UNiTE VIII. FLiP-FLOP LAR (BISTABLE MULTIVIBRATOR) /V-- V- ?«w«0ws .-.

UNiTE VIII

FLiP-FLOP’LAR

(BISTABLE MULTIVIBRATOR)

/V-- V-

•?

«w«0ws

^.-.•

254

FLfp-FLOP LAR

(F/F)

Devreye

gerUlm

uygulandig.sitreceIkill

durumunu

devaml._olarak koruyabllen. hafiza

elemamna

_{FLIP-FLOPdentr.}Kisaca F/Flarbistable multivibratdrlerdlr. F/F'larin tkt c.k„i vardir, Kararl, _?al1?

mada

9ikiSlar blrblrtnln tamamlay.cisi §ckllndcdir

Q

^„

^o

lken

g

^{= i dir.}

O

⁰

/[ ^f

Flip Flop'lar (Bistable MultivlbratOrier)

A)

R~S FLlP FLOP

s Hi

I

Q Q

S

R 9 9

0 1 [ 0 I 0 0 degi§me yor

0 0 0 1(UEC1SMEYOKJ 0 1 0 1

1 0 1 0 1 0 1 0

1 1 0 0fYASAK) 1 1

1

YASAK

K***rli(Bistable) Multivibrator

Dujandan

hcrhangi _{bir etki}

yapilmadigi surece devre

bulundugu

S

v

nSUZa

^

^{k°rUr BiFCtklS6z}

^konusu

^{olunca- dcvre}

^konum

degi^tlrir.Yanl yalitimdaolaniletime ge^er.

Bu

devrede T, inUctimdc

T

₂ninlseyal.timdaoldugunu kabuledclim.Di_§

andan

bir etkiyap.lma- digi surece transporter

konumlarmi muhafaza

_{cdcrler. Ikl transistor} ayni

konumda

hi^bir

zaman

kalaniaz.

Di§andan

gelecekbir etkiyle T, kesimegoturulurse,

T

₂deiletime ge^er, T, transist6rii iletimde ikenT, transistorunkollcktorundc

0

Voltvardir.

Bu durumda T

₂ninbeyzinede

OV

uygulanmisjolur. Dolayisiyla

T

₂keslm

durumundadir. T

2kesirndeo- lunca;

T

₂translstorununkollektorQndeki(+)voltajT,transistbrum'mi-

letimde kalmasinisaglar.

Bu

devredeflip-flop vehafiza devrelerininte-

mcl

ta§imolu§turur.

a)

NOR

KapilarilieYapilanR-SF/F b)DogrulukTablolari

$*kll 8.2:R-SF/F

§ckil8.2'dc

NOR

kapilarilieyapilan

R-S F/F

devresi gdrulmekte-

dir.Rj^Reset (Sifirlama| ve

S

= Set(Kurma.ayarlama).fllp-flop'un iki girl?IsmIfnniJajpiarfler Idtr

.Ciki$i

Q ^{veg ohnak}

^{uzerelkitanedir.}

Bu

devrenin 9ali§masim anlayabilmeki^ln, bir

NOR

kapisininglri:jlerdcn hcrhangi birislnin, 1 olmasi

hahndc, NORkapi

tiki^min 0 oldugu hatirlanmahdir. Cunkil

NOR

kapisininbirgiri§i 1 oldugu

zaman.

digcr girlg1deolsa.0daolsaylne9iki§

0

dir.Yalniz giri^lerdenbirl0 oldugu zaman,

NOR'un

9iki§idigcrgiri§e baglidir.Digcrgiri§

0

oldugunda

NOR

9iki§i 1,digcrgirl? 1oldugunda

NOR

9iki§i0olacaktir.

$ekil8.2'dckidevrede

S=0

vc

R=1

oldugu

zaman.

I.

NOR

^9»ki§i0ola- caktir. (Q=0 olur.)

Q

^9iki§i devreye gOre IJ.

NOR

kapisinin giri§idlr.

Dolayisiyla II.

