaryakıtın dolumu sırasında dökülmelerden ya da meydana gelebilecek kazalar sonucu tesiste akaryakıt dökülmesi söz konusu olabilecektir. Bu durumlarda oluşması muhtemel endüstriyel nitelikli atıksular yine Botaş A.Ş. sorumluluğundaki arıtma tesisine aktarılacaktır. Söz konusu tesisle yapılan protokol ve deşarj belgesi Ek-5 Resmi Yazılar bölümünde sunulmuştur.
1.ç.4. Katı Atıklar ve Ambalaj Atıkları Arazi Hazırlık ve Montaj Aşaması
Kapasite artışı projesinin, arazi hazırlık ve montaj aşamasında görev alacak personelden ve arazi hazırlık çalışmalarından kaynaklı evsel nitelikli katı atık oluşumu söz konusu olacaktır.
Projenin arazi hazırlama ve inşaat aşamalarında çalışacak 5 kişiden kaynaklı evsel nitelikli katı atık oluşması söz konusu olacaktır. Bir kişiden kaynaklı günlük katı atık miktarı 1,21 kg/gün(1) kabulüyle;
5 kişi x 1,21 kg/gün = 6,05 kg/gün evsel nitelikli katı atık oluşacaktır.
Arazi hazırlık, inşaat aşamasında personelden kaynaklı oluşacak evsel nitelikli katı atıklar; proje alanı içerisinde niteliklerine göre (organik, cam, plastik, kâğıt, metal vb.) ayrı ayrı konteynırlarda toplanarak görünüş, toz, koku ve benzer faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı kaplarda muhafaza edilecektir.
Geri kazanımı mümkün olan atıklar Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde lisanslı bertaraf tesislerine verilerek bertaraf edilecektir. Geri kazanımı mümkün olmayan katı atıklar ise, Hatay Belediye’sine ait katı atık toplama sistemine verilerek bertaraf edilmesi sağlanacaktır.
1 Kaynak: TÜİK, Katı Atık Sonuçları, 2006
11
Tesisin inşaat aşamasında personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı atıkların 14.03.1991 tarihli ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” Madde 18 (Değişik: R.G.-15.09.1998/23464)’de belirtildiği üzere denizlere, göllere ve benzeri alıcı ortamlara, caddelere dökülmemesi için gerekli önlemler alınacaktır. İnşaat aşamasında oluşacak geri dönüşümü mümkün olmayan katı atıkların bertaraf işlemleri sırasında “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır.
İşletme Aşaması
İşletmede çalışan personellerden kaynaklı evsel nitelikli katı atık oluşumu meydana gelecektir. Projenin işletme aşaması süresince; 10 kişinin çalışacağı ve günlük kişi başına üretilen katı atık miktarının 1,21 kg/gün kabulü ile oluşacak katı atık miktarı aşağıda verilmiştir.
Oluşacak evsel nitelikli katı atık miktarı = 10 kişi x 1,21 kg/gün-kişi
= 12,10 kg/gün olarak hesaplanır.
Faaliyetin işletme aşamasında personelden kaynaklı oluşacak evsel nitelikli katı atıklar; proje alanı içerisinde niteliklerine göre (organik, cam, plastik, kâğıt, metal vb.) ayrı ayrı konteynırlarda toplanarak görünüş, toz, koku ve benzer faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı kaplarda muhafaza edilecektir.
Söz konusu mevcutta işletilmekte olan tesiste atıklar aşağıdaki şekilde verildiği üzere, ayrı olarak muhafaza edilmektedir.
Şekil 1.ç.1. Ayrıştırma Ekipmanları
Tesisin işletme aşamasında personelden kaynaklı katı atıklardan geri kazanımı mümkün olan ambalaj atıkları, 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı Resmi Gazete”de yayımlanarak yürürlüğe giren “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” çerçevesinde;
diğer katı atıklardan ayrı olarak toplanacak ve ambalaj atığı toplama lisansına sahip firma ile yapılacak sözleşme dahilinde belirli aralıklarla firmaya teslim edilecektir.
