YAKLAŞIK MALİYET NEDİR?

(1)

Dr. Mürsel ERDAL Sayfa 1

YAKLAŞIK

MALİYET NEDİR?

İhale yapılmadan önce idarece her türlü fiyat araştırması yapılmak suretiyle yapılan ihale konusu işin öngörülen toplam bedelidir.

Kararlaştırılan eserin meydana getirilmesi için yapılması gereken toplam harcamaların

tespitidir.

(2)

Mal veya hizmet alımları ve yapım işlerinin ihaleleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre yürütülür. 2003 yılında yürürlüğe girmiş ve 2886 sayılı devlet İhale kanununun yerini almıştır.

Yaklaşık maliyetin hesaplanmasındaki ana amaç nedir?

İdare için piyasa şartlarına uygun yapılabilir bir maliyetin çıkarılarak ödeneğin ayrılması ve ihale sonucunun değerlendirilmesidir.

İstekliler için ise uygun tekliflerin

verilmesidir.

(3)

2886 Devlet İhale Kanunu 4734 Kamu İhale Kanunu

Tahmini Bedel Yaklaşık Maliyet 2003 yılında sona erdi Halen Yürürlülükte

İdarece belirlenen ve ihaleden önce ilgililerine bildirilen tahmini bedel esasına dayalı ihale sisteminden vazgeçilmiştir.

Sadece idarelerce bilinecek olan yaklaşık maliyetin tespit edilmesi amaçlanmıştır.

(4)

-İhale Öncesi Kamu Kurumlarına daha fazla iş yükü getirmiştir.

-Yaklaşık Maliyet aşamasında görev yapan teknik personelin mevzuata daha fazla hakim olmasını zorunlu hale getirmiştir.

Yüklenici firmaların ihale öncesinde daha fazla ön hazırlılık yapmasını getirmiştir.

Anahtar teslimi götürü bedel esasına göre yapılan ihalelerde istekliler tekliflerini işin projesine göre verdikleri için, herhangi bir ihtilafa meydan

verilmemesi açısından ihaleden önce yapılacak çalışmalar çok önemli olup, projelerin ve teknik şartnamelerin hiçbir açık nokta kalmaksızın yapılması ve işin iyi tarif edilmesi

gerekmektedir.

(5)

Uygulama projelerinde deprem bölgesi, zemin emniyet gerilmesi, beton sınıfı ve donatı sınıfı mutlaka belirtilmelidir.

Özellikle mahallerde yer alacak malzemelerin nitelik ve niceliği ile standartları, hem mahal listelerinde hem de proje ve detaylarında ayrıntılı olarak gösterilmeli, proje çizimlerinde malzeme açılımı, bütün ölçü ve kotlar eksiksiz yazılmalı, proje, mahal listeleri ve teknik şartnameler mutlaka birbiriyle uyumlu olmalıdır.

Ayrıntılı metraja dayalı olarak yaklaşık maliyet hazırlanmalı, fiyatı oluşturan tüm dayanaklar yaklaşık maliyet ekine konulmalı,

Özel poz tarifleri ve fiyat analizleri ayrıntılı olarak yapılmalı,

Yaklaşık maliyet işlemelerine başlamadan önce proje işleri bitirilmiş olmalıdır.

İdarelerde bu işlemler yapılırken Yapım ile

Proje birimleri koordineli bir şekilde hareket

(6)

Yaklaşık Maliyetin Önemi

Kurum açısından

-İdarelerin bütçelerini hazırlarken yapacakları yatırımların tutarlarını bilmeleri, yapının maliyet bedeline göre bütçeden kaynak istenilmesi-Yapı, maliyet bedeline göre ihale edilir.

-Yıllara sari işler için ödenek dilimlerini öngörebilmeleri

-İdareler İhale sırasında gösterge değer özelliği

ihale konusu yapım işinin yaklaşık maliyetini

dikkate alarak ihalenin eşik değerin altında kalıp

kalmadığın tespitini yapar

(7)

Yüklenici açısından

-Bir yapının maliyet bedelinin yapı yapılmadan önce bilinmesi gereklidir. Yüklenici mali hazırlığını

maliyet bedeline göre yapmalıdır. Aksi halde beklenmedik sorunlarla karşılaşılır. Yapının bitim tarihi gecikir, başkaca yükümlülükler yerine

getirilmediği için maddi zararlar meydana gelir. Bu nedenle yapının maliyet bedelinin gerçekçi olarak önceden bilinmesi çok önemlidir ve zaruridir.

