İnsanlık tarihi boyunca cıva zehirlenmeleriQin Shi Huang,İlk Çin imparatoruŞapka yapımıMinimata hastalığıprofessorKaren Wetterhahn,DartmouthIrak buğday zehirlenmesi200 BC19

(1)

İnsanlık tarihi boyunca cıva zehirlenmeleri

Qin Shi Huang, İlk Çin imparatoru

Şapka yapımı

Minimata hastalığı

professor

Karen Wetterhahn, Dartmouth

Irak buğday zehirlenmesi

200 BC

19

^th

-20

^th

yüzyıl

1950ler

1971

1997

(2)

Tarih boyunca civa

• Eski Çin'in ilk imparatoru Qin Shi Huang Di ebedi hayat vermeyi amaçlayan civa içerek öldü.

• Keçe şapkalarının imalatı için cıva nitratlı inorganik cıva kullanılması, 17. yüzyıl Fransa'sında başlamış ve yüzyılın sonlarına doğru yaygın olarak şapka yapıcılarda civa

zehirlenmesine neden olmuştur.

• Irakta meydana gelen yaygın cıva zehirlenmesi vakası, 1971- 1972 yılları arasında, kırsal kesimdeki bir nüfustan metil civa esaslı bir fungisid ile işleme tabi tutulmuş tahıl ekmek yapmak için kullanıldığı zaman, kırsal kesimde meydana geldi.

• Aralık 1997'de, bir kimya profesörü Karen Wetterhahn,

Dartmouth College'da, lateks eldivenine içine bir damla dökülen dimetil civa solusyonu ile zehirlendi 1 yıl içinde civaya bağlı

olarak öldü.

(3)

Niye Minamata cııva zehirlenmesi gözledi ?

(4)

Japon halkı çok sayıda ve miktarda balık ve kabuklu deniz ürünü yer.

Niye Minamata cıva zehirlenmesi gözledi ?

(5)

Minamata plastik fabrikasında 1950’lerde büyük miktrada cıva plastik üretiminde kullanılmıştır.

Plastik üretimi sırasıında Katalizör,olarak kullanılan manganez dioksitten ferrik sülfite üretimde yan ürün olarak civa atık olarak çıkııyordu.

Sürecin bir ürünü olan cıva ile kirlenmiş atık su bölgdeki akarsu içine pompalanıştır,

Niye Minamata cıva zehirlenmesi gözledi ?

(6)

1952 yılında bölgdeki sakinler

tarafıından kedilerde, "kedi intiharları"

olarak adlandırılan bir durum gözlendi, Kediler denize atlarakve ölümlerine

neden olan tuhaf davranış sergilemeye başladı.

Niye Minamata cıva zehirlenmesi gözledi ?

(7)

1956 yılı sonunda, araştırmacılar, bu

hastalığı Minamata Körfezi'ndeki balık ve kabuklu deniz hayvanlarını yiyerek oluşan ağır metal zehirlenmesi olarak

tanımladılar.

Chisso fabrikasındaki cıva sorumludu.

Niye Minamata cıva zehirlenmesi gözledi ?

(8)

Minamata hastalığı

• 1932'den 1968'e kadar, Minamata, Japonya kenti çevresinde denize bırakılan metil cıva etkisiyle

oluşmuştur.

• Balıklarda biyolojik olarak biriken toksin, yerel halk tarafından yenildiğinde bilinen en büyük cıva

zehirlenmesine neden oldu.

• Minamata hastalığı 1000 fazla kişinin ölümüne neden

olmuş .

(9)

• Bölgedeki balık ve sucul organizmalarda metil civa seviyeleri çok yüksekti: kontamine alanlardan Civa seviyesi balıklarda 50 ppm'e, kabuklularda 85

ppm'e kadar yükselmişti. Zehirli balıkları yiyen 121 kişi zehirlendi, bunların 46'sı öldü(Akut zehirlenme.

• Civa zehirlenmesi tüm ekosistemi etkiledi körfez çevresinde yaşayan köpekler, kediler, domuzlar, sıçanlar ve kuşlar da cıva zehirlenmesi belirtileri gösterdi ve birçoğu öldü.

Minamata hastalığı

(10)

Minamata hastalığı

(11)

Minamata

• 1950'lerin başında, Minamata Körfezi'ndeki yüzlerce Japon balıkçı cıva taşıyan balığı yedikten sonra öldü(akut

zehirlenme). Yaşayanlarda diğerleri spazmlardan ve görme bulanıklığına maruz kalmışlardı ve zehirlenmiş annelerin bebeklerinde hasarlı ekstremiteler ile doğdu.

