BORÇ İLİŞKİSİ
Borç ilişkisi, iki taraf arasındaki bir hukukî bağdır ki, bu bağ gereğince, taraflardan biri (borçlu) bir şey vermek veya yapmak ya da yapmamak, yani bir edimi yerine getirmek borcu altına girer.
1
EDİM
Borç ilişkisine göre, borçlunun yerine getirmek zorunda bulunduğu, alacaklının da borçludan talebe yetkili olduğu davranışa edim denir.
Başka bir ifadeyle edim, bir borç ilişkisinde
“borcun konusu” dur.
2
BORÇ VE SORUMLULUK
Borç ilişkisinde, borcunu yerine getirmeyen
kişinin şahıs varlığı ile sorumluluğu yoktur. Borç ilişkisinde kural olarak, sınırsız mal varlığı ile sorumluluk (şahsî sorumluluk) vardır
3
İTİRAZ
Borçlunun, borcun hiç oluşmadığına veya artık mevcut olmadığına dair savunmasıdır.
Bir olaya dayanır.
Varlığını herkes ileri sürebilir.
Hâkim re’sen dikkate alır.
4
DEFİ
Borçlunun, ödemeden kaçınmasına imkân veren özel bir sebebin varlığına dair
savunmasıdır.
Bir hakka dayanır.
Sadece taraflar ileri sürebilir.
Hâkim re’sen dikkate alamaz.
5
YENİLİK DOĞURAN HAKLAR
Tek taraflı irade beyanıyla kullanılan ve
kullanıldıklarında yeni bir hukuki ilişki meydana getiren, mevcut bir hukuki ilişkiyi değiştiren ya da ortadan kaldıran haklardır.
6
YENİLİK DOĞURAN HAKLARIN ÖZELLİKLERİ
Yenilik Doğuran Hakların Özellikleri:
Hak sahibinin tek taraflı irade beyanıyla kullanılır.
Bir kez kullanıldığında sona erer, tükenir, geri alınamaz, değiştirilemez.
Şarta ve vadeye bağlanmaz.
Bir süre öngörülmüş ise, bu süre hak düşürücü süredir.
7
EKSİK BORÇ
Eksik borçta; borç tam olarak mevcuttur, ancak alacaklının borcu ödeme yükümlülüğü yoktur.
8
ÖNERİ (İCAP)
ÖNERİ (İCAP)
Öneri, sözleşme yapma çağrısını konu alan ve ulaşması gerekli olan tek taraflı bir hukuki
işlemdir.
Öneri, sözleşmenin bütün esaslı noktalarını taşımalıdır. Semenin belirlenebilir olması da sözleşmenin kurulması için yeterlidir.
9
ÖNERİYE DAVET
Önerinin unsurlarından birisi eksikse öneriye davet söz konusu olur:
10
KABUL
Kabul beyanının mutlaka öneriyi yapan kişinin önerisiyle bağlı olduğu süre içinde ona
ulaşması gereklidir. Sonra ulaşan kabul haberi yeni bir öneri niteliği taşır.
11
SÖZLEŞMENİN KURULMASI VE HÜKÜM DOĞURMASI ANI
Hazırlar Arasındaki İcapta: Kabul beyanıyla birlikte (derhal yöneltilmelidir), sözleşme
kurulmuş ve hükümlerini doğurmaya başlamış olur.
Hazır Olmayanlar Arasındaki İcapta: Sözleşme kabul beyanının öneriyi yapan kişinin hâkimiyet alanına ulaşması anında kurulur.
12
13