-İdarelerce, ihale öncesi tespit edilen yaklaşık maliyet ilan edilmez ve isteklilere veya ihale süreci ile resmi ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz gizli tutulur.

-İhale yapılıp bütün teklifler okunduktan

sonra yaklaşık maliyet isteklilere açıklanır.

(8)

YAKLAŞIK MALİYETİN İFŞA EDİLMESİ

Kanunun 61. maddesinde yaklaşık maliyetin ifşa edilmesi halinde ilgisine göre 58 ve 60. maddelerin uygulanacağı hükmüne yer verilmiştir. 58. madde ihalelere katılmaktan yasaklama, 60. madde görevlilerin ceza sorumluluğudur.

Ayrıca yaklaşık maliyetin hatalı hazırlanması halinde kamu görevlilerin Kanunun 60. maddesine göre

sorumlulukları söz konusu olacak, danışmanlık hizmet sunucularına ihale edilmişse, 4735 sayılı Kanunun

“Danışmanlık hizmet sunucularının sorumluluğu” başlıklı 32. maddesine göre sorumlulukları söz konusu olacaktır.

YAKLAŞIK MALİYETİN ANA UNSURLARI

● İdarece ihale yapılmadan önce hazırlanması gerekir.

● Fiyat araştırması esastır.

● Dayanakları ile birlikte hazırlanması gerekir.

● KDV hariçtir.

● %25 müteahhit karı dahil hesaplanır.

● Gizlidir.

(Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilanlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile

resmi ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.)

(9)

YAKLAŞIK MALİYET AKIŞ ÇİZELGESİ

İHTİYACIN ORTAYA ÇIKMASI İdareler, ihtiyaçların uygun şartlarla ve

zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla yükümlüdürler.

Bu nedenle, ilk adım olarak ihtiyacın doğru tespit

edilmesi büyük önem arz etmektedir.

(10)

AKIŞ ÇİZELGESİ

YAKLAŞIK MALİYET

4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNU

Madde 9- (Değişik: 30/7/2003-4964/6 md.) Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez,

isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan

diğer kişilere açıklanmaz.

(11)

YAPIM İŞLERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ MADDE 8 – (1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre miktar tespiti ve fiyat araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.

YAKLAŞIK MALİYETE İLİŞKİN İLKELER

(2) Ön ilan yayımlanmadan önce yapı tekniği ve ihtiyaç programına göre tahmin edilen fiziki miktar veya kapsam esas alınarak hesaplanan yaklaşık maliyet, ihale veya ön yeterlik ilanı öncesi gerekiyorsa yeniden hesaplanır.

(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır.

YAKLAŞIK MALİYETE İLİŞKİN İLKELER

(12)

(4) İhale konusu işin bünyesine girecek veya

yardımcı olarak kullanılacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipman gibi unsurların idare tarafından verilmesi durumunda; yaklaşık maliyet, bu

unsurların bedeli hariç tutularak hesaplanır ve bu unsurların listesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinin ekine konulur.

YAKLAŞIK MALİYETE İLİŞKİN İLKELER

YAKLAŞIK MALİYET

MEVZUATI

(13)

Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktarların tespiti

MADDE 9 – (1) Yaklaşık maliyet hesabına esas miktarların tespiti için öncelikle aşağıda yer alan çalışmaların yapılması gereklidir:

a) Arazi ve zemin etüdünün yapılması; uygulama projesi üzerinden anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde arazi ve zemin etüt çalışmalarının; ön ve/veya kesin proje üzerinden birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise, mümkün olan arazi ve zemin etüt çalışmalarının yapılmış olması zorunludur.

b) Proje zorunluluğu; bina işlerinde uygulama projesi, diğer işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımları için uygulama projesi, yapılamayan kısımları için kesin proje; doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan işler ile ihale konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ise ön ve/veya kesin projenin hazırlanması ve yaklaşık maliyetin söz konusu projelere dayanılarak hesaplanması gerekir.

Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktarların tespiti c) Mahal listesi hazırlanması; ön, kesin veya uygulama projelerine dayalı olarak, işin bünyesindeki imalat kalemlerinin adını ve yapılacağı yerleri gösteren ve yaklaşık maliyetin hazırlanmasına esas teşkil eden mahal listeleri hazırlanır.

ç) Metraj listelerinin hazırlanması; ihale konusu işe ait proje ve mahal listelerindeki ölçü ve tariflere göre işin bünyesine giren imalatların hangi kısımda ve ne miktarda yapılacağının

belirlenmesi amacıyla; anahtar teslimi götürü bedel teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde iş kalemi ve/veya iş grubu, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde ise iş kalemi şeklinde metraj listeleri düzenlenir.

(14)

Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktarların tespiti

d) Birim fiyat ve imalat tariflerinin hazırlanması; Ön ve/veya kesin projeye dayalı olarak birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilecek işlerde, idareler, iş kaleminin adını, yapım şartlarını, ölçü yeri ve şeklini, birimini, birim fiyata dahil ve hariç unsurları ihtilafa meydan vermeyecek biçimde teknik olarak açıklayan birim fiyat tarifleri hazırlar.

e) Anahtar teslimi götürü bedel işlerde; uygulama projeleri ve mahal listelerine dayalı olarak imalat iş kalemleri veya iş gruplarının teknik tarif ve özellikleri belirlenir.

Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespiti

MADDE 10 – (1) İdarelerce, ihale konusu işin yaklaşık maliyetine ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde;

a) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlerin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar, b) Kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçler,

c) İlgili meslek odaları, üniversiteler veya benzeri kuruluşlarca belirlenerek yayımlanmış fiyat ve rayiçler,

ç) Yüklenici veya alt yüklenici olarak faaliyet gösteren, konusunda deneyimli kişi ve kuruluşlardan alınacak, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlere ilişkin maliyetler,

d) İdarenin piyasa araştırmasına dayalı rayiç ve fiyat tespitleri, esas alınır.

(15)

Yaklaşık maliyet hesabına esas fiyat ve rayiçlerin tespiti

(2) İdareler, yaklaşık maliyete ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyat ve rayiçlerin birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.

MADDE 11 – (1) (Değişik:03/07/2009-27277 R.G./1 md.) İş kalemi ve/veya iş grubu şeklinde tespit edilen imalat miktarlarının, Yönetmeliğin 10 uncu maddesine göre belirlenen ve yüklenici karı ve genel gider ihtiva etmeyen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutar KDV hariç olarak

hesaplanır ve bulunan bu tutara % 25 oranında yüklenici kar ve genel gider karşılığı eklenmek suretiyle yaklaşık maliyet tespit edilir.

(2) (Değişik:03/07/2009-27277 R.G./1 md.) Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin hesap cetveli ve icmal tablosu hazırlayanlarca imzalanmaksuretiyle ihale onay belgesine eklenir.

(3) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda yaklaşık maliyeti

(16)

YAKLAŞIK MALİYET HESAP CETVELİ

Yaklaşık maliyet hesaplamak birim fiyatlar ile miktarların çarpılması esasına dayanır.

-Bu cetvelde, yapıyı oluşturan elemanların her birinin cinsi, miktarı, birim fiyat numarası, birim fiyatı ve tutarı yer almaktadır.

-Elemanların maliyetleri toplamı da, yapının

yaklaşık maliyet bedelini vermektedir.

(17)

SÖZLEŞME TÜRLERİ

(18)

YAPI İŞLERİNDE SÖZLEŞME.

Yapım işleri ihalelerinde sözleşme

Anahtar teslimi götürü bedel Sözleşme

Birim fiyat Sözleşme

Karma sözleşme

Uygulama projesi bulunan işlerde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur.

YİUY MADDE 5:

c)…..İhale konusu işin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir.

