İLETİŞİM TEKNİKLERİ
KİŞİLİK TİPOLOJİLERİ
1. Güçlü Kararlı (Kırmızı) “Benim yaptığım gibi yapalım’’
Arzusu: Kontrol altına almak
Duygusal ihtiyaçları: İtaat duygusu, başarı için takdir görme, yeteneklerine güven En güçlü yönleri: Her şeyin sorumluluğunu alabilir, çabuk ve doğru yargıda bulunma yeteneğine sahiptir.
En zayıf yönleri: Çok zorba ve tahakküm edici davranışları vardır. Duyarsız ve sabırsızdır. Görevleri devretmeye ve başkalarına güvenmeye isteksizdir.
Korktuğu şeyler: Herhangi bir şeyin kontrolünü kaybetmek. Örneğin; bir işi kaybetmek, terfi edememek, ciddi biçimde hasta olmak asi bir çocuğa ya da kendisini desteklemeyen bir eşe sahip olmak.
Hoşlandığı insan tipi: Destekleyici ve boyun eğen, olayları kendi bakış açısıyla gören, hemen iş birliği yapan ve puanı başkalarının almasına izin veren.
Hoşlanmadığı insan tipi: Tembel ve sürekli çalışmakla ilgilenmeyen, otoritesine karşı gelen, bağımsız davranan ve sadık olmayan kişiler.
İşteki değerli yanları: Herkesten daha kısa zamanda daha çok şey başarabilir, genellikle haklıdır ama soruna yol açabilir.
Gelişme ortamı: Başkalarının karar vermesine olanak tanır. Otoriteyi dağıtır, sabırlı olur. Herkesin kendi gibi üretmesini beklemese gelişebilir.
Lider olarak: Sorumluluk alma duygusu vardır. Neyin iyi sonuç verebileceğini sezinleyebilir. Başarabileceğine içtenlikle inanır, ama daha pasif insanları da bunaltabilir.
Strese tepkileri: Kontrolü sıklaştırır, daha çok çalışır, uygulamaya yönelir ve suçluyu başından savar.
Bilinen özellikleri: Tez canlı tutum, kontrolü çabuk yakalama, özgüven hiç durmama ve gücü kullanma.
2. Mükemmeliyetç(İmavi) ‘’Düzgün yapalım’’
Arzusu: Düzgün yapmak
Duygusal ihtiyaçları: Denge duygusu, mekân, sessizlik, duyarlılık ve destek
En güçlü yönleri: Planlama yeteneği vardır. Uzun vadeli hedefler belirler. Yüksek standart ve ideallere sahiptir. İyi analiz yapar.
En zayıf yönleri: Kolaylıkla bunalıma girer. Hazırlık için çok zaman harcar, ayrıntılara odaklanır. Olumsuzlukları hatırlar. Başkalarına şüpheyle yaklaşır.
Korktuğu şeyler: Gerçek duygularını kimsenin anlamamasından yakınmak, hata yapmak, standartlarından ödün vermek zorunda kalmak.
Hoşlandığı insan tipi: Ciddi, entelektüel, derin ve akıllıca sohbet edebilen
Hoşlanmadığı insan tipi: Zekâsı düşük, unutkan, geciken, düzensiz yapay, kaçamak yanıt veren ve ne yapacağı sezilmeyen
İşteki değerli yanları: Ayrıntı duygusu, analiz duygusu, sabırlı olma, yüksek standartta performans, acı çekenlere karşı şevkat gösterme.
Gelişme ortamı: Hayatı çok ciddiye almaz ve başkalarının mükemmeliyetçi olmasında ısrar etmezse gelişir.
Lider olarak: İyi organizasyon yapar, insanların duygularına karşı duyarlıdır.
Yaratıcılığı vardır. Kaliteli performans ister.
Strese tepkileri: Kabuğuna çekilir, bir kitaba dalar, bunalıma girer, vazgeçer ve sorunlarını herkese anlatır.