NOR

kapisinin girigleri

S=0

ve diger giri$

Q=0

olur (Q 9iki?iaynizajnandaIInumarali

NOR

kapisiningirisidir). II.

NOR

kapi 9iki§i 1dir. (Q = 1)

S=0.

R=0

oldugu

zaman

ciki§larayni kahf.Yanlbirdncekl

durum-

da nevarsa.

S=0

ve

R=0 durumunda

da

aynen

9iki:?)arkahr.$6ylcki.

S=0

ve R=1

durumunda Q=0

ve

Q=1

^idi.

S»0

vc

R=0 durumunda

I.

NOR'un

digergirigi _1, II.

NOR'un

diger girl§i

0

olur. Yanl birdneeki

durumdaki Q=0

^9»ki§iII.

NOR'un

digcrgiri§lnl,

Q=1

9iku?idaI.

NOR'un

diger girlsM olur.

Bu durumda

da

Q=0

ve

g=i

olur. Reset giri§l O’a dbndugii

zaman

9iki$lardcgi§mez.

S=l,

R=0

oldugunda II.

NOR

kapisinin9iki?i

aym zamanda QO

^o-

lur

Q

^gikigiI.

^NOR

kapisinin digergiri^inlolu§turur. Dolayisiilel.

NOR

kapisiningiri§leri0.0 oldugulgln

Q

^{9iki$i 1olur.}

S=R=1

oldugu

zaman

I.ve^II.

NOR

gate9iki$lan

0

olur.

Q ^veQ

^Qikig-

lari

0

dir.

Bu durum F/F

mantigina_aykindir.(punkCF/F9ikujlaribir- birl&intOmleyenldir

Q

ve Q9iki§lari hi9bir

zaman

ayni ohnaz.

Q=0

^i- keng=Oolmalidir.

R/S F/Fta normal 9ah§mada R

ve

S

giri^lrrlneayni

anda

1 uygulanmaz.

Bu duruma YASAK durum

adiverillr.

Flip Flop'lar (Bistable Multlvlbratdrler)

255 256

^(Bistable

Multlvlbratdrler)

Dogruluk

tablolarmabakiidigi

zaman

bir

R-S

F/Fta,

S=R=0

duru-

tnunda F/F

ctkiQlari blrdneeki

durumunu

korur, fiki^ta degltjme yok*

tur.S=0,

R=l

ikerL.Qciki§i

s

gtrtyinlizler.

Bu anda S=0

tken

Q=0

olur.

Q»Ookiugu anda Q=1

dir.S*l.

R=0

oklugu

zaman

da

Q

^c»ki§i

^S

^{giri^ini}

Izler.

Q=1

ve

Q=0

olur.

S^R=1 duruinu

kullanilmayan

yasak durum-

dur.

Bu anda F/F

kararsiz

fah$ma durumuna

geymi^tir.F/F‘un kararli (alumina

durumu,

£ftki$lann birblilnintersioklugu

durumdur.

>s

0

S

R 0 Q

1 0 i 0

1 1

YASAK

0 1 0 ¹ 0 0 DEGI§ME YOK

S

R [Q 9

0 0 DEGI^MEYOK 0 1 0 1

1 0 1 0

1 1

|

YASAK

a)

NAND

Kapilarilie b)DogrulukIkblolan

Gervekle^tirilen

R-S F/F

§eki!8.3:R-S

F/F

^Devresi

$ekil 8.3‘dekl ^ekllde

NAND

kapilariyla ger?ekle§tirilml§

R-S F/F

devresive

dogruluk

tablosugdrulmektedir

.NAND kapisinm

gixi^le- ri

nden S O oldugu

a

am

a

njgik_ifj.dir^.

Bu

mantiga^gore;

S*l.

R»0 oldugunda

I.

NAND

gate’ln (Q 9^{ikup) 1 olur.}

Q

^{fikigi II.}

NAND ^kapisinm

^{diger glri^inl} oiu§turdugu Igin II.

NAND kapismin

9^ikuji

Q=0

dir.

S=R=1 durumunda F/F

kararsiz cali§ma

durumuna

girdigi l^ln

YASAK durum

^vardir.