Uygulama projesi bulunan işlerde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan işlerde ön veya kesin proje üzerinden, her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, işlerde ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir.

Bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımlar için anahtar teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş için birim fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabilir.

(19)

İŞ GRUPLARI

-Karışıklığa neden olmamak için birbirinden bağımsız her bir yapı için ayrı ana iş grubu oluşturulması gerekir.

-Büyük tesisler için yapılacak olan imalat hesaplarını ana ve alt iş gruplarına bölmek, yaklaşık maliyet hesaplanırken ve tetkik edilirken büyük kolaylıklar sağlar.

-Yapılması planlanan ve birden fazla yapıyı içinde bulunduran tesisler ana iş gruplarına ayrılır ve her ana iş grubu kendi içinde alt iş gruplarına ayrılılar. Alt iş grupları

(20)

-Aynı yapıda farklı bölümler kendi aralarında iş gruplarına ayrılabilir. Dikkat edilmesi gereken, bu işlem yapılırken aynı imalatlar için poz tekrarı oluşturmayacak şekilde gruplandırılma yapılmalıdır.

-İmalat pozu içerisinde de farklı bölümler kendi aralarında bölümlere ayrılabilir. Bu da bir işlem kolaylığı sağlar.

- Yaklaşık maliyetler çıkartılırken alt iş gruplarına ayrılan ana iş gruplarında bir işlem yapılmaz ve yapılacak işlemler alt iş gruplarında devam ettirilir.

İŞ GRUPLARI

(21)

-

Mimari proje hazırlanıp, metraj ve yaklaşık maliyet işlerine başlanılmadan önce planlanan iş grupları listesi, işin sonunda oluşturulan yaklaşık maliyet icmal

tablosuna esas teşkil etmektedir.

-Söz konusu liste yaklaşık maliyet icmal tablosunun iskeletini oluşturmaktadır. Bu listeyle oluşturulan iş guruplarına imalat tutarları ve toplamda ihale bedelin bulunmasıyla oluşan tablo yaklaşık maliyet icmal tablosudur.

PURSANTAJ

(22)

Bir imalat kaleminin pursantaj oranı, o imalatın bedelinin sözleşme bedeli içindeki payıdır.

Yükleniciye yapılan ödeme dilimlerini gösterir.

Pursantajlar yaklaşık maliyete dayalı olarak

hazırlandığından yaklaşık maliyetin doğruluğu, söz konusu işin sağlıklı yürütülmesi açısından da büyük önem arz etmektedir.

Ödemeye esas ilerleme yüzdelerinin (pursantaj tablosu) yaklaşık maliyetin ortaya çıkarılmasını engelleyecek şekilde gruplar halinde tanzim edilmesi gerekmektedir.

Pursantaj Nedir?

Yüklenici firmanın anahtar teslimi götürü bedel için teklif ettiği toplam bedel, pursantaj formlarında yer alan her bir imalat kalemi için belirtilen yüzde oranlarına göre imalat bedeli hesaplanır.

Bu imalat bedelleri imalatların eksiksiz ve tam

olarak yapılması durumunda yükleniciye

ödenecek bedellerdir.

(23)

Bu bedeller işin büyüklüğüne göre bir defada ödeneceği gibi, işin gerçekleştirme oranlarına göre kısımlara

ayrılarak aylık hakedişler halinde de ödenebilir.

İmalat gerçekleştirme oranları tutanakla tespit edilir.

İmalat bedelinin gerçekleştirme oranı ile çarpılması sonucu belirlenecek rakam hakedişde ödemeye esas alınır.

Projede yer alan ancak sehven pursantajda olmayan veya yüzde olarak eksik gösterilen imalat ise yüklenici

tarafından yapılacak olup, bunun için ayrıca bir bedel ödenmeyecektir.

Bu durum keşif artışı olarak değerlendirilmeyecektir.

