HİTİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DEKANLIĞI Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı

(1)

HİTİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DEKANLIĞI Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı

Dönem V Kalp ve Damar Cerrahisi Stajı Eğitim Programı

(2)

Sevgili Öğrencilerimiz,

Kalp ve Damar Cerrahisi Stajına hoşgeldiniz. Bu staj süresince tıp eğitiminin hekimlik pratiğinde en çok kullanacağınız önemli alanlarından birini daha yakından tanımış olacaksınız. Önünüzdeki 1 hafta boyunca daha önceki yıllarda eğitimini aldığınız teorik bilgilerin hayata geçtiğini göreceksiniz. Hastalar ile karşılaşacak, hekimlik pratiğini uygulamalı olarak gerçekleştireceksiniz.

Mesleki yaşantınızı “Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı” olarak geçirmeseniz de, çalışacağınız alanlarda Kalp ve Damar Cerrahisi hastalıkları ile ilgili bazı bilgilere her zaman ihtiyaç duyacaksınız. Bu stajda ihtiyacınız olan bu bilgileri edineceksiniz. Bir hastanın dolaşımını değerlendirmeyi, kalp, dolaşım sistemi ve ilişkili organ sistemlerine bütüncül bir şekilde yaklaşımda bulunabilmeyi, kalp ve dolaşım sistemi fizik muayene bulgularını tanımayı, bulgularla uygun tanıya götürecek tetkikleri seçebilmeyi ve tüm verileri bir araya getirerek rasyonel şekilde doğru tanı koyabilmeyi ve güncel medikal ve cerrahi tedavi yaklaşımlarıyla iyileşme sürecini gözlemlemeyi öğreneceksiniz. Neticede, kalp ve dolaşım sistemi hastalıkları ile ilgili ayırıcı tanı yapabilmeyi öğrenecek ve gerekli medikal ve cerrahi tedavi yaklaşımları ile ilgili bilgi sahibi olacaksınız.

Sizlerin hekimliğe yönelik değerler bütünü içerisinde araştırmacı, sorgulayıcı özelliklere sahip ve mesleğini etik kuralları gözeterek uygulayan, hasta ile etkili iletişim kurabilme becerisini de edinmiş hekimler olmanızı hedefliyoruz.

Bu rehberde Kalp ve Damar Cerrahisi Stajı’nın Öğrenim Hedefleri’ni bulacaksınız. Bu hedeflere ulaşmak için teorik derslerin yanı sıra staj süresince tüm uygulamalara ve pratik eğitimlere aktif olarak katılmanız beklenmektedir. Klinik Stajlara devam zorunluluğu mevcuttur.

Hepinize başarılı bir staj ve öğrenim hayatı dileriz.

Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı

(3)

KALP VE DAMAR CERRAHİSİ STAJI İÇİN GENEL BİLGİLER

 Bir hafta sürecek bu stajda, teorik bilgilerin yanı sıra, hasta başı eğitim, probleme dayalı eğitim, servis çalışmaları, poliklinik çalışmaları, haftalık eğitim, seminer ve makale saati toplantıları yer almaktadır.

 Bu stajın sonunda stajyerlerin aşağıda belirtilen semptom/durumlarda belirlenmiş düzeyde yeterlik kazanması beklenmektedir.

 Staja devam zorunluluğu esastır. Uygulamalı çalışmalar ve stajda devamsızlık %20’yi geçme durumunda öğrenci staj sonu sınavına alınmaz. Devamsızlığın %20’yi geçmediği durumlarda ise, devamsızlık süresi kadar anabilim dalınca belirlenen gün ve ortamda telafisi yapılır. Eğer devamsızlık yapıldı ise telafinin ders saatlerinden geriye kalan serbest zamanlarda veya nöbetlerde ve hafta sonu çalışmaları şeklinde yapılması gerekmektedir.

 Öğrenme ortamları yataklı servis, poliklinik muayene odaları, yoğun bakım ünitesi ve ameliyathanedir.

