YEREL YÖNETİMLERDE SPOR
VE
REKREASYON
Yrd. Doç.Dr. Ali Niyazi İNAL Yrd.Doç.Dr. Kubilay ÇİMEN
2016 İSTANBUL
1
ANAYASA’ DA SPORUN YERİ
Yürürlükte bulunan Anayasanın 58. Maddesiyle gençligin korunması hüküm altına alınmıştır.
➢ Buna göre; Devlet, Istiklal ve Cumhuriyetin emanet edildigi gençlerin müspet ilmin ışıgında, Atatürk ilke ve inkılapları
paralelinde ve Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlügünü
3
➢ Devlet, gençleri alkol düşkünlügünden, uyuçturucu
maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli tedbirleri almak
durumundadır.
➢ Belirtilen yönde alınacak tedbirlerin birisi de sporun
geliştirilmesinden ve her yaşta kimseleri serbest zamanlarını degerlendirmek itibariyle spora çekmekten geçmektedir .
5
“ Sporun geliştirilmesi” başlıgını taşıyan 59. Maddede “
➢ Devlet, her yaçtaki Türk vatandaşlarının beden ve ruh saglıgını geliştirecek tedbirleri alır,
➢ Sporun geniş kitlelere yayılmasını teşvik eder.
➢ Devlet baçarılı sporcuyu korur.”
şeklinde hükme yer verilmiştir.
TANZİMAT FERMANI
3 Kasım 1839'da okunan Tanzimat Fermânı, Türk tarihinde
batılılaşmanın ilk somut adımıdır. Sultan Abdülmecid döneminde Hariciye Nazırı Koca Mustafa Reşit Paşa tarafından okunmuştur.
Gülhane Parkı'nda okunması nedeniyle Gülhane Hatt-ı Şerif-î (Padişah Yazısı) veya Tanzimât-ı Hayriye (Hayırlı Düzenlemeler) olarak da anılır.
Bu fermânla devlet kendisini yenilemesi gerektiğini söylemiştir. Fransız İhtilâli ile Osmanlı ülkesinde aydın kişiler ve yeni fikirler oluşmaya
başlamıştır. Özellikle meşruti yönetim yanlısı aydınların baskıları, yapılan
7
YEREL YÖNETİMLER
Ülkemizde yerel yönetimlerin oluşturulması çalışmaları Tanzimat sonrası idari reformlarla başlamıştır.
Daha önceleri, vakıflar, ahi teşkilatları ve kadılar aracılığıyla mahalli hizmetlerin yürütüldüğünü
görmekteyiz.
Ancak bu kurumlar, demokratik esaslara dayalı
yerel yönetim biçimine dönüşememişlerdir.
Fransız modelinden esinlenerek, mahalli idareler oluşturulmaya çalışılmıştır.
Günümüzde yürürlükte olan İl Özel İdaresi Kanunu 1913 tarihlidir, Osmanlı İmparatorluğu'ndan miras kalmıştır.
Belediye Kanunu, 1930 tarihli, Köy Kanunu ise 1924
tarihlidir.
9
Yerel yönetimler;
Belli bir coğrafi alan üzerinde yaşayan yerel topluluk
üyelerinin kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla,
ekonomik, sosyal, kültürel zenginliğe ve refaha
ilişikin yerel hizmetleri genel yetkiyle, kendi
sorumluluğu doğrultusunda yerine getiren,
işleyişinde açıklığı, şeffaflığı çoğulcu ve katılımcı
demokrasi ilkelerini hayata geçiren, yetkilerin yerel
halka en yakın yönetim birimince kullanıldığı, kamu
tüzel kişiliğine sahip, özerk, demokratik bir
kuruluştur.
➢ Bir anayasal kavramdır.
➢ 1876 Anayasası dahil diğer bütün anayasalar, yerel yönetimlerle ilgili hükümlere ve ilkelere yer
vermiştir.
➢ Ancak 1982 Anayasasının yerel yönetimlerle ilgili
düzenlemesi, diğer anayasalara göre daha geniş
kapsamlıdır.
11
1876 kanun-i esasi (ilk türk anayasası) nın özellikleri :
Ø II. Abdülhamit döneminde ilan edildi
Ø 23 aralık 1876 yılında kanuni esası bir ferman ile ilan edilmiştir.
Ø Tanzimat ve ıslahat fermanlarının aksine tam bir batılı anlamda anayasa niteliğinde olup madde madde hazırlanmıştır.
Ø 1876 kanun-i esasi ile birlikte devletin temel organları, modern sisteme uygun olarak, yasama, yürütme ve yargı olarak üçe ayrılarak düzenlenmiştir.
Ø 1876 kanun-i esasi ile meclis-i umumi adlı bir meclis kurulmuştur.
Ø Meclis-i umumi, ileride, 1961 anayasası döneminde göreceğimiz gibi
Ø İki meclisli bir yapıda oluşturulmuştur.
Ø İlki, üyeleri padişah tarafından atanan heyet-i ayan;
Ø Diğeri, halk tarafından iki dereceli bir seçimle işbaşına gelen heyet-i mebusan'dır.
Ø Ne var ki, meclisin yetkileri bir hayli dar tutulmuştur.
Ø 1876 anayasasına göre, bir meclis üyesi
kanun teklif edebilmek için padişahtan izin almak zorundaydı;
Ø Meclis tarafından kabul edilen tasarılar padişahın onayı ile yürürlüğe girebilecekti
Ø En önemlisi padişah dilediği zaman heyet-i
13
➢ Anayasa’daki düzenlemeye göre yerel yönetimlerin özellikleri şöyle belirlenebilir.
a. Yerel yönetimler; il, belediye ve köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan kamu tüzel kişileridir.
b. Yerel yönetimlerin karar organları seçimle belirlenir.
c. Yerel yönetimlerin kuruluş ve görevleri ile yetkileri, yerinden yönetim ilkesine uygun olarak kanunla
düzenlenir.
15
d. Yerel yönetimlerin seçilmiş organlarının, organlık sıfatını kazanmalarına ilişkin itirazların çözümü ve
kaybetmeleri konusundaki denetim yargı yolu ile olur.
e. Görevleri ile ilgili bir suç sebebi ile hakkında soruşturma veya kovuşturma açılan yerel yönetim organları veya bu organların üyelerini İçişleri Bakanı geçici bir tedbir olarak, kesin hükme kadar
görevinden uzaklaştırabilir.
f. Yerel yönetimlerin seçimleri beş yılda bir yapılır.
