SOMALİ ÜLKE PROFİLİ. Hazırlayan : Yücel AKOVA Uzman

(1)

SOMALİ

ÜLKE PROFİLİ

Hazırlayan : Yücel AKOVA

Uzman

T.C. Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü

2015

(2)

İÇİNDEKİLER

1. TEMEL SOSYAL GÖSTERGELER ... 3

2. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER ... 3

3. DIŞ TİCARETİ ... 3

3. 1. DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ ... 4

3. 2. ÜRÜNLER İTİBARİ İLE DIŞ TİCARETİ ... 4

3. 3. BAŞLICA ÜLKELER İTİBARI İLE DIŞ TİCARETİ ... 6

3. 4. TÜRKİYE İLE TİCARET ... 7

(3)

1. TEMEL SOSYAL GÖSTERGELER

Devletin Adı Somali Demokratik Cumhuriyeti Başkenti Mogadişu (1,6 Milyon)

Yönetim Biçimi İslam kanunlarına göre yönetilen cumhuriyet

Resmi Dili Somalice, Arapça, İtalyanca(Güney bölgelerinde), İngilizce (Kuzeyde) Nüfus 10,5 Milyon (2013)

Yüzölçümü 637.600 km

²

Dini Sunni Müslüman

Para Birimi Somali Şilingi

Kaynak: EIU Country Report

2. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER

2009 2010 2011 2012

GSYİH (milyon $) 5.750 5.896 ? ?

Reel GSYİH Büyüme (%) 2,6 2,6 2,6 2,6

Nüfus (000) 9,1 9,3 9,9 10,2

Tüketici Fiyat Enflasyonu (ort, %) ? ? ? ?

Mal İhracatı (milyon $) fob* 272.6 280,9 375,9 170,9 Mal İthalatı (milyon $) fob* 884.9 891,9 1.168,3 1.327,1

Cari İşlemler Dengesi (milyon $) ? ? ? ?

Döviz kuru (ortalama, SoSh= ABD$) 1600 1600 31,900 1600

Tüm veriler kesinleşmemiş tahmini verilerdir.

Kaynak: EIU Country Forecast Report 2014, CIA Factbook ,*:ITC Trade Map

3. DIŞ TİCARETİ

(4)

3. 1. DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

(1.000 ABD Doları)

YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE

2007 223,447 823,728 1,0471,75 -600,281

2018 198,985 928,173 1,127,158 -729,188

2009 171,961 793,814 965,775 -621,853

2010 280,947 891,884 1,172,831 -610,937

2011 375,916 1.168,297 1,544,213 -792,381

2012 170,911 1.327,148 1,498,058 -1,156,237

Kaynak : ITC-Trademap (2010, 2011 ve 2012 yılları kesinleşmemiş Mirror datalardır)

3. 2. ÜRÜNLER İTİBARİ İLE DIŞ TİCARETİ 3. 2. 1. İthal Ettiği Başlıca Ürünler

(1.000 ABD Doları)

HS NO Ürün Adı 2010 2011 2012

GENEL TOPLAM 891.884 1.168.297 1.327.148

0709 Diğer sebzeler (taze/soğutulmuş) 199.998 181.335 386.726 1701 Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf

sakkaroz (katı halde) 127.899 90.073 188.695

0102 Canlı sığır 24.148 40.077 88.840

1006 Pirinç 49.229 98.579 56.582

1101 Buğday unu/mahlut unu 26.270 53.360 45.137

1902 Makarnalar 21.432 82.582 41.842

0402 Süt, krema (konsantre edilmiş,

tatlandırıcı madde içerenler) 12.327 23.708 36.185 5516 Devamsız suni liften dokumalar

(ağırlıkça %85 < suni) 11.512 20.242 25.859

0701 Patates (taze/soğutulmuş) 2.838 10.021 25.365

2523 Çimento 23.376 17.061 24.408

6402 Ayakkabı; dış tabanı, yüzü kauçuk ve

plastik diğer 2.665 3.148 23.015

3402 Yıkama, temizleme müstahzarları-

sabunlar hariç 9.260 9.365 22.695

3004

Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar

(dozlandırılmış) 17.507 21.397 20.369

(5)

