BORÇ KAVRAMI
BORÇ
En Dar Anlam Dar Anlam Geniş Anlam
Para borcu Hukuki İlişkide Borç İlişkisi Tarafların Edimleri Borç İlişkisi: İki taraf arasında kurulan borçlu tarafın alacaklı tarafa edim
adı verilen bir yükümlülüğünün bulunduğu hukuki bağ.
Borcun unsurları alacaklı, borçlu ve edimdir.
Borcun Kaynakları:
Sözleşmeler
Haksız Fiil
Sebepsiz Zenginleşme
BORCUN KAYNAKLARI: SÖZLEŞME
Sözleşme: Karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanıyla taraflar
arasında kurulan hukuki ilişkidir. Tarafların karşılıklı beyanları öneri ve kabul adını alır.
Sözleşmelerde kural bir şekle bağlı olmadan iradelerin
açıklanmasıdır. Faka bazı hallerde istisnai olarak kanun şekil
zorunluluğu öngörebilir. Bunlar adi yazılı ya da resmi yazılı şekil
(Örneğin Taşınmaz satışı) olabilir.
ÖZEL BORÇ İLİŞKİLERİ
Türk Borçlar Kanununda düzenlenen sözleşme tipleri şu şekildedir.
Mülkiyetin Devri Amacını Güdenler (Satım, trampa, bağışlama)
Kullandırma Amacı Güdenler (Kira, kullanım ödüncü, tüketim ödüncü)
İş Görme Amacı Güdenler (Hizmet, Eser, Yayım, Vekalet)
Muhafaza Amacı Güdenler (Saklama)
Teminat Amacı Güdenler (Kefalet)
Talih ve Tesadüf Sözleşmeleri (Kumar ve Bahis, Ömür Boyunca Gelir, Ölünceye Kadar Bakma)
Ortaklık Sözleşmeleri (Adi Ortaklık)
BORCUN KAYNAKLARI: HAKSIZ FİİL
Başkasına zarar veren hukuka aykırı fiilleridir.
Unsurları;
Fiil
Zarar (Maddi ve manevi zarar)
İlliyet Bağı
Kusur (Kast ve ihmal). Kanunda öngörülen sınırlı hallerde kusursuz sorumluluk söz konusu olur.
Hukuka Aykırılık
BORCUN KAYNAKLARI: SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME
Haklı bir sebep olmaksızın bir kimsenin başka bir kimsenin malvarlığındaki azalmayla zenginleşmesidir.
Şartları,
Bir kimsenin malvarlığında artma olmalı
Diğer kimsenin malvarlığında azalma olmalı
Malvarlığındaki artış ve azalmalar arasında nedensellik bağı olmalı
Zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır.
BORÇLARIN HÜKÜMLERİ: BORCUN İFASI
Borç konusu edimin borçlu tarafından yerine getirilmesidir. Kural olarak alacaklının menfaati yoksa borcun şahsen ifası gerekmez.
Borç tam olarak ifa edilmelidir. Borç kural olarak tarafların anlaştığı yerde, böyle bir anlaşma yoksa,
Para borçları, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde
Parça borçları, sözleşme kurulduğu sırada borç konusunun bulunduğu yerde
Diğer tüm borçlar doğduğu anda borçlunun yerleşim yeri olan
yerde ifa edilir.
BORÇLARIN HÜKÜMLERİ: BORCUN İFA EDİLMEMESİ
Borcun ifa edilmemesi durumunda
Aynen İfa Davası
Tazminat Davası
Sözleşmeden Dönme ve Fesih yollarına başvurulabilir.
Muaccel bir borç, alacaklının ihtarına rağmen ifa zamanında ifa edilmediyse sorumluluk:
Tazminat (Müspet ve Menfi Zarar)
Temerrüt Faizi
Aşkın Zarar Tazminatı
BORCUN SONA ERMESİ
İFA
İBRA
YENİLEME
ALACAKLI VE BORÇLU SIFATININ BİRLEŞMESİ
KUSURSUZ İMKANSIZLIK
TAKAS