12
Yapılacak çalışmalar esnasında 08.06.2010 Tarih ve 27605 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren "Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik" (14.06.2012 tarih ve 28323 sayılı R.G. ile yapılan değişiklikler de dahil) hükümlerine uygun hareket edilecektir
Bunun haricinde işletmeden kaynaklanacak katı atıklar (tehlikeli maddelerle kirlenmiş emiciler, filtre malzemeleri, yağ filtreleri, temizleme bezleri, koruyucu giysiler vb.) tehlikeli atık sınıfında değerlendirmekte olup, bu atıklar hakkında detaylı bilgi 1.ç.5. ve 1.ç.6. başlığı altında sunulmuştur.
Tesis içerisinde oluşacak olan tüm katı atıkların bertarafında 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”ne ve bu yönetmelikte yapılan tüm değişikliklere uygun olarak hareket edilecektir.
1.ç.5. Atık Yağ Oluşumu
Projenin inşaat ve işletme aşamasında ortaya çıkması muhtemel atık yağlar; tesis içerisinde günlük, haftalık veya aylık yapılacak bakım-onarım işlemleri sonucunda açığa çıkabilecek atık yağlar ile acil durumda oluşabilecek atık yağ olarak sıralanabilir.
Depolama tesisinde her tank betonarme temel üzerine monte edilmiş olup, sac plaka ve asfalt kaplama ile de taban sızdırmazlığı sağlanmış bulunmaktadır. Dolum tankları etrafı beton çevre duvarıyla emniyet altına alınmıştır. Depolama tanklarında kaçaklar veya henüz terleme aşamasındaki sızıntılar gözden geçirilmektedir. Böylece ekonomik kayıplar, personelin maruz kalacağı kazalar, yeraltı veya yerüstü suların kirlenmesi ve çevredeki diğer donatımın hasar alması olasılıkları önlenmiş olmaktadır.
İlave edilecek olan söz konusu 50 m3 kapasitesindeki biyoetanol tankı da betonarme temel üzerine monte edilecek olup, sac plaka ve asfalt kaplama ile de taban sızdırmazlığı sağlanacaktır.
Bakım-onarım çalışmaları tesis dışındaki yetkili bakım-onarım istasyonlarında yaptırılacaktır. Ancak makine ve ekipmanlarının bakım-onarımlarının proje sahasında yapılmasının zorunlu olduğu durumlarda oluşması muhtemel atık yağların bertarafı için 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” (31.07.2009 tarih ve 27305 sayılı RG ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı RG ile değişik) hükümlerine uygun hareket edilecektir.
Proje alanlarında herhangi bir atık yağ oluşması durumunda, oluşacak atık yağların yetkili laboratuvarlarda analizleri yaptırılarak kategorileri belirlenecektir. Analiz sonuçlarına göre kategorileri belirlenen atık yağlar, mevcut tesis alanı içerisinde yapılacak sızdırmazlığı sağlanmış ve kapalı olarak tasarlanacak geçici atık depolama alanındaki sızdırmaz atık yağ tanklarında geçici olarak depolanacaktır. Söz konusu atık yağ tankları her kategori atık yağ için ayrı ayrı olacaktır. Ayrıca tanklar kırmızı renkli olacak, üzerlerinde “ATIK YAĞ” ibaresi ve atık yağ kategorisi bulunacaktır.
Oluşacak atık yağların 6 aylık geçici depolama süreleri geçirilmeden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans almış geri kazanım/geri dönüşüm tesislerine UATF düzenlenerek gönderilmeleri ve bertaraf edilmeleri sağlanacaktır. Daha sonra söz konusu UATF evraklarının A formunun bir nüshası Çevre ve Şehircilik Bakanlığına, D formunun bir nüshası Hatay Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne sunulacak olup, B ve D formlarının birer nüshaları da arşivlenip en az 5 yıl saklanacaktır.
13
Proje sahası içerisinde yapılacak bakım ve onarımlar, sızdırmazlığı sağlanmış bir alanda yapılacak olup, yapılacak çalışmalar esnasında 08.06.2010 Tarih ve 27605 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren "Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik" (14.06.2012 tarih ve 28323 sayılı R.G. ile yapılan değişiklikler de dahil) hükümlerine uygun hareket edilecektir.
Tesis faaliyeti kapsamında bitkisel atık yağ oluşumu söz konusu olmayacaktır.
Çalışan personelin yemek ihtiyacı dışarıdan karşılanacaktır.