(Yüklenici işi projeye göre tamamlamak üzere teklifini vermiştir, bu nedenle pursantaj tablosunda hata olduğu veya ihale işlem dosyasında yer alan yaklaşık maliyetteki imalat miktarının eksik olduğu veya pursantaj tablosunda bulunmadığı gibi gerekçelerle hiçbir ilave hak

iddiasında bulunmayacaktır. Yüklenici projeyi esas alarak proje ve eklerine uygun bir şekilde işin tamamını

(24)

Pursantaj tablosunda sehven yer alan ancak projesinde olmayan imalatın pursantaj tutarı son hakedişte yükleniciye ödenecektir.

Pursantaj tablosunda sehven yer alan, projede bulunmayan imalat

yaptırılmayacaktır.

PURSANTAJ ÖRNEĞİ.

(25)

TEKLİF HAZIRLAMA

POZ ADI VE POZ NO

(BİRİM FİYAT NO VE İMALAT ADI):

İnşaat işlerinde, her üretimin ve her yapı

malzemesinin bir kodu ve bir adı vardır. Rayiç yada birim fiyatların tanımlanmasına yarar. Bu kodlara

“Birim fiyat Numarası “ ya da kısaca “ Poz No “ denir

TEKLİFTE KULLANILAN KAVRAMLAR

(26)

RAYİÇ

Birim imalat içinde yer alan işçilik, malzeme, makine, araç ve gereçlerin karsız fiyatlarıdır.

Rayiçler her takvim yılı başında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca bir liste halinde yayınlanır. Rayiçler yeni birim fiyat ve özel birim fiyat yapımı ile bazı malzemeler için fiyat farkı hesaplamalarında kullanılır.

01.İşçilik Rayiçleri 02.Taşıt Rayiçleri 03.Makina Rayiçleri 04.Malzeme Rayiçleri

BİRİM FİYAT

Bir imalatın yapılabilmesi için malzeme, işçilik birim miktarlarının resmi kurumlar tarafından yayınlanan rayiç fiyatları ile çarpılması sonucuna

%25 müteahhit kârı da eklenerek elde edilen fiyattır.

Örnek:

18.002/MK 2011 yılı 1m3 Birim Fiyatı: 248,93 TL

DELİKLİ HARMAN TUĞLASI (1995 CM) İLE

TUĞLA DUVAR YAPILMASI (TS 704)

(27)

BİRİM FİYAT TARİFİ

Bayındırlık İşleri Birim Fiyat Listeleri’nde gösterilen ve poz numaralarıyla belirtilen,

imalatlarda kullanılan malzeme miktarları, yapım tarzı ve sırası, uygulama koşulları ve kapsamıyla birim fiyat ödemelerine nelerin girip girmediğini gösteren, her yıl yayınlanması zorunlu olmayan, imâlatların ölçü tarzlarını veren bir dokümandır.

BİRİM FİYAT TARİFİ Örnek:

18.002/MK

DELİKLİ HARMAN TUĞLASI (19*9*5 CM) İLE TUĞLA DUVAR YAPILMASI (TS 704)

T A R İ F İ: Delikli (19 x 9 x 5 cm) boyutta harman tuğlası ve (Poz.

No:...) ve 0.275 m³ harç (Poz. No: 10.003) ile projesine uygun olarak tuğla duvar yapılması, lüzumunda sulanması, inşaat yerindeki yükleme, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, her türlü malzeme ve zayiatı, işçilik, araç ve gereç giderleri, müteahhit kârı ve genel giderler dahil 1 m³ delikli harman tuğlası ile duvar yapılması fiyatı.

Ö L Ç Ü : Projesindeki boyutlar üzerinden hesaplanır. Duvar içindeki

(28)

BİRİM FİYAT ANALİZİ

Bir birim fiyatı oluşturan iş kaleminin içeriğinde Ne kadar malzeme?

Ne kadar işçilik?

Ne kadar makine? kullanıldığını hesaplamak ve birim fiyatı bulmak için yapılan işlemlerdir.

Birim fiyat analizleri yeni bir birim fiyat yapımında çok önemli kaynaklardır.

BİRİM FİYAT ANALİZİ (POZ NO:16.003)

(29)

ALT ANALİZ (YARDIMCI ANALİZ)

İmalat Birim Fiyatlarının oluşturulmasında esas

analizler kullanılan, öncelikle hesaplanarak analiz

içerisinde yerini alan ve yüklenici karını taşımayan

analizlerdir .