1511 Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal

olarak değiştirilmemiş) 20.585 31.229 18.272

2106 Tarifenin başka yerinde yer almayan

gıda müstahzarları 15.870 27.362 16.534

7210 Demir/çelik yassı mamul, kaplı,

sıvanmış (600mm. Den geniş) 2.652 9.445 11.642

1905 Ekmek, pasta, kek, bisküvi vs. İle boş

ilaç kapsülü mühür güllacı vs. 6.802 13.397 10.002

4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 7.952 5.481 9.192

8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu

taşıtlar 2.108 1.651 8.785

8517 Telli telefon-telgraf için elektrikli

cihazlar 24.342 21.729 8.081

Kaynak: ITC-Trade Map

3. 3. 2. İhraç Ettiği Başlıca Ürünler

(1.000 ABD Doları)

HS NO Ürün Adı 2010 2011 2012

All products 280.947 375.916 170.911

0102 Diğer sebzeler (taze/soğutulmuş) 56.764 55.352 68.704

0104 Koyun ve keçiler 159.673 206.091 62.023

1207 Canlı sığır 8.900 4.862 8.114

4402 Odun kömürü 17.200 22.457 5.602

4106 Diğer hayvanların dabaklanmış

derileri 2.279 4.289 3.855

4103 Diğer ham deriler 2.709 5.829 3.794

4105 Süt, krema (konsantre edilmiş,

tatlandırıcı madde içerenler) 678 1.583 2.446

4102 Koyun ve kuzuların ham derileri 2.078 4.433 2.237

8413 Patates (taze/soğutulmuş) 5 1 2.132

1301 Lak; tabii sakızlar, reçineler ve sakız

reçineler ve yağ reçineler 2.626 2.780 2.122

4101 Sığır ve at cinsi hayvanların derileri-

ham 1.100 1.897 1.599

3907 Poliasetaller, diğer polieterler,

epoksit-alkid reçineler vb (ilk şekilde) 1.912 1.521

8447 Örgü tezgahları, gipür, tül, dantela, 954

(6)

file imali makine, cihazları 4113 Diğer hayvanların diğer deri ve

köseleleri 539

8409 İçten yanmalı, pistonlu motorların

aksam-parçaları 25 5 525

0303 Balıklar (dondurulmuş) 302 406 423

0306 Kabuklu hayvanlar

(canlı/taze/soğutulmuş/dondurulmuş/

kurutulmuş/tuzlanmış Vs.)

125 716 372

3906 Akrilik polimerleri (ilk şekilde) 362

8429 Dozerler, greyder, skreyper,

ekskavatör, küreyici, yükleyici vb. 312 298

8708 Kara taşıtları için aksam, parçaları 15 209

2849 Kendinden hareketli demiryolu

tramvay vagonları 209

2615

Niyobyum, tantalyum, vanadyum, zirkonyum cevherleri vb.

Konsantreleri

309 184

3. 3. BAŞLICA ÜLKELER İTİBARI İLE DIŞ TİCARETİ 3. 3. 1. İhracat Yaptığı Başlıca Ülkeler

(1.000 ABD Doları)

ÜLKELER 2010 2011 2012

TOPLAM 280.947 375.916 170.911

Umman 71.735 73.321 86.305

Yemen 40.913 35.754 47.203

Hindistan 9.171 3.114 8.002

Pakistan 3.371 9.384 6.116

Lübnan 4.541 7.306 5.092

Hong Kong 844 1.082 3.277

Brezilya 2 0 3.107

Çin 1.697 5.796 3.104

Fransa 799 2.474 2.080

Türkiye 1.361 2.465 1.163

İtalya 675 1.499 1.047

Endonezya 75 536 603

Meksika 418 19 593

Almanya 796 705 481

Çek Cumhuriyeti 366 482 341

ABD 79 194 317

(7)

Uganda 0 0 298

Tayland 353 488 294

Mısır 305 434 277

İngiltere 7 28 208

3. 3. 2. İthalat Yaptığı Başlıca Ülkeler

(1.000 ABD Doları)

ÜLKELER 2010 2011 2012

TOPLAM 891.884 1.168.297 1.327.148

Etiyopya 224.122 243.311 524.106

Hindistan 70.999 122.083 199.082

Umman 69.860 123.889 182.629

Çin 72.232 91.209 101.107

Pakistan 61.013 79.613 65.308

Yemen 53.453 76.560 56.947

Türkiye 4.810 39.548 43.763

Mısır 19.145 73.150 18.828

ABD 1.458 5.249 15.426

Uganda 3.720 5.137 13.710

Fransa 6.731 23.366 13.062

İngiltere 2.889 7.079 12.495

Malezya 9.356 10.420 12.231

Brezilya 63.549 6.487 11.757

Endonezya 4.159 5.948 10.854

Tayland 4.728 9.215 9.527

İtalya 6.906 14.341 6.803

Hong Kong 83 25 5.018

Hollanda 3.556 4.745 4.982

Belçika 656 7.121 3.863

G.Afrika 10.395 12.177 2.672

Almanya 5.915 2.754 2.442

Güney Kore 863 898 1.419

Singapur 0 0 1.113

Tanzanya 8.574 1.145 1.049

3. 4. TÜRKİYE İLE TİCARET

(8)