Bilinen özellikleri: Ciddi, duyarlı terbiyeli, tutum, kendini küçümseyen yorumlar, titiz ve bakımlı görünüş (hippi tipi entelektüeller, müzisyenler, şairler hariç olmak üzere tabii; bunlar elbiselere ve görünüşe dikkat etmenin dünyevi bir tavır olduğunu ve insanı içsel güçlerinden uzaklaştığını düşünürler.)
3.Barışçıl-Sevecen(Yeşil) ‘’Kolay yoldan yapalım’’
Arzusu: Hiç çatışma yaşamamak, huzuru korumak.
Duygusal ihtiyaçları: Saygı duygusu, değer verildiğini hissetme, anlayış, duygusal destek
En güçlü yönleri: Dengeli hatta düzenlidir. İnce bir bir espri duygusu vardır ve kişiliğinden genellikle hoşlanır.
En zayıf yönleri: Kararsızdır, coşkusu ve enerjisi yetersizdir. Açıkça görülen kusurları yoktur ama gizli demirden iradeye sahiptir.
Korktuğu şeyler: Büyük bir kişisel sorunla uğraşmak, sorumluluk taşımak, büyük değişiklikler yapmak zorunda kalmak.
Hoşlandığı insan tipi: Onun adına karar verecek, güçlü yönlerini kabul edecek, ihmal etmeyecek, saygı gösterecek insanlar.
Hoşlanmadığı insan tipi: Fazla hırslı fazla gürültücü ve ondan çok şey bekleyen insanlar.
İşteki değer yargıları: İşbirliği yapar, sakinleştirici bir etkisi vardır. Huzuru sağlar.
Çekişen insanlar arasında arabuluculuk yapar, sorunları objektif çözer.
Gelişme ortamı: Hedef belirleyip kendini motive eder, daha fazlasını yapmayı ve beklenenden çabuk davranmayı arzular, başkalarının sorunlarını hallettiği gibi kendi sorunları ile de yüzleşirse gelişir.
Lider olarak: Sakin ve kendisine hâkimdir, ani karar vermez, herkes tarafından sevilir ve zararsızdır. Sorun çıkarmaz fakat sık sık yeni parlak fikirlerle ortaya çıkmaz.
Strese tepkileri: Kaçar, televizyon seyreder. Yemek yer yaşama uyum sağlayamaz.
Bilinen özellikleri: Sakin yaklaşım, rahat duruş, mümkün olan her an oturma ya da uzanma.
Popüler- Neşeli (Sarı) ‘’Bunu eğlenceye dönüştürelim’’
Arzusu: Eğlenmek
Duygusal ihtiyaçları: İlgi, şefkat ve onay görmek
En güçlü yönleri: Bilgisi olsun olmasın her yerde her zaman her şey hakkında konuşabilir. Coşkulu bir kişiliğe, iyimserliğe, espiri duygusuna, öykü anlatma yeteneğine sahiptir. İnsanlardan hoşlanır.
En zayıf yönleri: Düzensizdir. Ayrıntıları ya da isimleri hatırlayamaz, abartır. Hiçbir şey hakkında ciddi değildir. İşlerin yapılmasında başkalarına güvenir, kolay aldanır ve saftır.
Bunalıma girdiği zaman: Yaşam eğlenceli değildir ve hiç kimse onu sevmiyordur.
Korktuğu şeyler: Sevilmemek, sıkılmak ve saate bağlı olarak yaşamak ya da harcadığı paranın kaydını tutmak.
Hoşlandığı insan tipi: Dinleyen, gülen, öven, onaylayan
Hoşlanmadığı insan tipi: Eleştiren, esprilerine yanıt vermeyen, kendisinin şirin olduğunu düşünmeyen
İşteki değerli yanları: Renkli yaratıcılığı, iyimserliği, rahatlatıcı olması başkalarını neşelendirip eğlendirmesi
Gelişme ortamı: Düzenli olur, çok konuşmaz ve saate bakmayı öğrenirse gelişir.
Lider olarak: Başkalarını heyecanlandırır, ikna eder, esin kaynağı olur, cezp eder ve eğlendirir fakat unutkandır ve sabırlı olamaz.