(30)

ALT ANALİZ (YARDIMCI ANALİZ)

ÖRNEK ALT ANALİZ - 03.524

(31)

ÖRNEK ALT ANALİZ - 03.527

AKTARMASIZ ANALİZLER

Genel Fiyat Analizlerinden yararlanılarak hazırlanır. Analiz ve alt analizler içinden aktarma yapılmaması için türetilen analizlerdir.

(32)

AKTARMASIZ ANALİZLER

Aktarmasız Analiz Standart Analiz

(33)

Kamu birim fiyatlarında kar ve genel giderler yaklaşık maliyetin %25 ‘i olarak öngörülmektedir.

%25 Kâr ve Genel Giderlerin İçeriği:

% 10 Yüklenici Kârı

% 1 Noter masrafı karşılığı

% 1 Kesin teminat mektubu karşılığı

% 7 Sigorta pirimi ve vergisi karşılığı

% 3 Şantiye ve personel giderleri karşılığı

% 1 Araç ve akaryakıt giderleri

% 1 Şantiye kurulması giderleri

% 1 Avans mektubu gideri karşılığı

DİĞER GİDERLER

(34)

(35)

RESMİ KURUM

PİYASA FİYATLARI VE

Kurumlar birim fiyatlarını nasıl hesaplar?

Bayındırlık Bakanlığı Rayiç Fiyatları

(malzeme, işçilik, makine…) yayınlandıktan sonra kendi analizleri içinde hesaplarlar ve

%25 genel gider ve kar eklerler.

Birim fiyatlar aşağıdaki şekilde elde edilmektedir:

-Malzeme giderleri a -İşçilik giderleri b -Makine giderleri c

-Gider toplamı (d=a+b+c)

-Genel gider ve müteahhit karı e = (d*%25)

-Birim fiyat (f=d+e) TL/birim

(36)

Hangi kurumlar birim fiyat yayınlar?

Piyasa Fiyatı Nedir?

İhaleye teklif veren firmalar sadece Bayındırlık ve Diğer resmi kurumların fiyatlarını değil, piyasa fiyatlarını kullanarak da teklif hazırlarlar.

Piyasa fiyatları genellikle malzeme, işçilik (montaj), nakliye girdilerinden oluşur.

Bir yüklenici inşaat malzemeleri üreten ve/veya satan tüzel kişilerle sürekli ilişki halindedir.

Bu sebeple piyasadan vadeli ve opsiyonlu malzeme tedarik edebilir, büyük alımlarda ekstra iskonto alabilir.

İhaleye teklif veren firmalar sadece Bayındırlık ve Diğer resmi kurum fiyatlarını değil, piyasa fiyatlarını da kullanırlar.

(37)

Piyasa Fiyatı Nedir?

Bir yüklenici, çeşitli inşaat malzemeleri üreten ve/veya satan ya da doğrudan o işi yapan (taşeron) firmalarla sürekli ilişki halindedir.

Bu sayede ihaleyi aldığı takdirde vadeli veya opsiyonlu malzeme siparişleri verebilir, büyük alımlarda iskonto alabilir.

Hatta analizlerde öngörülen işçilik giderlerinin çok altında bir işçilik maliyeti çıkartabilir.

Ya da kar oranını bazı işlerde çok düşük tutabilir.

Sonuç olarak bir yüklenici teklif verirken yukarıda sayılan ve sayılmayan bir çok her kritere göre teklif hazırlar.

Kurum ve piyasa fiyatları arasındaki farklar?

Resmi kurum analizleri çok eski yıllarda oluşturulmuştur.

Yerinde analiz yapmak son derece teferruatlı ve zahmetli bir iştir. Bu nedenle 1990’lı yıllarda çıkartılan analizler 20 yıldır çok az yenilenebilmiştir.

Gelişen teknoloji inşaat sektörünü de etkilemiştir. Artık her şantiyede kule vinçler, hızlı beton ve kalıp sistemleri, daha hızlı ve verimli çalışan yapı araçları ve ekipmanları

kullanılmaktadır.