 Staj sonunda yapılacak olan yazılı ve sözlü sınavlara ek olarak hocalarınızdan, servis kıdemli asistanlarından staj sırasında gösterdiğiniz katılım, çalışma, iyi hekimlik ve etik değerlere uyum, kıdemlileriniz, hasta ve hasta yakınlarına karşı davranışlarınız konularında kanaat değerlendirmeleri istenecek ve bu değerlendirmeler stajı başarı ile tamamlamanızda önemli olacaktır.

(4)

KALP VE DAMAR CERRAHİSİ STAJI YETERLİKLERİ

Kalp ve Damar cerrahisi, tüm yaş gruplarında hastaların, kalp ve dolaşım sistemi ile ilişkili hastalıklarını tanıma ve tedavilerini yönetme ile yetkin bir branştır. Kalp ve Damar Cerrahisi stajı sonunda öğrenciler;

 Erişkinlerde sık karşılaşılan kalp ve dolaşım sistem hastalıkları ve nedenlerini bireyin çevresi ile etkileşimini göz önüne alarak açıklayabilir,

 Kalp ve dolaşım sağlığının korunmasına yönelik uygulamaları açıklayabilir,

 Hastalardan ve yakınlarından iletişim ilkelerini uygulayarak tıbbi öykü alabilir,

 Hastanın kalp ve dolaşım sistem fizik muayenesini yapabilir,

 Hastaların yakınmaları, öykü ve fizik muayeneleri sonucunda ön tanıları belirleyebilir,

 Hastalara, yakınmaları, öykü ve fizik muayeneleri sonucunda kardiyak ve dolaşımsal tanısal testleri planlayabilir,

 Hastalara uygulanan kalbe ve damarlara yönelik testlerin sonuçlarını değerlendirebilir,

 Hastaların, yakınmaları, öykü, fizik muayeneleri ve test sonuçları ile ayırıcı tanısını kanıta dayalı tıp uygulamaları ile yapabilir,

 Hastalarda, yakınma, öykü, fizik muayeneleri ve test sonuçları ile temel kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarının tanısını koyabilir,

 Erişkinlerde sık karşılaşılan kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarının tedavi seçeneklerini açıklayabilir,

 Hastaya tanı, tedavi ya da korunma amaçlı temel tıbbi girişimleri uygulayabilir,

 Hastada, kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarının acil durumlarını tanıyabilir, uygun tetkikleri planlayabilir,

 Hastada, dolaşım sistemi hastalıklarının sık görülen acil durumlarının tedavisini ve yönetilme sürecini planlayabilir,

 Kalp ve Damar Cerrahisi alanındaki araştırmalara dayalı bilgi ve teknolojik gelişmeleri değerlendirebilir,

 Kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarının yönetilmesi sürecinde mesleki değerler, etik ilkeler ve yasal düzenlemeler çerçevesinde sorumluluklarını yerine getirebilir,

 Kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarının yönetilmesi süreçlerinde meslektaşları ve diğer sağlık çalışanları ile ekip çalışmasına katılırlar.

(5)

Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı (2020) Çekirdek Hastalıklar, Klinik Problemler Listesi

Tablo 1. Öğrenme (Performans) Düzeyleri

Tıp Fakültesi Mezunları Birinci Basamak Sağlık Hizmeti Sunumunda;

A Acil durumu tanımlayarak ilk tedavisini yapabilmeli, gerektiğinde uzmana yönlendirebilmeli.

ÖnT Acil olmayan durumlarda Ön tanı koyarak gerekli ön işlemleri yapıp uzmana yönlendirebilmeli

T Tanı koyabilmeli ve tedavi hakkında bilgi sahibi olmalı, gerekli ön işlemleri yaparak, uzmana yönlendirebilmeli

TT Tanı koyabilmeli, tedavi edebilmeli

İ Uzun süreli takip (izlem) ve kontrolünü yapabilmeli

K Korunma önlemlerini (birincil, ikincil ve üçüncül korunmadan uygun olan/olanları) uygulayabilmeli

Tablo 2. Çekirdek Hastalıklar/Klinik Problemler ve Hedeflenen Öğrenme Düzeyleri Çekirdek Hastalıklar/Klinik Problemler Öğrenme Düzeyi