S=0 R=1 durumunda

^II.

NANDin

ciki§i 1. I.

NAND’ln

^{giri§lerl 1.1} olurveQ=0'dir.

s=Ra0 durumunda F/F

^iki^lari bir finceki

durumunu

korurlar.

NAND’lerle ger^ekle^tirllmi§

R-S F/F

^devresinde

unutulmamasi

gereken husus.

S=1

ve

R=1

ise

bu

glrl§ler

kuUamlmaz,

izin verilmez.

S»0

ve

R*1

ise

Q

^{cikigiS’llzlejvYani}

^Q=0

^ve

^Q=1

^olur.

^S=1

^ve

^R=0

^ise

ytne c>ki§ ^{S'i izler.}

Q=1

ve

Q=0

dir.

S=1

ve R=1 Ise

F/F

^kararsiz

t

ah<*maya

girer.

NOR

ve NAND'lerle ger^ekle^tirilml^

R-S F/F

^

devrekrinln

dogruluk

^{lablolariT^blo7.1}ve 2’de tekrarg6sterilmi§tlr.

Flip-Flop'lar

s R

9 9

"o"0 L>EG1$MBYOK 0 1 0 1

1 0 ¹

0

1 1 YASAK(NOTALLOWED) Tablo8.1:

a)

NOR

KapilariylaGer<*ekleijtirilen

R-SF/F'unDogruluk"Ikblosu

S

R 0 o

0 0 DEGISME YOK o i

;

0 1

1 0 ¹ 0

1 1 YASAK(NOTALLOWED Tablo8.2:

b)

NAND

KapilariylaGen?ekleytirilcn

R

_S

F/F un

^{DogrulukTablosu}

NOR

kapilariyla gerfckle§tirllmi§

R-S

tipi

F/F

Electronics

Workbench programinda

gah§tirildiginda;

•S=0.

R=1

girljjlerindeQ=0.

Q=1

_(Qvtki§i

S

giri§tnee§ll)

•S=l,

R=0

giri^lerindeQ=l,

Q=0

•S=0,

R=0

giri§lerinde giki§larbirdneeki

durumun aymsi

olur.

(Q=1.Q=0)

•S=l,R=1

durumunun F/Fu

kararsiz

cah§maya soktugu programda

anla^ilmaktadir.

Bu durumda Q

^ve

Q

^{giki§lanO'dir.Bir}

F/F

dehie bir

zaman Q

^ve

Q

^ciki§lan

aym

olamaz.

Flip-Floplar(Bistable Multivibratfirler)

257

$ektl8.5:

NAND

gate'lerdenolu$mu$ R-S

F/Fun

programda uygulanmasi

Electronics

Workbench programmda, NAND

kapilarindan

olu^mu?

R-S

^{F/F'ta yapilan}

uygulamalarda

agagida belirtilen sonu^lar ahnmi§tir:

•S=l.

R=0 durumunda

9=1,

Q=0

dir.

• S=0.

R=0 durumunda F/F

bir dneeki

durumunu

korumu§tur. Yani

Q=l. Q

^{=0 ^lki^lari}alinmi§tir.

•S«0.

R=1 durumunda

9=0.

Q=1

9^iki§ialinmigtir.

B)Tetiklemcli(Saatli)

R-S F/F (RST

tlplF/F)

a)Lojik §cjnasi

$ekll 8.6 R-S-T

F/F

Dcvresi

b)DogrulukTkblosu

258

Flip-Floplar(BistableMulUvtbratdrler)

§ckil

8

^.6'dagdruldu gQ^gibltetiklemell

R-S-T F/F

devresl

NOR

ka- pilarindan

du^mug

bir

R-S F/F

^{devresi veiki} adet

AND

kapisinclano- lu§mugtur. Iki

AND

^{gate girt^tnin} birle§tirildigi noktaya

CP

(Clock Pulse) saatdarbcsl uygulanmaktadir.

