Y.T.
Ulusal Elektronik Kütüphaneye Doğru
(Panel)
Yaşar
Yaşar Tonta Tonta
H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr
yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/tonta.html
Y.T.
Tanım
“Dijital kütüphaneler dijital eser
dermelerinin bütünlüğünü koruyan ve zamana karşı direnmelerini güvenceye alan ve böylece bu dermeleri
tanımlanmış bir ya da bir dizi
topluluğun kullanımı için hazır ve
ekonomik olarak erişilebilir hale getiren, seçim, yapılandırma, entellektüel erişim sağlama, yorumlama ve dağıtım için
gerekli uzmanlaşmış personeli de
içeren kaynakları sağlayan örgütlerdir ”
Y.T.
Dijital Kütüphane Nedir?
Kullanıcılar Kullanıcı
arayüzleri Nesneler
Web belgeleri, e-dergiler, e-kitaplar, tartışma listeleri, veri tabanları, kişiselleştirilmiş bilgi hizmetleri, metadata ve basılı kaynaklara bağlantılar, vs.
Dağıtık dijital kütüphane: “her yerde ve hiç bir yerde değil” R. Wilensky
Y.T.
Dijital Kütüphanenin Bileşenleri
Alt yapı
Okulları, iş yerlerini, hastaneleri, evleri, vs. bakır/fiber kablolar veya kablosuz iletişim sistemleriyle birbirine
bağlayan kişisel, yerel, bölgesel ağlar, geniş alan ağları, geniş bant, uydu iletişim sistemleri, cep telefonları, bilgi büfeleri, sayısal ve etkileşimli TV, vd. (“bilgi otoyolu”)
İçerik
Bilgi (veri, ses, görüntü, canlandırma, data, sound, animation, vs.)
Dağıtık: “her yerde ve hiç bir yerde değil”
Y.T.
Erişim Yönetimi
✦
Kimlik denetimi
✦
Yetkilendirme
✦
Kişiselleştirme
✦
Akıllı kartlar
✦
Dijital ödeme sistemleri
✦
Gizlilik
✦
Güvenlik
Y.T.
Dağıtık Yapı
✦
“Merkez”, “ulusal”, gibi terimler anlamını yitiriyor
✦
Merkez nerede başlayıp nered bitiyor belli değil
✦
Ulusal elektronik kütüphane kurmaktan çok böyle bir girişimin koordinasyonu önemli.
✦
Bu kuruluşun da orkestra şefi görevini görmesi gerekiyor
✦
Her çalgının ve çalgıcının olanaklarını
bilecek, hepsinin haklarını koruyacak
Y.T.
Ulusal Elektronik Kütüphaneye Doğru
(Panel)
Yaşar
Yaşar Tonta Tonta
H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr
yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/tonta.html