Akciğer Ödemi A

Akut Koroner Sendromlar T-A-K

Akut romatizmal ateş T-K

Aort Anevrizması ÖnT

Aort Diseksiyonu A

Behçet Hastalığı ÖnT

Crush Yaralanması T-A-K

Derin Ven Trombozu ÖnT-K

Diabetes Mellitus ve Komplikasyonları TT-K-A-İ

Doğuştan Yapısal Anomaliler T-K

Endokardit ÖnT-K

Kalp Kapak Hastalıkları A

Kalp Ritm Bozuklukları T-A-İ

Kalp Yetersizliği T-A-K-İ

Kardiyopulmoner Arrest A

Konjenital kalp hastalıkları ÖnT

Kronik Koroner Arter hastalığı ÖnT-K-İ

Lenfödem/lipödem ÖnT-K-İ

Miyokardit/kardiyomiyopati ÖnT

Periferik arter hastalığı ÖnT-A

Perikard hastalıkları ÖnT

Pulmoner emboli A-K-İ

Pulmoner hipertansiyon ÖnT

(6)

Raynaud hastalığı ÖnT

Tromboflebit T-K

Vasküler malformasyon/hemanjiyom ÖnT

Vaskülit ÖnT

Sepsis A

Sıvı ve elektrolit denge bozuklukları T‐A‐K

Tablo 3.Klinik Semptom/Bulgu/Durum ve Çekirdek Hastalıklar/ Klinik Problemler Eşleştirme Tablosu

Semptomlar/Durumlar Çekirdek Hastalıklar/Klinik Problemler Öğrenme Düzeyi

Ateş Endokardit Ön T-K

Bilinç değişikliği

Kardiyo‐pulmoner arrest A

Büyüme gelişme

geriliği Konjenital kalp hastalıkları ÖnT

Çarpıntı Endokardit ÖnT-K

Kalp kapakhastalıkları ÖnT-K

Kalp ritm bozuklukları T-A-İ

Kalp yetersizliği T-A-K-İ

Konjenital Kalp hastalıkları ÖnT

Miyokardit/kardiyomiyopati ÖnT

Çomak parmak

Konjenital kalp hastalıkları ÖnT Deri ve ekleri

değişiklikleri (Kuruluk, renk değişikliği vb)

Endokardit ÖnT-K

Vaskülit ÖnT

Dispne Akciğer ödemi A

Akut Koroner sendromlar T-A-K

Kalp kapak hastalıkları ÖnT-K

Emme Güçlüğü Konjenital kalp hastalıkları ÖnT

Göğüs ağrısı Akut Koroner sendromlar T-A-K

Aort disseksiyonu A

Kronik Koroner Arter Hastalığı ÖnT-K-İ

Halsizlik / yorgunluk Kalp yetersizliği T-A-K-İ

(7)

Hemoptizi Kalp kapak hastalıkları ÖnT-K

Hışıltılı solunum / wheezing

Akciğer ödemi A

Hipotansiyon Kalp ritm bozuklukları T-A-İ

İştah

Bozuklukları Kalp yetersizliği T-A-K-İ

Kalpte

üfürüm Aort anevrizması ÖnT-K

Aort disseksiyonu A

Endokardit ÖnT-K

Konjenital kalp

hastalıkları ÖnT

Miyokardit/

kardiyomiyopati

ÖnT

Karın ağrısı Aort anevrizması ÖnT

Aort diseksiyonu A

Karında Kitle Aort anevrizması ÖnT

Kas-İskelet sistemi ağrıları(ekstremite ve yumuşak doku)

Tromboflebit T-K

Kladikasyo intermittant

Periferik Arter hastalığı ÖnT-A

Omuz ağrısı Akut Koroner sendromlar T-A-K

Travma ve yaralanmalar T-A-K

Ödem Lenfödem, lipoödem ÖnT-K-İ

Derin ven trombozu ÖnT-K

Ekstremitede varis / venöz yetmezlik ÖnT-K

Parestezi Akut arter tıkanıklığı ÖnT

Parezi/

paralizi

Akut arter tıkanıklığı ÖnT

Pollaküri/

noktüri Kalp yetersizliği T-A-K-İ

Senkop Kalp kapak hastalıkları ÖnT-K

Kalp ritm bozuklukları T-A-İ

Vazovagal senkop ÖnT-K

Siyanoz Kalp kapak hastalıkları ÖnT-K

Kardiyo‐pulmoner arrest A

Tütün kullanımı Akut koroner sendrom T-A-K

Periferik arter hastalığı ÖnT-A

(8)