CP-Q

oldugu su^receikiadet

AND

gate'in9^iki§ida

S

ve

R

^{giri§Ierl ne olursa}

dsun,

atfudir

Dogruluk

tab- losu n<3a~0(fr

F /F Q

⁹¹

^k

^{l^inihbirdneeki}

^durumunu

^gdsterlr.

^S

^ve

^R

^nor-

mal R-S

F/Flaringirlglerlnl; 9(t+1)91

k

191lsebirsonrakl

durumu

veya

S

^ve

R

^{giri^leri}

uygulandikUn

sonrakl

F/F

tikifim^gdsterlr.

Ilk

durum

olanQ(t) =

0

ve

S=R=0 durumunu

ele alalim

F/F

<-iki?i-

ninbirdnccki

durumu

_{0^ ve}

F/Flarin S

^ve

R

giri^lerl

0 da

tutulmu$iur.

S

ve

R aym ^anda

O'da tutulursa.

F/F

91k191bironceki

durumunu

koru- yacaktir.YaniQ(t+1) =Q(t) =0 olacaktu^2.

durumda

Q(t) 00 ve S=0.

R=1

konumunda F/F

^lki^i§'l izler

S=0 da

^{iscQ(t+1) =}

0

^{olur/3. du-}

rumda.

^Q(t)* 0.

S=1

ve

R=0 konumunda

yinc

F/F

91k191

S

giri$inii/Je- yecektir.9(t+l)= 1 olacaktir/4.

konumda

Q(t)=0 ve

S=R=1 durumunda F/F

^girl§Icri

aym anda

1 dctutuklugu

Kin F/F

kararsiz^ali^ma duru-

muna

glrrccgl

Kin bu

girt§lerkullanilmazve

yasak durumu

mevcutiur.

durumda F/F un

birdncekl

durumdaki

9^{iki$i 1,}

S=R=0

oldugu

Kin F/F

₉iki$ibir6nceki

durumunu

koruyacagi

Kin

9 iki$ ¹olacaktir

6

du-

rumda F/F

₉iki§i

S

girKlniizlcyecegi

Kin 0

olur/7.

durumda F/F

₉tki9^* larimnbirdncekl

durumu

1,

S=1

ve

R=0

iken

F/Fun

₉iki§iyanigirl^ie- rln

bu durumu

aldiktan sonrakl

durumu S

glrt§tni Izler (Q(t-*-l)=ly8^.

durumda

iscQ(t)=S=R*l

konumunda S

ve

R

^glrisicrl

aym anda

1detu- tuldugu

Kin F/F

kararsiz9

ahgma durumuna

glrerve

YASAK

(NotAllo- wed)

kullamlmayan.

Izlnvcrilmeyen

konunja

gclmi$tir.

CP.p

Q(t-fl)=

S

+RQ(t)

(a) (b)

$ekll8.7;(a)R-S-T

F/Pun

Sembold

(b)Karaklerlstlkdenklemi

3ckil 8.7 (aVda

R-S-T

tipi

F/Fun semboM.

(b)de lsekarakteristtk denklemlnln

Karnaugh

diyagrann Ik'nasil cldccdildigi gdsterihnijjtir.

R-S-T

tipt

F/F un

dogruluk tablosundaglrl^ (Qt,

S

veR)3dr£i$kcnlt^ol-

dugu Kin 3

degi$kenlt

Karnaugh divagrami

yizllmKtir.

Yasak

olangi-

rder,

Karnaugh diyagramma X

olarakyrrle^tirilmi^tir.

9“° S=1

ve

R=0

olankarcyeQ(t+1)=1oklugu

Kin

1yazilmt^Ur. 1oldugu du*

Fllp-Flop'lar(Bistable MuIttvibratOrkrr)

259

rumlar,Q(t)=l,

S=R=0

ve Q(t)=S=l,

R=0

durumlaridir

R-S-T

tipi

F/P*

taSveR

^{giri^leri}aynt

anda

1 olamayacagii$in

SR=0

olarakgdstermek

mumkunddr.

Dogruluk taWosunda

ve karakteristik

denklemde

gdsterllenQ(t);

F/F un

belli btr

andaki mevcut durumudur.