3. 4. 1. Türkiye – Somali Dış Ticaret Değerleri

(1.000 ABD Doları)

YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE

2001 198 318 516 -120

2005 2,207 839 3,562 1,368

2010 4,810 1,361 6,171 3,449

2011 39,548 2,465 42,013 37,083

2012 43,788 1,165 44,953 42,625

2013 58,315 1,052 59,397 57,263

2014 62,119 1,523 63,642 60,596

Kaynak: ITC-Trademap

3. 4. 2. Türkiye’nin Somali’ye İhracatında Başlıca Ürünler ( ABD Doları)

GTİP

NO

GTIP Dörtlü Adı 2012 2013 2014

TOPLAM 43.751.20

2

58.314.79 9

62.119.43 4

1902 MAKARNALAR VE KUSKUS 5.361.432 13.482.41 5

13.168.11 0

1701 KAMIŞ/PANCAR ŞEKERİ VE KİMYACA SAF SAKKAROZ (KATI HALDE)

4.261.143 6.808.037 4.375.793 7214 DEMİR VEYA ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN

ÇUBUKLAR (DÖVÜLMÜŞ, SICAK

HADDELENMİŞ, HADDELEME İŞLEMİNDEN SONRA BURU

881.693 1.826.549 3.739.105

5702 DOKUNMUŞ HALILAR VE DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERDEN DİĞER YER KAPLAMALARI

470.166 917.456 2.941.068

1101 BUĞDAY UNU/MAHLUT UNU 1.049.319 7.063.537 2.893.049 3004 TEDAVİDE VEYA KORUNMADA KULLANILMAK

ÜZERE HAZIRLANAN İLAÇLAR (DOZLANDIRILMIŞ)

2.397.572 1.909.210 2.437.060

8426 GEMİ VİNÇLERİ, DİĞER VİNÇLER, HAREKETLİ KALDIRMA ÇERÇEVELERİ, LASTİK

TEKERLEKLİ TAŞIYICILAR VE VİNÇL

592 38.938 1.780.891

(9)

7308 DEMİR VEYA ÇELİKTEN İNŞAAT VE İNŞAAT AKSAMI, İNŞAATTA KULLANILMAK ÜZERE HAZIRLANMIŞ DEMİR VEYA ÇELİK

139.574 282.434 1.702.830

7314 DEMİR VEYA ÇELİK TELLERDEN MENSUCAT, IZGARA, AĞ VE KAFESLİKLER; DEMİR VEYA ÇELİKTEN METAL DEPLUVAYYE

379.634 26.081 1.565.889

1512 AYÇİÇEĞİ, ASPİR, PAMUK TOHUMU YAĞLARI VE BUNLARIN FRAKSİYONLARI (KİMYASAL OLARAK DEĞİŞTİRİLMEMİŞ)

57.167 357.939 1.145.492

9619 HİJYENİK HAVLULAR VE TAMPONLAR, BEBEK BEZLERİ VE BENZERİ HİJYENİK EŞYA

208.001 453.652 1.118.431 8544 İZOLE EDİLMİŞ TELLER, KABLOLAR VE DİĞER

ELEKTRİK İLETKENLER; TEK TEK KAPLANMIŞ LİFLERDEN OLUŞAN FİBE

421.061 172.698 1.041.997

8704 EŞYA TAŞIMAYA MAHSUS MOTORLU TAŞITLAR

2.689.645 90.336 1.023.510 2102 MAYALAR VE CANSIZ DİĞER TEK HÜCRELİ

MİKROORGANİZMALAR

352.541 627.521 934.821 8474 TOPRAK, TAŞ, METAL CEVHERİ VB.

