• Sonuç bulunamadı

EMPATİK İLETİŞİM EMPATİK İLETİŞİM

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "EMPATİK İLETİŞİM EMPATİK İLETİŞİM"

Copied!
11
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

EMPATİK İLETİŞİM

EMPATİK İLETİŞİM

(2)

EMPATİ EMPATİ

Kavramlar Empati

Bireyin, kendisini karşısındaki kişiye yansıtması, onun gibi düşünmesi, kişilerin deneyimlerini paylaştıkları bir kişilerarası iletişim süreci.

Empati kelimesi Türkçede eşduyum olarak da

kullanılmaktadır. Psikoloji, psikiyatri ve iletişim ile ilgili alanlarda “eşduyumlu anlayış” (empathic understanding) ve “eşduyumlu olma” (being empathic) kavramlarının sık kullanıldığı görülmektedir.

Empatide iki yön vardır: Mesaj veren kişinin

söylediklerini anlam bakımından anlamak, diğeri duygularını anlamak ve bunu ona iletmektir.

Kavramlar Empati

Bireyin, kendisini karşısındaki kişiye yansıtması, onun gibi düşünmesi, kişilerin deneyimlerini paylaştıkları bir kişilerarası iletişim süreci.

Empati kelimesi Türkçede eşduyum olarak da

kullanılmaktadır. Psikoloji, psikiyatri ve iletişim ile ilgili alanlarda “eşduyumlu anlayış” (empathic understanding) ve “eşduyumlu olma” (being empathic) kavramlarının sık kullanıldığı görülmektedir.

Empatide iki yön vardır: Mesaj veren kişinin

söylediklerini anlam bakımından anlamak, diğeri duygularını anlamak ve bunu ona iletmektir.

(3)

Empati kuran kişinin diğer kişinin duygusal durumunu tam ve doğru olarak belirlemesinin benzer duyguların

hissedilmesinde de etkili olduğu açıklanmaktadır. Böylelikle empatik iletişim başarı ile sonuçlanır. Empatinin duygusal yaklaşımları içermesi nedeniyle sempati ile karıştırıldığı görülmektedir. Empatinin sempati gibi iyilikseverlik,

sevecenlik, merhametlilik ve onaylama anlamına geldiği düşünüldüğünden kavramlar karışabilmektedir.

Empati de karşıdaki kişinin duygu ve düşüncelerini anlamak, sempatide duygu ve düşüncelerle yandaş olmak ve hak vermek esastır.

Empati kuran kişinin diğer kişinin duygusal durumunu tam ve doğru olarak belirlemesinin benzer duyguların

hissedilmesinde de etkili olduğu açıklanmaktadır. Böylelikle empatik iletişim başarı ile sonuçlanır. Empatinin duygusal yaklaşımları içermesi nedeniyle sempati ile karıştırıldığı görülmektedir. Empatinin sempati gibi iyilikseverlik,

sevecenlik, merhametlilik ve onaylama anlamına geldiği düşünüldüğünden kavramlar karışabilmektedir.

Empati de karşıdaki kişinin duygu ve

düşüncelerini anlamak, sempatide

duygu ve düşüncelerle yandaş olmak

ve hak vermek esastır.

(4)

Empatide özdeşim kurulmaz, sempatide diğer kişi ile özdeşim kurulmaktadır.

Empatide özdeşim kurulmaz, sempatide diğer kişi ile özdeşim kurulmaktadır.

Sempati karşıdaki kişi ile duygu ve düşünce bakımından tam bir örtüşme halidir. Kişi haksızlığa uğradığını

düşünüyorsa, sempati kuran kişi de böyle düşünür, sempati kurduğu kişi ile tam bir uyum içerisindedir.

Örneğin, ilk çocukluk dönemindeki çocukların yere düşen bir çocuk ile aynı duyguları hissederek onun gibi ağladıkları görülmüştür. Bu noktada sempati kurulmaktadır.