Q(t+1) ise

F/Pun

clock palslndensonraki

durumudur.

$ektl8.8:

RST

ttpl

F/Pun

R«1veS*0

konumu

$ekil8.8:

RST

Upl

F/Pun

R=0veS=1

konumu

9ekll8.10:

RST

Upi

F/Pun

S=R=0

konumu r

3

260

Flip-Flop'lar (BistableMultivlbratOrler)

R-S-T

tipi

F/Pun cah§masi programda denenmlg

olup a§agidaki aonu^lar alinim^tir:

•S=0.R=1

durumunda 9=0

ve

9=1

cikujtalmmi§tir.

Q

^ciki§i

^S

^{girl^ini}

Izlemigllr.

•S=l,

R=0 durumunda 9=1

^ve

9=0

gikt§ialinmnjtir.

Bu duruinda da Q

^tiki§i

^S

^girtyiniIziemiijtir.

•

S=R=0 durumunda 9=1

ve

9=0

^olmugtur.

Qunku ^F/F

^{bir dnceki}

5>ki^larini

muhafaza

etml^llr.

Bu

uygulamalarda Clock palsi olarak.

programda

yer alan

WORD

GENERATOR (KELlME ORETECl)

baglar«mu*tir.

Bu

jeneratOrun 1 nolu 9^tki§)F/F’un

CP

girl^lnebaglanmi^ttr

Bu

£iki§tan.belirli

zaman

arali- gindadegerl1.belirli

zaman

araliginda

da 0

olan kare dalgaalinir.

C)

D

^(Data)TipiF/F:

D

tipi

F/Pun

lojik

§emas.mn R-S-T

ttpl

F/Pun

lojlk

$emasmdan

tekfarki

R

glrl^indeterslcyicibulunmasidir.

CP=0

oklugu stirece2 ve

3.

NAND

gate'ln ciki§i 1 olur. NAND'lerlegercekle$tlrilmi§

R-S F/Pun

S

ve

R

glrl^lerl1olursa ciki§bir6nceki

durumunu

korur. BOylece

CP=0

oldugu

zaman

9(t+l)=9(t)olacaktir.

Flip-FlopTar(BistableMulUvforaiArlezi FbP'JVpl#f \iu\it*

&***&*&

261

Dc^truluk?3t*k>«.»fKiatn^rCJcccSijffbiQ-^t-»1>y*Ki?i roeyc u(

durum-

d«k*‘jf^r»ifnfQ*’.?' ¹I^<g_'f k^{- !}r Kaiali- ttfssiiik Jen&seracbbtr sotMAki

duruoiun

da;.gta

D

£in$tne tjjU

Udugu

gost tr Smektedir

.

CP*

I ikcri

D=0

ls«r 2

NAVD kaptstmn

gln^ine

0

gelerek ^ikifini 1

japar 3.

\AND

garetngtrt$i iolur 3.

NAND

gatectki$i0o)ur 5.

NAND

van*Q*J oiur^4.

NA.\D

ingiri^ieri1,1okto&jj^in£tki$ iQ?0olur

CFin

v^rdd-jgu

durumda

piu^

D

yi izkrr.

D=i

iken₉₁I4.19 1olacaktir.

0

? Q

E^a —

*

i

j

— ^P—

^

J

$«kif 8.12

D

tip*

F/Fun

ElectronicsWorkbenchprograminguygu!antni§

yekll

$ekit 8.13 D«1

komununda Q

^{ciki^mJan1almmasi}

$ekil8.14

D=0 konumunda Q

pkiyinin 0 olmasi

262

D)J-K Tipi F/F:

J- K

F/F R -S-T

t>pi

F/Fta

var plan

YASA Kdu ^ruw

^Ht

^o

^ct

adan kaldtfmaklqn

tafrafTaftrmy^.tr

Ba$ka

b?ruadeyie

R-S F/Fun

gea$un$

birturudur

J-K

harfkrinin her

ha

rgibirante

mi

yoktur. Cali$mapren- sibi

R-S F/Fta

oldugugib*J bar^ft Set_e K Harfi

Re

set ekaryJikgeLtr.