Temel Hekimlik Uygulamaları

Bu staj boyunca stajyerlerden beklenen temel hekimlik becerileri ve düzeyleri aşağıda belirtilmiştir.

Tablo 4. Temel Hekimlik Uygulamaları Öğrenme Düzeyi

Öğrenme Düzeyi Açıklama

1 Uygulamanın nasıl yapıldığını bilir ve sonuçlarını hasta ve/veya yakınlarına açıklar.

2 Acil bir durumda kılavuz / yönergeye uygun biçimde uygulamayı yapar.

3 Karmaşık olmayan, sık görülen, durumlarda / olgularda uygulamayı* yapar.

4 Karmaşık durumlar / olgular da dahil uygulamayı* yapar.

*Ön değerlendirmeyi/değerlendirmeyi yapar, gerekli planları oluşturur, uygular ve süreç ve sonuçlarıyla ilgili hasta ve yakınlarını/toplumu bilgilendirir.

Tablo 5. Temel Hekimlik Uygulamaları

Temel Hekimlik Uygulamaları Öğrenme Düzeyi

Hasta ve/veya hasta yakınlarından öykü alma 4

Kardiyovasküler sistem muayenesi 4

Epikriz hazırlayabilme 4

Hasta dosyası hazırlayabilme 4

Hasta sunma 4

Laboratuvar inceleme için istek formunu doldurabilme 4

Airway uygulama 3

Kan basıncı, vücut sıcaklığı, nabız ve solunum sayısı ölçümü yapma 4

Venöz kan alma 3

Arter kan gazı alınması 2

Balon maske (ambu) kullanımı 4

Temel kan/idrar tetkiklerinin yorumlanması 3

Hastaya oksijen uygulama 4

Akciğer grafisi yorumlama 3

EKG yorumlama 3

Entübasyon yapabilme 3

(9)

Defibrilasyon uygulayabilme 4

Kardiyovasküler sistem muayenesi 4

Dekontaminasyon, dezenfeksiyon, sterilizasyon, antisepsi sağlayabilme

4

EKG çekebilme ve değerlendirebilme 3

Çoklu travma hastasının değerlendirilmesi 3

Damar yolu açabilme 3

Defibrilasyon uygulayabilme 4

Dış kanamayı durduracak/sınırlayacak önlemleri alabilme 3

El yıkama 4

Kan transfüzyonu yapabilme 3

Perikardiyosentez uygulayabilme 1

(10)

PROFESYONEL DEĞERLER, DAVRANIŞLAR VE PROFESYONELLİĞE YÖNELİK EĞİTİM İÇERİĞİ

Nitelikli bir tıp eğitimin üçüncü ana boyutu profesyonelliktir (insani, toplumsal ve mesleki değerler).

Tıp fakültelerinin belirleyecekleri yeterlikler, özellikle profesyonelliğe yönelik yeterlikler doğrultusunda eğitim içeriklerini netleştirmeleri ve bu içerikleri tüm eğitim dönemlerinde entegre bir şekilde düzenlemesi gerekir. Profesyonelliğe yönelik eğitim içeriğin alt başlıklarından öne çıkanlar şunlardır:

 Sağlığa bütüncül yaklaşım (biyo‐psiko‐sosyal ve kültürel yaklaşım), hasta‐merkezli yaklaşım, toplum yönelimli hekimlik.

 Halk temelli sağlık yaklaşımı.

 İletişim becerileri, zor durumlarda iletişim, kişilerarası ilişkiler ve ekip çalışması.

 Tıp ve düşünce / değerler tarihi, hekim kimliği ve bilinci, hekimlik rolleri ve sınırları.