Eş tercihi: Duyarlı, ciddi ve mükemmeliyetçiler yakındır, fakat kendisine sürekli yetersiz ve aptal muamelesi yapılmasından çabuk sıkılır.
Strese tepkiler: Sahneyi terk etme, alışverişe çıkma, eğlenceli bir grup bulma, bahaneler bulma ve başkalarını suçlama
Bilinen özellikleri: Sürekli konuşma, yüksek ses, parlak gözler, renkli eller, renkli ifadeler coşku ve kolay kaynaşma yeteneği
Güçlü Yanlar POPÜLER
NEŞELİ GÜÇLÜ KARARLI MÜKEMMELİYETÇİ BARIŞÇIL
SEVECEN
Canlı Maceraperest Analitik Uyumlu
Oyuncu İkna edici Israrcı Barışçıl
Sosyal Güçlü iradeli Özverili Uysal
İnandırıcı Rekabetçi Düşünceli Kontrollü
Hayat veren Becerikli Saygılı Çekinen
Hayat dolu Kendine güvenli Duyarlı Halinden
memnun Yönlendirici Olumlu
Planlayıcı Sabırlı
Spontane Kendinden emin Programlı Utangaç
İyimser Açık sözlü Düzenli Nazik
Komik Etkili Sadık Dostça
davranan
Hoş Cesur Ayrıntıcı Politik
Neşeli Güvenli Kültürlü Tutarlı
Esin kaynağı Bağımsız İdealist Zararsız
Sıcakkanlı Kararlı Derin İnce esprili
Kolay kaynaşan Harekete geçiren Müziksever Arabulucu
Konuşkan Azimli İnce düşünceli Hoşgörülü
Enerjik Lider Sadık İyi dinleyici
Şirin Şef Organizatör Kanatkar
Popüler Üretken Mükemmeliyetçi Tatlı
Zayıf Yönler
POPÜLER
NEŞELİ GÜÇLÜ KARARLI MÜKEMMELİYETÇİ BARIŞÇIL
SEVECEN
Yüzsüz Zorba Sıkılgan İfadesiz
Disiplinsiz Anlayışsız Affetmeyen Coşkusuz
Kendini tekrarlayan Karşı gelen Kinci Suskun
Unutkan Dobra Telaşlı Korkak
Laf kesen Sabırsız Güvensiz Kararsız
Ne yapacağı
belirsiz Şefkatsiz Sevilmeyen Yaşamdan kopuk
Gelişi güzel Dik kafalı Müşkülpesent Tereddütlü
Göz yuman Kibirli Kötümser Renksiz
Kolay sinirlenen İddiacı Yabancılaşmış Amaçsız
Saf Küstah Olumsuz tutumlu Kayıtsız
Tanınmak isteyen İşkolik Yalnızlığa sığınan Endişeli
Konuşkan Patavatsız Fazla hassas Üretken
Düzensiz Otoriter Bunalımlı Şüpheci
Tutarsız Hoşgörüsüz İçe dönük Umursamaz
Dağınık Karamsar Geveleyen İnsan kullanan
Hava atan İnatçı Kuşkucu Uyuşuk
Gürültücü Amirane Yalnızlığı seven Tembel
Kafası dağınık Öfkeli Şüpheci Ağırkanlı
Yerinde
duramayan Aceleci İntikamcı Gönülsüz
Değişken Kurnaz Tenkitçi Ödün veren
Etkili İletişim İlkeleri
1. İletişim algıya dayalıdır.
2. İnsanlar aktif bir şekilde çevrelerinden bir anlam çıkarmaya çalışırlar.
3. Algılamalar kısa bir süre içinde düzenlenir ve yapılandırılır.
4. İnsanlar algılamarını düzenlemek için basmakalıplar kullanır.
5. İnsanlar başkalarını kendilerine benzer görme eğilimindedirler.
6. İnsanlar çelişkili bilgilere aldırmaksızın başlangıçtaki algılamalarını sürdürmeye çalışırlar.