Ancak, milletvekili genel seçiminden önceki veya
sonraki bir yıl içinde yapılması gereken mahalli idare
organların veya bu organların üyelerine ilişkin genel
ve ara seçimler, milletvekili genel ve ara seçimleriyle
birlikte gerçekleştirilir.
17
g. Merkezi yönetim, yerel yönetimler üzerinde idari vesayet yetkisine sahiptir.
İdari vesayet, mahalli hizmetlerin, idarenin bütünlüğü ilkesine uygun şekilde yürütülmesi, kamu görevlerinde birliğin sağlanması, toplum yararının korunması ve mahalli ihtiyaçların gereği gibi karşılanması amacıyla yapılır.
İdari vesayet yetkisi kanunla düzenlenir.
19
h. Yerel yönetimler kendi aralarında birlik kurabilirler. Birlik kurmaya ilişkin izni Bakanlar Kurulu verir.
i. Yerel yönetimlerin merkezi yönetim ile karşılıklı bağ ve ilgileri kanunla düzenlenir.
j. Yerel yönetimlere görevleri ile orantılı gelir kaynakları sağlanır.
k. Büyük yerleşim merkezleri için kanunla özel yönetim biçimleri oluşturulabilir.
21
➢ Anayasa, üç tür yerel yönetimden söz etmektedir. Bunlar, “il özel idaresi”, “belediye” ve “köy”dür.
➢ Anayasa, yerel yönetimlerin yalnızca “karar organları”nın seçimle belirlenmesini emretmektedir.
➢ Karar organlarının dışında kalan yürütme organları (belediye
başkanı, vali ve muhtar) seçimle değil, atama ile belirlenebilecektir.
➢
Nitekim olağanüstü durumlarda, belediye başkanları ve muhtarlar seçimle işbaşına gelmiş olsalar da görevden alınabilmekte, yerlerine başkasının ataması
yapılabilmektedir.
23
➢ Ülkemizde,
➢ “il özel idaresi”,
➢ “belediye” ve
➢ “köy” olmak üzere üç türlü yerel yönetim birimi bulunmaktadır...
25
Hollanda’nın 195.000 nüfuslu Eindhoven şehrinde Belediye,
içinde çok çeşitli spor yapma imkânı olan ultramodern spor alanlarına 150.000 metrekare yer ayırmıştır.
1- il özel idaresi / İl Özel İdaresinin Görevleri
✓ Yasanın verdiği yetkiler doğrultusunda hizmetler karşılanmalı.
✓ Belediye tarafından verilecek olan hizmetlerin adil ve eşit şekilde dağıtıldığını takip etmeli.
✓ Halkın ihtiyaçlarını karşılayıp yaşam kalitesini yükseltmelidir.
27
➢ BELEDİYELER / Hukuki Yapı
✓ Belediyelerin teşkilat ve görevlerine ilişkin temel yasa, 03.07.2005 tarih ve 5393 sayılı Belediye Kanunudur.
✓ Bu Kanun, 13/7/2005 tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
✓ Bu Kanunla beraber belediye yönetimleri idari ve mali özerkliğe sahip birer kamu tüzel kişiliğine dönüşmüştür
➢ BELEDİYELER / / Belediye Yönetiminin Organları
5393 sayılı Kanuna göre belediye idaresinin organları;
• Belediye Meclisi,
• Belediye Encümeni,
• Belediye Başkanından oluşmaktadır.
5216 sayılı Büyükşehir belediyesi Kanunu da benzer bir düzenleme öngörmüştür.
29
BELEDİYELER / Belediye Yönetiminin Organları
«Belediye Meclisi»
Belediye meclisi, belediyenin karar organıdır ve ilgili kanunda
gösterilen esas ve usûllere göre seçilmiş üyelerden oluşmaktadır.
31
Belediye meclisinin görev ve yetkileri ise Kanunda şu şekilde sayılmıştır:
a. Stratejik plân ile yatırım ve çalışma programlarını, belediye
faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini görüşmek ve kabul etmek.
b. Bütçe ve kesinhesabı kabul etmek, bütçede kurumsal kodlama yapılan birimler ile fonksiyonel
sınıflandırmanın birinci düzeyleri arasında aktarma yapmak.
33
Belediye meclisinin görev ve yetkileri ise Kanunda şu şekilde sayılmıştır:
c. Belediyenin imar plânlarını görüşmek ve onaylamak, büyükşehir ve il belediyelerinde il çevre düzeni plânını kabul etmek. (Ek cümle:
1/7/2006-5538/29 md.) Belediye sınırları il sınırı olan Büyükşehir Belediyelerinde il çevre düzeni planı ilgili Büyükşehir Belediyeleri tarafından yapılır veya yaptırılır ve doğrudan Belediye Meclisi
tarafından onaylanır.
d. Borçlanmaya karar vermek.
35
Belediye meclisinin görev ve yetkileri ise Kanunda şu şekilde sayılmıştır:
e. Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu
hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek.
Belediye meclisinin görev ve yetkileri ise Kanunda şu şekilde sayılmıştır:
f. Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini
belirlemek.
g. Şartlı bağışları kabul etmek.
37
Belediye meclisinin görev ve yetkileri ise Kanunda şu şekilde sayılmıştır:
h. Vergi, resim ve harçlar dışında kalan ve miktarı beşbin YTL'den fazla dava konusu olan belediye uyuşmazlıklarını sulh ile tasfiyeye, kabul ve feragate karar vermek.
i. Bütçe içi işletme ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa tâbi
ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek
Belediye meclisinin görev ve yetkileri ise Kanunda şu şekilde sayılmıştır:
k. Meclis başkanlık divanını ve encümen üyeleri ile ihtisas komisyonları üyelerini seçmek.
l. Norm kadro çerçevesinde belediyenin ve bağlı kuruluşlarının kadrolarının ihdas, iptal ve değiştirilmesine karar vermek.
39
Belediye meclisinin görev ve yetkileri ise Kanunda şu şekilde sayılmıştır:
m. Belediye tarafından çıkarılacak yönetmelikleri kabul etmek.
n. Meydan, cadde, sokak, park, tesis ve benzerlerine ad vermek;
mahalle kurulması, kaldırılması, birleştirilmesi, adlarıyla sınırlarının
tespiti ve değiştirilmesine karar vermek; beldeyi tanıtıcı amblem, flama ve benzerlerini kabul etmek.
o. Diğer mahallî idarelerle birlik kurulmasına, kurulmuş birliklere katılmaya veya ayrılmaya karar vermek.