AYIKLAMA, ELEME, TASNİF, AYIRMA, YIKAMA, KIRMA, ÖĞÜTME, YOĞURMA, KALI

209.137 1.213.961 833.367

9403 DİĞER MOBİLYALAR VE BUNLARIN AKSAM VE PARÇALARI

373.480 405.239 831.774 9919 EVLİLİK, MİRAS, ÖĞRENCİ, TABUT, İNSANİ

YARDIM KURULUŞU, MALÜL, SAKAT, ENGELLİ, KİŞİSEL, YOLCU BERABE

2.084.124 6.148.798 823.758

8429 BULDOZERLER, GREYDERLER, TOPRAK TESVİYE MAKİNALARI, SKREYPERLER, MEKANİK KÜREYİCİLER, EKSKAVATÖRLER,

1.595.368 114.207 800.745

7606 ALUMİNYUM SACLAR, LEVHALAR, ŞERİTLER (KALINLIĞI 0,2 MM. Yİ GEÇENLER)

23.337 10.800 747.612 1905 EKMEK, PASTA, KEK, BİSKÜVİ VE DİĞER

EKMEKÇİ MAMÜLLER, HOSTİ, BOŞ İLAÇ KAPSÜLÜ MÜHÜR GÜLLACI, PİRİNÇ

377.310 624.627 700.083

8428 KALDIRMA, ELLEÇLEME, YÜKLEME, BOŞALTMA MAKİNALARI (ASANSÖRLER, YÜRÜYEN MERDİVENLER, KONVEYÖRLER, TEL

217.084 117.335 660.590

2106 TARİFENİN BAŞKA YERİNDE YER ALMAYAN GIDA MÜSTAHZARLARI

150.410 216.314 599.967

8701 TRAKTÖRLER 108.999 35.450 575.450

(10)

8479 KENDİNE ÖZGÜ BİR FONKSİYONU OLAN DİĞER MAKİNALAR VE MEKANİK CİHAZLAR

140.122 618.905 567.662 9405 DİĞER AYDINLATMA CİHAZLARI, IŞIKLI

PANOLAR, IŞIKLI TABELALARI VE BENZER EŞYA VE BU EŞYANIN AKSAM VE

105.628 164.885 459.685

1509 ZEYTİNYAĞI VE FRAKSİYONLARI (KİMYASAL OLARAK DEĞİŞTİRİLMEMİŞ)

38.487 70.207 446.171 4418 AĞAÇTAN BİNA VE İNŞAAT İÇİN

MARANGOZLUK, MAMÜLLERİ, DOĞRAMA PARÇALARI

11.214 160.978 436.150

8507 ELEKTRİK AKÜMÜLATÖRLERİ (BUNIARIN SEPARATÖRLERİ DAHİL)

262.420 59.999 407.467 8502 ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİM (ELEKTROJEN)

GRUPLARI VE ROTATİF ELEKTRİK KONVERTÖRLERİ

120.790 481.871 404.536

8705 ÖZEL AMAÇLI MOTORLU TAŞITLAR (KURTARICILAR, VİNÇLİ, İTFAİYE, BETON KARIŞTIRICILI, YOL SÜPÜRME, ZİFT

1.379.390 662.783 393.563

9022 X, ALFA, BETA VEYA GAMA IŞINLI CİHAZLAR, X IŞINLI TÜPLER VE JENERATÖRLER VE MUAYENE İÇİN KULLANILAN

414.052 341.093

8427 FORKLİFTLER; KALDIRMA VE ELLEŞLEME TERTİBATI OLAN DİĞER YÜK ARABALARI

322.002 57.646 307.358 3917 PLASTİKTEN HORTUMLAR, BORULAR VE

BAĞLANTI ELEMANLARI (MANŞON, NİPEL, DİRSEK, FLANŞLAR, VB.)

106.971 59.092 301.826

6204 KADINLAR VE KIZ ÇOCUK İÇİN TAKIM ELBİSE, TAKIM, CEKET, BLAZER, ELBİSE, ETEK,

PANTOLON ETEK, VB.(YÜZM

353.057 255.323 282.687

7326 DEMİR VEYA ÇELİKTEN DİĞER EŞYA: 41.313 121.047 276.698 8703 BİNEK OTOMOBİLLERİ VE ESAS İTİBARİYLE

İNSAN TAŞIMAK ÜZERE İMAL EDİLMİŞ DİĞER MOTORLU TAŞITLAR (YARIŞ

299.963 34.437 275.850

3. 4. 3. Türkiye’nin Somali’den İthalatında Başlıca Ürünler ( ABD Doları)

GTIP NO

GTIP Dörtlü Adı 2012 2013 2014

(11)