• Hükümet, 1930'lardan beri kimyasal üreticinin Chisso Corp'nun cıva bileşikleri döktüğü güney Japonya'daki Minamata

Körfezi'ndeki sanayi atıklarının toplam 2.265 kurbanını resmen

tanıdı (1,784 ölüm).

(12)

Mimanata günümüz

• Mart 2001 itibariyle 2,265 kurban resmi olarak

Minamata hastalığına (1,784 tanesi öldü) etkilendi ve 10,000'den fazla kişi Chisso'dan mali tazminat

almıştı. 2004 yılına gelindiğinde, Chisso Corporation tazminat olarak 86 milyon dolar ödemişti ve aynı

yılda kirliliğini gidermek için çalışmalara devam etmektedir.

• 29 Mart 2010'da henüz onaylanmamış mağdurları

telafi etmek için bir uzlaşma sağlandı.

(13)

Günümüzde cıva içeren alet ve ekipmanlar

Cııvalı anahtar, ölçüm araçları

Tıp aletleri

İlaç ve kozmatik

Boya Pil

(14)

Pestisit ve gübreler Silah ve Patlayıcı Yerel kullanım

Cıva içeren alet ve ekipmanlar

(15)

Minamata Konvansiyonundan ne bekleyebiliriz?

2015 yılına kadar tüm insan emisyonlarını sıfıra indirme etkisi

İnsan kaynaklıı civa emisyonlarının sıfırlanması, okyanus cıvarasını% 21 oranında azaltıyor; buna karşıın civa emisyonları sabit tutmak ise onu% 40 oranında artıracaktı.

Amos et al. [2013, 2014]

(16)

İtai İtai hastalığı

• Japonya (1910-1970 yılları arasında gözlenen bir kadmium zehirlenmesi)

• Yakın bir kurşun işleme tesisinden çıkan atık suların

kullanıldığı pirinç tarlalarında piriçi kullanan kişilerde gözlenen hastalık nedeni Pirinçte yüksek seviyede biriken kadmiyum.

• Akut toksisite: böbrek yetmezliği, anemi, ciddi kas ağrısı

• "1912’de Jintsu nehrinin etrafındaki insanlarda ortaya çıkan garip hastalık bölge halkı tarafından ‘Itai İtai byo’ diye

adlandırılmış. Itai Japonların canları yandığında söyledikleri bir ünlem kelimesi. Byo da hastalık demek. Böyle

isimlendirilmesinin nedeni hastaların şiddetli ağrılar nedeniyle

‘itai ‘diye bağırmaları ^.

(17)

İtai itai

(18)

İtai itai

(19)

Niçin bu bölgede itai itai hastalığı gözlendi.

• Itai-itai hastalığının sebebi Toyama Bölgesi'ndeki madencilik nedeniyle kadmiyum zehirlenmesiydi.

Bölgede altın madenciliği yapılan ilk kayıtlar 1710 yılına dayanıyor.

• İkinci Dünya Savaşı'ndan önce, Mitsui Madencilik tarafından kontrol edilen madencilik, savaş

zamanı taleplerini karşılamak için üretimi

artırmıştır. Bunun sonucu Jinzu Nehri ve kollarının metal kirliliğini artış gösterdi. Sorun nehir esas olarak pirinç tarlalarının sulanması için, aynı zamanda içme suyu, yıkama, balıkçılık

kullanılması ve madencilik faaliyeti ile kadmiyumla

kirlenmesidir..

(20)

Havza kavramı

(21)

İtai itai günümüz

• Itai-itai hastalığının pek çok kurbanı bir daha yürüyememiştir.

• Bu hastalığa yakalanan çevredeki sakinler, 1968 yılında Mitsui Madencilik Şirketi aleyhine bir dava açtı.

• Sakinler bu davayı kazandı ve müzakereleri başlattı.

• Mitsui Madencilik, itai-itai hastalığının kadmiyumun Jinzugawa Nehrine dökülmesinden kaynaklandığını resmi olarak itiraf etti.

• Halen Mitsui Madenciliği, arazinin iyileştirme masraflarını karşılamakla yükümlüdür. Bu, zehirlenen toprağın

güvenli ve tekrar bitki yetiştirilebilecek bir alana

getirilmesini sağlamak zorunda kaldıkları anlamına

geliyordu.