41
Belediye meclisinin görev ve yetkileri ise Kanunda şu şekilde sayılmıştır:
p. Yurt içindeki ve İçişleri Bakanlığının izniyle yurt dışındaki belediyeler ve mahallî idare birlikleriyle karşılıklı iş birliği yapılmasına; kardeş kent ilişkileri kurulmasına; ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek
amacıyla;
Kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler
gerçekleştirilmesine; bu çerçevede arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya tahsis etmeye karar vermek.
43
Belediye meclisinin görev ve yetkileri ise Kanunda şu şekilde sayılmıştır:
q. Fahrî hemşehrilik payesi ve beratı vermek.
r. Belediye başkanıyla encümen arasındaki anlaşmazlıkları karara bağlamak.
s. Mücavir alanlara belediye hizmetlerinin götürülmesine karar vermek.
t. İmar plânlarına uygun şekilde hazırlanmış belediye imar programlarını görüşerek kabul etmek.
45
➢ BELEDİYELER / Belediye Yönetiminin Organları
«Belediye Encümeni»
Encümen, belediye başkanının başkanlığında; il belediyelerinde ve
nüfusu 100.000'in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği üç üye, malî
hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği iki üye olmak üzere yedi kişiden oluşur.
47
➢ BELEDİYELER /
➢ Belediye Yönetiminin Organları
«Belediye Başkanı»
✓ Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir.
✓ Belediye başkanı, görevinin devamı süresince siyasî partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamaz.
49
✓ Belediye başkanı profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını yapamaz ve yönetiminde bulunamaz.
✓ Başkan, genel olarak belediye teşkilâtının en üst amiri sıfatıyla, belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve
menfaatlerini korumakla görevlidir.
➢ BELEDİYELER
➢ Görevleri
"Belediye, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla;
a. İmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafî ve kent bilgi sistemleri; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta,
itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; şehir içi trafik; defin ve
mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor; sosyal hizmet ve yardım, nikâh,
meslek ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır. Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 50.000'i geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma evleri açar.
51
➢ Görevleri
b. Okul öncesi eğitim kurumları açabilir; Devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını yapabilir veya
yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını
karşılayabilir; sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir; kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir; bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir.
Gerektiğinde, öğrencilere, amatör spor kulüplerine malzeme verir ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan sporculara belediye meclisi kararıyla ödül verebilir. Gıda
bankacılığı yapabilir.
➢ BELEDİYELER
➢ İmtiyaz Olarak Verilen Yetkiler
Belediye Kanununun 15 inci maddesi "Belediyenin yetkileri ve imtiyazları" başlığını taşımaktadır.
a. Belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla her türlü faaliyet ve girişimde bulunmak.
b. Kanunların belediyeye verdiği yetki çerçevesinde yönetmelik çıkarmak, belediye yasakları koymak ve uygulamak, kanunlarda belirtilen cezaları vermek.
53
c. Gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri ile ilgili olarak kanunlarda belirtilen izin veya ruhsatı vermek.
d. Özel kanunları gereğince belediyeye ait vergi, resim, harç, katkı ve katılma paylarının tarh, tahakkuk ve tahsilini yapmak; vergi, resim ve harç dışındaki özel hukuk hükümlerine göre tahsili gereken doğal gaz, su, atık su ve hizmet karşılığı alacakların tahsilini yapmak veya
yaptırmak.
e. Müktesep haklar saklı kalmak üzere; içme, kullanma ve endüstri suyu sağlamak; atık su ve yağmur suyunun uzaklaştırılmasını
sağlamak; bunlar için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek; kaynak sularını işletmek veya işlettirmek.
f. Toplu taşıma yapmak; bu amaçla otobüs, deniz ve su ulaşım araçları, tünel, raylı sistem dâhil her türlü toplu taşıma sistemlerini kurmak,
kurdurmak, işletmek ve işlettirmek.
g. Katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak.
55
h. Mahallî müşterek nitelikteki hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla, belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde taşınmaz almak,
kamulaştırmak, satmak, kiralamak veya kiraya vermek, trampa etmek, tahsis etmek, bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesis etmek.
i. Borç almak, bağış kabul etmek.
j. Toptancı ve perakendeci hâlleri, otobüs terminali, fuar alanı, mezbaha, ilgili mevzuata göre yat limanı ve iskele kurmak,
kurdurmak, işletmek, işlettirmek veya bu yerlerin gerçek ve tüzel kişilerce açılmasına izin vermek.
k. Vergi, resim ve harçlar dışında kalan dava konusu uyuşmazlıkların anlaşmayla tasfiyesine karar vermek.
l. Gayrisıhhî müesseseler ile umuma açık istirahat ve eğlence yerlerini ruhsatlandırmak ve denetlemek.
57
m. Beldede ekonomi ve ticaretin geliştirilmesi ve kayıt altına alınması amacıyla izinsiz satış yapan seyyar satıcıları faaliyetten men etmek, izinsiz satış yapan seyyar satıcıların faaliyetten men edilmesi sonucu, cezası ödenmeyerek iki gün içinde geri alınmayan gıda maddelerini gıda bankalarına, cezası ödenmeyerek otuz gün içinde geri alınmayan gıda dışı malları yoksullara vermek.
n. Reklam panoları ve tanıtıcı tabelalar konusunda standartlar getirmek.
o. Gayrisıhhî işyerlerini, eğlence yerlerini, halk sağlığına ve çevreye etkisi olan diğer işyerlerini kentin belirli yerlerinde toplamak; hafriyat toprağı ve moloz döküm alanlarını; sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG)
depolama sahalarını; inşaat malzemeleri, odun, kömür ve hurda
depolama alanları ve satış yerlerini belirlemek; bu alan ve yerler ile taşımalarda çevre kirliliği oluşmaması için gereken tedbirleri almak.
59
p. Kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek.
r. bendinde belirtilen gayrisıhhî müesseselerden birinci sınıf olanların ruhsatlandırılması ve denetlenmesi, büyükşehir ve il merkez
belediyeleri dışındaki yerlerde il özel idaresi tarafından yapılır.
61
➢ BELEDİYELER /
➢ İmtiyaz Olarak Verilen Yetkiler
İl sınırları içinde büyükşehir belediyeleri, belediye ve mücavir alan sınırları içinde il belediyeleri ile nüfusu 10.000'i geçen belediyeler, meclis kararıyla; turizm, sağlık, sanayi ve ticaret yatırımlarının ve eğitim kurumlarının su, termal su, kanalizasyon, doğal gaz, yol ve
aydınlatma gibi alt yapı çalışmalarını faiz almaksızın on yıla kadar geri ödemeli veya ücretsiz olarak yapabilir veya yaptırabilir, bunun
karşılığında yapılan tesislere ortak olabilir; sağlık, eğitim, sosyal
hizmet ve turizmi geliştirecek projelere İçişleri Bakanlığının onayı ile ücretsiz veya düşük bir bedelle amacı dışında kullanılmamak kaydıyla arsa tahsis edebilir.