 Tıp etiği, etik ve mesleki değerler ve sorumluklar; insani, toplumsal ve kültürel değerler ve sorumluluklar.

 Hasta hakları, hekim sorumluluğu, hasta‐hekim ilişkisi.

 Sağlık süreçlerinde profesyonelliğe / etiğe yönelik sorunlar, ikilemler.

 Sağlık süreçlerinde yasal sorunlar.

 Araştırma ve yayın etiği.

 Sağlığın belirleyicileri, sağlıkta eşitsizlik, toplumsal cinsiyet ve sağlık.

 Sağlık sistemleri, sağlık politikaları.

 Sağlık ekonomisi ve yönetimi.

 Reflektif düşünme ve uygulama, sürekli bireysel ve mesleki gelişim, eğitim ve danışmanlık.

(11)

KALP VE DAMAR CERRAHİSİ STAJI EĞİTİM PROGRAMI

Tablo 6. Kalp ve Damar Cerrahisi Stajı Teorik Ders Programı

Ders Adı Ders Saati

Koroner Arter Hastalıkları ve Cerrahi Tedavisi 1

Aort Kapak Hastalıkları ve Cerrahi Tedavisi 1

Mitral ve Triküspid Kapak Hastalıkları ve Cerrahi Tedavisi 1

Aort Anevrizmaları ve Diseksiyonu 2

Konjenital Kalp Hastalıkları 1

Periferik Arter Hastalıkları 2

Venöz Sistem ve Lenfatik Sistem Hastalıkları 2

Karotis Arter Hastalıkları 1

Kalp ve Büyük Damar Yaralanmaları 1

Perikardiyal Hastalıklar ve Kalp Tümörleri 1

Kardiyopulmoner Bypass ve Myokardiyal Koruma 1

Toplam 14

Tablo 7. Kalp ve Damar Cerrahisi Stajı Pratik Ders Programı

Pratik Dersler Ders Saati

Kardiyopulmoner resüsitasyon 1

Kalp-damar sistemi anamnezi, muayenesi ve tanısal testler 1

Hasta dosyası hazırlayabilme ve hasta sunma 3

Küçük girişimsel işlemler 1

Erişkin Yoğun Bakım Hasta Takibi ve Değerlendirme 1

Kalp-Akciğer Makinesini Tanıma 1

Toplam 8

(12)

Tablo 8. Staj İçin Önerilen Kaynaklar

Tablo 9. Kalp ve Damar Cerrahisi Stajı Haftalık Program

HAFTALIK EĞİTİM PROGRAMI

1.HAFTA PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA

8.30-9.20

Tanışma ve stajın tanıtımı

Pratik uygulama SERVİS-YB

VİZİTİ

SERVİS-YB VİZİTİ

9.30-10.20

Koroner Arter Hastalıkları ve Cerrahi Tedavisi

Pratik uygulama AMELİYATHANE

Kalp-Akciğer Makinesini Tanıma

Pratik uygulama YOĞUN BAKIM

Yoğun Bakımda Hasta Değerlendirme

Pratik uygulama POLİKLİNİK Anamnez, Fizik Muayene, Tanısal

Testler ve Hasta Değerlendirme

SÖZLÜ SINAV 10.30-11.20

Aort Kapak Hastalıkları ve Cerrahi Tedavisi

Pratik uygulama AMELİYATHANE

Pratik uygulama YOĞUN BAKIM Kardiyopulmoner

Resüsitasyon

Serbest Çalışma

11.30-12.20

Mitral ve Triküspid Kapak Hastalıkları ve Cerrahi Tedavisi

Serbest Çalışma Serbest Çalışma Serbest Çalışma

13.30-14.20

Aort Anevrizmaları Konjenital Kalp Hastalıkları

Periferik arter hastalıkları - 1

Venöz Sistem ve Lenfatik Sistem

Hastalıkları - 1

14.30-15.20

Aort Diseksiyonu Karotis Arter Hastalıkları

Periferik arter hastalıkları - 2

Venöz sistem ve Lenfatik Sistem Hastalıkları - 2

15.30-16.20

Kardiyopulmoner bypass ve miyokardiyal

koruma

SEMİNER – MAKALE SAATİ

Kalp ve Büyük Damar Yaralanmaları

Perikardiyal Hastalıklar ve Kalp

Tümörleri

STAJ İÇİN ÖNERİLEN KAYNAKLAR

 Kalp ve Damar Cerrahisi, Prof. Dr. Mustafa PAÇ Prof. Dr. Atıf AKÇEVİN Doç. Dr. Serap AYKUT AKA Prof. Dr. Suat BÜKET Prof. Dr. Tayyar SARIOĞLU,2013, 2. Baskı