1.ç.6. Tehlikeli Atık Oluşumu
Akaryakıt depolama tesisinde; 13 07 01 (Fuel-oil ve mazot), 13 07 02 (Benzin), 13 07 03 Diğer yakıtlar (karışımlar dahil), 15 01 10 Tehlikeli maddelerin kalıntılarını içeren ya da tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalajlar, 15 02 02 Tehlikeli maddelerle kirlenmiş emiciler, filtre malzemeleri (başka şekilde tanımlanmamış ise yağ filtreleri), temizleme bezleri, koruyucu giyisiler, 05 01 06 İşletme ya da ekipman bakım çalışmalarından kaynanklanan yağlı çamurlar, 13 05 08 kum odacığından ve yağ/su ayırıcılardan çıkan karışık atıklarından oluşmaktadır. Bunların haricinde tesiste oluşabilecek muhtemel atıklar sınıflandırılarak ilgili yönetmelik kapsamında yönetilecektir.
Projenin arazi hazırlık ve işletme aşamasında çalışacak makine ve ekipmanlardan kaynaklı oluşması muhtemel yağlı üstüpler, araçlardan oluşabilecek yağlı filtre aksamları vb. gibi kontamine olmuş atıklar, tehlikeli atık olarak sınıflandırılabilir.
Proje alanında ortaya çıkacak tehlikeli atık kapsamındaki atıklar cinslerine göre ayrılarak, proje alanında inşa edilecek, sızdırmazlığı sağlanmış, üstü kapalı ve her atık türü için bölmeleri bulunacak şekilde tasarlanmış geçici atık depolama alanında depolanacaktır. Her bölmede depolanan atıkları tanımlayıcı bilgileri(adı, atık kodu vb.) içeren tabelalar bulunacaktır.
Oluşacak tehlikeli atıkların 6 aylık geçici depolama süreleri geçirilmeden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans almış geri kazanım/geri dönüşüm tesislerine UATF düzenlenerek gönderilmeleri ve bertaraf edilmeleri sağlanacaktır.
Daha sonra söz konusu UATF evraklarının A formunun bir nüshası Çevre ve Şehircilik Bakanlığına, D formunun bir nüshası Hatay Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne sunulacak olup, B ve D formlarının birer nüshaları da arşivlenip en az 5 yıl saklanacaktır.
Projenin tüm aşamalarında oluşması muhtemel tehlikeli atıkların oluşmasından bertarafına kadar olan süreçte, 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” (04.09.2009 tarih ve 27339 sayılı RG, 26.03.2010 tarih ve 27533 sayılı R.G., 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı RG ve 30.10.2010 tarih ve 27744 sayılı R.G. ile yapılan değişiklikler) hükümlerine uygun hareket edilecektir.
1.ç.7. Atık Pil ve Akümülatörler
Proje kapsamında kullanılacak olan araç ve ekipmanların bakım ve onarımlarının faaliyet alanı dışında yetkili servis istasyonlarında yaptırılacak olduğundan, akümülatör değişimleri de tesis dışarısında yapılacaktır. Oluşan atık akümülatörler de yeni akümülatörün alındığı servis istasyonuna verilecektir.
14
Ancak herhangi bir acil durumda akümülatör değişimlerinin tesis içerisinde yapılması durumunda, ortaya çıkması muhtemel atık aküler 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği”
(Değişik: R.G.-03.03.2005/25744 ve R.G.-30.03.2010/27537) hükümleri doğrultusunda proje alanı içerisinde taban sızdırmazlığı sağlanmış, kapalı bir ortamda geçici depolanacak ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans almış geri kazanım/geri dönüşüm firmasına verilmek sureti ile bertarafı sağlanacaktır.
Projenin işletme aşamasında atık piller oluşması durumunda bu atık piller, tesis içerisinde belirli noktalara konulacak atık pil kutularında biriktirilecek ve bu atık pil kutularının dolmasına yakın “Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği”’ne teslim edilecektir.
Planlanan faaliyetin tüm aşamalarında 26.03.2010 tarih ve 27533 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan ve 01.04.2010 tarihinde yürürlüğe giren “Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik” ve 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” (Değişik:
R.G.-03.03.2005/25744 ve R.G.-30.03.2010/27537) hükümlerine uygun hareket edilecektir.