Belediye, belde sakinlerinin belediye hizmetleriyle ilgili görüş ve düşüncelerini tespit etmek amacıyla kamuoyu yoklaması ve
araştırması yapabilir.
Belediye mallarına karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç
işlemiş sayılır. 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 75 inci maddesi hükümleri belediye taşınmazları hakkında da uygulanır.
Belediyenin proje karşılığı borçlanma yoluyla elde ettiği gelirleri, şartlı bağışlar ve kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan malları ile belediye tarafından tahsil edilen vergi, resim ve harç gelirleri haczedilemez".
63
YEREL YÖNETİMLER
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ
➢ Ülkemizdeki belediye yönetimleri arasına, münhasıran 1982 Anayasasından sonra büyükşehir belediyeleri de katılmıştır.
➢ Büyük şehir alanındaki ilk çalışmalara 12 Eylül 1980'den sonra başlanmıştır.
➢ İlk uygulama olarak belli nüfusa sahip şehirlerin içinde ve
civarında bulunan belediyelerin tüzel kişilikleri kaldırılarak şube haline dönüştürülmüştür.
65
➢ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ
➢ 1981 yılında Büyük Şehirlerin Yakın Çevresindeki Yerleşim Yerlerinin Ana Belediyelere Bağlanmaları Hakkında Kanun çıkarılmıştır.
➢ 2561 sayılı bu kanunla son genel nüfus sayımına göre nüfusun 300 000 i aşan büyük şehirlerin çevresinde bulunan belediye ve köylerin söz konusu büyük şehir belediyelerine belli esaslar dahilinde
bağlanabilmesine imkan getirilmiştir.
➢ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ
➢ 25 Mart 1984 günü yapılan mahalli idare seçimleri ile İstanbul, Ankara ve İzmir'de büyük şehir belediyeleri kurulmuştur.
➢ Bunları takiben muhtelif kanunlarla sırasıyla Adana, Bursa, Gaziantep, Konya ve Kayseri'de büyük şehir belediyeleri kurulmuştur.
67
Büyükşehir Belediyesinin Organları
➢ Büyükşehir Belediye Meclisi
Büyükşehir belediye meclisi, büyükşehir sınırları içerisindeki ilçe ve ilk kademe belediye meclislerinin üyelerinin beşte biri ile, bu
belediyelerin başkanlarından oluşur. Meclisin başkanı, büyükşehir belediye başkanıdır. Meclis her ayın ikinci haftası toplanır.
Büyükşehir Belediyesinin Organları
➢ Büyükşehir Belediye Encümeni
Büyükşehir belediye encümeni, belediye meclisinin her yılın ilk olağan toplantısında kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği beş üye ile;
genel sekreter ve biri mali hizmet birim amiri olmak üzere belediye başkanı tarafından her yıl birim amirleri arasından seçilecek 5 üyeden oluşur.
Encümene belediye başkanı, katılamadığı durumlarda genel sekreter başkanlık yapar. yürütür.
69
Büyükşehir Belediyesinin Organları
➢ Büyükşehir Belediye Başkanı
Başkan doğrudan seçmenler tarafından beş yıllığına seçilir. Görevleri diğer belediye başkanları gibi olmakla beraber büyükşehir sınırları içerisindeki diğer belediyeler arasında birlik ve koordinasyonu
sağlamakla görevlidir. Büyükşehir ilçe ve ilk kademe belediye
meclislerinin bütçe ve imar dışındaki kararları büyükşehir belediye başkanına gönderilir.
Başkan, hukuka aykırı gördüğü kararları yedi gün içinde gerekçesini belirtmek kaydıyla bir kez daha görüşülmesini isteyebilir.
Meclisler kararlarında üye sayısının salt çoğunluğuyla direnebilirler. Bu takdirde meclis kararları kesinleşir. Büyükşehir belediye başkanının, meclisin ısrarı ile kesinleşen kararlar aleyhine idari yargıya başvurma hakkı bulunmaktadır.
BELEDİYELERİN MALİ YAPILARI
Belediye gelirlerini 4 ana grupta mütalaa edebiliriz. Bunlar:
1. Öz gelirler
2. Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Ayrılan Paylar 3. Devlet yardımları
4. Borçlanmalar, cezalar ve diğer gelirler
71
YEREL YÖNETİMLER /
KÖY MUHTARLIKLARI
✓ Köy kanununa göre , köyler oluşturulur.
✓ Köy kurma yetkisi iç işleri bakanlığına verilmiştir.
✓ Köyler 442 sayılı Köy kanunu ile yönetilir.
✓ Köy tüzel kişiliğinin organları; muhtar, köy ihtiyar heyeti ve köy derneğidir.
73
KÖY MUHTARLIKLARI
✓ Muhtar köyde hem yerel yönetimin hem de özel yönetimin başıdır.
✓ Köy ilköğretim okulu müdürü ve köy imamı köy ihtiyar heyetinin doğal üyeleridir.
✓ Diğer üyeler 5 yılda bir seçilen üyelerdir bunlara aza da denir.
✓ Köy yönetiminin geliri köylünün gelir durumuna göre alınan salma adındaki vergidir.
✓ Köy halkı bazı işleri ortaklaşa çalışarak yaparlar buna imece denir
KÖY MUHTARLIKLARI
Köy içinde nüfus kayıtlarını tutmalı.
Salgın veya herhangi bulaşıcı hastalıkta sağlık birimlerine haber vermeli.
Doktor olmayan kesimlerde doktor ihtiyacı için çalışmalar yapmak.
Hükümet tarafından verilen yardımları hak sahibine ulaştırmak.
Asker olacak kişilerin evraklarını ayarlamak ve yetkili kişilere bildirmek.
Köyün asayişini sağlayarak gerektiği durumlarda yetkilileri haberdar etmeli.
75
➢ Rekreasyonel ve sportif etkinliklerin programlanması ve bu programların toplum içerisinde yer alan farklı hedef kitlelere
ulaştırılması açısından, yerel yönetimler bünyesindeki belediyelere büyük görevler düşmektedir.