 Damar, Adil Polat, H. Tankut Akay, Cengiz Köksal, A, Kürşat Bozkurt,2019

 Kirklin/Barratt-Boyes Cardiac Surgery, 2013,4th Edition

 Rutherford's Vascular Surgery,2018,9th Edition

(13)

HİTİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DEKANLIĞI Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı

Dönem V Kalp ve Damar Cerrahisi Staj Karnesi

(14)

Stajyer Doktorun:

Adı Soyadı

İletişim Bilgileri

GSM:

E-posta:

Staja Başlama Tarihi Stajın Bitiş Tarihi

Fotoğraf

(15)

Temel Hekimlik Uygulamaları Öğrenme Düzeyi

Öğrenme Düzeyi Açıklama

1 Uygulamanın nasıl yapıldığını bilir ve sonuçlarını hasta ve/veya yakınlarına açıklar.

2 Acil bir durumda kılavuz /yönergeye uygun biçimde uygulamayı yapar.

3 Karmaşık olmayan, sık görülen, durumlarda /olgularda uygulamayı*

yapar.

4 Karmaşık durumlar /olgular da dâhil uygulamayı* yapar.

*Ön değerlendirmeyi / değerlendirmeyi yapar, gerekli planları oluşturur, uygular ve süreç ve sonuçlarıyla ilgili hasta ve yakınlarını / toplumu bilgilendirir.

Tablo 10. Temel Hekimlik Uygulamaları Karnesi Temel Hekimlik Uygulamaları

Öğrenme

Düzeyi Beklenen asgari uygulama sayısı

(Hasta Adı-soyadı/Protokol No) Uygulama Kodu

Onay Hasta Hazırlama

a. Öykü

b. Fizik Muayene c. Sunum

4 1. KVC.1

2.

3.

4.

5.

Damar Yolu Takma 3 1. KVC.2

2.

3.

4.

5.

Kardiyopulmoner Resüstasyon

4 1. KVC.3

(16)

Tablo 11. Asgari Dışı Uygulamalar Tablosu

Tarih Hasta Adı-Soyadı/Protokol no Uygulama Kodu

Uzman Onayı (Kaşe+İmza)

(17)

Tablo 12. Stajda Sergilenmesi Gereken Tutum ve Davranışlar

KALP VE DAMAR CERRAHİSİ STAJI İÇİN SERGİLENMESİ GEREKEN TUTUM VE DAVRANIŞLAR

Hasta ve hasta yakınları ile etkili iletişim kurabilmek Kendini tanıtmayı unutmamak

Kriz yönetebilmek Sorumluluk alabilmek

Hasta haklarına saygı göstermek

Sağlık çalışanları ile etkili iletişim kurabilmek Yapıcı ve sorun çözümleyici tutum alabilmek Ekip çalışmasına ve işbirliğine açık olmak

Ana bilim dalı öğretim üyeleri ile etkili iletişim kurmak Verilen görevleri yerine getirmek

Saygı ihlali yapmamak İşbirliğine açık olmak

Ana bilim dalı tarafından belirlenmiş akademik etkinliklere ve toplantılara katılmak Ana bilim dalı tarafından belirlenmiş servis işleyiş esaslarına uyum sağlamak İşleyişi aksatacak tutumlardan kaçınmak

Aksaklıklar için ilgili mekanizmaları hızla aktive etmek Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından

belirlenmiş staj devam mecburiyeti kuralına uymak

Devamlılık tam 

Devamsızlık ≤ %20 Telafi var 

Telafi yok 

Devamsızlık >%20 