1.ç.8. Ömrünü Tamamlamış Lastikler
Faaliyetin tüm aşamalarında çalışacak araçlardan kaynaklanması muhtemel araç lastikleri, 25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı “Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği” (Değişik. 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı R.G) hükümlerine doğrultusunda proje alanı içerisinde taban sızdırmazlığı sağlanmış, kapalı bir ortamda geçici depolanacak ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan lisans almış geri kazanım/geri dönüşüm firmasına verilerek bertaraf edilmesi sağlanacaktır.
1.ç.9. Gürültü ve Titreşim Oluşumu
Bahse konu kapasite artışı esnasında; yapılacak arazi hazırlık ve montaj çalışmalarında kullanılacak olan araçlardan kaynaklı çevresel gürültü oluşumu söz konusudur. Diğer taraftan işletme aşamasında ise depolamadan kaynaklı herhangi bir gürültü oluşumu söz konusu olmayacaktır.
Projenin arazi hazırlık ve montaj aşamasında ortaya çıkacak olan çevresel gürültü hesaplamaları aşağıda verilmiştir.
Arazi Hazırlık ve Montaj Aşaması
Projenin arazi hazırlık aşamasında proje sahasına giriş-çıkış yapacak olan araçlardan kaynaklı gürültü oluşumu söz konusu olacaktır. En olumsuz koşullar göz önüne alındığında ortaya çıkacak ses basınç düzeyinin hesaplanmasında;
Lpt = 10 Log (
∑
= n
i Lpi 1
10
10 / ) formülü kullanılmaktadır.
Formülde;
Lpt = Toplam ses basınç düzeyi,
Lpi = Her bir iş makinesinden kaynaklanan ses basınç düzeyi olarak yer almaktadır.
Kullanılacak her bir kaynaktan r uzaklıkta, her bir iş makinesinin yaratacağı ses basınç düzeyinin (Lpi) hesaplanmasında da aşağıdaki formül kullanılmaktadır.
15
Lpi = Lwi + 10 Log (Q/A) A = 4 π r2
Q =Yönelme katsayısı (Yer düzeyindeki ses kaynağının yarı küresel dağılımı, Q =2)
r = Kaynaktan uzaklık (m)
Lwi = Her bir iş makinesinin ses gücü düzeyi (dB)
Aatm olarak belirtilen “atmosferin etkisiyle seste azalma”, kaynağın frekansına ve kaynaktan uzaklığa bağlı olarak değişiklik göstermektedir. İş makineleri ve karayolu taşıtları için ortalama frekans aralığı 3.000-3.500 Hertz olarak kabul edilmiştir. Ortalama ses basınç seviyesindeki atmosferik rötuş nedeniyle meydana gelecek hesaplanmasında aşağıdaki formül kullanılmaktadır.
Aatm = 7,4 x 10-8 x f2 x r / φ Formülde;
Aatm = Atmosferik rötuş ile ses basıncı düzeyindeki düşüş (dBA) f = İletilen Sesin Frekansı (3500)
r = Kaynaktan Uzaklık (m)
φ = Havanın Bağıl Nemi (% 69,0) (2)
Ses (gürültü) düzeyinin hesabında ise aşağıdaki formül kullanılmaktadır.
L = Lpt - Aatm+DF Formülde;
L = Ses (gürültü) düzeyi (dBA), DF = Düzeltme faktörü
Ses düzeyi, ses basıncı düzeyinin belli bir eğriye göre ağırlıklı olarak bulunmuş şeklidir. Karmaşık seslerin ses yüksekliğini tek bir değerle ifade etmek için kullanılmaktadır. Kulağın duyarlılığı ile orantılı ağırlıklar kullanılmakta olup, bu ağırlıklar A, B ve C olarak adlandırılmıştır. Ağırlıklı ses (gürültü) düzeylerinin hesaplanması için kullanılan düzeltme faktörü-frekans eğrisi Şekil 1.c.1’de verilmiştir.
2Marmara Temiz Hava Merkezi Müdürlüğü
16
Şekil 1.ç.2. A, B ve C Ağırlıklı Ses (Gürültü) Düzeyleri için Çevirim Eğrileri Kaynak: Özgüven, N. (Prof. Dr.), Endüstriyel Gürültü Kontrolü
Proje kapsamında yapılacak inşaat çalışmalarında gürültüye neden olabilecek makine ve ekipmanların özellikleri Tablo 1.ç.1'de verilmiştir. Söz konusu araçlardan kaynaklanacak ortalama ses basınç seviyelerinin uzaklığa göre dağılımı Tablo 1.ç.2’de, dağılımı gösterir grafik ise Şekil 1.ç.5’de verilmiştir.