77
➢ Yerel yönetimlerde spor ve serbest zaman ve rekreasyon faaliyetleri ile ilgili literatür çalışmaları incelendiğinde, Türkiye‟de olduğu gibi diğer ülkelerde de yerel yönetimler bünyesindeki belediyeler
topluma en yakın kuruluşlar olarak bilinmektedir.
79
➢ Yerel yönetimlerde serbest zaman ve rekreasyonel etkinliklerle ilgili çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalamaları 29.15 olarak bulunmuştur.
➢ En çok 17-26 yaş arasında katılımcının olduğu,
➢ Katılımın çoğuluğunun Erkek ve bekar olduğu,
➢ Eğitim durumlarının da lisans mezunu olanların yoğunlukta olduğu tespit edilmiştir.
➢ Çalışmaya katılan bireylerin arasında ise öğrencilerin daha fazla olduğu ve katılımcıların gelir durumlarının 0-1000TL. arası
yoğunlaştığı görülmüştür.
➢ Ayrıca günde en fazla 3-4 saat serbest zamanı olanların çoğunlukta olduğu bulunmuştur.
➢ Bireyler rekreatif etkinliklere en çok arkadaşlarıyla katılmak istediklerini belirtmişlerdir.
81
➢ Katılımcıların serbest zamanlarını daha çok pasif etkinliklerle (sinema-tiyatro, kitap okuma, gazete ve dergi okuma, ailesi ile birlikte olma, müzik dinlemek) değerlendirdikleri belirlenmiştir.
➢ Katılımcılar serbest zaman etkinliklerine yönelme nedenlerini;
sosyalleşme, ilgi alanı, arkadaşlarla birlikte olma, stres ve monotonluktan kurtulma, sağlığı koruma olarak belirtilmiştir
➢ Spor, Serbest zaman ve rekreasyonel faaliyetlerden bireylerin kazanımları ; katılımcılar;
✓ Ruhen ve bedenen canlılık kazandırma,
✓ Kötü alışkanlıklardan uzak durma,
✓ Zamanı verimli kullanma,
✓ Kişiliği geliştirme,
✓ Güzel zaman geçirme,
✓ Aktifleştirme,
✓ Yeni Ģeyler öğrenme” olarak belirtmişlerdir.
83
➢ Sportif etkinliklere katılmama, Serbest zaman ve rekreasyon etkinliklerinin yapılmama nedeni
olarak katılımcılardan en çok;
➢
✓ Bilgilendirmenin yetersizliği,
✓ Programların kısıtlılığı,
✓ Personelin ilgisiz olması,
✓ Malzemelerin yetersiz olması,
✓ Etkinlik çeşitliliğinin kısıtlı olması,
sonuçlarına ulaşılmıştır.
➢ Yerel yönetimlerde sportif ve serbest zaman ve rekreasyonel
etkinliklerle ilgili hizmetlerin yetersiz olduğu araştırma bulgularına göre tespit edilmiştir.
➢ Ayrıca yerel yönetimlerde serbest zaman ve rekreasyonel
faaliyetlerin gerçekleşmesi için yeterli olanakların bulunmadığı belirtilmiştir.
➢ Bu sonucun nedenlerinden birisi yerel yönetimlerde serbest zaman ve rekreasyonel faaliyetleri ile ilgili birim ve personel konusunda yetersizlikler olarak tespit edilmiştir.
85
➢ Yerel yönetimlerde spor, serbest zaman ve rekreasyonel etkinliklerdeki en büyük
yetersizlik olarak ise;
✓ Rekreatif alanların az olması,
✓ Teknik hizmetlerin yetersiz olması, Tesislerin yetersiz olması,
✓ Finansal açıdan problemler,
✓ Ulaşım,
✓ Sağlık (ilkyardım)
şeklinde eksiklikler araştırma sonucu
tespit edilmiştir.
Katılımcıların yerel yönetimlerden serbest zaman ve rekreasyon
faaliyetleri ile ilgili beklentileri olarak;
✓ Tesislerin yapılması,
✓ Bilgilendirmelerin çoğaltılması,
✓ Ulaşım hizmetleri,
✓ Personel eğitimi,
✓ Sürekli etkinlik programları,
✓ Çeşitli etkinliklerin yapılması,
✓ Malzeme ve teknik hizmetlerin
sunulması
87
Araştırma sonuçları dikkate alınarak bu konuda yapılacak çalışmalarla ilgili prensip ve öneriler neler olabilir?
➢ Yerel yönetimden halkın beklentisi ve isteklerine karşılık verebilecek, genç, yaşlı, çocuk, engelli olmak üzere her bireye uygun programlar
geliştirilmesi önerilmektedir.
89
➢ Yerel yönetimlerin rekreasyonel aktiviteleri halka ulaştırmak için;
Her türlü ulaşım, sağlık, eğitim, reklam vb
hizmetleri programlayarak sonuca ulaşmaları
yapılan çalışmaları çok daha verimli yapacaktır.
91
➢ Toplumun her kesiminde ki bireye yönelik programlanan ücretsiz kurslar düzenlemesi serbest etkinliklere katılımı artırabilir.
➢ Program geliştiricilerin ise belli bir eğitim
seviyesinde bu konunun uzmanı kişilerden oluşan bir ekibin sorumluluğunda olmasına özen
gösterilmelidir.
93
➢ Ayrıca çalışan personele eğitim seminerleri verilip değişimlerden haberdar olabilecekleri
bilgilendirme toplantıları düzenlenmelidir.
➢ Ortak bir faaliyet alanı oluşturmak üzere diğer yerel yönetimlerle ve diğer kurumlarla iş birliği yapılmasının etkinliklerin başarısını arttırması için önemlidir.
➢
95
➢ Toplum içerisinde bireylere serbest zamanlarını aktif bir şekilde değerlendirebilecekleri hizmet programları geliştirmeli ve geliştirilen
programların sürekliliği sağlanmalıdır.
➢ Bu programların ise bireyleri fiziksel ve psikolojik açıdan doyuma ulaştırabilecek, istek ve
beklentilerine karşılık verebilecek şekilde
düzenlenmesine özen gösterilmesi gerekmektedir.
97
➢ Yerel yönetimler farklı hedef kitlelerine göre farklı programlar arayışı içinde olmalıdırlar.
➢ Bu programlar değişen sosyo-ekonomik koşullar, beklentiler ve yeni trendler ile birlikte değişim
göstermektedir.
➢ Yerel yönetimler bu değişimleri dikkate
almalıdırlar.
99
➢ Serbest zaman program ve hizmetlerini
zenginleştirmek ve çeşitlendirmek önemlidir.