Bu F/F

^uplndeher turiu giri*degi?kerdcrir*Je va/JiF

K _-4- j i

CP

b»Semb*44

Q(U

J K

Or

£ZS^

^Or

0

0

1

i

0

0 1 0 1

0 1 1

|

1

4 (013

^!

4

1

0

1 0

1 1

0

1

1 1 1 0

cjDogruluk Tablosu

$«kJI 8.15:J.KTlplF/F

JK Q

^-j\

^{00 Q}

I

II 10

0

| I

\&

_y=£-

m

I

Qft+1)=

jgw

^KQftj

d]Karaktertotikdenkienu

JK F/Fta meveut durumun

0,

J

ve

K

girt^lcrinln 0

da

o

ldu|unu

kabul edersek

R-S F/F

taoidugu giblgriki^birdnccki

durumun

aynisi dur. Yanl Q(t-*-lj = Q(t) dir. Q(tj=0,

J*0

ve

K*1

duruniurKta ciki$

J

girt^lni izleyerek

0

olur _Q(t)=0.

J=J

ve

K=0 dufurnunda. pki

9vine

J

yi lzleycrck 1 olur. Q(tj=0,

J=K=

1

durumunda

ciki§birbnceki

durumun

tersiolacaktir (Qtt+1)= Q(t) Dolayisiyia olur.

Dogruki

ktanio-

sunu

fizetjersdtayagidakltabloyu

ckk

ederiz.

*

i

Fllp-Floplar(Bistable Multlvibratflrler)

263

₂₆₄ ^(Bistable

MultlvlbratOrler)

/ ^J

0 0

^K

~Q(t)^Q(t+1)Blr dneekt

durumun

aynisi

0

1 0 Qiki$Jgiri$ini liler

1 0 _{J_} Qiki§

J

glrijylnl izler.

1 1 Q(t) Birbftcekl

durumun

tersl

Hertip

F/Pta

oldugugibi

CP»0

oldugu sQrece Q(t+1) Q(t) dir. Dti- stenlenmlfdogruluk tabloaundananla^ilacagigibl

JK

F/F'ta,

RS

F/F'ta rastlananyasak dururnuyoktur. Glriijlnher tdrlU degl^lkdurumlarin- da

JK

tipi

F/F

gikiflverlr.

$ekll8.16 J-K

F/Fun

programda uygulanmasi

J-K

F/Fun

^ahsjtirilmasindan.eldeedllen sonu?:

_

•J=0 K=1gin>ler»uygulandigmda

Q

«aki«i. J’yt i*lerveQ=0.Q=1 olur

•Yukandakiii^lcm

basamagmdan

heinen sonra^{(yani Q*=0Iken)} J=l. K*1girnjlenuygulandigmda.J-K F/Fviki§i bir6ncekl«;iki^in teralolacakur.

Q=

1

.

Q=0

Flip Flop'lar

Qekll 8.17:J-K

F/Fun EWBD

programinda uygulanmasi

E)

T

^(Toggle)Tipi

F/F

TTL-ITKcirfiHiirnm

ma ge^me anlaminda TOGGLE'dan

gelmektedir. Toggle, herblr CP’tnde

konum

deglijUrmektlr.

0 «

A T

rr

CP

b)

Sembolu

a)Lojik§emasi

265

FI ip-Flop’lar(Bistable Multivlbraldrler)

T

tipi F/F’ta

CP=0

oldugu sure _tikig degigmez. Meveut

durum

?>k»ginin0oklugu(Q(l)=0)

T

girlginlnde0oldugu

F/F

ta cikigmeveut

durumunu

koruyacaktir. Q(t)=0 vcT=1oldugu

durumda

_C«ki>bironce- kl

durumun

tersl olacakt.r.

T

girlgt

0

oldugu

zamanckig.

b»r

om

cki

durumun

aynisiolur.

T

girigi1okJugu

zaman

dayikig. birOncckJduru-

mun

tersiolacaktjr.