TOPLAM 1.163.42

3

1.051.79 9

1.522.89 5

1207 DİĞER YAĞLI TOHUMLAR VE MEYVELER 45.620 466.204 1.232.42 2

4101 SIĞIR (BUFALO DAHİL) VE AT CİNSİ HAYVANLARIN HAM POST VE DERİLERİ

488.607 234.865 237.510

4911 BASILI DİĞER YAYINLAR, RESİMLER, FOTOĞRAFLAR 24.514 4102 KOYUN VE KUZULARIN HAM DERİLERİ 155.446 23.880

4103 DİĞER HAM POST VE DERİLER 4.200

7310 DEMİR VEYA ÇELİKTEN DEPO, SARNIÇ, KÜVLER VB KAPLAR (HACMİ <= 300 LT VE MEKANİK VEYA TERMİK TERTİBATI

189

9018 TIPTA, CERRAHİDE, DİŞÇİLİKTE VE VETERİNERLİKTE KULLANILAN ALET VE CİHAZLAR

180

302 BALIKLAR (TAZE VEYA SOĞUTULMUŞ) 11.198 36.988 3602 MÜSTAHZAR PATLAYICI MADDELER (SİLAH BARUTU

HARİÇ)

91.620

1301 LAK, TABİİ SAKIZLAR, REÇİNELER VE SAKIZ REÇİNELER VE YAĞ REÇİNELER (PELESENKLER GİBİ)

11.676 67.570 8474 TOPRAK, TAŞ, METAL CEVHERİ VB. AYIKLAMA, ELEME,

TASNİF, AYIRMA, YIKAMA, KIRMA, ÖĞÜTME, YOĞURMA, KALI

36.639

8716 RÖMORKLAR VE YARI RÖMORKLAR; HAREKET ETTİRİCİ TERTİBATI BULUNMAYAN DİĞER TAŞITLAR; BUNLARIN AKSAM VE

36.639

8413 SIVILAR İÇİN POMPALAR (ÖLÇÜ TERTİBATI OLSUN OLMASIN) VE SIVI ELEVATÖRLERİ

30.193

7309 DEMİR VEYA ÇELİKTEN DEPO, SARNIÇ, KÜVLER VB KAPLAR (HACMİ > 300 LT VE MEKANİK VEYA TERMİK TERTİBATI

28.683

2715 ESASINI TABİİ ASFALT, TABİİ BİTÜMEN, PETROL BİTÜMENİ, MİNERAL KATRAN VEYA MİNERAL KATRAN ZİFTİ TEŞKİ

16.782

7408 BAKIR TELLER 3.164

3926 PLASTİKTEN DİĞER EŞYA 106 948

4819 KAĞITTAN, KARTONDAN, SELÜLOZ VATKADAN VEYA SELÜLOZ LİF TABAKALARINDAN KUTU, MAFHAZA, TORBA VB.

685

4016 SERTLEŞTİRİLMEMİŞ VULKANİZE KAUÇUKTAN DİĞER EŞYA

497 581

(12)

3919 PLASTİKTEN KENDİNDEN YAPIŞKAN LEVHA, PLAKA, BANDLAR, ŞERİT, FİLM, FOLYE VE DİĞER YASSI ŞEKİLLER

1.873 129

4008 VULKANİZE KAUÇUKTAN LEVHA, TABAKA, ŞERİT, ÇUBUK VE PROFİLLER (SERTLEŞTİRİLMİŞ KAUÇUKTAN OLANLAR HARİ

1.636 109

4402 ODUN KÖMÜRÜ 442.471

3301 UÇUCU YAĞLAR, REZİNOİTLER, EKSTRAKSİYONLA ELDE EDİLEN YAĞ REÇİNELERİ VE TERPENLİ YAN ÜRÜNLER, ÇÖZELT

2.045

8708 KARAYOLU TAŞITLARI İÇİN AKSAM, PARÇA VE AKSESUARLAR

1.665

8421 SANTRİFÜJLER; SIVILARIN VEYA GAZLARIN FİITRE EDİLMESİNE VEYA ARITILMASINA MAHSUS MAKİNA VE CİHAZLAR

202

8544 İZOLE EDİLMİŞ TELLER, KABLOLAR VE DİĞER ELEKTRİK İLETKENLER; TEK TEK KAPLANMIŞ LİFLERDEN OLUŞAN FİBE

157

3916 PLASTİKTEN MONOFİLLER, İNCE VE KALIN ÇUBUKLAR VE PROFİLLER (ENİNE KESİTİNİN EN GENİŞ YERİ > 1MM)

112

4009 VULKANİZE EDİLMİŞ KAUÇUKTAN BORU VE HORTUMLAR (BAĞLANTI ELEMANLARIYLA BİRLİKTE OLSUN OLMASIN)

112