TARIMSAL YAPILARIN TASARIMI
8. HAFTA
IZGARA TABANLI BESİ AHIRLARININ TASARIMI
Prof.Dr. Metin OLGUN
Doç. Dr. Havva Eylem POLAT
Izgara tabanlı besi sığırı ahırları
Izgara tabanlı ahır sistemi, yataklık kullanımını dolayısıyla yataklık materyalinin temini, depolanması ve ahır içerisine serilmesi gibi gereksinimleri ortadan kaldırması, gübre temizliği için gerekli işgücü miktarını önemli ölçüde azaltması, birim alanda barındırılan hayvan sayısının fazla olması ve hayvanların daha temiz barındırılması nedeniyle , özellikle hayvancılığın geliştiği ülkelerde çok benimsenmiş ve yaygın bir kullanım alanı bulmuştur. Bu sistemin en büyük sakıncası, ilk tesis maliyetinin yüksek ve barınak içi çevre koşullarının denetiminin iyi yapılmasının zorunlu olmasıdır.
Bu sistemde barınak tabanı tamamen veya kısmen ızgaralı yapılabilmektedir. Ancak besi sığırı yetiştiriciliğinde genel uygulama barınak tabanının tamamen ızgaralı yapılmasıdır.
Izgara tabanlı sistemin esası, hayvanların katı ve sıvı gübrelerinin ahır tabanı üzerinde bırakılan boşluklardan yerçekimi kuvveti ve hayvanların gezinmeleri sırasında ayakları ile uyguladıkları basınç etkisi sonucunda döşeme altında bulunan gübre kanallarına düşmesidir.
Izgaralı ahırlardan beklenilen fonksiyonların elde edilebilmesi için ızgaraların tasarımının çok iyi yapılması gerekir. Izgaralar betonarme malzemeden yapılmalıdır. Izgara malzemesi seçilirken;ilk tesis maliyeti, kullanım ömrü, su emme özelliği, sağlamlık, aşınma,ateşe dayanıklılık ve yenilenme maliyeti dikkate alınmalıdır. Izgaralar stabil olmalıdır. Izgaralarda görülebilecek bükülme , eğilme ve yerinden oynamalar hayvanlarda çeşitli yaralanma ve sakatlanma olaylarına yol açar.
Izgaraların boyutları, hayvan rahatlığı ve ahır temizliği yönünden önem taşımaktadır.
Izgaralar aşağıya doğru daralan trapez kesitli olmalıdır. Üst genişliği 12.5-15.0 cm, alt genişliği 7.5 cm, yüksekliği 15-17.5 cm, uzunluğu en fazla 3 m ve ızgaralar arasında bırakılacak boşluk genişliği ise 3-4 cm olmalıdır.
Izgara tabanlı sistemlerde bölmeler tesis edilerek hayvanlar gruplar halinde barındırılmalıdır. Bir bölmede barındırılacak hayvan sayısı 15-30 arasında olmalıdır.
Izgara tabanlı sistemlerde hayvan başına gerekli alan değerleri;
Canlı ağırlık,kg Canlı ağırlık,kg
200200 300300 400400 500500 600600 700700
Gerekli alan, m Gerekli alan, m
1.11.1 1.51.5 1.81.8 2.12.1 2.32.3 2.52.5