9ekil 8.19:Ttipi

F/Fun

ElectronicsWorkbench progrannnda uygulannug gekll

FHp-Flop'lar^(BlstalrieMultivlbratbrier)

266

$ekil 8.21:T=1

konumunda

Qikiglan 1ahnmaai

Bu

uygulamada

T

gtriglne ^Ilk flnee 0 uygulanmig ^olup

F/Fun 0

(ikigindan0.

Q

^{^lkigindan 1} alinmigiir.

F/F un T

^glrlglnc0uygulandigi

zaman T F/Fun Q

^{Qikigi bir6nce-}

kl

durumun

^aynisiolur

^Bu

^programda

^daha

^dncekl

^uygulamada T

tipi

F/Fgikiglarininbbyle oldugu

nu

anliyoruz (Q=0.Q=1

)

T

^tlpl

F/Fun

^{glrigine 1} uygulandigi

zaman F/Fun Q

^{gikigi. bir}

dncekl

durumun

^tersidlr.

Bu ^uygulamada

^T*1oldugu

zaman Q

^pkigi1.

Q

^{vikigi0olarakckleedllmigUi.Qilnkubir bnccki}

durumda ©=0

^ve 0=1 konumundaydi.

Ft»p-FlopW(BlslahicMuUivttuauVter)

267

0

Q

$ckil 8.22(b): LojikDiyagrami

MASTER FF SLAVE FF

Giri^ler Ciki§Iar

Girder

_Cik.slar

(0

$«kil8.22(c): DogrulukTablosu

f i

266

^{>'lar(Bistable}

Mu

^{Utvtbnitdrier)}

i

FlipFlop

Master-Slave

F/F R-S F/F

larUryaptlabilccegl^gtbi

J-K F/

^

lardwn da

dde

edilebillr

Mantik ^emasindan

^{g6iulceegiglbi. blr}

ana

Y(Y. ,r

uydu F/F

vebitdegilkapistndanolu$ur.

CP ana F/F un

Cl gul^inc

og rudan

verillrken, degill

uydu

F/F'a uygulamr.

G)F/F'larda

Tetikleme

vepcfltleri:

F/Fun konum

degltjtlrmesllv'inyapilanlgleme

TETIKLEME

^denlr

F/F'lar clock'dan

gden

palslerle (darbe) tetlklenlr. Dir

darbe

sevlyestnden ba$lar ¹ sevlycsine ?ikar vektsablrsOre

sonra 0

seviye- slncgcrlddner.

(-A-)

blr

CP

IpoziUf veya^{negailfolabllir.}

Pozlttfpals

PozidfNegattf kenar kenar

Nrgalif pals

1 1

Negatif Pozltlf kenar kenar

§ekll 8.23 Pozltifve negailf palslar

BlrF/F. 9aat darbeslntn pozitifkenar inda tetlklentyorsa

POZfTlF KENAR TETlKLEMELl.

^{negatifkenarinda} letikleniyorsa

NEGATlF KE- NAR TETtKLEMELl

adiverllir

CP=1

surcslnee yapilan tctiklemeye de

DUZEY TETlKLEMESl

^adiverllir.

H)

Kontak S^ramasim Onlemek

t?in

Kullamlan Senk ro^likayoneu^T^p^Flop:

—

''Sir elektrlk

anahtannin kontaklan

kapatildiginda veya

kontak

a- Cildiginda.

anahtann mekanlk

yapisidevamli

baglanU yapilmadan

6n- cekontagin

sicramasma

nedenolur.

Anahtar

kapatildiginda.

1 ... ... harekeUi

kontak

^“0" £ali$ma

\AAA ri‘l\

durumunda kalmadan once 0

0

Mil

/VVV ve 1 hizli degi§ikliklerine _(ge-

9^l!?lerine)

neden olan

sablt kontakuzerinesi^rar.

Bu

i§lcm

anahtar

agilirkentekrarlamr

Bunlar

senkronizasyonlu devrelerde dnemli bir kari$iklik

mey- dana

getlrebllir Bir

sen

pals (birka^milisanlyesOrenpalslar) slsternin

Cah$masina

kari§an parazitlerin

dogmasma

neden olur.