Sempati karşıdaki kişi ile duygu ve düşünce bakımından tam bir örtüşme halidir. Kişi haksızlığa uğradığını

düşünüyorsa, sempati kuran kişi de böyle düşünür, sempati kurduğu kişi ile tam bir uyum içerisindedir.

Örneğin, ilk çocukluk dönemindeki

çocukların yere düşen bir çocuk ile

aynı duyguları hissederek onun gibi

ağladıkları görülmüştür. Bu noktada

sempati kurulmaktadır.

(5)

Empati sempatiden farklı işleyen, bilişsel ve kişilerarası bir süreçtir.

Empati sempatiden farklı işleyen, bilişsel ve kişilerarası bir süreçtir.

Çalışma yaşamında empati, kişilerin görevlerini yerine getirmesinde,

iletişimin doğru olarak

gerçekleştirilmesinde, karşılıklı anlayış, işbirliği ve güvenin

yaratılmasında etkili olmaktadır.

Özellikle bazı mesleklerde örneğin, öğretmenlik de empati ilkesinin

kullanılması, karşıdaki kişinin doğru olarak anlaşılmasına ve etkili bir

iletişim kurulmasına yardımcı olabilir.

Çalışma yaşamında empati, kişilerin görevlerini yerine getirmesinde,

iletişimin doğru olarak

gerçekleştirilmesinde, karşılıklı anlayış, işbirliği ve güvenin

yaratılmasında etkili olmaktadır.

Özellikle bazı mesleklerde örneğin, öğretmenlik de empati ilkesinin

kullanılması, karşıdaki kişinin doğru olarak anlaşılmasına ve etkili bir

iletişim kurulmasına yardımcı

olabilir.

(6)

EMPATİNİN BİLEŞENLERİ EMPATİNİN BİLEŞENLERİ

Duygusal Bileşen: Diğer kişinin psikolojik durumunun paylaşılması ve duygularının anlaşılması yeteneği.

Etik Bileşen: Empati ile diğer kişiye yardım etmek için içsel bir istek duyma.

Bilişsel Bileşen: Diğer kişinin objektif

tutumlarından bakış açısının ve hislerinin anlaşılması ve entelektüel özelliklerinin tanımlanması yeteneği.

Davranışsal Bileşen: Diğer kişinin bakış açısının anlaşılmasına yönelik iletişim ile yanıt verilmesi.

Duygusal Bileşen: Diğer kişinin psikolojik durumunun paylaşılması ve duygularının anlaşılması yeteneği.

Etik Bileşen: Empati ile diğer kişiye yardım etmek için içsel bir istek duyma.

Bilişsel Bileşen: Diğer kişinin objektif

tutumlarından bakış açısının ve hislerinin anlaşılması ve entelektüel özelliklerinin tanımlanması yeteneği.

Davranışsal Bileşen: Diğer kişinin bakış açısının

anlaşılmasına yönelik iletişim ile yanıt verilmesi.

(7)

Empatinin gelişebilmesi için iki kişi arasında bir etkileşim olmalı ve bu etkileşimin psikolojik ve kişilerarası yönleri bulunmalıdır.

Empatinin gelişebilmesi için iki kişi arasında bir etkileşim olmalı ve bu etkileşimin psikolojik ve kişilerarası yönleri bulunmalıdır.

Empati kavramı psikolojik, bilişsel ve duygusal

bileşenlere sahip olduğundan tanımlanması güçtür.

Bilişsel fenomene göre empati kuran kişi diğer kişinin deneyimlerini anlayarak, bakış açısını ortaya

koyabilmelidir. Duygusal fenomene göre ise empati kuran diğer kişinin duygularını anlamalıdır.

Empati kavramı psikolojik, bilişsel ve duygusal

bileşenlere sahip olduğundan tanımlanması güçtür.

Bilişsel fenomene göre empati kuran kişi diğer kişinin deneyimlerini anlayarak, bakış açısını ortaya

koyabilmelidir. Duygusal fenomene göre ise empati

kuran diğer kişinin duygularını anlamalıdır.