Tablo 1.ç.1. İnşaat Aşamasında Kullanılacak Makine ve Ekipmanların Miktar ve Özellikleri,
Kamyon (Truck: neutral)
Kamyon (Truck: neutral) aracının oluşturacağı toplam gürültü düzeyi 94 dBA olup, bunun frekanslara göre dağılımı Şekil 1.ç.3’de verilmiştir.
Şekil 1.ç.3. Kamyona Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi
GÜRÜLTÜ KAYNAĞI ADET SES GÜCÜ SEVİYESİ (dBA)
Kamyon 1 94
Yükleyici 1 113
Vinç 1 113
17
Yükleyici (Loader: wheeled loader < 110 kW)
Yükleyici (Loader: wheeled loader < 110 kW) aracının oluşturacağı toplam gürültü düzeyi 113 dBA olup, bunun frekanslara göre dağılımı Şekil 1.ç.4’de verilmiştir.
Şekil 1.ç.4. Yükleyiciye Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi
Vinç
Vinç (Loader: wheeled loader < 110 kW) aracının oluşturacağı toplam gürültü düzeyi 113 dBA olup, bunun frekanslara göre dağılımı Şekil 1.ç.4’de verilmiştir.
Şekil 1.ç.4. Vince Ait Gürültü Düzeyinin Frekans Analizi
18
Tablo 1.ç.2. Arazi Hazırlık Aşamasında Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ortalama Ses Basınç Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı,
Şekil 1.ç.5. İnşaat Aşamasında Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ortalama Ses Basınç Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı Grafiği
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
Ses (Gürültü) Düzeyi (dBA)
Mesafe (m)
f=500 Hz f=1.000 Hz f=2.000 Hz f=4.000 Hz Lt
r (m) LPT
(dBA) Aatm (dBA) (f:500)
DF (dBA) (f=500)
L (dBA) (f:500)
Aatm (dBA) (f:1000)
DF (dBA) (f=1000)
L (dBA) (f:1000)
Aatm (dBA) (f:2000)
DF (dBA) (f=2000)
L (dBA) (f:2000)
Aatm (dBA) (f:4000)
DF (dBA) (f=4000)
L (dBA) (f:4000)
LT
(dBA)
1 108,06 0,00 -3,6 104,46 0,00 0 108,06 0,00 1,2 109,25 0,02 1 109,04 114,09
5 94,08 0,00 -3,6 90,48 0,01 0 94,07 0,02 1,2 95,26 0,09 1 94,99 100,08
10 88,06 0,00 -3,6 84,46 0,01 0 88,05 0,04 1,2 89,21 0,17 1 88,88 94,02
20 82,04 0,01 -3,6 78,43 0,02 0 82,02 0,09 1,2 83,15 0,35 1 82,69 87,93
30 78,52 0,01 -3,6 74,91 0,03 0 78,48 0,13 1,2 79,58 0,52 1 78,99 84,34
40 76,02 0,01 -3,6 72,41 0,04 0 75,97 0,17 1,2 77,04 0,70 1 76,32 81,77
50 74,08 0,01 -3,6 70,46 0,05 0 74,02 0,22 1,2 75,06 0,87 1 74,21 79,77
60 72,49 0,02 -3,6 68,88 0,07 0 72,43 0,26 1,2 73,43 1,04 1 72,45 78,12
70 71,16 0,02 -3,6 67,54 0,08 0 71,08 0,30 1,2 72,05 1,22 1 70,94 76,72
80 70,00 0,02 -3,6 66,37 0,09 0 69,91 0,35 1,2 70,85 1,39 1 69,60 75,49
90 68,97 0,02 -3,6 65,35 0,10 0 68,88 0,39 1,2 69,78 1,57 1 68,41 74,41
100 68,06 0,03 -3,6 64,43 0,11 0 67,95 0,44 1,2 68,82 1,74 1 67,32 73,43
125 66,12 0,03 -3,6 62,49 0,14 0 65,98 0,54 1,2 66,78 2,18 1 64,94 71,34
150 64,54 0,04 -3,6 60,90 0,16 0 64,37 0,65 1,2 65,08 2,61 1 62,92 69,61
200 62,04 0,05 -3,6 58,38 0,22 0 61,82 0,87 1,2 62,37 3,48 1 59,56 66,85
250 60,10 0,07 -3,6 56,43 0,27 0 59,83 1,09 1,2 60,21 4,35 1 56,75 64,66
300 58,52 0,08 -3,6 54,83 0,33 0 58,19 1,31 1,2 58,41 5,22 1 54,29 62,85
350 57,18 0,10 -3,6 53,48 0,38 0 56,80 1,52 1,2 56,85 6,09 1 52,08 61,29
400 56,02 0,11 -3,6 52,31 0,44 0 55,58 1,74 1,2 55,48 6,96 1 50,05 59,94
