YUMURTA TAVUKLARINDA ĐLAVE BAKIR VE KROMUN VERĐM VE SERUM PARAMETRELERĐNE,

ÖZET

YÜKSEK LĐSANS TEZĐ

YUMURTA TAVUKLARINDA ĐLAVE BAKIR VE KROMUN VERĐM VE SERUM PARAMETRELERĐNE,

BAZI YUMURTA ÖZELLĐKLERĐ VE KOLESTEROL MUHTEVASINA ETKĐLERĐ

Aslı GAZDAĞI Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı

Danışman:Prof. Dr. Oktay YAZGAN 2007, Sayfa: 122

Jüri: Prof. Dr. Oktay YAZGAN Prof. Dr. Yılmaz BAHTĐYARCA Doç. Dr. Alp Önder YILDIZ

Bu çalışma, yumurta tavuğu rasyonlarına farklı seviyelerde ilave edilen bakır ve

kromun performans kriterlerine, bazı yumurta özelliklerine, serum parametrelerine ve yumurta kolesterol muhtevasına etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.

Denemede, 20 haftalık yaşta toplam 180 adet yumurta tavuğu, her biri 5 alt gruptan

oluşan dokuz deneme grubuna tesadüfi olarak dağıtılmıştır. Her bir alt grup 4 adet yumurta

tavuğundan oluşmuş, 20 haftalık yaştan 32 haftalık yaşa kadarki 12 haftalık deneme boyunca,

hayvanlar farklı seviyelerde bakır sülfat (0, 150, 300 ppm Cu temin edecek şekilde) ve

organik krom mayası (0, 1000, 2000 ppb Cr temin edecek şekilde ) ilave edilerek hazırlanmış

deneme rasyonlarıyla yemlenmişlerdir.

Muamelelerin, canlı ağırlık (CA), yem tüketimi (YT), yumurta verimi (YV), yumurta ağırlığı (YA), kabuk ağırlığı (KA), kırılma mukavemeti (KM), şekil indeksi (ŞĐ) ve özgül ağırlık (ÖA) değerlerine etkisi önemli olmamıştır (P>0.05). Đlave Cu ve Cr’un farklı seviyelerinin, yemden yararlanma katsayısı (YYK)’na etkisi sadece 8. haftada, kabuk kalınlığı (KK) ve şekil indeksi (ŞĐ) değerlerine etkisi sadece 4.haftada (1.periyot) önemli olmuştur (P<0.01). Muamelelerin, ak indeksi (AĐ) ve haugh birimi (HB) değerlerine etkileri ise 8. ve 12. haftalarda önemli olmuştur (P<0.01).

Muamelelerin, yumurta sarısı trigliserit değerine etkisi 12. haftada, yumurta sarısı kolesterol değerine ise 6. ve 12. haftalarda önemli olmuştur (P<0.01). Yumurta bakır konsantrasyonuna etkisi 12. haftada (P<0.05), yumurta krom konsantrasyonuna etkisi ise 6.

haftada önemli olmuştur (P<0.01).

Muamelelerin, serum trigliserit, değerine etkisi önemli olmamış (P>0.05), serum glukoz ve total kolesterol muhtevasına etkisi ise 12. haftada önemli olmuştur (P<0.01).

Muamelelerin, çok düşük özgül ağırlıklı lipoprotein (VLDL) konsantrasyonuna etkisi 6. (P<0.05) ve 12. haftalarda önemli olmuştur (P<0.01). Düşük özgül ağırlıklı lipoprotein (LDL) ve yüksek özgül ağırlıklı lipoprotein (HDL), konsantrasyonlarına ise etkisi önemli olmamıştır (P>0.05).

Muamelelerin, serum Cu konsantrasyonuna etkisi 6. haftada (P<0.01), serum Cr konsantrasyonuna etkisi ise 12. haftada önemli olmuştur (P<0.01).

Anahtar kelimeler: Kolesterol, performans, serum bakır ve krom konsantrasyonları,

yumurta özellikleri, yumurta tavuğu.