(8)

Empati kavramı, 1950’li yıllara kadar bilişsel nitelikli bir kavram olarak ele alınmış, “empati ölçümü” adı

altında daha çok kişilerin birbirlerini nasıl algıladıkları ölçülmüştür.

1960’lı yıllarda bilişsel boyutun yanında duygusal

boyutunun da bulunduğu vurgulanmıştır; bu yıllarda bir insanın karşısındaki kişi gibi hissetmesi, empati olarak kabul edilmiştir.

Empati kavramı, 1950’li yıllara kadar bilişsel nitelikli bir kavram olarak ele alınmış, “empati ölçümü” adı

altında daha çok kişilerin birbirlerini nasıl algıladıkları ölçülmüştür.

1960’lı yıllarda bilişsel boyutun yanında duygusal

boyutunun da bulunduğu vurgulanmıştır; bu yıllarda bir insanın karşısındaki kişi gibi hissetmesi, empati olarak kabul edilmiştir.

1970’li yıllarda ise üçüncü

aşamaya gelindiğinde, empati diğer kişinin rolüne girerek onun bakış açısı ve biliş durumunun anlaşılması ile ilgilidir.

1970’li yıllarda ise üçüncü

aşamaya gelindiğinde, empati

diğer kişinin rolüne girerek onun

bakış açısı ve biliş durumunun

anlaşılması ile ilgilidir.

(9)

Empati kuran ve kurulan arasındaki anlayışın ortaya çıkması, çocukluk döneminden itibaren bilişsel yapının gelişmesine bağlıdır ve deneyimlerle gelişir.

Bu kavram, “diğer kişinin bakış açısını onun rolüne girerek zihinsel/entelektüel ya da akıl yolu ile

tanımlanması” olarak açıklanmaktadır.

Empati kuran ve kurulan arasındaki anlayışın ortaya çıkması, çocukluk döneminden itibaren bilişsel yapının gelişmesine bağlıdır ve deneyimlerle gelişir.

Bu kavram, “diğer kişinin bakış açısını onun rolüne girerek zihinsel/entelektüel ya da akıl yolu ile

tanımlanması” olarak açıklanmaktadır.

Empati dört aşamada, gerçekleşir:

1. Diğer kişi ile iletişim kurulması,

2. Diğer kişinin içinde bulunduğu durum ve bilişsel yönünün anlaşılması,

3. İletişim ve davranış özelliklerinin tanımlanması, 4. Bakış açısının algılanması ve diğer kişiye yardımın

gerçekleşmesi.

Empati dört aşamada, gerçekleşir:

1. Diğer kişi ile iletişim kurulması,

2. Diğer kişinin içinde bulunduğu durum ve bilişsel yönünün anlaşılması,

3. İletişim ve davranış özelliklerinin tanımlanması, 4. Bakış açısının algılanması ve diğer kişiye yardımın

gerçekleşmesi.

(10)

EMPATİNİN GELİŞİMİ EMPATİNİN GELİŞİMİ

Kişi, empati kurarken, diğer kişileri anlamaya ve onlar gibi hissetmeye yönelir, o kişinin içinde bulunduğu

duruma ilişkin bir tepki geliştirmez. Bu eğilim, karşıdaki kişinin anlaşılması ve bu anlayışın ona iletilmesi ile

doğru olarak gerçekleşmiş olur. Karşılıklı olarak duygu paylaşımına açık ve hazır olmak kişilerarası ilişkilerde

“çok yakın olma” davranışı ile ilişkilidir. Bu eğilimde, empati zihinsel ve duygusal anlayışı içermekte ve

içgörüyü yansıtmaktadır. İnsanları anlamak istemek,

sabır ve anlayışla beklemeyi bilmek, empati oluşumuna hazır olunduğunu gösterir.