Bu aktiviteler;
✓ Spor ve yarışmalar : Spor beceri kursları, spor turnuvaları, spor okulları.
✓ Doğa aktiviteleri : Dağcılık, kaya tırmanışı, doğa yürüyüşleri, dağ bisikleti, hedef bulma yarışması (oryantiring), rafting.
✓ Kişisel gelişim aktiviteleri : Stres yönetimi, ev ekonomisi, sağlıklı beslenme, bilgisayar
eğitimi kursları.
*Ağılönü, A., Mengütay, S. (2009). Yerel yönetimlerde rekreasyon hizmetleri ve model belirleme. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com 164
101
✓ Hobiler: Balık tutma yarışı, fotoğrafçılık,
✓ Güzel sanatlar etkinlikleri: Resim-heykel ve el sanatlarını geliştirme kursları.
✓ Fiziksel uygunluk (fitness) aktiviteleri: Kondisyon yüzmesi, duvar tırmanışı, halk koşuları.
✓ Seyahat ve turizm : Kültür ve tarih gezileri, müze ziyaretleri.
✓ Gönüllü hizmet programları : Kimsesiz çocuklar, yaşlılar ve çocuk tutuk evleri programları
*(Kesim, 2006).
103
➢ Tutarlı bir rekreasyon planlaması, insanların
ihtiyaçlarını ön plana alan ve toplumdaki kişilerin değişik merak, yetenek ve değerler ile müşterek ilgileri yansıtabilmelidir.
➢ Ancak, öncelikle böyle bir planlamanın gerekliliği,
toplum ve yöneticiler tarafından kabul edilmelidir.
105
➢ Rekreasyon etkinliklerinin planlaması, gelişmiş ülkelerde de olduğu gibi yaşama ve çalışma
eylemleri ile birlikte ele alınarak planlanmaktadır.
➢ Nitekim kent ve bölge planlamaları da bu anlayışa uygun yapılmaktadır .
*(Çubuk, 2001)
I. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu, 26-28 Ekim 2011, Kahramanmaraş
107
➢ Faaliyteler planlanırken;
✓ Halk eğitim merkezleri,
✓ kütüphaneler,
✓ müzeler,
✓ tiyatrolar,
✓ plajlar,
✓ su sporları merkezleri,
✓ doğal olarak evler,
Sportif ve rekreatif aktivite mekânları olarak
değerlendirilebilir.
109
➢ Yerel yönetimlerde rekreasyonel aktivite hizmetlerini halka götürmek amacıyla, ulaşım, emniyet, yangın, sağlık, eğitim, spor ve diğer kamu hizmetleri gibi birimlere benzer birim kurulabilir .
➢ Rekreasyonel aktivite birimlerinin finansmanı için,
halka yönelik birçok tesislerde giriş ve aktivite katılım ücreti alınmaz .
➢ Fakat büyük organizasyonlarda verilen hizmetlerde ücret alınmaktadır.
➢ Spor turkurslar, yüzme havuzları kullanımı ücret için örnek nuvaları, olarak gösterilebilir.
➢ Bu tür aktiviteler özel bir mekân ve ortam gerektiren
programlardır.
111
➢ Yerel Yönetimlerin, halkın serbest zamanlarını
değerlendirmeye yönelik birim ve personellerinin bulunmadığı, halka yeteri kadar hizmetin
sunulmadığı, rekreasyonla ilgili birim ve personel bulunmadığı tespit edilmiştir.
➢ Hizmetlerin eksiksiz ve daha verimli olabilmesi için ;
➢ Yerel Yönetimlerde mutlaka rekreasyon biriminin kurulması ve bu konuda eğitim almış
personellerinin bulunması gerekmektedir.
113
Öneriler:
➢ Yerel yönetimlerde rekreasyon bilinci geliştirilmeli Yerel yönetimlerde rekreasyonel aktiviteler birliği kurulmalı.
➢ Yerel yönetimlerde bir örgütlenme modeli oluşturularak, tüm gelişmeler takip edilmeli ve uygulamaya alınmalı.
➢ Yerel yönetimlerdeki bu Örgüt modeli sürekli değişim ve gelişime açık olmalı, projeler hazırlanmalı ve halkın bu projelere katılımları sağlanmalı.
➢ *Ağılönü, A., Mengütay, S. (2009). Yerel yönetimlerde rekreasyon hizmetleri ve model belirleme. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com 174
ÜLKEMİZDEN BAZI ÖRNEKLER
115
➢ Bu alandaki personele yönelik sık sık eğitim seminerleri düzenlenmeli, bilgi, deneyim ve birikimler paylaşılmalı
➢ Diğer yerel yönetimlerle işbirliği yapılarak, ortak faaliyetler düzenlenmeli.
➢ Mevcut yasalarımıza göre Yerel Yönetimler, halka spor
yapabileceği alanlar ve imkânlar hazırlamakla yükümlüdürler.
➢ Oluşturulacak rekreasyonel birimler rekreasyon eğitimi almış kişiler tarafından istihdam edilebilirler.
➢ Yerel Yönetimler genel bütçe içerisinden rekreasyonel faaliyetler için belli bir pay ayırabilirler.
➢ Yerel Yönetimler çok amaçlı rekreasyonel tesisleri oluşturabilirler.
117
BELEDİYE KANUNUNDA SPOR VE REKRASYONUN YERİ
Belediye Kanununun 14/ a maddesine göre
Belediyeler;
➢ İmar, su ve kanali zasyon, ulaçım gibi kentsel alt yapı; cografî ve kent bilgi sistemleri; çevre ve
çevre saglıgı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım, kurtarma ve ambulans; kent içi trafik;
defin ve mezarl ıklar; agaçlandırma, park ve yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor; sosyal hizmet ve yardım, nikâh,
meslek ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin
geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır.”
Konya Karaaslan parkını temsilen kullanılan fotoğraflar
119
➢ Yaş, yetenek ve gelir durumu ne olursa olsun, her birey için sporla serbest vakitlerini
değerlendireceği olanakların sağlanması kent insanının temel haklarındandır.
AVRUPA KENT HAKLARI DENKLARASYONU
121
➢ Yerel yönetimler, herkes için sağlık koşulu doğrultusunda kendi yönetiminde yada başkaları aracılığıyla halkın spor imkanlarına ulaşımını kişilerin sosyo-ekonomik durumları, yaşları ve etnik kökenlerine bakılmaksızın sağlamak
zorundadır.
AVRUPA KENT HAKLARI DENKLARASYONU
✓ Gelişmiş ülkelerde halka yönelik spor, rekreasyon kavramı işinde yer alır.