7. İnsanlar bir hediyeyi veya hediyeyi veren kişiyi sevip sevmediklerine bakmaksızın karşılık verme zorunluluğu hissederler.
8. İnsanlar tutarlı olma zorunluluğu hisseder.
9. İnsanlar kendilerine benzer gördükleri kişilerden daha kolay etkilenirler.
10. İnsanlar sevdikleri kişilerden daha kolay etkilenirler.
11. Güvenilirlik algılaması yetki algılamasıyla artar.
12. İnsanlar kaynağın ender bulunur veya değerli olduğuna inandıkları zaman daha kolay etkilenirler.
13. İnsanlar güvenilir buldukları kişiler tarafından daha kolay etkilenir.
14. Güvenilirlik algılaması üç faktöre dayalıdır:
Uzmanlık/yeterlilik
Güvene layık olma
Dinamizm
15. İnsanlar bir mesajın yapılandırılma ve aktarılma şeklinden etkilenirler.
16. Güvenilirlik algısı kişisel vasıflardan etkilenir.
17. İnsanlar, liderleri, aceleci şekilde ve sınırlı bilgilere dayanarak seçerler.
18. İnsanlar karar verirken gerçekler yerine bilgileri kullanırlar.
19. İnsanlar duygulara(bilinçdışı zihne) dayalı kararlar alır ve sonra da bunları mantıkla geçerli kılarlar(bilinçli zihin)
20. İnsanlar çapa atılan bilgileri daha kolay muhafaza ederler.
21. İnsanlar adil gördükleri yargıya ulaşmaya çalışırlar.
UYUM VE AHENK
Kendinizle uyum içinde olmayı başarın
Kişiler genelde uyumun diğer kişilerle kurulduğunu düşünürler. Oysa uyum kendi içinizde de uygulayabileceğiniz bir durumdur. Kendinizle uyumlu olmak sizin diğer bireylerle de kolayca uyum sağlamanızı mümkün kılar. Birçoğumuz kendimizle uyum sağlamamışken diğer bireylerle uyum sağlayamıyor olmak çok da şaşılacak bir durum değildir.
Bir kişinin vücut dilini eşleştirmek
Biriyle konuşurken, onların sözel olmayan davranışını gözlemleyin ve onlara kalibrasyon uygulayın. Kendi vücut dilinizi karşınızdaki kişiye uyarlayın ki davranışınız partnerinize benzer olsun. Bu bedensel benzeşmenin iletişiminizi
derinleştireceğini fark edeceksiniz. Sinirsel Dilbiliminde buna 'Eşleştirme ' adını vermekteyiz
Eşleşmenin önemini fark edebilmek için bedensel duruşunuzu zıtlaştırın ve vücut dilinizi değiştirin. Vücut dilindeki farklılıklar büyüdükçe konuşmanın zorlaştığını fark edeceksiniz. Bir süre sonra karşınızdaki kendisini artık dinlemediğinizi veya ne hakkında konuştuğunu anlamadığınızı düşünecektir. NLP'de buna hatalı 'hatalı eşleştirme' diyoruz.
Eğer mesajınızı aktarmak istiyorsanız vücut dilinizi partnerinizinkiyle eşleştirin.
Partnerinizin eşleştirme yapıp yapmadığını kontrol etmek için vücut dilinizde ufak değişiklikler yapıp karşınızdakinin de bu değişiklikleri yapıp yapmadığını izleyin. Bir süre sonra otomatikleşen bedensel eşleşme durumu karşılıklı iletişminizi
kolaylaştıracaktır.
Bir kişinin düşünce ve deneyimleriyle uyumu sağlamak
Araştırmalar kişilerin uyum – ahenk kurdukları partnerlerinin, vücut dillerine kendi vücut dillerini uyarlamaya doğal olarak yatkın olduklarını göstermektedir Eğer bireyler uyum içerisindeyseler, davranış ve dil şablonları birden benzer hale gelmektedir.