Kişi, empati kurarken, diğer kişileri anlamaya ve onlar gibi hissetmeye yönelir, o kişinin içinde bulunduğu

duruma ilişkin bir tepki geliştirmez. Bu eğilim, karşıdaki kişinin anlaşılması ve bu anlayışın ona iletilmesi ile

doğru olarak gerçekleşmiş olur. Karşılıklı olarak duygu paylaşımına açık ve hazır olmak kişilerarası ilişkilerde

“çok yakın olma” davranışı ile ilişkilidir. Bu eğilimde, empati zihinsel ve duygusal anlayışı içermekte ve

içgörüyü yansıtmaktadır. İnsanları anlamak istemek,

sabır ve anlayışla beklemeyi bilmek, empati oluşumuna

hazır olunduğunu gösterir.

(11)

Yapılan araştırmalara göre, empati zaman içerisinde öğrenilir.

Empatik tepkiler, kişilerin bu konuda yaşadığı deneyimlerin sayısına bağlı bir artış göstermektedir. Kişiler, sosyalleşme sürecinde, gözlemleri yolu ile karşıdaki kişiyi daha fazla

anlayabilmektedirler.

Yapılan araştırmalara göre, empati zaman içerisinde öğrenilir.

Empatik tepkiler, kişilerin bu konuda yaşadığı deneyimlerin sayısına bağlı bir artış göstermektedir. Kişiler, sosyalleşme sürecinde, gözlemleri yolu ile karşıdaki kişiyi daha fazla

anlayabilmektedirler.

Empati kişinin kendi yaşantılarına bağlı olarak, benzer yaşantılara göre bir çıkarım

yapabilmesi ile ilişkilidir. Ancak sadece benzer deneyimler olması karşıdaki kişi ile tam olarak empati kurmaya yetmeyeceği gibi, bir kişinin empati kurması için benzer yaşantılara sahip olması da şart değildir. Benzer deneyimler olmadığı durumlarda da karşıdaki kişinin dünyasının anlaşılması mümkündür.

Empati kişinin kendi yaşantılarına bağlı olarak, benzer yaşantılara göre bir çıkarım

yapabilmesi ile ilişkilidir. Ancak sadece benzer

deneyimler olması karşıdaki kişi ile tam olarak

empati kurmaya yetmeyeceği gibi, bir kişinin

empati kurması için benzer yaşantılara sahip

olması da şart değildir. Benzer deneyimler

olmadığı durumlarda da karşıdaki kişinin

dünyasının anlaşılması mümkündür.

Referanslar

Benzer Belgeler

(bilginin ana kaynağında ‘Etnografya Müzesi’ olarak yer alıyor) County Museum değil, ---Champaign County Museum. (bilginin ana kaynağında ‘County Museum’ olarak

Duygu ve hisler dolaylı olarak ifade edilir.. Kendimi çöpe atılmış gibi hissediyorum Beni

Ben de şimdi emekliye ayrılıyorum, vaktimin büyük kısmını bana bana çok büyük gelen koca bir evde

Bilişsel fenomene göre empati kuran kişi diğer kişinin deneyimlerini anlayarak, bakış açısını

Hoffman empatinin gelişim aşamalarını üzüntü reaksiyonu, bireyin sürekliliği, rol alma ve empati olmak üzere dört grupta toplamıştır...  Piaget’in bilişsel

• Papağan gibi tekrarlamaktan kaçının, geri bildirimi kendi sözlerinizle yapın (Gordon ve Edwards, 2013: 116). • Hastaya ihtiyaç duyduğu enformasyonu verecek kadar

Şimdi biraz farklı bir soru: Sizinle birlikte odada kaç kişi olmalıdır ki bunlardan birinin sizinle aynı doğum gününü paylaşma olasılığı %50’den fazla olsun.. Şöyle

Bu çalışmanın amacı rasyonellik ile empatinin bilişsel boyutu arasında ilişki kurarak ötekini anlamada bilginin ve hissetmenin, ikinci olarak Bau- man'ın ahlaki yaklaşımında