❖ Rekreasyon; bireyin mesleki, ailevi, toplumsal ödevlerini yerine getirdikten sonra, bagımsız iradesiyle seçebilecegi bir seri dinlenme,
eglenme, bilgi ve becerilerini artırma ve kendini
YABANCI ÜLKELERİN BELEDİYELERİNDE SPOR VE REKREASYON ÖRNEKLERİ
123
Belediyeler;
✓ Park ve Rekreasyon birimiyle spora hizmet eder.
✓ Bu birimler, halka bütün etkinlikleri tek elden koordineli, etkili ve verimli sunmak imkânına sahiptir.
Gelişmiş ülkelerde, bu hizmetlerin yerel
YABANCI ÜLKELERİN BELEDİYELERİNDE SPOR VE REKREASYON ÖRNEKLERİ
125
✓ Spor ve Rekreasyon çalışmalarını halka yaygın, sürekli ve ucuz seçenekler olarak sunma ve
uygulama imkanı daha fazladır.
✓ Yerel yönetimlerin bu hizmetleri yapması hukuki bir zorunluluğun öncesinde, demokrasinin bir
geregi olarak kabul edilmiştir.
Gelişmiş ülkelerde;
127
Gelişmiş ülkelerde;
✓ Bu alandaki hizmetler sadece özel sektör
tarafından yapılamayacak kadar kadar kapsamlı olduğu tespit edlmiştir.
✓ Bu sebeple, bu faaliyetler belediye içinde ayrı bir
idari birim tarafından yürütülmesi sağlanmıştır.
129
➢ Los Angeles Belediyesi ;
✓ Sanayileşme ve beraberinde gelen hızlı
kentleşmenin birey, toplum ve kent üzerindeki olumsuz etkileriyle mücadelede sporun ve
rekreasyon etkinliklerinin önemini fark etmişlerdir.
✓ Daha sonra yaşanan savaşlar ve ekonomik
buhran dönemlerinde sporun tedavi edici ve
canlandırıcı etkisinden yararlanılmıştır.
131
✓ Hollanda
’ da spor tesislerinin tamamına yakını, aynı zamanda işletme masraflarının büyük bir kısmını karşılayan yerel yönetimlerce inşa edilirken,
✓ Fransa, Yunanistan, Ingiltere ve Danimarka
gibi bazı Avrupa ülkelerinde spor tesislerinin yapımı ve spor
hizmetlerinin yürütülmesinde yerel yönetimlerden
azami ölçüde etkn olması tercih edilmişir.
133
➢ Ohio’daki Clyde Belediyesi
➢ Gençlere yönelik yerel ligler düzenlemektedir .
➢ Amerika Birleşik Devletleri’ndeki belediyeler, genellikle sahip oldukları parklar ve çok geniş seçenekli spor alanlarını işleterek , egitim ve
yönetim programları düzenleyerek ve bu alanda
hizmet veren kurum ve kuruluşlara, rehberlik ve
liderlik çalışmalarıyla hizmet etmektedir.
135
➢ Kanada’daki County of Kings Belediyesi , gönüllü
kuruluşlara, planlama, liderlik , toplum gelişimi,
yönetim egitimi verip maddi konularda destek
olmaktadır
137
➢ Gelişmiş ülkeler yerleşim alanlarında bulunması gereken yeşil alan ve oyun alanlarıyla ilgili
standartları yükseltmekte ve bunu ciddi bir bişimde uygulanmaktadırlar.
➢ Bu standartların belirlenmesinde en önemli etken
devletin insana, dogaya ve spora verdigi önemdir .
139
➢ Ayrıca; yerleşim alanlarının cografyası, iklimi, yerleşim yogunlugu, toplum özellikleri maddi imkânları ve diger şartlarda etkili olmaktadır.
➢ Yöreye has farklılarda ilgili standartlar oluşturmak
işin bilimsel çalışmalar yapılmalıdır
141
➢ Yeşil alan ve oyun alanları bilimsel veriler ışıgında sınıflandırılmaktadır.
➢ Bu alanlar şehrin, dogal çevresi ve imar planına
uygun olarak düzenlenmektedir .
143
❖ Türkiye’de spor alanlarının ölçegi ile ilgili
düzenlemeler, Imar ve Iskân Bakanlıgı genelgeleri ile düzenlenmiştir .
❖ Bu düzenlemede, yeşil alan oranı kişi başına 7 m2 olarak ele alınmış ve buna göre de, kişi başına 3 m2 spor alanı bulunması öngörülmüştür.
Gelişmiş Ülkelerde;
➢ Belediyeler, kent ve toplum özelliklerine göre uyarlama yaparak, bu ölçü ve degerleri
geliştirerek bilimsel ve demokratik ilkeler ışıgında
hizmet vermektedir.
145
Eindhoven Belediyesi ;
➢ Çok sayıda insanın spor yapması işin, sporu teşvik etmeyi amaç edinmiştir.
➢ Bu amaçla, spor kulüpleri desteklenmekte,
➢ Ucuz tarifelerle spor imkanı sunulmakta,
➢ Az gelirli ailelere fon ayrılmakta ve şok çeşitli
etkinlikler düzenlenmektedir .
147
Eindhoven Belediyesi ;
➢ Spor sahaları şirketleşmiştir.
➢ Belediyeye ait 5 spor şirketi vardır.
➢ Halkı spor yapmaya teşvik edecek projeler, sivil toplum örgütleri ve diger kurumların işbirli giyle yürütülmektedir.
Hollanda Eindhoven Belediyesi ;
➢ Spor kulüplerine, düzenlenen toplantılarla
yönetim, pazarlama ve işbirligi geliştirme
149
1992 yılında Hollanda Hükümeti;
➢ Toplumsal kaynaşmayı geliştirmek amacıyla,
i
ntegral Çevre Projesi adıyla yapılacak bir dizi faaliyet için belediyelerle anlaşma imzalanmıştır.
➢ Bu proje, şehrin geri kalmış mahallelerinde toplumsal hareketliligi arttırmak,
➢ Birey ve grup kaynaşmasını saglamak için sporu en etkili araç olarak kabul etmektedir .
➢ Ayrımcılıkla mücadele ve toplumsal kaynaşmayı saglamak
işin toplumsal alt gruplara, engelliler ve yaşlılara yönelik
151
Centennial Park Ultra Marathon
Runners at Centennial Park promote the Centennial Park Ultra Marathon. Picture: Phil Blatch
Hollanda;
➢ Sport Formula Projesi çerşevesinde, ilkögretim çagındaki çocuklara çok şeşitli spor kursları düzenlenmektedir .