500 54,08 0,14 -3,6 50,34 0,54 0 53,53 2,18 1,2 53,10 8,71 1 46,37 57,65
600 52,49 0,16 -3,6 48,73 0,65 0 51,84 2,61 1,2 51,08 10,45 1 43,05 55,75
700 51,16 0,19 -3,6 47,37 0,76 0 50,39 3,05 1,2 49,31 12,19 1 39,97 54,14
800 50,00 0,22 -3,6 46,18 0,87 0 49,13 3,48 1,2 47,71 13,93 1 37,07 52,73
900 48,97 0,24 -3,6 45,13 0,98 0 47,99 3,92 1,2 46,26 15,67 1 34,30 51,48
1000 48,06 0,27 -3,6 44,19 1,09 0 46,97 4,35 1,2 44,91 17,41 1 31,65 50,35
19
Sonuç ve Değerlendirme
04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği (ÇGDDY)” 23.
Maddesinin 1. Bendinin (a) fıkrasında “Şantiye alanındaki faaliyet türlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesi Ek-VII’de yer alan Tablo-5’te verilen sınır değerleri aşamaz.”
denilmektedir. Şantiye alanların kaynaklanacak çevresel gürültü düzeyi ve gürültünün önlenmesine ilişkin kabul edilebilir en yüksek gürültü seviyelerini gösteren bahse konu tablo aşağıda verilmiştir.
Tablo 1.ç.3. Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değeri
FAALİYET TÜRÜ (YAPIM, YIKIM, ONARIM) LGÜNDÜZ (DBA)
Bina 70
Yol 75
Diğer Kaynaklar 70
Tablo 1.ç.2.’de verilen inşaat aşaması gürültü düzeyleri; ÇGDYY’nin Ek-VII Tablo- 5’de belirtilen gürültü sınır değerleri ile karşılaştırıldığında gündüz için; inşaat aşamasında 150 m mesafeden sonra 70 dBA sınır değerini sağlandığı görülmektedir.
Proje alanına en yakın yerleşim birimi Yeniyurt Köyü olup, söz konusu proje alanının yaklaşık 1,3 km kuzeyinde bulunmaktadır. Bu sebeple Yeniyurt köyündeki yerleşimlerin olumsuz gürültü şartlarından etkilenmesi söz konusu olmayacaktır.
ÇGDY Yönetmeliği Madde 22’de endüstriyel tesisler, atölye imalathane ve işyerlerinden çevreye yayılan gürültü seviyesine ilişkin kriterler belirlenmiştir. İlgili maddenin “a” bendinde, “Her bir endüstri tesisinden çevreye yayılan gürültü seviyesi bu Yönetmeliğin ekindeki Ek-VII’de yer alan Tablo-4’te verilen sınır değerleri aşamaz”
denilmektedir. Bu kapsamda ilgili yönetmelik sınır değerleri aşılmayacaktır.
Faaliyet alanında, 4857 sayılı "İş Kanunu"nda belirtilen koruyucu gereçlerin (kulaklıklar, kulak tıkayıcıları vs.) işçiler tarafından düzenli olarak kullanılması sağlanacaktır.
Proje alanında çalışacak işçilerin ve personelin sağlığının korunması amacıyla
“Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Titreşim Yönetmeliği” ve “Gürültü Yönetmeliği” Madde-5'te belirtilen maruziyet sınır değerlerine uygun hareket edilecektir.
Faaliyetin her aşamasında 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan "Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği"ne ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği"ne uygun olarak çalışılacaktır.
Tesiste gürültüye sebep olacak tüm makine ve ekipmanların düzenli bakımları yaptırılıp, ekonomik ömürleri dolduğunda yenilenecektir. Bunun dışında tesiste çalışan işçilerin kişisel koruyucu ekipman (kulaklık vb.) kullanması sağlanacak olup, belirli periyotlarda iç gürültü ölçümü yaptırılarak da sürekli kontrol sağlanacaktır.