Bu nedenle resmi kurum analizleri ile piyasa analizleri bire bir tutmamaktadır.

Bu da teklif hazırlarken dikkat edilen bir diğer noktadır.

(38)

Bayındırlık Poz Grupları A- Rayiçler

İşçilikler: 01.000 – 01.722 Taşıtlar: 02.000 – 02.017

İnşaat Makine ve Araçları: 03.001 – 03.208 İnşaat Malzemeleri: 04.001 – 04.853

B- Yükleme, Boşaltma, İstif Pozları

Yükleme, Boşaltma, İstif Pozları: 09.001 – 09.021 C- Harç Hazırlama Pozları

10.100 - 10.110

D- El İle Yapılan Kazılar 14.001 – 14.023

E- Makine İle Yapılan Kazılar 15.001 – 15.140

F- Demirsiz Beton Pozları 16.001 – 16.015

G- Demirli Beton Pozları 16.022 – 16.046

H- Hazır Beton Pozları 16.055 – 16.059

I- Fore Kazıklar 16.060 – 16.080 İ- Taş İşleri 17.001 – 17.191 J- Tuğla Duvar İşleri 18.001 – 18.178

K- Yıkma ve Sökmeler 18.180 – 18.198

L- Çatı Örtüleri 18.200 – 18.264

M- Beton Briket Duvar 18.301 – 18.310

(39)

N- Tavan Asmolen Döşeme 18.321 – 18.330

O- Dilatasyon Fugaları 18.351 – 18.384

Ö- Beton Briket Duvar 18.301 – 18.310

P- Beton Bürzler 18.401 – 18.460

R- Temel ve Çatı Yalıtımları 18.461 – 19.084

S- Beton ve Harç Katkıları 19.087 – 19.104

Ş- Kalıp ve İskeleler 21.001 – 21.068 T- Ahşap İnşaat 21.126 – 22.082

U- Demir İmalatları 23.001 – 23.257 Ü- Tenekecilik İşleri 24.001 – 24.064 V- Boya Badana İşleri 25.001 – 25.137

Y- Döşeme Duvar Kaplamaları 26.005 – 26.803

Z- Sıvalar 27.501 – 27.564

AA- Mozayik ve Şap İşleri 27.565 – 27.587

AB- Cam İşleri 28.001 – 30.106

AC- Kapı, Pencere Madeni Aksamı A.01 – A.13, B.01 – B.18, C.01 – C.05

(40)

TEKLİF CETVELİ ÖRNEĞİ

ÖRNEK BİRİM FİYAT TEKLİF CETVELİ

(41)

ASGARİ İŞÇİLİK FİYATI HESABI

Piyasa Fiyatlarıyla Verilen Teklifte Asgari İşçilik Fiyatı (TL/Saat) Hesabı

İdareye verilen teklifin “Aşırı Düşük Teklif” olması durumunda bazı pozlara ait analizlerin ayrıntılı olarak sunulması istenmektedir.

Burada İdarece kontrol edilen noktalardan biri de İşçilik birim fiyatıdır.

Ülkemizde yürürlükte olan “Aylık Asgari Ücret”in altında işçi çalıştırılması mümkün olmadığından, saatlik işçilik hesabı şöyle yapılır:

(42)

Piyasa Fiyatlarıyla Verilen Teklifte Asgari İşçilik Fiyatı Hesabı

(01.07.2011-31.12.2011 Dönemi) Brüt Asgari Ücret : 837,00 TL

Aylık Çalışma Saati: 30x7,5= 225 saat Asgari Saatlik Ücret: 3,72 TL’dir

TEKLİF

VERİLMEDEN ÖNCE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN

HUSUSLAR

(43)

Zemin etüdü ve zemin şartlarındaki olumsuzlukların yaratabileceği olası ek maliyetler tetkik edilmeli, iş yerine ulaşım (yollar ve kapasiteleri) bölgenin güvenlik koşulları topografik durumdan kaynaklanacak güçlükler tespit edilmelidir.