➢ Bu proje, 12 Avrupa şehri tarafından uygulanmaktadır.
➢ 1993’te başlayan Mahalle Spor ve Saglık Projesiyle, şeşitli kurum ve kuruluşların da işbirligiyle, şu
şalışmalar yapılmıştır;
✓ Çocuk, oyun bahçeleri ve semt spor sahaları,
✓ Her yıl düzenlenen spor faaliyetlerinin
planlanması,
153
Japonya’ da;
➢ Yapılan bir araştırma, spor parklarının halkın en
şok tercih ettigi spor hizmeti oldugunu, dolayısıyla halkın spora katılımını arttırdıgını göstermektedir.
➢ Spor parklarının, özellikle mahalle aralarındaki açık mekânlarda başarılı oldugu belirlenmiştir.
➢ İnformal spor aktiviteleri ile organize spor
etkinliklerinde, çok küçük spor parkının 6000
metrekare , tesislere ulaşım da ideal sürenin en çok
155
Ottmar Hitzfeld Stadyumu, İsviçre
YABANCI ÜLKELERİN BELEDİYELERİNDE SPOR VE REKREASYON ÖRNEKLERİ
Ingiltere’de Sport Council Örgütü;
➢ Ülkenin spor kabinesi olarak bilinmektedir.
➢ Bu kuruluşun; Mahallelerde Spor – Gelecek 10 Yıl başlıklı yayınında, sporu halka götürmeyi hedef alan 10 yıllık stratejiyi üç tema üzerinden açıklamıştır.
✓ Kentlerde halkın spora katılımını teşvik etmek,
✓ Tesis sayısını çoğaltmak,
157
SONUÇ OLARAK;
YEREL YÖNETİMLER NEDEN
SPOR VE REKREASYON
159
➢ Spor bir yaşam biçimi’ dir.
➢ Fiziksel, ruhsal, sosyal, toplumsal ve bireysel hedefler e ulaşmanın en sağlıklı şeklidir.
➢ Bu bağlamda insan gücünün geliştirilmesi,
güçlendirilmesi ile spor yapan kişi daha sağlıklı ve
daha verimli olur.
161
➢ Sporun sosyal kalkınmaya etki edebilmesi, yöresel kalkınmanın artması o toplumu meydana getiren grupların eğitim, kültür ve spor alt yapısına
bağlıdır.
➢ Sağlıklı bir nesil oluşmasında devletin spor politakası en belirleyici nedenlerdendir.
➢ Yerel yönetimlerin yatırım ve yaptırım hizmetlerini
sunması bu açıdan önemlidir.
163
Piazza del Campo, İtaya
165
➢ Yerel yönetimler vatandaşların fiziksel gelişimi, dinlenmesi, yaratıcılıklarını geliştirme ve
sosyalleşme gibi ihtiyaçlarını karşılamak üzere düzenlemeler yapmak zorundadır.
➢ Farklı hedef kitlelerine (çocuk, yaşlı, sakat, kadın)
göre farklı sportif proğramlar hazırlamalıdır
Grand Central Squash Kortu, ABD
167
➢ Çeşitli hedef gruplarının katılacağı spor beceri kursları, spor turnuvaları, spor okulları açılmalı.
➢ Doğa aktivitelerine yönelik dağcılık, bölgesine
göre rafting, bisiklet, balık tutma gibi faaliyetleri
organize etmelidir.
Rooftop Mini Futbol Sahası, Japonya
169
SONUÇ OLARAK;
YEREL YÖNETİMLER NEDEN SPOR VE REKREASYON HİZMETİ VERMELİ?
➢ Fiziksel uygunluk aktiviteleri; kondisyon yüzmesi, halk koşuları, tenis, basketbol, voleybol, mini
futbol sahaları gibi toplumun beğenisini kazanan ihtiyaçlara öncelik tanınmalıdır.
➢ Öncelik popüler kültürün yansımaları şeklinde olmalı, çocuk ve gençlerin serbest zaman
aktivitelerine yeni açılımlar yapmalıdır.
171
➢ Uluslararası olimpiyat komitesi bir şehre olimpiyat organizasyonu vermek için ilan ettiği ölçütlerden en önemlisi o şehirdeki her türlü sportif tesis
sayısı ve bu tesislerin temizlik oranı önemli bir ölçüttür.
➢ Maalesef yerel yönetimlerin spora katkısı denince ülkemizde profesyonel futbola katkı
anlaşılmaktadır.
Angled Stadyumu, Ukrayna
173
➢ Yerel yönetimlerin profesyonel spor kulüplerine katkısı direkt olamaz.
➢ Amatör sporlara her türlü desteği vermek yukarıda bahsedildiği gibi yerel yönetimlerin asli görevidir.
➢ Yerel yönetimler yöresel halka sağlıklı, verimli,
çağdaş bir yaşam sunmak için vardır.
175
SONUÇ OLARAK;
YEREL YÖNETİMLER NEDEN SPOR VE REKREASYON HİZMETİ VERMELİ
➢ Buna göre sporun;
✓ Sağlık ve uzun ömürlü yaşam üzerine etkisi %51,
✓ Fiziksel çevrenin uzun yaşama etkisi %20,
✓ Kalıtımsal özelliklerin uzun yaşama etkisi %20 paya sahiptir.
Bu son cümleden de anlışabileceği gibi sağlıklı bir toplum, sağlıklı bir kent olması için spor ve
rekreasyon etkinlikleri olmazsa olmazlardandır.
177
Bu nedenle “ Sporun geliştirilmesi” başlıgını taşıyan 59. Maddede de “ devlet, her yaştaki Görüldügü gibi, Anayasanın amir hükmünde yer alan “ sporu kitlelere yaymak”
ifadesine uygun olarak, Belediye kanunu, belediyeleri oyun, spor alanları yapmak ve gerekli altyapıyı hazırl amakla yüküm lü kılmaktadır.
Spor Genel Müdürlüğü Müdürlügünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında kanunun 26.
Maddesine göre; “ Belediyeler, kent planlarını hazırlarken, spor tesislerine tahsis edecekl eri yerlerin tespitinde, il veya ilçedanışma kurulu ile Beden Terbiyesi ve Spor Genel M üdürlügünün görüş ve teklifi ni esas alırlar. Beden Terbiyesi ve Spor Genel Müdür lügünün muvafakati olmaksızın, nazım imar planlarının spor tesisleri ile ilgil i kısımları üzerinde degişik lik yapılamaz