Uygunluk
Bireyin sadece kendisiyle ilgili değil aynı zamanda diğer kişilerle ilgili davranışsal sonuçlarında farkında olması kavramıdır.
Bu yaklaşım, sistemin tüm unsurları arasında fikir birliğini, harmoniyi ve anlaşmayı başarma anlamına gelip, böylelikle sistemin tüm parçaları arasında meydana gelen ve kimsenin kaybı olmadan, kazan-kazan durumunu sağlayıp herkes açısından faydalı sonuçların alınmasıdır.
Böylece uygunluk bireyin inançlarının, yaklaşımlarının, hareket ve konuşmalarının aynı hikâyeyi anlatmasıyla, bunların tümünün aynı yönü işaret etmesiyle ve bireyin kendiyle hemfikir olmasıyla oluşur. Bir konuda uygun olan bireyler genelde tipik bir fiziksel işaret ve özellikler grubu, yaklaşım ve duruşta açıklık, duruş, jest ve
görüntüde simetri ve dinginlik sergilerler.
Uygunsuzluk ise hilekârlık, etrafta dolanmak, rahat duramamak ve asimetri ile kendini gösterir. Bu tip belirtiler uygunsuzluğun fiziksel işaretleridir. Siz iki fikir arasındaysanız ve henüz kararınızı vermediyseniz, gizli bir gündeminiz varsa, bir şey söyleyip başka şey- demek istiyorsanız ve eğer bilinçli kararınızla uyuşmayan bilinç dışı kısımlarınız varsa bağdaşmazlık içindesinizdir.
Bu yüzden bir kişinin uygunluk düzeyini gözlemleyip ona kalibrasyon uygulamak faydalıdır.
BAZI FİZİKSEL İŞARETLER
Uygunsuzluk Uygunluk
‘Kapalı’ duruş ‘Açık’ duruş
Yüz/vücut asimetrisi Yüz/vücut simetrisi
Hilekarlık Durgunluk
Hareketlerde değişim Hareket yok veya kasti hareketler Konuşma ve vücut dilinde tutarsızlıklar Konuşma ve vücut dilinde tutarlılık Duraksama veya konuşmadan kopma İyi tonlanan konuşma
Uyumsuz tonlama Uyumlu yankılanan tonlama
Duran / kendine ters düşen dil Akıcı dil
Bir kişinin vücut dilinin hızına ayak uydurup izlemek bir satıcı ve terapist için uyumu sağlamakta çok yardımcı olur. Eğer bir anlaşmazlığı çözmek istiyorsanız
karşınızdakinin hızına ayak uydurup onu takip etmek, yine sizin için kullanışlı bir strateji olabilir. Uyum sağlayarak ve farklılıkları hallederek daha çok
kazanabilecekken, neden kavga etmeye devam etmeli ki?
Diğer Bireylerle Uyum: Nasıl Başarılır?
Uyumun altında karşımızdakine duyulan bir güven duygusu vardır. Öyleyse uyumu başarmak için ne yaparsınız? Bir kişinin söylediği veya yaptığı herhangi bir şey bu amaç için iyi bir bilgi kaynağıdır. Bilinçli veya bilinçdışı kendinizi aynı hizaya
getirdiğinizde uyum meydana gelir.
Eğer uyum varsa bu uygunluk (senkronizasyon) doğal olarak meydana gelir. Bir eğitmeni ilgiyle dinleyen bireyler grubu çok benzer sözel olmayan davranış sergilemeye yatkındırlar (tipik oturma şekli, yüz ifadesi vb.) Kişilerin diğer bireyin davranışını "aynaladıklarını" söyleyebilirsiniz.
Belki de bu yüzden uzun yıllardır beraber olan bir çiftin birbirlerine git gide
benzedikleri izlenimine kapılırız. Benzer şekilde, eğer iyi bir konuşmacıyı dinleyen seyirciyi gözlemlerseniz, vücut dillerinde birçok benzerlikleri fark edersiniz.
Kendimizi en çok bize benzer görünen kişilerle beraberken rahat hissederiz.