Tüm proje ve detaylar temin edilmeli, işin teknik şartnamesi titizlikle incelenmesinden sonar malzeme miktar ve tutarları fire ve zaiyat oranları dikkate alınarak hesaplanmalıdır,

Arazinin mevcut üst ve altyapı durumu, imalatın yapılmasında bir engel olup olmadığı bilinmelidir.

Kurlardaki dalgalanmalar ve enflasyondan etkilenme koşulları,ülkenin ekonomik durumu

İdare tarafından Ödemenin hangi koşullarda ve nasıl yapılacağı hakedişlerin onayı ve tahsilatı için ne gibi aşamalardan geçileceği ve bunun ne kadar süre de alacağı İlk hakedişe kadar yapılacak masrafların karşılanması için ne kadarlık bir ön nakit harcamasına ihtiyaç duyulacağı hesaplanmalıdır.

Uzun nakliye süreleri ve yüksek nakliye maliyeti nedeni ile yedek parça ihtiyaçları

(44)

İşin veya imalatın yeri ve ulaşılabilirliği,şehir içi veya dışında olması

Yapının cinsi, Yüksek yapıların yapı maliyetine etkisi Çalışanlar için nasıl bir yaşam ve çalışma koşulu sağlanacağı,

iklim koşulları soğuk ve sıcak havalarda alınacak tedbirlerin giderleri

Malzeme fiyat farklarının ödenip ödenmeyeceği dikkate alınmalıdır

İdarenin ve kontrol teşkilatının yüklenici firmaya karşı tutum ve tavrı

Malzeme temin ve şantiyeden çıkacak nakliyelere ilişkin olası,iş yeri şehir içinde ve trafiğin yoğun olduğu bir yerde ise ağır taşıtların trafikteki izin süreleri

İşverenin mesai saatleri sonrasında veya mesai saatlerinde çalışmaya izin verip vermeyeceği durumu

Yapılacak işin ve kurulacak şantiyenin birden fazla yerde olma durumu

(45)

İşin kaliteli yapılması, Kullanılan malzemenin kalitesi, İşçi standartları ve idareye kabul edilmesi

Yapı büyüklüğü Söz konusu işin miktarı, İşteki tekrarın miktarı

Planlama yeterliliği ve şantiyedeki koordinasyon Planın karışıklığı

İş yerinin imar, ruhsat alma durumu İşin çevreye rahatsızlık verme ihtimali,

Nakliye masraflarının minimize edilmesi ve yerinde imalat yapılması

İhale ye girerken yapılan masraflar Yer teslimi ve seyahat masrafları, Özel işçi becerisine olan ihtiyaç

Malzemelerin temininde yaşanan zorluklar

(46)

İşin süresinin maliyete etkisi,İş programına uyulması, gecikme cezası alınması

Ölçüm işleri, Güzergah belirlenmesi ve köşe kazıklarının çakılması için yapılacak giderler

İklim koşulları soğuk ve sıcak havalarda alınacak tedbirlerin giderleri

Temin edilebilecek malzemeler ve imalat için uygunlukları

Sağlık ,iş kazası, yangın, durumları

Şantiye güvenliğinin sağlanması için yapılacak giderler Kullanılacak makina ve ekipmanların amortismanı, Elektrik, su, vb. Temini.

Şantiye işletme giderleri haberleşme, enerji , destek, eğitim ofis giderleri

Şantiye kurulum ve demontajının maliyeti geçici binalar tesisler saha içi imalatlar

(47)

Doğrudan maliyette ve analizlerde verilmeyen şantiye personel giderleri

Vergi, sigorta, finansman giderleri, teminat, gümrük giderleri vs.

Nakliye giderleri temizlik, paketleme İş güvenliği giderleri,

Yapı denetim görevlileri için gerekli ofis binaların yapılıp yapılmayacağı

Sözleşme harici çıkabilecek ilave işler,sözleşmeye göre ilave işlere idarece bir bedel ödenip ödenmeyeceği ve iş eksilişi

Kabul aşamasına kadar olan bakım ve onarım masrafları, Geçici ve kesin kabul için yapılan masraflar

Malzeme kalite testleri ve deneyleri için yapılacak masraflar