Bu oUya

f+W vij

FlipFloplar (BistableMulUvlbratOrler)

zo\)

BOUNCING _OLAYI

_denjrja:Cnlemenln yoluna

SWITCH DEBOUNCING

^ad.

wurir.

Kontaklann a^lmasi

ve kapatilmasi siras.ndaki si^rama

^k?i

«‘oa-T

UnC

,,

gCCmek

_ku,,amlan

R

~S Latch (mandal)devresi SCK.lI 8.24deverilmi§tir.

§ekil 8.24:a)KontakJannacilmasi ve kapatilmasi sirasindakisi^ramaetkisl ntortadan kaklirmakl?lnkullamlanR-SLatch Devresi

I-

FLIP-FLOP PARAMETRELERi

1)Tayilim

geeikmesi

re hi*. Bir

F/F

devresinin velojik

kapimn

glrl^indeki degi^im Ue ftki$inda olu?abUccek degi^im arasindaki

zaman

farkina "yayihm

gcclkmesr

denir. Nanosanlye lieifadeedilir.

Yayilimhiziise

MHz

cinsindcnifade edilirve

yayihm

geeikmesiilcters

orantihdir.

/

i) Giis

harcamasi:

Blrkapi devresinin harcadigi gOf mlkiandir.

GO? harcamasi mW

mertebesindedir.

Elemanlarm

gu^

kayiplanmn

toplann, slstemingufkaybidir.

3) tpiki? Kapasitesi:

Normal ^ah^mada.

bir kapi

clcmanimn

Qikiginabaglanacak standart

yuk

sayisimifadeeder.Fkn-outileIfade edilir. Birlojik

kapimn

fan-out'u 15 ise.bu

kapimn

giki^ma 15adet

aym gruba

aitkapigirl§ibaglanabilir demektir.

4)^Giiriiltii Bagifikligi: Blr digital i§aretin tizerine o i$aretin

anlammi

dcgi?tirmcden

bulunmastna

izin vcrilebilccek

maximum

guriiltumiktarinadenir.

mV

^{cinsindcnifadeedilir.}

270 Flip-Flop'lar (Bistable Multivlbrat6rler)

J)

F/F

GE<?t§

TABLOLARI:

a)RSTlpTF/F

Q(t) Q(t+1)

s R

0 0 0 Xr-0

O

0 ^{1 1}

0

1 0 0 1

/

X

1 1

X

V

>TipiF/F

/get) Q(t+i)

D

|

0 l

K

1

^0

> ^-—--

1 . 1

?/

1 1 ¹

7

b)J-KTipiF/F

Q(t) Q(t+1) J

K

0

0 0

X

0 1

J— ^x_

1 0

X

¹

1 1

X

0

d)TTipiF/F

Q(t) Q(t+i)

T

0 0 0 ^-

0 ₁ ¹ \

1 0 1

/

/

~r

^{1 0}

1

\T»blo8.3:F/FGeclg^Tablolari

\

F/F

Ge?l§Thblolari(F/F ExcitationTables) saytcitasarimindakul*

lanilacaktir.Herblr tabloF/F

un

?ali§masmitaeller.§oyleki,S=1

R=0

lken Q(t)=0 olsadahiciki§

S

girl§iniizleyeccginden, Q{t+l)=lolur.

S=0

ve

R=X

(0veya1)oldugu

zaman

Q(t)=0 olsadahl?iki§yineSglrlsjini iz-

leyeccgindcn Q(t+1)=0^olur.

UNITE

^{VIIIiLE tLGiLi}

SORULAR

1)Flip-Flop nedtr? A^iklaymiz.

2)

R-S

^F/F'unlojikdlyagramini^vedogruluktablo9unu^yaziniz.

3)

J-K

^{F/F’unlojik}

diyagranum

^{vedogruluktablosunuyazmiz.}

4)

D

^tipi

F/Fun

^lojik

^diyagrammi

^{vedogruluktablosunuyazimz.}

5)

T

tipi

F/Fun

^lojikdlyagraminivedogruluktablosunu^yaziniz.