20
Aynı zamanda söz konusu faaliyet 29.04.2009 tarih ve 27214 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Çevre Kanunca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkındaki Yönetmelik” (Değişiklik 24.02.2010 tarih ve 27503 sayılı RG) Ek-1 Listesi, Madde 9.2.2* – “Benzin, nafta, motorin, fuel-oil ve benzeri akaryakıtlar için toplam depolama tank kapasitesi 30.000 ton ve daha fazla olan tesisleri (Isınma amaçlı kullanılan depolama tankları hariçtir).“ başlığı altında değerlendirilen tesisler kapsamına girmektedir.
Bahsi geçen yönetmeliğin 1.Maddesinin 2. Bendinde “EK-1 ve EK-2 listesinde yer alan (*) işaretli faaliyet ve tesisler, çevre izninin gürültü kontrol ile ilgili hükümlerinden muaftır.”
hükmü yer almaktadır. Bu kapsamda kapasite artışı planlanan tesis faaliyeti için 16.04.2013 tarih ve 15001 sayılı “Gürültü” konulu Çevre İzni Muafiyeti alınmıştır. Bahse konu yazı Ek-5/Resmi Yazılar başlığı altında sunulmuştur
1.ç.10. Hava Emisyon Oluşumu
Proje konusu tesis akaryakıt depolama ve dolum tesisi olup, üretim faaliyeti gerçekleştirilmemektedir. Ayrıca tesiste herhangi bir yakıt kullanılmamakla birlikte, herhangi bir yakma sistemi de bulunmamaktadır.
Diğer taraftan söz konusu 50 m3 kapasitesine sahip biyoetanol tankının arazi hazırlık ve montaj aşamalarında kısıtlı bir alan içerisinde arazi tesviye çalışmaları gerçekleştirilecektir. Söz konusu çalışmalar esnasında ise toz oluşumundan kaynaklı çevresel etkiler beklenmemektedir. Bu kapsamda da toz emisyon hesaplanmasına gerek duyulmamıştır.
Tesisin işletme aşamasında emisyon kaynağı olarak tankerlere dolum işleminden, bağlantı ekipmanlarından, depolama tankları nefesliklerinden olmak üzere üç ana baca dışı kaynak bulunmaktadır. Tesis emisyon kaynakları alan kaynaklıdır, ölçümleri Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ nce yaptırılmaktadır.
Sözkonusu tesis için 13.12.2006 tarihli “A Grubu Emisyon İzin Belgesi” Ek-5 Resmi Yazılar bölümünde sunulmuştur. Kapasite artışına müteakip ise 29.04.2009 tarih ve 27214 sayılı Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik gereğince emisyon ölçümleri gerçekleştirilerek Çevre İzni Başvurusunda bulunulacaktır.
Proje konusu tesiste ısınma amaçlı elektrikli ısıtıcılar kullanılacaktır. Bu kapsamda sadece idari ve sosyal yapıların ısıtılması söz konusu olup depoların ısıtılması amacı ile ayrı bir sistem bulunmayacaktır. Dolayısıyla proje kapsamında kurulacak olan ünitelerin hava kalitesi üzerine herhangi bir olumsuz etkisi olmayacaktır.
Sonuç olarak;
03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren
“Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği (SKHKKY)”nde (30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı, 10.10.2011 tarih ve 28080 sayılı, 13.04.2012 tarih ve 28263 sayılı, 16.06.2012 tarih ve 28325 sayılı ve 10.11.2012 tarih ve 28463 sayılı Resmi Gazete’ler ile yapılan değişiklikler) yer alan hükümlere uygun hareket edilecektir. Tesiste bulunan emisyon kaynaklarında SKHKKY’nde belirtilen sınır değerlere ve koşullara uyulacak ve gerekli tedbirler alınacaktır.
Tesisin işletilmesi esnasında, temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri periyotlarına uygun olarak ve titizlikle yerine getirilecektir. Tesiste tam bir kuruluk ve temizlik sağlanacaktır.
04.09.2010 tarih ve 27692 sayılı “Kokuya Sebep Olan Emisyonların Kontrolü Yönetmeliği”
hükümlerine uyulacaktır.
